گزارش| ترکیه در چنبره زلزله‌ها

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ شمار قربانیان زلزله شب گذشته الازغ در شرق ترکیه به 20 نفر رسیده است.

میزان قدرت زلزله الازغ 6.6 ریشتر بوده است. زلزله٬ علاوه بر تاثیرات ناگوار روانی و اجتماعی٬ معمولاً برای دولت‌ها٬ بار مالی سنگینی در بردارد. به ویژه دولت ترکیه که در چند سال اخیر٬ شرایط اقتصادی مطلوبی را سپری نکرده است. اما شواهد نشان می‌دهد که دست کم در 20 سال اخیر٬ زلزله‌های ترکیه در مقایسه با زلزله‌های سده بیستم این کشور٬ تخریبات و تلفات کمتری بر جای گذاشته‌اند.

ترکیه٬ سرزمین زلزله‌ها

تاریخ ترکیه با زلزله نا آشنا نیست. در تاریخ کهن این کشور٬ زلزله‌ای با 260 هزار نفر کشته روی داده که در آن دوران به نام قیامت کوچک٬ شهرت یافته است.

اگر چه میزان تلفات زلزله الازغ در مقایسه با زلزله‌های قدرتمند تاریخ ترکیه٬ رقم بالایی نیست٬ اما زلزله‌شناسان ترکیه از بیدار شدن گسل زلزله خیز شمال شرق به شمال غرب ترکیه در هراسند.

نقشه‌های علمی زلزله‌شناسان و دانشمندان ترکیه نشان می‌دهد که بخش‌های قابل توجهی از شرق و غرب این کشور در چنبره گسل‌های زلزله‌خیز است و فقط مرکز ترکیه یعنی آناتولی و بخش از جنوب ترکی در امان است.

زلزله‌های ترکیه در سده بیستم

در قرن بیستم در ترکیه٬ مجموعاً 71 زلزله روی داده که برخی از آنها بسیار شدید بوده و تلفات بسیاری بر جای نهاده‌اند.

55 مورد از زلزله‌های ترکیه در سده‌ بیستم دارای قدرتی در حد بالاتر از 6 درجه مقیاس ریشتر بوده‌اند. همچنین باید به این موضوع اشاره شود که در کل 71 زلزله ترکیه در قرن بیستم٬ 16 مورد٬ در حد 7 ریشتر و حتی بالاتر از 7 ریشتر بوده‌اند.

دهشتناک‌ترین زلزله تاریخ قرن بیستم ترکیه در سال 1939 میلادی روی داد که برای اندازه‌گیری میزان شدت آن٬ عدد باورنکردنی 7.9 دهم ریشتر ثبت شد. این زلزله در شرق ترکیه و در استان ارزنجان روی داد و منجر به کشته شدن 33 هزار نفر شد.

یکی از ابعاد اهمیت تاریخی و علمی این زلزله برای کارشناسان٬ این بود که برای نخستین بار پس از وقوع زلزله توانستند گسل عظیم شمال غرب آناتولی را شناسایی کنند که دارای امواج تخریب گر از شرق به غرب است. یعنی بر عکس زلزله‌هایی که در بینگُل٬ وان٬ حکاری و حوالی موش روی داده و خط آن به سمت مرز ایران حرکت کرده٬ گسل شمال آناتولی در سال 1939 میلادی٬ سیری از شرق به غرب داشت.

از مجموع 71 زلزله ترکیه در سده بیستم٬ 25 مورد آن در شرق ترکیه روی داده و دیگر موارد مربوط به غرب ترکیه بوده است. اما میزان تلفات انسانی در مناطق پرجمعیت در زلزله‌های شرق ترکیه٬ بسیار بیشتر از زلزله‌های غرب ترکیه بوده است.

آخرین زلزله‌های قدرتمند ترکیه در سده بیستم زلزله مرادیه در استان وان در مرز ایران بوده که در سال 1976 میلادی روی داده و جان 3840 نفر را گرفت و آخرین مورد زلزله قدرتمند نیز٬ زلزله سال 1999 میلادی در کوجاعلی و استانبول بود که منجر به کشته شدن 17112 نفر شد.

زلزله‌های ترکیه در سالیان اخیر

در ترکیه و در سده بیست و یکم٬ مجموعاً 20 زلزله روی داده است. از این میان فقط 1 زلزله دارای قدرت بالای 7 ریشتر بوده که در سال 2011 میلادی با 7.2 ریشتر در وان روی داد و جان 601 نفر را گرفت.

در مجموع٬ تعداد قربانیان زلزله در قرن جدید در ترکیه٬ هنوز به عدد 1 هزار نفر هم نرسیده و با احتساب میزان قربانیان اعلام شده زلزله شب گذشته الازغ٬ به عدد 965 نفر رسیده است. اما در زلزله‌های قرن بیستم٬ مجموعاً نزدیک به 82 هزار نفر از مردم ترکیه٬ جان خود را از دست دادند.

پس از وقوع زلزله الازغ٬ وزیر کشور و مقامات مرتبط با حوادث غیرمترقبه٬ به سرعت خود را به منطقه رساندند و امدادرسانی در این منطقه ادامه دارد.

اگر چه در شرق ترکیه٬ زلزله در کنار سرما و برودت هوا٬ مسئولین و مردم را نگران می‌کند اما اصلی ترین نگرانی دولت ترکیه در بحث زلزله٬ مربوط به استان‌های غربی و دارای تراکم جمعیتی بالا است.

به عنوان مثال در استانبول که جمعیتی بیش از 12 میلیون نفر را در خود جای داده٬ تعداد منازل مسکونی و خانه‌ها و آپارتمان‌های بسیار ضعیف و در معرض خطر فراوان است و در صورتی که زلزله روی دهد٬ استانبول٬ تلفات انسانی بالایی خواهد داشت.

به همین خاطر٬ دولت اردوغان در سالیان اخیر تلاش کرده تا در حوزه ساخت مسکن٬ تخریب خانه‌های سست بنیاد و در معرض خطر٬ اقدامات اثرگذاری انجام دهد. اما بخش مهمی از این برنامه‌ها به خطر مشکلات اقتصادی و دشواری‌های تامین اعتبار٬ نیمه کاره مانده است.

در هر صورت در شرایط کنونی٬ زلزله برای ترکیه می‌تواند علاوه بر ابعاد انسانی و اقتصادی٬ تبعات سیاسی قابل توجهی نیز به دنبال بیاورد.

انتهای پیام/