جنگل «نخاب» خوسف به لیست مناطق بحرانی استان خراسان جنوبی افزوده شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، یکی از مهمترین فرایندهای طبیعی در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک فرسایش بادی است. این فرایند در شرایطی رخ می‌دهد که علاوه بر وجود خاک حساس، باد دارای حاکمیت و سرعت قابل توجه باشد.

از آنجا که عوامل تشدید کننده فرسایش بادی، فقر پوشش گیاهی، خشک بودن خاک و ریز دانه بودن آن است و این عوامل خاص مناطق خشک بوده بنابراین بخش وسیعی از کشور به وسیله این فرسایش تهدید می‌شود.

اولین قدم در مبارزه با فرسایش خاک در منطقه مورد بررسی عواملی است که موجبات فرسایش بادی در یک منطقه را فراهم می‌کند. یکی از فعالیت‌های اثرگذار در حفاظت از مناطق خشک ایجاد جنگل‌های دست کاشت است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی از فعال بودن 28 کانون فرسایش بادی در استان خبر داد  و گفت: شهرستان‌های بشرویه و نهبندان از بیشترین کانون‌ها برخوردار هستند.

حسن اکبری افزود: خشکسالی‌های 20 ساله تاثیر قابل توجهی بر افزایش و بحرانی شدن کانون‌ها فرسایش بادی استان گذاشته است اما افزایش میزان بارندگی‌ها در سال جاری و ادامه این روند امیدی بر کاهش بحران در این کانون‌ها خواهد بود.

وی ادامه داد: در حال حاضر به جز شهرستان بیرجند کانون‌های فرسایش بادی در تمام شهرستان‌ها فعال است به طوری که سال گذشته شاهد 25 روز ناسالم از لحاظ کیفیت هوا بودیم.

اکبری بیابان زایی، کاهش مراتع و افزایش ریزگردها را از مهمترین عوامل فرسایش بادی بیان کرد و گفت: فرهنگسازی جلوگیری از کانون‌های فرسایش بادی با آموزش و همراهی مردم و مسئولان از مهمترین اقدامات مورد نیاز است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی نیز با اشاره به این‌که یک چهارم وسعت دنیا را بیابان تشکیل می‌دهد گفت: جایگاه ایران نیز در این شرایط، حساس است.

نصرآبادی تصریح کرد: خراسان‌جنوبی نیز دومین استان بیابانی کشور است و عرصه‌های بیابانی آن پنج میلیون و 400 هزار هکتار است که اگر مراتع کم تراکم را به رقم اضافه کنیم حدود 13 میلیون هکتار را شامل شده که با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی 86 درصد از مساحت استان را در برمی‌گیرد.

وی با بیان این‌که 28 کانون بحرانی فرسایش بادی در سطح استان وجود دارد که در تمام استان پراکنده است افزود: از مجموع مساحت استان سه میلیون و 121 هزار و 476 هکتار از آن تحت تأثیر فرسایش بادی در 23 منطقه قرار گرفته است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: از این میزان یک‌ میلیون و 386 هزار و 741 هکتار آن جزو کانون‌های بحرانی فرسایش بادی در 28 کانون بوده که در سطح استان پراکنده هستند.

نصرآبادی ادامه داد: میزان خسارت فرسایش بادی به منابع زیستی و اقتصادی در کانون‌های بحرانی استان سالانه حدود 202 هزار و 525 میلیون ریال است.

وی با بیان این‌که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تا 30 سال آینده نیز خشکسالی‌ها ادامه خواهد داشت افزود: خشکسالی‌ها باعث ضعف مراتع و کاهش پوشش گیاهی می‌شود. 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به مشکلات و تبعات حوزه بیابانزایی اظهار کرد: هجوم ماسه‌های روان به عرصه‌های کشاورزی، مناطق مسکونی و فضای شهری و روستایی، گرد و غبار که هر چند در استان کم بوده ولی درصد رشد خود را دارد، زیان زدن به عرصه‌های جاده‌ای و راه‌آهن و خسارت وارد شدن به مناطق شهری و مسکونی از جمله این موارد است.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خوسف نیز در بازدید از کانون‌های بحرانی این شهرستان اظهار داشت: این کانون‌ها شامل سه بخش خور، گارجگان و سرچاه عماری است که در سال‌های گذشته منطقه سرچاه عماری شرایط بسیار نگران کننده‌ای داشت تا جایی که طوفان‌های چندین روزه تلی از ماسه در مقابل منازل ساکنان منطقه به وجود می‌آورد.

مهدی کرباسچی، نابود شدن کشاورزی و دامداری در منطقه را یادآور شد و افزود: خوشبختانه با اجرای پروژه‌های بیابانزدایی در چند سال اخیر توانسته‌ایم آرامش را تا حد زیادی به منطقه برگردانیم.

وی عملیات بیابانزدایی در سرچاه عماری را بسیار ارزشمند توصیف کرد و گفت: رونق زندگی در این منطقه بعد از اجرای طرح‌های احیای مرتع و بیابان زدایی باعث شد جهادکشاورزی سال گذشته جشن شکرگزاری برداشت گندم را در منطقه برگزار کند.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خوسف با اشاره به اینکه مردم به عینه تاثیر عملیات بیابان زدایی را لمس کرده‌اند گفت: اکنون مردم فرهنگ مراقبت از منابع طبیعی را بیشتر از گذشته درک می‌کنند تاجایی که حتی اگر شتری در منطقه باشد مردم با یگان حفاظت تماس می‌گیرند که موضوع رسیدگی شود. 

کرباسچی بیان کرد: جنگل نخاب شهرستان بر اثر چرای بیش از حد شترها کم تراکم شده است. این جنگل یکی از مناطق استراتژیک شهرستان است چراکه رواناب‌های بیرجند در این منطقه جمع و نفوذ پذیری آن به زمین بیشتر می‌شود.

وی ادامه داد: امسال با همکاری اداره کل منابع طبیعی استان بازدیدهای مختلفی از جنگل نخاب انجام شد و قرار داد مطالعات طرح بیابانزدایی آن به مناقصه گذاشته شد.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خوسف توضیح داد: بعد از انجام مطالعات و تکمیل کتابچه مطالعات آن، منطقه نخاب به عنوان کانون بحرانی جدید خوسف معرفی خواهد شد.

کرباسچی ادامه داد: جنگل نخاب یک نقطه ثقل در منطقه محسوب می‌شود چرا که تاثیر فرسایش بادی در منطقه را کاهش می‌دهد از طرفی این جنگل محافظ نقطه برداشت در دشت ماژان است که قطب کشاورزی شهرستان نیز می‌باشد.

وی با توجه به اینکه شترداران نیز با طرح موارد ترویجی همکاری بیشتری در این زمینه دارند تصریح کرد: اجرای طرح‌های بیابانزدایی در منطقه مهاجرت معکوس را نیز رقم می‌زند.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خوسف منطقه بحرانی خور را نیز به دلیل وجود پایگاه هوایی خور پر اهمیت دانست و گفت: طی سه سال اخیر تمرکز عملیات بیابانزدایی در این منطقه بیشتر بوده است. 

کرباسچی افزود: انتظار داریم در کانون بحرانی گارجگان نیز که امسال طرح‌هایی برای آن در حال اجراست با مشارکت بیشتر مردم سرعت کار افزایش یابد.

انتهای پیام/ 252/ز