میزگرد تسنیم|روایتی تلخ از مرگ انسان‌ها در محور سنندج ـ مریوان/چرا ممنوعیت تردد برای تانکرها اجرایی نمی‌شود؟
وضعیت راه‌های استان، دلیل واژگونی تانکرهای حامل مواد سوخت در محور سنندج-مریوان و تردد تانکرهای حامل مواد سوختی در مسیر سنندج به حسین‌آباد علی‌رغم ممنوعیت عبور و مرور در میزگرد تسنیم بررسی شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، میزگرد بررسی وضعیت راه‌های استان، دلیل واژگونی تانکرهای حامل مواد سوخت در محور سنندج-مریوان و تردد تانکرهای حامل مواد سوختی در مسیر سنندج به حسین‌آباد علی‌رغم ممنوعیت عبور و مرور با حضور برخی از مسئولان در دفتر استانی تسنیم در سنندج برگزار شد.
در این میزگرد، «رامبد نوذری معاون راهداری اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان؛ اقبال حمیدی معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست و بیژن گل‌محمدی رئیس اداره ایمنی و حریم راه‌های کردستان» حضور و هرکدام به بیان مشکلات، نظرات و ارائه راهکار پیرامون موضوع طرح‌شده پرداختند.
رامبد نوذری، معاون راهداری اداره‌کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان اظهار داشت: بر اساس مصوبات، نصب تابلوها و علائم راهنمایی رانندگی اعم از ممنوعیت عبور و مرور در محورهای مواصلاتی بر عهده راهداری است اما اعمال هرگونه برخورد با متخلفان در حوزه عبور و مرور از جمله وظایف پلیس‌راه است.
وی افزود: تردد تانکرهای حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی در مسیر سنندج به حسین‌آباد و بالعکس به دلیل وجود سد قشلاق در این مسیر که تنها منبع آب شرب شهر سنندج است با نصب تابلوهای هشدار در این مسیر ممنوع اعلام‌شده اما همچنان تردد تانکرهای حامل مواد شیمیایی در این مسیر صورت می‌گیرد.
معاون راهداری اداره کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان بابیان اینکه نصب، بازسازی و طراحی تابلوها و علائم راهنمایی و رانندگی بر عهده راهداری است، یادآور شد: در محدودیت زمانی و مکانی، تردد تانکرهای حامل مواد سوختی در جاده‌های استان رعایت نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه واژگونی این تانکرها علاوه بر تلفات جانی و تبعات زیست‌محیطی، منجر به ایجاد ضرر و خسارت به جاده‌های استان نیز می‌شود، خاطرنشان کرد: در بسیاری از موارد سوخت خارج‌شده از مخزن تانکر 200 الی 300 متر از جاده ر ا نابود کرده که این امر ما را وادار به بازسازی مسیر می‌کند.
نوذری گفت: تعمیر و بازسازی جاده‌ها نیز هزینه‌بردار بوده و ماشین‌آلات راهداری در مدت‌زمان طولانی به پاک‌سازی و تمیز کردن جاده مشغول می‌شوند در حالی‌که این امر وظیفه راهداری نیست.
وی از انجام مکاتبات محرمانه با سازمان راهداری در زمینه عبور و مرور تانکرها حامل مواد شیمایی در محور سنندج به حسین‌آباد خبر داد و اذعان داشت: این موضوع تاکنون نهایی نشده و اعمال قانونی در این زمینه صورت نگرفته است.
معاون راهداری اداره کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان تصریح کرد: باید تمهیداتی جهت کاهش آمار واژگونی‌ها در استان اتخاذ شود که این امر مستلزم اختصاص اعتبارت بیشتر برای اصلاح جاده‌هاست تا امنیت در تردد افزایش یابد.
وی عامل اصلی تردد تانکرهای حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی در استان را وجود مرز باشماق بیان کرد و افزود: طبق آئین‌نامه، در سوانح جاده‌ای وظیفه راهداری است تا عارضه سطح جاده را پاک‌سازی کرده و عبور و مرور را تسهیل بخشد.
معاون راهداری اداره کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان اظهار داشت: این تانکرها در بسیاری از مواقع فاقد مشخصات لازم جهت تشخیص نوع محوله شیمیایی هستند و همین امر خطرساز بوده و گاهاً موجب ایجاد مسمومیت و یا ممکن است عوارض بعدی را به دنبال داشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه باید با این‌گونه حوادث برخورد جدی و موضوع به‌صورت جد مورد پیگیری قرار گیرد، افزود: در واژگونی تانکر حامل سوخت مازوت در 22 مهرماه سال جاری به شرکت حمل‌ونقل مربوطه و به پلیس‌راه هیچ‌گونه تذکری داده نشد.
نوذری گفت: وظایف هریک از ارگان‌های مربوطه مشخص و دارای قانون و دستورالعمل خاص خود بوده که متأسفانه مغفور مانده و پلیس‌راه به‌عنوان اولین ارگان موظف شده که به‌محض اطلاع از وقوع سانحه فرمانداری، راهداری و محیط‌زیست را در جریان قرار دهد چراکه پلیس‌راه اولین نهادی است که درصحنه حاضر می‌شود.
وی بیان کرد: کدهای موجود بر روی این تانکرها موجب شناسایی نوع محموله شیمیایی می‌شود اما متأسفانه گاهاً به دلیل عدم اجرای صحیح آئین‌نامه، این کدها قابل‌مشاهده نیست و عدم شناخت صحیح سوخت حمل‌کننده، می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.
معاون راهداری اداره کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان با تأکید بر اینکه با برخورد سخت‌گیرانه می‌توان این سوانح را کاهش داد، خاطرنشان کرد: تا زمانی که مقامات ارشد خواستار پیگیری این موضوع نباشند و احساس مسئولیت در آن‌ها به وجود نیاید، مسئله نیز حل نخواهد شد.
وی با اشاره به اینکه محور سنندج به حسین‌آباد دارای طراحی نظامی و قدمت بیش از 40 سال ساخت و فاقد هرگونه مشخصات ترانزیتی است، یادآور شد: علت اصلی واژگونی در این محور در وهله اول زیرساخت نامناسب و در درجه دوم عوامل انسانی و ناآشنایی رانندگان با منطقه است.
معاون راهداری اداره کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای استان کردستان بابیان اینکه چهار خطه کردن محورها نباید منجر به افزایش سرعت شود، افزود: هدف از افزایش لاین جاده‌ها، تفکیک و جدا شدن ماشین‌ها و کاهش آمار تصادفات رخ‌به‌رخ است که متأسفانه عمده واژگونی‌ها در این جاده‌ها به دلیل عدم کنترل خودرو در سرعت بالا و خواب‌آلودگی راننده است.
وی گفت: امسال 65 هزار تن آسفالت به‌صورت لکه‌گیری و آسفالت حفاظتی به ارزش 30 میلیارد تومان در سطح استان انجام‌شده است.
نوذری با تأکید بر اینکه در کل استان 62 نقطه حادثه‌خیز مصوب شده که 28 مورد آن به اداره راهداری ابلاغ‌شده است، تصریح کرد: 21 نقطه حادثه‌خیز به مناقصه گذاشته‌شده که از این تعداد 11 مورد آن کامل شده و مابقی نیز تا پایان سال مالی به اتمام می‌رسد.
وی ابراز داشت: فلسفه وجود نقاط حادثه‌خیز این است که بتوان با کمترین هزینه و در کمترین زمان ممکن وضع موجود را تا حدودی ارتقاء بخشید.
نوذری خطاب به خبرنگار تسنیم تأکید کرد: تردد تانکر از محور سنندج به حسین‌آباد یک موضوع کلان در سطح استان است که باید از سوی پلیس‌راه، استاندار و معاون عمرانی استاندار کردستان پیگیری شود تا سایر ادارات مربوطه نیز پای‌کار و احساس مسئولیت کنند.
اقبال حمیدی، معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان کردستان نیز در این میزگرد اظهار داشت: از ابتدای سال جاری تاکنون 17 دستگاه تانکر حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی در جاده‌های کردستان واژگون شده است.
وی افزود: 14 مورد از این واژگونی‌ها مربوط به محور سنندج به مریوان است و بیشترین نقاط حادثه‌خیز استان نیز در این محور قرار دارد.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان کردستان بیان کرد: در 22 مهرماه سال جاری یک دستگاه تانکر حامل سوخت مازوت با راننده عراقی که از هولیر راهی بندر امام خمینی بود، در 35 کیلومتری محور سنندج به حسین‌آباد واژگون شد و تمام 27 هزار لیتر سوخت آن از مخزن خارج‌شده و سطح جاده و شانه خاکی را در برگرفت.
حمیدی اذعان کرد: ممنوعیت تردد در این محور، در نامه‌های جداگانه‌ای به استانداری، بازرسی و پلیس‌راه اعلام‌شده اما متأسفانه هیچ بازخوردی نداشته و پاسخی از سوی مسئولان ارائه نشده است، گفت: محموله‌ها و مشتقات نفتی جابجا شده شامل محموله‌های داخلی بوده که تحت پیمان شرکت نفت و یا از نوع ترانزیتی که در حوزه کاری راهداری است.
وی با اشاره به اینکه بیشتر این شرکت‌ها غیربومی بوده و بعد از وقوع حادثه پاسخگو نیستند، تصریح کرد: در مورد واژگونی تانکر در محور ممنوعه نیز از طریق مراجع قضایی نسبت به شرکت حمل‌ونقل مربوطه شکایت کردیم تا جبران خسارت کنند.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان کردستان گفت: در فصل زمستان و با آغاز بارندگی‌ها در صورت بروز هرگونه واژگونی، مواد نفتی ذخیره‌شده در مخزن با سرعت بیشتری حرکت کرده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، وارد آب‌ها و حریم رودخانه‌ها می‌شوند، بنابراین باید در سه ماه زمستان حساسیت‌ها در این زمینه بیشتر شود.
وی خاطرنشان کرد: خاک‌آلوده شده بعد از دپو و با نظارت محیط‌زیست به نزدیک‌ترین جایگاه زباله انتقال داده می‌شود که این مورد نیز از لحاظ قانونی غیرمجاز است چراکه این خاک جزو پسماند ویژه بوده و باید به جایگاه پسماند ویژه انتقال داده شود.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان کردستان بابیان اینکه از سال 87 تاکنون 232 مورد واژگونی تانکر حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی در سطح استان اتفاق افتاده، افزود: بیشتر تعداد واژگونی‌ها در سطح کشور مربوط به کردستان بوده که دلیل آن هم ترانزیتی نبودن زیرساخت‌های استان است.
وی واژگونی تانکرهای حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی را به‌عنوان یک پدیده بومی، بزرگ‌ترین چالش در حوزه آلودگی خاک و آب بیان کرد و افزود: متأسفانه علی‌رغم برگزاری جلسات متفاوت و مکاتبات متعدد، این موضوع تاکنون به نتیجه نرسیده است.
حمیدی گفت: نقاط حادثه‌خیز در سطح استان علل‌الخصوص در محور سنندج به مریوان به‌وفور وجود دارد که همگی نیازمند ترمیم و اصلاح هستند.
وی یادآور شد: آئین‌نامه حمل‌ونقل جاده‌ای توسط شرکت متولی راهبری تانکرها و پلیس راهور باید رعایت شود و تانکرهای حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی باید قبل از ورود به جاده از نظر فنی بازرسی و مورد تائید قرار گیرد.
حمیدی برگزاری جلسات هم‌اندیشی در این حوزه را چاره‌ساز دانست و افزود: اجرای صحیح دستورالعمل مقابله با واژگونی تانکرها می‌تواند تأثیرگذار باشد.
بیژن گل محمدی، رئیس اداره ایمنی و حریم راه‌های اداره‌کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای کردستان نیز با تأکید بر اینکه در حوزه ممنوعیت تردد تانکر حامل مواد شیمیایی و مشتقات نفتی در مسیرها قطعاً بر عهده پلیس‌راه است، اظهار داشت: پاک‌سازی محیط صحنه حادثه در واژگونی تانکرها بر عهده شرکتی است که برای وسیله نقلیه بارنامه صادر کرده و این موضوع از حوزه اختیارات استان خارج بوده و توسط راهداری استان صورت می‌گیرد.
گل محمدی افزود: متأسفانه به دلیل وجود قوانین سخت‌گیرانه ما جزو کنوانسیون‌های ADR یا همان مقررات بین‌المللی حمل‌ونقل مواد خطرناک نیستیم و این موضوع تاکنون مورد تأیید قرار نگرفته است.
وی بیان کرد: رعایت نکردن سرعت مجاز و مطمئنه در محورهایی دوخطه‌ای که جهت ارتقاء مسیر در استان چهار بانده می‌شوند عامل اصلی سوانح است.
رئیس اداره ایمنی و حریم راه‌های اداره‌کل راهداری، حمل‌ونقل جاده‌ای کردستان گفت: از ابتدای سال‌جاری تاکنون، 2 هزار کیلومتر خط‌کشی، 1400 علائم و تابلوی راهنمایی و رانندگی بااعتباری بالغ بر 3 میلیارد تومان در سطح استان نصب و در سه تقاطع کنارگذر سقز، چهارراه شهاب‌الدین و تقاطع وینه سار چراغ‌های روشنایی قرار گرفته است.
به گزارش تسنیم؛ رئیس پلیس راه استان کردستان به دلیل عدم حضور مدیران کل مربوطه، حاضر به حضور در میزگرد نشد و خواستار برگزاری جلسه با حضور معاون امورعمرانی، مدیران کل راه و شهرسازی، راهداری و محیط زیست بود که خبرنگار تسنیم در میزگرد بعدی این موضوع را پیگیری می‌کند.
تردد تانکرهای حامل مواد شیمایی و مشتقات نفتی در محور سنندج به حسین‌آباد و بالعکس از سال 82 ممنوع اعلام‌شده اما پس از گذشت 16 سال همچنان رعایت نشده و همین امر موجب بروز سوانح متعدد در این محور شده است.
انتهای پیام/487/ش
