یمن|سرنوشت نامعلوم توافقنامه ریاض و احتمال شکست آن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سایت "الخلیج آن لاین" در گزارشی به بررسی وضعیت توافقنامه امضا شده بین دولت هادی و شورای انتقالی جنوب پرداخت و نوشت: براساس این توافقنامه، دولت هادی باید به شهر عدن بازگردد اما تا این لحظه این امر انجام نشده و هیچ یک از مفاد توافقنامه نیز اجرا نشده است.

شبه نظامیان شورای انتقالی جنوب موسوم به کمربند امنیتی و مورد حمایت امارات در نبرد با شبه نظامیان دولت هادی توانستند تا آنها را از شهر عدن بیرون و مجبور به عقب نشینی به شهر عتق مرکز استان شبوه کنند.

این نبرد و خونریزی در سایه اختلافات بین عربستان و امارات در جنوب یمن بروز کرد و بعد از کشته شدن شماری از دوطرف سرانجام آنها به توافقنامه ای زیر نظر عربستان و امارات دست یافتند که به توافقنامه ریاض مشهور شد.

با وجود اینکه هدف از تدابیر مطرح شده در متن این توافقنامه توقف نبرد و ادغام نیروهای سیاسی و امنیتی و نظامی شورای انتقالی مورد حمایت امارات در قالب یک فرماندهی واحد یمنی است، اما این تدابیر در چارچوب جدول های زمانی فشرده و ساختاری مبهم است.

پیش بینی می شود که ریاض همه وزن خود را برای موفقیت این توافقنامه به کار بگیرد، زیرا از آن به عنوان یک پیروزی یاد کرده است. ریاض همچنین معتقد است که این امر به تلاش هایش برای پایان دادن به پرونده نبرد با جنبش انصارالله در شمال یمن کمک خواهد کرد، اما به نظر می رسد که اجرای آن بسیار زمان بر باشد و چه بسا به همه اهداف خودش در زمان مشخص شده برای آن نرسید.

اگر سخن گفتن از موفقیت یا شکست توافقنامه ریاض که روز پنجم ماه جاری میلادی بسته شد، زود باشد، اما به علت وجود موانع و فاکتورهای منفی، تاکنون نشانه های مثبتی نیز وجود ندارد که نشان از موفقیت آن در آینده داشته باشد.

دوازدهم ماه نوامبر جاری، زمان مشخص شده در پیوست سیاسی و اقتصادی توافقنامه برای بازگشت دولت هادی به عدن بود اما تا امروز که 15 نوامبر است، بند اول این توافقنامه مبنی بر بازگشت هادی به عدن اجرایی نشده است.

با وجود اینکه سالم الخنبشی معاون نخست وزیر دولت هادی در نهم نوامبر جاری گفت که معین عبدالملک نخست وزی دولت هادی در زمان مشخص شده در توافقنامه به عدن باز خواهد گشت اما یک هفته می گذرد و او بازنگشته است و این وضعیت طبیعتا به تاخیر در بازگشت دولت هادی به شهرهای جنوبی ساحلی یمن در چارچوب توافقنامه ریاض منجر خواهد شد .

مختار الرحبی مشاور وزیر اطلاع رسانی دولت هادی پیشتر گفت: مهلت بازگشت نخست وزیر (دولت هادی) به عدن تمام شده است و شورای انتقالی همه را به چالش طلبیده و توافقنامه را نقض کرده است.

اما او در توییت درگیری در 14 نوامبر گفت که پیش بینی می شود که نخست وزیر دولت هادی با گروه وزیرانش در طول 48 ساعت آینده به شهر عدن که هادی آن را پایتخت موقت خود می خواند، بازگردند.

در مقابل، خالد الزعتر نویسنده سعودی که عموما به دولت هادی حمله می کند، علت تاخیر دربازگشت آن به عدن را جویا شد و در توییتی نوشت: هفت روز گذشته است. چرا بازگشت هادی به عدن به تاخیر افتاده است؟

وی دولت هادی را متهم کرد که "حسن نیت و جدیت برای تعهد کامل به اجرای همه مفاد توافقنامه را ندارد".

نشانه های شکست در عدن

شورای انتقالی، بازگشت وزیران با نخست وزیر دولت هادی به عدن را نمی پذیرد و رسانه های محلی از مخالفت این شورا با بازگشت تعدادی از وزیران از جمله وزیران خارجه و کشور و حمل و نقل دولت هادی خبر دادند، زیرا آنها در نیمه آگوست گذشته در محافل بین المللی حمایت امارات از "کودتای" شورای انتقالی علیه دولت هادی را برملا کردند.

شبه نظامیان شورای انتقالی همچنین از انجام کار کارمندان وزارت اطلاع رسانی دولت هادی در مقر موقت این وزارتخانه در عدن ممانعت کردند که گامی در راستای مانع تراشی در اجرای توافقنامه ریاض به شمار می رود.

در یادداشت حسین باسلیم معاون وزیر اطلاع رسانی دولت هادی خطاب به معمر الاریانی وزیر اطلاع رسانی این دولت در 11 نوامبر جاری آمد که شبه نظامیان شورای انتقالی از ورود کارمندان وزارت اطلاع رسانی به دفاتر خود در مقر وزارت برای انجام کارها جلوگیری کردند.

باسیلم این اقدام را "چالشی آشکار" در برابر اجرای دستورات هادی دانست که بر لزوم آغاز به کار مجدد همه نهادهای دولت خود تاکید دارد.

باسیلم این اقدام را همچنین "به چالش کشیدن توافقنامه ریاض" توصیف کرد.

درحالی که توافقنامه ریاض بر سازماندهی دوباره شبه نظامیان مسئول حفاظت از تاسیسات و انتخاب این شبه نظامیان از میان شبه نظامیان کنونی حفاظت کننده از تاسیسات و شبه نظامیان دولت هادی و شبه نظامیان شورای انتقالی تاکید می کند، همه شبه نظامیان مسئول حفاظت از تاسیسات از یک طرف تعیین شده اند.

برخی منابع خاص به سایت الخلیج آنلاین گفتند که همه این شبه نظامیان مستقر شده در روزهای گذشته وابسته به شبه نظامیان شورای انتقالی هستند که روی آنها نام جدید "نیروهای پاسداری از تاسیسات" گذاشته شده است.

شبکه تلویزیونی دولتی الاخباریه عربستان این اطلاعات را تایید کرد و در 12 نوامبر جاری گفت: "نیروهای ائتلاف کار مستقر کردن نیروها برای حفاظت از 42 تاسیسات دولتی در استان های عدن و لحج را آغاز کرده اند و این نیروها وابسته به شورای انتقالی جنوب هستند".

یک فایل ویدئوی منتشر شده در شبکه های اجتماعی نشان داد که چگونه این شبه نظامیان حفاظت کننده تاسیسات مستقر در مقر وزارت خارجه دولت هادی اقدام به پایین آوردن پرچم "یمن" از این مقر می کنند.

عادل دشیله نویسنده و پژوهشگر یمنی گفت: این توافقنامه از لحظه اول شکست خورده بود زیرا سازوکار اجرای آن گواه این امر بود. آغاز اجرای این توافقنامه در طول یک هفته و تشکیل دولتی متشکل از همه طرف ها در طول یک یا دو ماه هفته محال است.

وی به سایت الخلیج آنلاین گفت: توافقنامه به نفع کشور یمن نیست بلکه به نفع کشورهای منطقه ای و به خصوص امارات و عربستان است و به این شبه نظامیان (شورای انتقالی) با وجود کودتا علیه دولت هادی مشروعیت می بخشد".

وی ابراز عقیده کرد: "ائتلاف در مناطق جنوبی یمن آرایش دوباره گرفته و درحال حاضر به مذاکره سیاسی با حوثی ها (جنبش انصار الله) پرداخته است و شاید در مرحله آینده گفت وگوی سیاسی بین دولت هادی و شورای انتقالی از یک سو و حوثی ها از سوی دیگر باشد".

اما حفظ الله العمیری روزنامه نگار و فعال یمنی به سایت الخلیج آنلاین گفت: "نشانه های شکستی که درخصوص این توافقنامه درحال نمایان شدن است، از قبل پیش بینی می شد. وقتی بنیان سست باشد، این نتایج را به همراه خواهد داشت".

وی افزود: اساس توافقنامه ریاض برپایه درک طرف های گفت وگو کننده به ویژه شورای انتقالی وابسته به امارات نبود، بلکه برپایه فشار عربستان بود و همه مفاد آن را ریاض دیکته کرد.

العمیری گفت: "اکنون شورای انتقالی توافقنامه مورد حمایت امارات را با مانع روبرو می کند. این آزمایشی واقعی برای سیاست عربستان و برخوردش با این امر است و براساس آن، میزان تاثیر آن در پرونده یمن در آینده مشخص خواهد شد".

وی افزود: "ناکامی در اجرای چنین ماده کوچکی از توافقنامه سرنوشت مشابهی برای سایر مفاد خواهد داشت که طبیعتا اجرای آن دشوارتر و پیچیده تر و برخی از آنها نیز مبهم و چند وجهی است و برداشت های زیادی از آن می توان کرد."

در همین راستا عادل دشیله گفت: اظهارات سران شورای انتقالی حاکی است که از نظر آنها توافقنامه ریاض چیزی جز دیباچه یک توافقنامه دیگر نیست و آنها متعهد به توافقنامه ریاض نیستند

وی گفت: "شورای انتقالی و ائتلاف تحت سرکردگی عربستان و امارات در راستای اجرای توافقنامه ریاض گام برنخواهند داشت و اگر عربستان می خواست در راستای این توافقنامه گام بردارد، انتقال اعضای دولت (هادی) سوار بر یک هواپیمای نظامی در روز دوم امضای توافقنامه انجام شده بود زیرا حریم هوایی یمن در دست ریاض است و می تواند هر کاری انجام دهد".

دشیله که در سخنانش به طور ضمنی به نزدیکی خود به دولت هادی و مخالفت با شورای انتقالی جنوب اشاره می کند، در پایان گفت: "عربستان خواهان بازگشت کامل دولت هادی نیست؛ حتی اگر نخست وزیر دولت او بازگردد. این عربستان است که دولت هادی را اساسا تضعیف کرد و کسی که حرف ریاض را باورد دارد، به خودش می خندد. عربستان اهداف و راهبردهای روشنی در یمن دارد و بسیاری از آنها اجرا شده و تنها پایان دادن به دولت هادی مانده است".

انتهای پیام/