لایروبی ۱۴۰۰ کیلومتر رودخانه‌ در سال ۹۸/ سیلاب‌ها باعث شنیده شدن هشدارها شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمد حاج‌رسولیها، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در نشستی خبری اظهار داشت: در کشور با وجود اینکه متوسط بارندگی نسبت به درازمدت 43 درصد افزایش داشته، اما در هفت استان شاهد کاهش میزان بارش‌ها هستیم.

وی افزود: بر این اساس در استان‌ اردبیل 51 درصد، استان آذربایجان شرقی 42 درصد، خراسان‌شمالی 26 درصد، آذربایجان‌غربی 23 درصد، کردستان 19 درصد، گلستان 18 درصد، چهارمحال و بختیاری 9 درصد و در استان اصفهان با 3 درصد کاهش بارش نسبت به متوسط درازمدت مواجه هستیم.

حاج‌رسولیها تصریح کرد: همچنین بیشترین افزایش‌ بارندگی مربوط به استان‌های هرمزگان با 366 درصد، سیستان و بلوچستان 239 درصد، کرمان 137 درصد، بوشهر 136 درصد، فارس 105 درصد، سمنان 85 درصد، تهران 69 درصد، قم 63 درصد و خراسان جنوبی 47 درصد است و در مابقی استان‌ها نیز از 17 درصد تا 42 درصد افزایش بارش به ثبت رسیده است.

وی ادامه داد: با وجود اینکه بارندگی‌ها در سطح کشور از افزایش برخوردار بوده، اما پراکنش بارش‌ها یکسان نبوده و در برخی استان‌ها شاهد بارش زیر میانگین و در برخی استان‌ها بالاتر از میانگین هستیم.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب با بیان اینکه "به طور کلی در سه ماهه اول سال آبی جاری بر اساس آمار نرمال بایستی 25 درصد نزولات یک سال آبی را دریافت کنیم که این عدد در حال حدود 63 میلی‌متر است و خوشبختانه اکنون شاهد بارندگی 88 میلی‌متر در سطح کشور هستیم"، گفت: این میزان بارندگی نسبت به دوره مشابه بلندمدت حدود 43 درصد افزایش داشته و نسبت به سال آبی گذشته که در زمینه میزان بارش‌ها استثنا بود، تنها حدود پنج درصد کاهش را شاهد هستیم.

وی افزود: بارندگی هفته گذشته در سطح کشور باعث افزایش 30 درصدی میزان بارش‌ها شد و آمار بارندگی را از 63 میلی‌متر به 88 میلی‌متر فعلی رساند.

حاج‌رسولی‌ها با اشاره به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی برای بارندگی‌های زیر نرمال دی و بهمن‌ماه جاری گفت: امیدواریم این شرایط در ماه‌های پیش رو در سطح کشور مطلوب و بالاتر از نرمال باشد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، از اتمام مطالعات دو ساله و ابلاغ کاهش ضریب تعدیل پروانه‌ها برای تمامی دشت‌های کشور خبر داد و گفت: بر اساس آب قابل برنامه‌ریزی، میزان آبی که بایستی از پروانه‌ها کاهش یابد، محاسبه و به استان‌ها ابلاع شده است.

حاج‌رسولیها با بیان اینکه شورای حفاظت منابع آب در قالب جلسات سازگاری با کم‌آبی استان‌ها می‌بایست بتوانند ضریب تعدیل‌ها را روی پروانه‌ها اعمال کنند، افزود: در صورت اعمال ضریب تعدیل‌ها روی پروانه‌ها قطعا نتایج مثمرثمری به دنبال خواهد داشت.

وی در خصوص طرح تعادل‌بخشی گفت: دولت بر اساس ماده 35 قانون برنامه ششم توسعه، مکلف است به‌منظور مقابله با بحران‌ کم‌آبی، رهاسازی حقابه‌های زیست‌محیطی برای پایداری سرزمین، افزایش تولید در بخش کشاورزی، تعادل‌بخشی سفره‌های آب زیرزمینی و ارتقای بهره‌وری و جبران تراز آب‌های زیرزمینی برنامه‌ریزی و اقدام کند.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه در راس این تکالیف در خصوص افزایش عملکرد در واحد سطح اشاره شده است، افزود: توسعه روش‌های نوین آبیاری، توسعه گلخانه‌ها، طراحی و اجرای الگوی کشت، برقی کردن چاه‌ها و نصب کنتورهای هوشمند از محورهای مدیریت بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی به‌شمار می‌آید.

حاج‌رسولیها با اشاره به اینکه وزارت نیرو طی چند سال اخیر با استفاده از محل فصل منابع اعتباری خودش، پروژه‌ کلیدی تعادل‌بخشی را برای تک‌تک‌ استان‌ها تعریف کرد، افزود: مجموع اعتبار طرح تعادل‌بخشی در 10 سال آغازین طرح 275 میلیارد تومان بوده که وزارت نیرو از سال 1394 تا 1398 این اعتبارات را طی پنج سال در قالب فصل منابع آب با کمک سازمان برنامه و بودجه با حدود پنج برابر افزایش به 679 میلیارد تومان افزایش داده است.

وی موضوع تخصیص اعتبارات را یکی از چالش‌های موجود در این زمینه دانست و افزود: در برنامه ششم توسعه عمده دریافتی‌ها و تامین تخصیص، از طریق استفاده از اسناد خزانه، اوراق مشارکت و تهاترها درنظر گرفته شده که متاسفانه برای طرح‌های تعادل‌بخشی به دلیل داشتن ماهیت حاکمیتی نمی‌توان از اوراق مشارکت استفاده کرد بنابراین به لحاظ تخصیص در این زمینه با مشکل مواجه هستیم.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، انسداد چاه‌های غیرمجاز را یکی از برنامه‌های این طرح عنوان کرد و افزود: تا قبل از آغاز طرح تعادل‌بخشی تعداد چاه‌های‌ مسدودشده غیرمجاز حدود 18 هزار حلقه بود که از ابتدای دولت یازدهم تاکنون 63 هزار حلقه چاه مسدود شده است.

حاج‌رسولیها در رابطه با نصب کنتورهای هوشمند گفت: در دولت یازدهم و دوازدهم تعداد 55 هزار حلقه چاه مجهز به نصب کنتور شده است و این درحالی است که تا قبل از سال 1394 در کشور حدود 16 هزار حلقه چاه به کنتور هوشمند تجهیز شده بود.

وی رعایت الگوی کشت، کاهش سطح زیرکشت فضای باز و توسعه کشت‌های گلخانه‌ای به‌منظور صرفه‌جویی در مصرف آب را مستلزم همکاری بیش از پیش وزارت جهاد کشاورزی و به‌ویژه کشاورزان عنوان کرد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، از اتمام مطالعات دو ساله و ابلاغ ضریب تعدیل کاهش پروانه‌ها برای تمامی دشت‌های کشور خبر داد و گفت: بر اساس آب قابل برنامه‌ریزی، میزان آبی که بایستی از پروانه‌ها کاهش یابد، محاسبه و به استان‌ها ابلاع شده است.

حاج‌رسولیها با بیان اینکه شورای حفاظت منابع آب در قالب جلسات سازگاری با کم‌آبی استان‌ها می‌بایست بتوانند ضریب تعدیل‌ها را روی پروانه‌ها اعمال کنند، افزود: در صورت اعمال ضریب تعدیل‌ها روی پروانه‌ها قطعا نتایج مثمرثمری به دنبال خواهد داشت.

وی در ادامه، یکی از محاسن سیلاب‌های سال گذشته را در توجه جدی‌تر مسئولان به حساسیت‌ها و هشدارهای وزارت نیرو دانست و اظهار کرد: تنظیم لایحه قانون حفاظت از رودخانه‌ها با هدف ایجاد یکپارچگی در قوانین بالادستی صورت گرفته و خوشبختانه اکنون در حال بررسی در کمیسیون‌های تخصصی و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است و همه درصدد هستند این قانون به نحو مناسبی تدوین شود.

حاج رسولیها تصریح کرد: پیش از این هر ساله به طور متوسط حدود 350 تا 400 کیلومتر از رودخانه‌های کشور لایروبی شده که این رقم از ابتدای 98 تاکنون با افزایش حدود چهار برابری به یک هزار 400 کیلومتر رسیده است.

وی با اشاره به افزایش دو برابری تعیین حریم و بستر رودخانه‌ها در سال 98، ادامه داد: سالانه دو هزار کیلومتر از رودخانه‌های کشور تعیین حریم و بستر شده که از ابتدای سال تاکنون این رقم به دو هزار و 500 کیلومتر رسیده و درصددیم تا پایان امسال این عدد به حدود چهار هزار کیلومتر برسد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: در لایحه بودجه 99 نیز اعتبارات بخش مهندسی رودخانه‌ها از 80 میلیارد تومان به حدود 260 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است که این امر منجر به افزایش اقدامات مرتبط با این زمینه خواهد شد.

حاج‌رسولیها با تاکید بر اینکه امسال آب کشت پاییزه برای تمامی مناطق دارای نیاز آبی تامین شده است، گفت: در سه ماهه ابتدایی سال آبی جاری (مهر، آبان و آذر) میزان خروجی از سدها 9 میلیارد و 450 میلیون مترمکعب بوده که این رقم سال گذشته در همین بازه زمانی پنج میلیارد و 160 میلیون مترمکعب بوده است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به افزایش 83 درصدی آب خروجی از سدهای کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزود: امسال با تدابیر صورت گرفته شاهد شرایط بسیار مناسبی برای کشت پاییزه کشاورزان بوده‌ایم.

وی با تاکید بر اینکه از میان 609 دشت کشور هم اکنون 389 دشت دارای وضعیت بحرانی هستند، گفت: در حال حاضر میزان کسری مخازن آب‌ زیرزمینی به بیش از 130 میلیارد مترمکعب رسیده است.

حاج‌رسولیها در پاسخ به سوالی مبنی بر تاثیر بارندگی‌های مناسب سال آبی گذشته بر بهبود وضعیت دشت‌ها و سفره‌های زیرزمینی در کشور، گفت: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که بارش‌های بی‌سابقه سال گذشته موجب شده حدود 90 دشت کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته از شرایط منفی و افت سالیانه تراز آب زیرزمینی خارج شوند، اما موضوع خارج شدن دشت از وضعیت بحرانی، یک فرآیند زمان‌بر بوده و با یک سال بارندگی جبران نمی‌شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به آخرین وضعیت طرح توسعه فعالیت‌های گردشگری در حاشیه سدها و منابع آبی کشور، گفت: بسیاری از استان‌ها قابلیت‌های موجود خود را در این زمینه مشخص و مزایده‌های مربوطه انجام شده است که امیدواریم امسال با تکمیل مطالعات پایه این طرح شاهد اوج کار این برنامه و ثمرات فراوان آن در سال آینده باشیم.

وی به وضعیت سدهای خوزستان در سال آبی جاری اشاره کرد و افزود: ورودی آب به سدهای استان از ابتدای مهرماه تاکنون 3.5 میلیارد مترمکعب بوده است که این رقم سال گذشته در همین بازه زمانی بیش از 5.3 میلیارد مترمکعب بوده است. آب خروجی از سدها نیز نسبت به سال قبل دو میلیارد مترمکعب افزایش یافته که عمده آن برای تامین کامل آب کشت پاییزه کشاورزان منطقه بوده است.

حاج‌رسولیها با اشاره به اینکه بارندگی‌های مناسب سال آبی جاری در سیستان و بلوچستان موجب توزیع آب کشاورزی منطقه از اوایل آذرماه شده است، گفت: بارش‌های مناسب ابتدای مهرماه تاکنون در این استان موجب شده تا چاه‌ نیمه‌های 1، 2، 3، و 4 شرایط ورودی مطلوب‌تری را تجربه کنند و در پی آن نیز حدود 120 میلیون مترمکعب آب در اختیار کشاورزان منطقه قرار بگیرد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران تاکید کرد: سالانه حدود 400 میلیون مترمکعب آب از چاه نیمه‌ها تبخیر می‌شود که درصددیم با اجرای برنامه‌هایی در این بخش سالانه مانع تبخیر 100 تا 150 میلیون مترمکعب از منابع آبی چاه‌ نیمه‌ها شویم.

انتهای پیام/