نمایش «برگشتن» روایتی از برگشتن به خود

مسئله دیگری در «برگشتن» به آن بر می‌خوریم مادران شهدایی است که گویی تمام زندگی‌شان از یک زمانی به بعد جلو نرفته و تنها غبار پیری و فرسایش خانه‌هایشان است که لاجرم در گذرگاه زمان قرار گرفته و آنان همچنان منتظر پسرانشان هستند و همچنان همه جوانان پسران آنان و البته آه‌وافسوس همیشگی که اگر پسرم بود چه ها که نمی‌کرد برایم.

اما اصلی‌ترین اتفاقی که «برگشتن» به مخاطبانش القا می‌کند برگشتن است، در صحنه پایانی فرزند مفقودالاثر خانواده در جایی تفحص می‌شود که قرار بوده همان پروژه بزرگ ساخته شود و همه این‌ها در کنار صحنه‌هایی است که در طول نمایش به مخاطب تلنگر برگشتن از مسیر است که به‌اشتباه طی سالیان در زندگی شخصی، اجتماعی و ملی رفته است.

استاد اخلاق مرحوم آیت‌الله عظمی حاج‌آقا مجتبی تهرانی در جلسه‌ای در رابطه با برگشتن فرمودند: « در آیات و روایات داریم که انسان باید از فرصت‌هایی که به دستش می‌آید کمال استفاده را بکند و فرصت را از دست ندهد. از امام علی (علیه‌السلام) روایات متعدّد و تعبیرات مختلفی نقل شده است. در یکی از آن‌ها حضرت فرمود: «إِنَّ الْفُرَصَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوهَا»؛ فرصت‌ها سریع می‌گذرد؛ مثل ابر. فرصت‌ها را غنیمت بشمارید. «إِذَا أَمْکَنَتْ فِی أَبْوَابِ الْخَیْر»؛ آنجایی که این فرصت‌ها برای شما درب‌های خیر را باز می‌کند؛ میدان را باز می‌کند تا شما به خیر دست پیدا کنید، «وَ إِلَّا عَادَتْ نَدَما»؛ اگر از این فرصت‌ها استفاده نکردید، بازگشت می‌کنند و از دست می‌روند. درحالی‌که شما جز پشیمانی چیز دیگری عایدتان نخواهد شد؛ یعنی تأسّف می‌خورید برای این فرصتی که پیش آمد و می‌توانستید از آن بهره گیری کنید، ولی بهره نگرفتید.»

ایشان در تأکید کردند: « یکی از انواع این فرصت‌ها که در آثار اسلامی داریم، مسئلهٔ فرصت زمانی است.» مسافر آستانه هم در «برگشتن» دقیقاً به همین مسئله پرداخته است که برای زمان فرصت‌ها برای بازگشت خیلی زود می‌گذرند اما همچنان راهی است و گاهی این شهدا هستند که ما را برای آغازی دوباره به خود می‌آورند و همان‌طور که در خلاصه کوتاه نمایش آمده است: برگشتن یا برنگشتن، ساختن یا نساختن، رفتن یا ماندن، مرزِ تقابُلِ این دو،دغدغه‌ی شهری است که با خود در تضاد است.

از نمایش تازه مسافرآستانه اگر گذر کنیم، شخص خود اوست که طی بیش از 30 سال فعالیت مستمر هنری و مدیریتی‌اش همواره پایبندی‌های خاص خود را داشته است و شاید بیش از همه آن‌کسانی که قدم در راه مدیریت متعهد انقلابی و هنر انقلابی گذاشته‌اند ثابت‌قدم بوده است و چه‌بسا بیش از همه آن‌ها فرصت تغییر در روند کاری‌اش داشته، اما درست در نقطه آرمانی و اعتقادی خود ایستاده است و ثابت کرده اگر مبانی فکری او در خطر باشد ایستادگی می‌کند. حسین مسافر آستانه از نمونه‌ای بارز از دلسوز تئاتر در جمهوری اسلامی ایران است که نامش برای همیشه ماندگار خواهد ماند. او تئاتر دینی و انقلابی را برای تطهیر و پیش روی در مدیریت کار نمی‌کند که اگر چنین بود اکنون باید در فیلم‌های هالیوودی را در قالب تئاتر اجرا می‌کرد.

انتهای پیام/