اگر میخواهید فتنه ۸۸ را بشناسید، این کتاب را بخوانید
پیمان طالبی به مناسبت سالروز حماسه ۹ دی با معرفی کتاب «نامیرا» نوشت: رهبر انقلاب رمان «نامیرا» را رمانی برای درک بهتر فتنه ۸۸ دانسته و مطالعه آن را توصیه کردهاند. از این منظر میشود رمان را با دقت بیشتری علیالخصوص در شخصیتها بررسی کرد.
خبرگزاری تسنیم، پیمان طالبی:
«نامیرا» عنوان رمانی است به قلم صادق کرمیار که انتشارات نیستان در سال 1394 آن را منتشر کرده است. داستان، روایت شخصی به نام «عبداللهبنعمیر» و دستوپنجه نرمکردن او با تردیدها و دودلیها در پیوستن به سپاه یاران امامحسین(ع) است. از این منظر میتوان این اثر را رمانی شخصیتمحور دانست. اما در بستر روایت این مرد بنیکلب، مخاطب با حال و هوای کوفه و مسیر راهی شدن عبداللهبنعمیر به سمت کربلا نیز آشنا میگردد. باتوجه به موضوع رمان، میتوان گفت نویسنده عنوان جالب توجهی را برای رمان خود برگزیده است؛ عنوانی هنرمندانه و ادبی که اشارتی هم به حدیث نبوی «اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرُدُ اَبَداً» دارد.
یکی از مهمترین شاخصههای کتاب «نامیرا»، تصویر است. نویسنده که بهخوبی میداند مخاطب از پایان داستان آگاه است و حتی سیر داستان را هم تا حدی میداند، تلاش میکند با خلق تصاویر بدیع و توصیفهای با جزئیات کامل، کاری کند که مخاطب از شیوه روایت او لذت ببرد و ذهنیت او را از پایان داستان منحرف کرده، توجهش را به تصاویر معطوف میکند.
«نامیرا» در بستر اصلی داستانش، خرده روایتهایی نیز دارد که یکی از آنها ماجرایی عاشقانه است: روایت عشق سلیمه به ربیع و خوشحالی او از اینکه همسرش علوی است. البته داستان در بعضی قسمتها لحن شعارزده به خود میگیرد که اتفاقاً این بخش هم یکی از آنهاست.
رهبر انقلاب رمان «نامیرا» را رمانی برای درک بهتر فتنه 88 دانسته و مطالعه آن را توصیه کردهاند. از این منظر میشود رمان را با دقت بیشتری علی الخصوص در شخصیتها بررسی کرد. عبداللهبنعمیر کلبی شخصیت محوری کتاب است و او را در آغاز و پایان کتاب میبینیم. او از بزرگان قبیله بنیکلب است که درست چند ماه قبل از قیام کربلا، از سفر نظامی فارس برگشته است. «عمرو ابن حجاج» از بزرگان کوفه، از دوستداران خاندان اهلبیت علیهم السلام و از زمره نامهنگاران به امام حسین(ع) است. «ربیعبنعباس» که از جوانان پر شور قبیله بنیکلب است، پدرش را به جرم سب نکردن امام علی(ع) در شام کشتهاند و در اندیشه انتقام است. و نیز «عبیداللهبنزیاد» که احتمالاً مخاطب او را به خوبی میشناسد. وی از شخصیتهای مطرح و شناختهشده آن دوره است که تحولات و اتفاقات بسیاری حول محور او شکل میگیرد.
فارغ از همه اینها، زنان در این کتاب نقش ویژهای دارند. کرمیار با نگاهی جدی به مقوله زن در تاریخ اسلام پرداخته است و اگرچه که این نگاه شاید در ناخودآگاه ذهنی نویسنده اتفاق افتاده باشد، مخاطب آن را به خوبی متوجه میشود. در مسیر داستان، بارها و بارها میبینیم که مردان بزرگ و شناختهشده نبرد، با مشورتها، دمدمهها و وسوسهها و صحبتهای همسرانشان تصمیمهایی صعب و نفسگیر را برای مردانشان هموار مینمایند. از این دسته است تردید عبدالله و راهنمایی تشجیع اموهب، یا تشویق ربیع توسط سلیمه برای یاری مسلم و... .
یکی از نکات مهمی که در نقد کتاب «نامیرا» مطرح میشود و برخی آن را از محسنات کتاب میپندارند و برخی دیگر آن را به شدت نقد میکنند، تغییر ریتم در داستانگویی صادق کرمیار است. «نامیرا» با فضایی بسیار آرام و حتی کند آغاز میشود و ما تا اوسط داستان شاهد این ریتم کند و آرامش خاص نویسنده در بیان زوایای پنهان داستان هستیم. اما با عبور از اواسط داستان و نزدیکترشدن به پایان کتاب، شاهد ضرباهنگ تند و سرعت گرفتن هرچه بیشتر روند داستانیم. نویسنده به وضوح در یکسوم پایانی رمان، از بیان خرده روایتها صرفنظر میکند یا آنها در حد یک واقعه کوتاه حاشیهای بیان و از آنها عبور میکند. برخی حتی نویسنده را محکوم میکنند به اینکه رمان را در حالتهای گوناگون شخصی نوشته است و به این دلیل داستان دچار دوگانگی شدید در روایت است. البته این نگاه را میشود کمی مغرضانه دانست. نویسنده به خوبی ظرفیتهای زمان روایی را درک کرده و از آنها جهت کُند و تند کردن روایت بهره میبرد تا با بیانی به ظاهر دوگانه تأکید خود را بر وقایع مهمتر به خواننده القا کند. به اعتقاد نگارنده متن، این نشان هوشمندی نویسنده در روایت است.
انتهای پیام/