یادداشت| باور کنیم آمریکا در کنار مردم ایران است؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم، با افزایش قیمت بنزین در ایران، اعتراضاتی در نقاط مختلف کشور برگزار شد که در برخی نقاط به خشونت شدید کشیده شد. نحوه اجرای طرح افزایش قیمت بنزین، نحوه اعلام شوک‌آور آن، عدم اقناع افکار عمومی و برخی اظهارات عجیب مقامات دولتی باعث تحریک و واکنش شدید افکار عمومی شد. پاسخ وزیر نفت ایران به سوالی درباره میزان افزایش قیمت بنزین «تا حدی که مردم جا داشته باشند»، از جمله مواردی بود که هم باعث عصبانیت، ناراحتی و سلب اعتماد افکار عمومی شد.

در این میانه برخی در داخل از شرایط سوء استفاده کرده و تلاش کردند مسیر اعتراضات بنزینی را به بیراهه بکشانند. عده‌ای از بازیگران خارجی هم که غافلگیر شده بودند، سعی کردند از آب گل آلود در ایران ماهی بگیرند. رسانه‌های عربی و غربی به بزرگنمایی تحولات در ایران پرداختند. شبکه ایران اینترنشنال، وابسته به عربستان سعودی، بی‌بی‌سی فارسی، وابسته به دولت انگلیس به یکباره برنامه‌های خود را به پوشش تحولات ایران اختصاص دادند. اینکه این تحولات پوشش داده شود، یک بحث است، اما پرداخت اغراق‌آمیز، یکطرفه این رسانه‌ها مثل معروف فارسی «یک کلاغ چهل کلاغ کردن» را به ذهن متبادر می‌کرد.

تعدادی از مقامات کشورهای غربی هم از این فرصت برای فشار بیشتر بر ایران استفاده کردند. یکی از بیانیه‌هایی که در ایام هفته گذشته در ایران صادر شد، توسط وزارت خارجه آمریکا بود. این بیانیه گفت که دولت آمریکا در کنار مردم ایران است. اما اینجا بحثی جدی مطرح می شود. اینکه مردم ایران حق اعتراض دارند و به سیاست مسئولان اعتراض می‌کنند در جای خود باید محفوظ باشد. هر چند که در این زمینه انتقادات و اشکالاتی در خصوص نحوه و مجرای اعلام اعتراض هم وجود دارد. اما فریاد شهروند ایرانی بر سر مسئول کشورش لزوما به مفهوم این نیست که آنها دل خوشی از عملکرد کشورهای خارجی مانند آمریکا در قبال مردم ایران دارند و برای مقامات کاخ سفید فرش قرمز پهن می‌کنند.

اقدامات ضد ایرانی آمریکا به حدی هست که می‌توان لیست بلند و بالایی از آن تهیه کرد. این اقدامات به حدی هم قدیمی نیستند که از حافظه مردم پاک شده باشند، بلکه بالعکس اقشار مختلف، هر کدام در زمینه‌ای اثرات فشارها و تحریم‌های آمریکا را حس کرده‌اند. از کودکان مبتلا به بیماری پروانه‌ای که تعدادی از آنها در مقابل چشمان والدین خود جانشان را از دست داده‌اند گرفته تا حتی امور عادی مانند محدودیت اپل، گوگل، کورسرا و... برای شهروندان ایرانی در زمینه استفاده از خدمات اینترنتی، علمی و آموزشی.

زمانی که اینترنت در داخل برای کنترل شرایط و حفظ امنیت محدود شد، عده‌ای در داخل بخاطر مختل شدن کارشان یا بنا به هر دلیلی از این اقدام ناراحت شدند و انتقاد کردند. اما لااقل آمریکا که سال‌هاست محدودیت‌های زیادی را برای شهروندان ایرانی در زمینه خدمات اینترنتی اعمال کرده، صلاحیت لازم آن را ندارد تا سنگ مردم ایران را بخاطر محدودیت چند روزه به سینه بزند.

نکته دیگر این که وزیر خارجه آمریکا که قبلا در جایی گفته بود که باید به قدری به مردم ایران گرسنگی داد تا در صدد تغییر در ایران بیایند، نباید خود را به عنوان وکیل مدافع مردم ایران جا بزند. البته شاید از جهتی گزاره آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه کنار مردم ایران هستند درست باشد؛ اما با این توضیح که آمریکا همواره با تحریم، فشار، تهدید و ایجاد محدودیت در کنار ایرانیان بوده است، نه از باب مساعدت و همدردی با آنها.

تا چند وقت پیش در محافل آمریکایی صحبت از ناکارآمدی فشار حداکثری آمریکا در قبال ایران بود. با بروز اعتراضات در ایران مقامات دولت آمریکا در واشنگتن ذوق زده شده و سعی کردند که این تحولات را به فشار حداکثری گره زده و این اتفاقات را میوه آن سیاست بدانند.

بحث افزایش قیمت سوخت همیشه در هر کشوری بحثی جنجالی بوده و امروز در فرانسه جنبش جلیقه زردها را یکساله کرده است. در ایران هم این موضوع جدیدی نیست و در حدود بیش از 40 سال گذشته 15 بار قیمت بنزین از 10 تا 400 درصد افزایش داشته است که گاها با اعتراضاتی کم و بیش روبرو بوده است. اما شدت اعتراضات این بار بیش از آن که نتیجه فشار حداکثری آمریکا باشد، به نظر می‌رسد در نتیجه عملکرد نامطلوب مسئولین در زمینه نحوه اجرا و اعلام تصمیم اخیر است. حتی اگر تصمیم اخیر متاثر از فشارها و تحریم‌های آمریکا باشد، مهمتر مفهوم آن است؛ اینکه ایران با وجود تحمل سختی هنوز تسلیم نشده، بلکه برای ایستادن مقابل تحریم‌ها کمربند خود را محکم‌تر بسته است.

نویسنده: بیژن عباسوند کارشناس مسائل بین‌الملل

انتهای پیام/.