راه بازگشت داوود اوغلو به پارلمان و نگرانیهای آکپارتی
با آن که حزب مرال آکشنر در پارلمان فقط ۳۹ کرسی دارد اما حمایت این حزب از داوود اوغلو میتواند فضا را علیه ائتلاف جمهور تغییر دهد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم٬ احمد داوود اوغلو نخست وزیر اسبق و رهبر سابق حزب عدالت و توسعه پس از درخششی شتابان و گذرا بر صحنه قدرت٬ از صف یاران اردوغان جدا شده حزب جدید خود را تأسیس کرد. حالا در ترکیه شرایط سیاسی جدیدی بهوجود آمده که اردوغان از بابت آن نگران است.
داوود اوغلو در وصف جدایی خود از حزب عدالت و توسعه٬ این عبارت را بهکار برده است: «ما از قطار پیاده نشدیم٬ ما را هل دادند.»
اهداف حزب جدید نظریهپرداز عمق استراتژیک
احمد داوود اوغلو نام حزب جدید التأسیس خود را «آینده» گذاشته و شکل برگ درخت چنار را برای لوگوی آن انتخاب کرده که در فرهنگ و ادبیات ترکیه٬ نمادی از ریشهدار بودن٬ اصالت و استقامت است.
همچنان که پیشبینی میشد٬ چهرههای مهمی همچون علی باباجان٬ عبدالله گل٬ بشیر آتالای٬ تانر ییلدز و دیگران٬ در حزب او جای نگرفتند و پیشبینی میشود که آنان همگی از اعضای حزبی باشند که علی باباجان تا مدتی دیگر آن را ثبت خواهد کرد.
با این حال٬ جمع قابل توجهی از نمایندگان سابق مجلس و چند وزیر اسبق کابینه در جمع یاران داوود اوغلو و لیست مؤسسین حزب هستند و او تلاش کرده تا از طیفهای متکثری همچون ملیگرایان٬ کردها٬ علویان٬ دانشگاهیان و خانوادههای شهدای کودتای نافرجام بهره بگیرد و حزب خود را فراگیر نشان دهد.
داوود اوغلو در سخنان خود٬ به چند هدف مهم حزب آینده اشاره کرده که برخی از آنها عبارتند از:
1. تلاش برای بازگرداندن نظام پارلمانی و پایان دادن به حیات نظام ریاستی.
2. توجه به مطالبات علویان.
3. توجه به مطالبات کردها و تدریس زبان مادری.
4. اصلاح دستگاه قضا.
5. بها دادن به عدالت.
6. توجه جدی به روابط ترکیه و ارتقای سیاست خارجی.
7. بها دادن به خرد جمعی و دیدگاه حزبی و پرهیز از منش سیاسی رهبرمحور و تکنفره.
بهنظر میرسد داوود اوغلو در آغاز راه٬ اهداف مهمی را در لیست آمال و آرمانهای حزب خود گنجانده است که البته تحقق آنها٬ دشوار بهنظر میرسد.
پاشنهآشیلهای داوداوغلو
یکی از مهمترین مشکلات داوود اوغلو و تیم او٬ مشکل مالی است. حزبداری در ترکیه نیاز به تأمین مالی بسیار جدی و قابل توجهی دارد و تأمین هزینههای دفاتر استانی احزاب در 81 استان٬ کار راحتی نیست. از آنجایی که داوود اوغلو یک چهره دانشگاهی است و ریشه و پسزمینه بازاری و بانکی ندارد٬ تأمین پول برای حزب آینده سخت است اما پیشبینی میشود که تیم باباجان و گل چنین مشکلی نداشته باشند.
حزب آینده فعلاً روزنامه و شبکه تلویزیونی ندارد و بهعنوان یک حزب مغضوب اردوغان و حزب حاکم از حضور در اغلب رسانههای کشور محروم است، به همین خاطر داوود اوغلو بهدنبال آن است که بیشتر از ظرفیت اینترنت و فضای مجازی بهره بگیرد.
یکی دیگر از مهمترین مشکلات تیم داوود اوغلو این است که این تیم٬ با اندیشههای لیبرال گل و باباجان فاصله دارد و نمیتواند با آنها زیر یک سقف جمع شود. این مشکل در عین حال٬ بین حزب آینده و حزب جمهوری خلق نیز فاصله میاندازد، چرا که اندیشههای داوود اوغلو در مورد جهان اسلام٬ اقتدار عثمانی و عمق استراتژیک ترکیه به مذاق چپها خوش نمیآید.
در نتیجه تنها دو حزب باقی میمانند که حزب آینده بتواند با آنان ارتباط جدی برقرار کند؛ یکی حزب خوب بهرهبری خانم مرال آکشنر و دیگری حزب سعادت بهرهبری تمل کاراملا اوغلو است.
آیا آکشنر صندلی میدهد؟
پارلمان ترکیه 600 کرسی دارد که 11 کرسی آن بهدلیل فوت نمایندگان یا دلایل متفرقه خالی است. در حال حاضر٬ لیست و شیوه تقسیم کرسیهای مجلس ترکیه به این شرح است:
حزب عدالت و توسعه بهرهبری اردوغان 290 کرسی.
حزب جمهوری خلق بهرهبری کلیچدار اوغلو 139 کرسی.
حزب دموکراتیک خلقها بهرهبری سزایی تمللی 61 کرسی.
حزب حرکت ملی بهرهبری باغچلی 49 کرسی.
حزب خوب بهرهبری مرال آکشنر 39 کرسی.
حزب سعادت بهرهبری کاراملا اوغلو 2 کرسی.
4 حزب کوچک و مستقلین 9 کرسی.
با آن که حزب مرال آکشنر در پارلمان فقط 39 کرسی دارد اما حمایت این حزب از داوود اوغلو٬ میتواند فضا را علیه ائتلاف جمهور تغییر دهد، چرا که حزب داوود اوغلو بهعنوان یک حزب جدیدالتأسیس٬ در پارلمان فاقد کرسی است اما خانم آکشنر قول داده که اگر داوود اوغلو رسماً درخواست کند٬ حاضر است 20 نفر از نمایندگان خود را در اختیار حزب آینده بگذارد تا در مجلس صاحب کرسی و فراکسیون شوند.
چنین چیزی باعث میشود که داوود اوغلو از گرد راه نرسیده٬ در مجلس صاحب تریبون شود و بر روند تصویب قوانین و افکار عمومی ترکیه تأثیر بگذارد، در عین حال همین سناریو میتواند در مورد حزب باباجان و گل نیز تکرار شود و حزب جمهوری خلق بهاتفاق حزب دموکراتیک خلقها دستکم 40 نماینده خود را در اختیار آنان بگذارند و فضای سیاسی و تبلیغاتی مجلس بهیکباره عوض شود.
چهچیزی تغییر خواهد کرد؟
واقعیت این است که در نظام ریاستی ترکیه پارلمان فاقد نقش سابق است، اما باز هم نمیتوان گفت که در این نظام٬ مجلس هیچ نقش و اهمیتی ندارد.
اگرچه حضور احزاب جدید در مجلس در برابر ائتلاف جمهور با 351 کرسی٬ نمیتواند منجر به تغییرات ریشهای و تحولات مهمی شود، اما چنین تغییر آرایشی٬ میتواند فضای اجتماعی و سیاسی ترکیه را برای تغییر ذائقه رأیدهندگان فراهم کند و در انتخابات 3 سال آتی فضا علیه اردوغان و باغچلی پیش برود.
اما برای رسیدن به چنین ایستگاهی نخست باید وضعیت نابسامان تنش و اختلاف بین احزاب مخالف روشن شود٬ در گام بعدی تکلیف حزب دموکراتیک خلقها بهعنوان نهاد اقماری پ.ک.ک. روشن شود و احزاب نشان دهند که تصمیم نهایی آنان در قبال نمایندگان این حزب چیست و در گام بعدی در میدان رسانهای و اجتماعی ترکیه شاهد یک تغییر ذهنیت سیاسی عمده و خلق گفتمان جدیدی باشیم که ترکیه را رفته رفته بهسمت فضای باز و دموکراسی پیش ببرد.
انتهای پیام/+