ماسک؛ «دُرِّ نایاب» این روزهای سمنان / پنهان شدن مسئولان پشت "ماسک بیتدبیری"
«ابتلای دو بیمار مشکوک قمی به بیماری کرونا تأیید شد». این خبری بود که رئیس مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت در روز سیام بهمن امسال آن را اعلام کرد و همهچیز از همین خبر برایمان آغاز شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، «نوک کوه یخی کرونا» در ایران برای نخستین بار از بلندای شهر قم دیده شد و مقامات وزارت بهداشت آن را تأیید کردند.
اعلام خبر کافی بود تا موجی از ترس و دلهره کشور را فرا گیرد. مردمی که تا همین دیروز از کرونا بهعنوان سوژهای برای خنده و ساختن جوکهای بامزه استفاده میکردند؛ گویا این بار تمایلی به خندیدن با بهانه این ویروس مرموز نداشتند.
البته گویا عدهای همچنان قصد جدی گرفتن این مهمان ناخوانده را ندارند و همچنان شاهد ارسال پستهای طنز و جوک از بیماری کرونا در شبکههای اجتماعی فضای مجازی هستیم؛ اما حجم آن بهشدت کاهشیافته و مردم بیشتر به فکر حفظ خود و خانوادهشان در برابر این ویروس مرموز هستند.
دلهره و استرس؛ اکنونکه این گزارش را میخوانید شاید دلهره و استرستان از روزهای گذشته بیشتر شده باشد؛ شاید هم دلهره شما با رعایت نکات بهداشتی از روز نخست شنیدن خبر ورود کرونا به ایران، کمتر شده است؛ اما بههرحال دلهره و استرس از یک بیماری که همچنان درمان مؤثری برای آن وجود ندارد؛ چیزی نیست که بتوان آن را پنهان کرد.
اما چیزی که بهصراحت میتوان درباره آن ادعا کرد این است که «ویروس کرونا بهسرعت در حال فتح شهرهای ایران و همچنین ذهنهای ایرانیان است» بهطوریکه امروز بخش زیادی از محاورات روزانه مردم را بحث درباره بیماری ناشناخته کرونا تشکیل داده است.
منشأ ویروس در ایران از کجا بود؟ آمار تعداد مبتلایان و مرگومیر ویروس کرونا چقدر است؟ اصلاً آیا آمار درستی از این آمار وجود دارد؟ بهراستی ابتلای به کرونا چقدر خطرناک است؟ جدیدترین نکات پیشگیری و درمان ابتلا به کرونا چیست؟ چرا مدارس و دانشگاهها را یکدفعه تا عید نوروز تعطیل نمیکنند؟ تکلیف کارمندان ادارات برای پیشگیری از کرونا چیست؟ راستی محل کارمان در برابر کرونا امن هست؟ از کجا ماسک تهیه کنم؟ چرا دستکش و مواد ضدعفونیکننده در بازار پیدا نمیشود؟ و شاید در آخر اینکه «تا کی باید این استرس و دلهره مهمان زندگیمان باشد؟ چه وقتی از شرح این ویروس لعنتی خلاص میشویم و میتوانیم با خیال راحت در کوچه و خیابان شهر قدم بزنیم؟»
حتماً بارها و بارها این سؤالات را از خود پرسیدهاید و برای آن دنبال پاسخ میگردید؛ اما آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که «سهم من در گسترش یا مقابله با ویروس کرونا چه اندازه است؟» آیا به این فکر کردهاید که یک رفتار اجتماعی شما چقدر میتواند به گسترش این ویروس ناخوانده کمک کند یا اینکه برعکس چقدر میتواند در کنترل آن مؤثر باشد؟
این روزها اگر سری به داروخانههای شهرتان زده باشید؛ حتماً با صفهای طولانی مردم متقاضی ماسک و مواد ضدعفونی مواجه شدهاید. «نداریم»؛ «تمام شد» اینها هم دو عبارت پرکاربرد فروشندگان داروخانهها در این روزها به مردم است؛ حالا مردمی که از خبر ناگهانی ورود ویروس کرونا به کشور شوکه شدهاند؛ باید با استرس کمبود ماسک دستکش و مواد ضدعفونیکننده در بازار هم بسازند.
البته برخیها هم بیکار نمینشینند و برای اطمینان خاطر حداقلی در برابر ویروس ناخوانده چینی، جیب دلالها و سودجوها را پر میکنند. تا همین هفته پیش اگر به شما میگفتند یک ماسک معمولی را به قیمت چند هزار تومان خواهید خرید؛ شما به گوینده این گزاره میخندید؛ اما امروز حاضرید حتی به قیمت چند هزار تومان هم که شده تعدادی ماسک برای خود و خانوادهتان تهیه کنید. اینها است که در کنار ترس از ابتلا به بیماری ذهن مردم را درگیر میکند.
با همه این تفاسیر امروز چه بخواهیم چه نخواهیم ذهن همه مردم درگیر ویروس ناخوانده و ناشناخته کرونا است. شاید اگر تا همین هفته گذشته نحوه درمان و پیشگیری از بیماری کرونا خیلی برایتان مهم نبود اما اکنون کرونا و اخبار امیدبخش درباره آن مهمترین چیزی است که میخواهید از آن بشنوید.
پنهان شدن مسئولان پشت «ماسک بیتدبیری»/ «گشتم نبود؛ نگرد نیست»
ماسک در بازار نیست؛ چرا دستاندرکاران و مسئولان مردم را رها کردهاند؟ الآن ما باید از کجا ماسک و دستکش و مواد ضدعفونی تهیه کنیم؟
این جملات مادر نگران سمنانی بود که آن را با هیجان ناشی از ترس بیان میکرد. این بانوی سمنانی درحالیکه کودک خردسال خود را زیر چادرش پنهان کرده بود -شاید برای اینکه از ناملایمات این روزها در امانش بدارد- با چهرهای ملتمسانه و نگران ادامه داد: یکی نیست به من بگوید که الآن از کجا میتوانم برای بچههایم ماسک تهیه کنم؟ داروخانهها را که ممنوع کردهاند. خانههای بهداشت که ندارند؛ واحدهای فروش تجهیزات پزشکی هم که فقط به ازمابهتران ماسک میدهند. پس تکلیف بقیه مردم چیست؟ چرا یکی باید چند صد ماسک در خانه داشته باشد و یکی در شهر برای چند عدد ماسک «حیران و ویران» شود؟
از او پرسیدم آیا میداند که زدن ماسک برای جلوگیری از این بیماری تا چه میزان تأثیر دارد؟ باحالتی حقبهجانب رو به من کرد و گفت که «مگر میشود ماسک تأثیری در جلوگیری از گسترش کرونا نداشته باشد؟ اصلاً مگر در تلویزیون و ماهواره نمیبینید که همه در چین ماسک بر صورت زدهاند؟»
برخی مقالات علمی ارائهشده در این زمینه مبنی بر کماثر بودن استفاده از ماسک برای جلوگیری از ابتلای شهروندان عادی و سالم به ویروس کووید 19 (کرونا ویروس) را برایش شرح دادم و خلاصه پاسخم «بیاعتمادی و کمتوجهی او و دیگر شهروندان نسبت به اطلاعات و آمار ارائهشده از سوی مراجع رسمی» بود.
«آموزش عمومی»؛ راهی که باید رفت
به یکی از داروخانههای شهر سمنان رفتم تا وضعیت آنجا را ببینم و در گزارش خود از آن استفاده کنم.
«ماسک نداریم؛ لطفاً سؤال نفرمایید». این جمله بر روی کاغذ a4 که روی درب ورودی داروخانه نصبشده بود؛ توجهم را جلب کرد؛ اما وارد داروخانه که شدم، صف طولانی مردم برای دریافت یک عدد اسپری ضدعفونی کوچک بیشتر از آن تکه کاغذ مرا متوجه خود کرد.
مردی با ظاهر آراسته و «ماسک بر صورت» درحالیکه دستکش بر دستانش میان آنهمه مراجعهکننده بدون دستکش به داروخانه، خودنمایی میکرد؛ عدم ارائه آموزشهای عمومی و کافی به مردم را علت اینهمه ترس و استرس مردم و هجوم آنان به داروخانهها دانست.
این شهروند سمنانی که ظاهراً برای خرید اسپری ضدعفونیکننده به داروخانه مراجعه کرده بود؛ بر لزوم فرهنگسازی برای رعایت حریم بهداشت فردی و عمومی در جامعه بهعنوان یکی از مهمترین عوامل مقابله با همهگیری بیماریهای واگیر و ویروسهای ناخوانده تأکید کرد و گفت: متأسفانه موضوع آموزشهای بهداشت عمومی و فردی در جامعه ما خیلی جدی گرفته نشده است.
وی که به گفته خود، تعدادی ماسک و دستکش با قیمت چندین برابر از واسطههای سطح شهر برای خود و خانوادهاش تأمین کرده بود افزود: ماجرای ماسک، دستکش و ضدعفونیکنندهها بیشتر به ضربالمثل معروف «گشتم نبود؛ نگرد نیست» شباهت پیداکرده و انگار «تخم اینها را ملخ خورده».
از او درباره میزان تأثیر آموزشهای بهداشت عمومی از طریق شبکههای تلویزیونی پرسیدم و او اینگونه پاسخ داد که «هر چیزی جای خود را دارد و درواقع برای این کار مهم باید از همه ابزارهای تبلیغاتی و رسانهای برای همه اقشار جامعه بهره برد».
به گفته وی، با توجه به تردد بالای شهروندان در سطح شهرها، تابلوهای تبلیغاتی شهری یکی از بهترین ابزارها برای آموزش نکات کوتاه و مهم بهداشتی در راستای مبارزه با بیماریهای ویروسی و همهگیر است.
خیابانهای شهر همچنان از هیجان و استرس «کرونای معروف» در تبوتاب است و نگاههای مردم هم گویا به یکدیگر معنی خاصی دارد. انگار دیگر از آن نگاههای سرشار از آرامش و لبخند به یکدیگر خبری نیست. چرایی آن را نمیدانم؛ امروز که بیشتر از هر زمان دیگری زقت همدلی است؛ چرا مردم از هم گریزاناند؟ گرچه نگرانی مردم برایم قابل درک است؛ اما نمیدانم درحالیکه آمار شیوع این بیماری در چین بیانگر این است که «کرونا» بسیار ضعیفتر از آنفلوانزاست؛ چرا مردم اینهمه مضطرباند؟ اینهمه استرس برای چیست؟
در خیابانهای پراضطراب شهر قدم زدم تا به یک فروشگاه تجهیزات پزشکی و بهداشتی رسیدم. «توزیع رایگان ماسک؛ از ساعت 9 تا 10 صبح هرروز» این بار این جمله روی درب فروشگاه بود که مرا تحت تأثیر قرار داد.
داخل فروشگاه شدم و از فروشنده درباره این تابلو پرسیدم. او نیز خیلی خلاصه و مفید پاسخم را داد: «آدمی را آدمیت لازم است»
وقتی شایعات پررنگتر از اخبار موثق میشود/پای شبکههای فارسیزبان لندنی در میان است
پیرمرد جاافتاده که ظاهراً صاحب و مدیر این فروشگاه تجهیزات پزشکی بود به شرایط امروز کشور و استان سمنان اشاره کرد و گفت: ناهماهنگیهایی که دولت به وجود آورده است؛ سبب شده تا سودجویان از این شرایط سوءاستفاده کرده و هر ماسک که قبل از این کمتر از 500 تومان قیمت داشت را به قیمت چندین هزار تومان به فروش برسانند.
علی خروطی با اشاره به ممنوعیت فروش ماسک در داروخانههای استان سمنان و دیگر داروخانههای کشور تصریح کرد: «از طرفی قرار بود تا ماسک رایگان به تعداد کافی از طریق خانههای بهداشت در اختیار مردم قرار گیرد که ظاهراٌ این هم نشد. حالا این وسط مردم چه گناهی دارند؟ مردم چه کنند؟ از کجا برای خود و خانواده خود ماسک تهیه کنند؟»
وی در پاسخ به این پرسشم مبنی بر اینکه «مگر چقدر استفاده از ماسک برای افراد سالم در مقابله با کرونا مؤثر است؟» نیز نوک پیکان انتقادات را متوجه دولت کرد و گفت که «دولت چقدر توانست در این زمینه اعتماد مردم را جلب کند؟ حالا که مردم با داشتن ماسک کمی آرامتر میشوند؛ چرا راههای فروش قانونی ماسک در داروخانهها را بسته و هیچ راه قانونی جایگزینی برای آن تعریف نکرده است؟»
بحثمان بالاگرفته بود که «آقا دستکش یکبارمصرف چنده؟» یکی از مشتریان، جملاتمان را قطع کرد. به ذهنم رسید که از این بانوی مسن نیز درباره ویروس کرونا بپرسم که او خود، سر صحبت را با فروشنده باز کرد.
«شنیدهاید که در سمنان تعداد زیادی از مردم کرونا گرفتهاند و در بیمارستان ... بستریشدهاند؟» همین سؤال را بهانه کرده و از او پرسیدم که منبع این اطلاعات از کجاست؟ او هم بدون نام بردن از شخص خاصی، عوامل بیمارستان را بهعنوان منبع خود اعلام کرد و گفت که حتماً میخواهید به آمار تلویزیون اعتماد کنیم؟
وقتی علت عدم اعتماد به آمار مقامات رسمی وزارت بهداشت از طریق صداوسیما را از او جویا شدم؛ به این نکته رسیدهام که گویا اخبار شبکههای فارسیزبان و معاند خارجی منبع اصلی خبرهای این شهروند سمنانی و برخی دیگر از شهروندان است.
او البته نکات دیگری را هم بیان کرد. اینکه «چرا با وجود اینکه بانکها و حضور فیزیکی مردم در بانکها و ازدحام در این اماکن یکی از راههای مهم گسترش ویروس کروناست؛ ساعات کاری بانکها مانند دیگر ادارات کاهش نیافته است؟ اینکه چرا تکلیف مردم را با تعطیلی مدارس مشخص و سفرها و ترددهای بینشهری را بیشتر کنترل نمیکنند؟»
آموزش عمومی از طریق تابلوهای شهری/ستاد پاسخگویی 24 ساعته کرونا در سمنان راهاندازی شد
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان سمنان با اشاره به اهمیت آموزش همگانی درباره رعایت بهداشت فردی و عمومی و نحوه مقابله شهروندان با ویروس کرونا گفت: آموزش عمومی از طریق تابلوهای شهری در دستور کار این دانشگاه قرارگرفته است.
نوید دانائی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در سمنان، اظهار داشت: در این راستا تاکنون تعداد 26 تابلوی شهری در سمنان به موضوع آموزش نکات عمومی درباره مقابله با گسترش ویروس کرونا اختصاصیافته است.
وی افزود: در همین راستا مرکز پاسخگویی درباره بیماری کرونا ویروس در دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان راهاندازی شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان عنوان کرد: مرکز پاسخگویی به سؤالات کرونا ویروس بهمنظور ارتقای امنیت روانی مردم در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان راهاندازی شده است و مردم میتوانند پاسخ هرگونه سؤال خود را از طریق این مرکز دریافت کنند.
دانائی اضافه کرد: این مرکز دارای پنجخط تلفن با حضور پنج کارشناس به شماره تماس 190 داخلی 6 از ساعت 7 و 30 دقیقه تا 23 آماده پاسخگویی مردم سراسر استان سمنان است.
وی با تأکید بر اینکه مردم باید آمار و اخبار این ویروس را از طریق مراجع رسمی پیگیری کنند تصریح کرد: موضوع شیوع ویروس کرونا و ابتلای افراد به این ویروس ناشناخته، چیزی نیست که بتوان آن را از کسی مخفی نگاه داشت و فرزندان این مردم در حوزه بهداشت و درمان با تمام توان خود در خط مقدم مقابله با این بیماری قرار دارند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان سمنان با تأکید بر لزوم ایجاد آرامش در جامعه بهمنظور برخورد منطقیتر و صحیحتر با این ویروس «سریعالسرایه» (ویروسی که با سرعتبالا سرایت میکند) تصریح کرد: بدون شک توجه به آمار دروغین شبکههای فارسیزبان معاند، نتیجهای جز اضطراب و تشویش و دستپاچگی برای مردم نخواهد داشت.
دانایی در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم درباره عدم عرضه ماسک در داروخانهها نیز با بیان اینکه این تصمیم از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بهمنظور جلوگیری از سوءاستفاده سودجویان اتخاذشده است خاطرنشان کرد: مردم باید بدانند که استفاده از ماسک تنها برای بیماران کرونایی و افرادی که با مبتلایان به این بیماری در ارتباط هستند؛ کارایی دارد و استفاده از ماسک تأثیر چندانی در عدم ابتلای افراد به ویروس کرونا ندارد.
وی با تأکید بر لزوم رعایت تمام نکات بهداشتی و ایمنی بهصورت فردی اظهار داشت: بهترین راهکار پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا رعایت نکات بهداشتی فردی است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان سمنان با بیان اینکه باید رعایت نکات بهداشتی از سوی تکتک افراد جامعه جدی گرفته شود افزود: با وحدت و همدلی عموم مردم میتوانیم شدت ابتلا به این ویروس را در کشور کاهش دهیم؛ بنابراین عزمی ملی میطلبد تا سلامت فردی و اجتماعی برابر این بیماری واگیردار تضمین شود.
دانائی بیان کرد: توصیه میشود مردم بهصورت مستمر دستهای خود را با آب و صابون شستوشو دهند و از دست دادن و روبوسی کردن خودداری کرده و در شرایط کنونی از رفتن به سفرهای غیرضروری پرهیز کنند.
معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان نیز از برخورد قاطع با سودجویان شرایط فعلی در این استان خبر داد و گفت: تاکنون نیز پنج مورد تخلف گرانفروشی ماسک و ژل ضدعفونیکننده در شهرستان سمنان کشف شد.
مهدی یحیایی اضافه کرد: این تخلفات در بازرسی از واحدهای آرایشی و بهداشتی و تجهیزات پزشکی کشف که جهت بررسی و صدور رأی به تعزیرات حکومتی ارجاع شد.
وی با اشاره به لزوم جلوگیری از سودجویی برخی افراد از شرایط موجود عنوان کرد: با توجه به مصوبات کارگروه تنظیم بازار استان سمنان، گشتهای مشترک بازرسی از واحدهای صنفی عرضهکننده ماسک، تجهیزات پزشکی، مواد ضدعفونیکننده و داروخانهها با حضور نمایندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت، تعزیرات حکومتی، دانشگاه علوم پزشکی و دیگر دستگاههای مرتبط استان سمنان در دستور کار مستمر قرار دارد.
معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان سامانه تلفنی 124 را برای گزارش تخلفات از سوی شهروندان در این زمینه، معرفی کرد.
برگزاری همه برنامههای جمعی در سمنان لغو شد؛ 10 هزار بطری محلول ضدعفونی «رایگان» در سمنان توزیع شد
فرماندار سمنان نیز با اعلام لغو همه برنامههای جمعی در این شهرستان بهمنظور مقابله با بیماری کرونا افزود: 10 هزار بطری محلول ضدعفونی «رایگان» در سمنان توزیع شد.
سید عباس دانایی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در شهرستان سمنان بهمنظور مقابله با گسترش بیماری کرونا اضافه کرد: افتتاح بخش جدید بیمارستان کوثر با 34 تخت ویژه بیماران تنفسی، تعطیل شدن نمازهای جماعت در همه مساجد سطح شهر، تعطیل شدن تمامی مراسمهای خصوصی و عمومی در تالارها و عدم برگزاری نمایشگاههای بهاره از جمله این اقدامات بوده است.
وی با تأکید بر لزوم افزایش سطح آگاهی اقشار مختلف جامعه، از آمادگی سامانه تلفنی 24 ساعته 190 در این شهرستان برای پاسخگویی بهتمامی مباحث و سؤالات درباره کرونا ویروس خبر داد و افزود: اولویت اقدامات در شهرستان سمنان برای مقابله با بیماری کرونا مبتنی بر افزایش آگاهی اقشار مختلف جامعه است.
فرماندار سمنان از استقرار امدادگران جمعیت هلالاحمر در ورودیهای شهرهای استان سمنان خبر داد و با اشاره به کاهش ساعت کار کارمندان در این شهرستان تا روز دوشنبه تأکید کرد: با تلاش نیروهای پرتلاش بهداشتی و درمانی استان سمنان و همکاری همه مردم، بر ویروس ناخوانده کرونا غلبه میکنیم.
معاون مدیرکل روابط عمومی استانداری سمنان نیز از طرح موضوع کاهش ساعات اداری کارمندان بانکی این استان با مقامات مسئول در این خصوص خبر داد.
حجتالله یحیایی در پاسخ به پیشنهاد خبرنگار تسنیم مبنی بر استفاده از ظرفیت مناسب ارتباطاتی و الکترونیکی در استان سمنان بهمنظور ارائه خدمات بانکی و مالی به شهروندان عنوان کرد: موضوع به مقامات مسئول در این زمینه منتقل میشود.
با خودمان چه کردهایم؟
بدون شک همدلی و اتحاد در شرایط امروز بسیار ضروری است و شاید در این شرایط است که باید برخی از ما از خودمان بپرسیم: بهراستی «با خودمان چه کردهایم؟»
اینکه مادری (حتی بدون دلیل علمی و منطقی) از پیدا نکردن ماسک برای فرزندان خود در اضطراب و استرس باشد؛ درحالیکه برخی از ما صدها ماسک در خانه ذخیره کردهایم؛ نباید کمی ما را آزار دهد؟
اینکه برخی از ما برای کسب سود بیشتر، سلامت همشهریان و هموطنان خود را گروگان گرفتهایم و با سوءاستفاده از شرایط امروز تنها به دنبال پر کردن جیب خود هستیم؛ با کدام اصل از اصول دین عزیزمان «اسلام» همخوانی دارد؟ اسلام که سراسر مملو از رحمانیت و مهربانی است!
البته اینها نافی مسئولیت سنگین دولت در زمینه تأمین اقلام مورد نیاز مردم برای مقابله با این بیماری و ویروس تازه وارد نیست و باید تدبیر و تدارک بهتری از سوی دولت در این زمینه صورت گیرد؛ اما نباید از نقش و مسئولیت تک تک افراد جامعه برای مقابله با «کرونا» غافل شویم.
#باهم_کرونا_را_شکست_می_دهیم
خبرهای امیدبخش -هرچه که از زمان اعلام ورود کرونا به کشور میگذرد- در حال تکثیر شدن است. از افزایش آمار بهبودیافتگان کرونایی در کشور و همین استان خودمان، سمنان گرفته تا ورود فرزندان سبزپوش ملت در سپاه برای مقابله با این ویروس ناشناخته و کاهش تعداد جانباختگان مبتلا به این میهمان ناخوانده چینی. فقط کافی است کمی باهم باشیم. پیروزی در همین نزدیکیهاست؛ اگر باهم و به فکر هم باشیم.
گزارش از محمدرضا خزر
انتهای پیام/ش