آزمون هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر

خبرگزاری تسنیم

سی‌ و هشتمین جشنواره فیلم فجر به روزهای داغ خبری خود نزدیک می‌شود و هیأت انتخاب این دوره از جشنواره باید طی چند روز آینده فیلم‌های راه یافته به بخش سودای سیمرغ را مشخص نماید.

اما یکی از موضوعاتی که معمولاً هر ساله پیش از انتخاب آثار و همچنین پس از اعلام اسامی فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره فیلم فجر زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار می‌گیرد؛ تعداد آثار راه‌یافته از باب موضوعات استراتژیک و همچنین ژانر اصیل و ایرانی دفاع مقدس به این جشنواره است.  

براساس آنچه که تاکنون در ارتباط با فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره فجر امسال در رسانه‌ها منتشر شده، سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر را باید یکی از فقیرترین دوره‌های این جشنواره در زمینه ساخت و عرضه محصولاتی در حوزه دفاع مقدس دانست.

در این دوره از جشنواره تنها 3 فیلم «آبادان یازده 60» به کارگردانی مهرداد خوشبخت و «آفتاب نیمه شب» به کارگردانی شهریار بحرانی و «درخت گردو» به کارگردانی محمد حسین مهدویان در زمره فیلم‌های دفاع مقدس قرار می‌گیرند.

فیلم «آبادان یازده 60» مهرداد خوشبخت تازه‌ترین محصول مرکز فیلم و سریال سازمان اوج اثری متفاوت در حوزه دفاع مقدس است که به شروع جنگ ایران و عراق می‌پردازد. اثری در ارتباط با روزهای سخت حصر آبادان که اتفاقاً دست بر روی قصه‌ای کمتر شنیده شده از جنگ گذاشته و حضورش در جشنواره فجر امسال فرصت مغتنمی برای طرح این روایت کمتر شنیده شده از جنگ است.

شهریار بحرانی هم چند سالی بود از دنیا سینما فاصله گرفته بود امسال با فیلم «آفتاب نیمه شب» که اثری در حوزه دفاع مقدس است، قصد حضور در جشنواره فیلم فجر را داشت؛ البته با توجه به خبرهای منتشر شده درباره اینکه قرار است در این فیلم از فناوری شبیه‌سازی پیشرفته برای دکوپاژ استفاده شود بعید نیست که «آفتاب نیمه شب» بحرانی نیز همچون «کارو» احمد مرادپور به جشنواره فیلم فجر امسال نرسد.

مهدویان هم سال قبل با «ماجرای نیمروز: رد خون» به جشنواره فیلم فجر آماده بود؛ در دومین تجربه ساخت یک اثر سینمایی در حال و هوای دفاع مقدس دست بر قصه «بمباران شیمیایی سردشت» در سال 1366 گذاشته و می‌خواهد با فیلمی به نام «درخت گردو» در این دوره جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کند.

تاریخچه جشنواره فیلم فجر نشان می‌دهد که در دوره های گذشته این جشنواره معمولاً سعی شده تا به فیلم‌های ژانر دفاع مقدس توجه خاصی شود، چرا که ساخت چنین فیلم‌هایی عموماً با ریسک برای فیلمسازان همراه است. از طرفی با هزینه‌های بالای تولید این نوع از فیلم‌ها، سرمایه‌گذاران محدودی‌اند که به حضور در این حوزه تمایل نشان می‌دهند. همچنین آثار سینمای دفاع مقدس معمولًا همچون سینمای اغلب آثار سینمای اجتماعی نیستند که فیلمساز بتواند به واسطه آن به جشنواره‌گردی در سایر کشورها بپردازد و به نوعی به واسطه منحصر به فرد بودن این ژانر سینمایی، نمی‌توان آن را با سایر ژانرهای سینمای ایران مقایسه کرد. البته که اساساً فیلم دفاع‌مقدسی ساختن هم به واسطه ابعاد بزرگتر و شرایط سخت‌تر تولید از توان و عهده هر فیلمسازی بر نمی‌آید.

جشنواره فیلم فجر، جشن سینمای انقلاب است؛ جشنی که هر ساله همزمان با روزهای پیروزی انقلاب اسلامی برگزار می‌شود؛ لذا انتظار توجه از سوی دست‌اندرکاران، سیاست‌گذاران و هیأت‌های انتخاب و داوری به یکی از مهمترین ژانرهای سینمای ایران که اتفاقاً مولد انقلاب اسلامی است و از ژانرهای منحصر به فرد سینمای ایران به شمار می‌آید؛ امری بدیهی به شمار می‌آید.

این مسئله بدیهی، وقتی بیشتر خود را نمایان می‌کند که به این موضوع توجه کنیم که در طول این سال‌ها سینمای دفاع مقدس با وجود اهمیت بالایی که داشته اما به دلایل مختلفی از جمله نبود بودجه مناسب برای ساخت آثار جنگی مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. در این شرایط جشنواره فیلم فجر مأمنی است برای این ژانر، جایی که می‌توان با حمایت از این ژانر، دیگر سینماگران را نیز به ساخت چنین فیلم‌هایی ترغیب کرد.

قطعاً در شرایطی که تنها 3 اثر دفاع مقدسی متقاضی حضور در این دوره از جشنواره فیلم فجر هستند؛ انتظار حمایت از این آثار، انتظاری گزاف یا غیرمعقول نیست.  حالا باید به انتظار نشست تا اسامی فیلم‌های بخش سودای سیمرغ منتشر شود و نتیجه آزمون بزرگی که هیات انتخاب سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر در زمینه حمایت از سینمای نجیب و مظلوم دفاع مقدس دارد، مشخص شود؛ آزمونی که نتیجه آن می‌تواند در ادامه سیاست‌گذاری های این جشنواره در سال های آتی تاثیر بسزایی خواهد داشت.

*حسین نوری