«معجزه آبخیزداری»| آبیاری تمام فضای سبز تهران و جلوگیری از سیلاب شهری با یک تکنیک ساده

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، یکی از ظرفیت‌هایی که در مدیریت شهری مغفول مانده، استفاده از ظرفیت آبخیزداری برای تأمین آب مصرفی شهرها به‌خصوص آبیاری فضای سبز کلان‌شهرها و شهرهاست. در دنیا از فناوری­‌های سطوح آبگیر باران برای استحصال آب و استفاده از آنها برای مصارفی مثل آبیاری فضای سبز، به‌عنوان یکی از تکنیک‌ها و فنون آبخیزداری استفاده می­‌شود.

استفاده از فنون آبخیزداری شهری به‌خصوص فناوری سطوح آبگیر باران از آنجا اهمیت دارد که بنابر مطالعات، بارش سالانۀ کلان‌شهر تهران، نزدیک به 250 میلیون مترمکعب است که از این میزان بارش، حدود 150 میلیون مترمکعب روان‌آب در سطح کلان‌شهر تهران تولید و به مناطق پایین‌دست منتقل می­‌شود که به‌خاطر عدم برنامه­‌ریزی مناسب، هدر می­‌رود.

تولید این میزان روان‌آب حاصل از بارش نزولات آسمانی، علاوه بر اینکه مشکلات فراوانی مثل سیلاب، آب‌گرفتگی معابر، ترافیک شدید و غیره به‌دنبال دارد، تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان محسوب می­‌شود؛ زیرا که روان‌آب حاصل از بارندگی مقادیر زیادی از آلاینده­‌های شهری را به پایین‌دست منتقل و موجبات آلودگی زیست‌محیطی پایین‌دست تهران را فراهم می­‌کند و نیز منابع آب و خاک را از حیز انتفاع خارج می­‌سازد.

به‌گفتۀ کارشناسان و متخصصان مدیریت شهری، در حوزه­‌های شهری بخش عمده­‌ای از بارش به روان‌آب تبدیل می‌شود و در معماری سنتی شهری به‌عنوان یک مزاحم بایستی از محیط دفع شود. جمع شدن روان‌آب در نگرش سنتی مدیریت شهری به‌عنوان یک زائده با اثرات مخرب و منفی نگریسته می­‌شود؛ این در حالی است که روان‌آب شهری با نگاه سیستمی به منابع آب در مقیاس حوزه شهری، یک ظرفیت آبی قابل برنامه­‌ریزی بوده و لذا این ظرفیت در حوزه­‌های شهری در مدیریت کمی و کیفی منابع آب از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بایستی مورد توجه قرار گیرد.

به‌عقیده این افراد به‌دلیل اینکه ظرفیت آبی پس از ورود به سامانه­‌های زهکشی، تحت تأثیر آلاینده­‌های مختلف تخریب می­‌شود، بایستی در بدو ورود ذخیره شده و از ورود آن به سامانه­‌های زهکشی جلوگیری شود، بنابراین سامانه‌های سطوح آبگیر باران در بدو ورود می­‌تواند این منابع را به یک منبع آب قابل استحصال تمیز تبدیل نماید. مهمترین راهکار جلوگیری از این آلاینده­‌ها، جلوگیری از ورود این آلاینده­‌ها به منابع آب و روان‌آب سطحی کنترل روان‌آب از منشأ، و قبل از آلوده شدن، با استفاده از فناوری­های سطوح آبگیر باران است. این فناوری علاوه بر اینکه می­‌تواند از آلودگی روان‌آب شهری جلوگیری کند، می­‌تواند سهم عمده­‌ای از آب مصرفی لازم برای فضای سبز کلان‌شهر تهران را نیز تأمین نماید.

اهمیت استفاده از روان‌آب برای مصارفی مثل آبیاری فضای سبز از آنجا بیشتر حائز اهمیت است که با توجه به آمار شرکت آب منطقه­‌ای تهران حجم کل آب تخصیصی برای مصرف فضای سبز این شهر حدود 190 میلیون مترمکعب می­‌باشد که حدود 135 میلیون مترمکعب آن از چاه­‌های زیرزمینی تأمین می­‌شود.

لذا پیشنهاد می­‌شود به‌جای بهره­‌برداری از منابع آب زیرزمینی حریم شهر تهران و سایر منابع تصفیه‌شده برای فضای سبز، با استفاده از تکنیک‌های آبخیزداری مانند فناوری­‌های سطوح آبگیر باران، روان‌آب‌های موجود از منشأ مهار و آب مصرفی فضای سبز شهری تأمین شود، با این اقدام نه‌تنها صرفه­‌جویی در بهره­‌برداری از آب زیرزمینی را در پی دارد بلکه فرصت مناسبی را برای تعادل‌بخشی آبخوان‌های پایین‌دست فراهم می­‌آورد و از نشست زمین نیز جلوگیری خواهد کرد.

انتهای پیام/+