تارنمای ترک: استفاده آنکارا از پناهجویان به‌عنوان مهمات سیاسی در مقابل غرب
اکثر شهروندان سوری خوب یا بد، یک زندگی را برای خود در ترکیه دست‌وپا کرده‌اند. اکنون این افراد داوطلبانه نه به سوریه کنونی برمی‌گردند و نه به‌خاطر باز کردن درها از سوی آنکارا، اوضاع وخیم در طول مرز را تحمل می‌کنند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم قدری گورسل در تارنمای دیکن به موضوع باز کردن مرزها از سوی ترکیه برای عبور پناهجویان پرداخته است که از نظر خوانندگان می‌گذرد.
سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه اواسط هفته جاری در حساب توییتر خود نوشت: تا ساعت 09:15 شمار مهاجرانی که از خاک ترکیه جدا شده و به یونان رفته‌اند، 130 هزار و 469 است.
حال که دولت تعداد این مهاجران را به‌طور دقیق حساب کرده است، باید وزیر کشور متن توییت خود را تغییر دهد و به‌جای کلمه «عبورکرده» بنویسد «عبورداده‌شده».
پس می‌توان گفت سلیمان سویلو به‌طور ضمنی قبول دارد اقدام قاچاقچیان انسان که گاهی تجارت غیرقانونی آنها نادیده گرفته می‌شود، با اطلاع قبلی دولت و کنترل آنها صورت می‌گیرد.
اگر هدف اصلی «عبور دادن» پناهجویان به یونان و از آنجا به اروپا یک عملیات نبود، آیا مقامات کشور هر روز شمار «عبورداده‌شده‌ها» را بِروز می‌کردند؟ البته که نه.
دولتها بر اساس طبیعتشان، عملیات‌های محرمانه و سرپوشیده انجام می‌دهند اما برای درک این سؤال که چرا عملیات «عبور دادن پناهجو به یونان» نه به‌شکل سرپوشیده، بلکه آشکارا انجام گرفت، نباید به آنچه نشان داده می شود، اکتفا کرد.
این عملیاتی است که نحوه اجرا و روابط عمومی آن از قبل برنامه‌ریزی شده و زمان انجام آن نیز بر اساس تحقق بعضی احتمالات تنظیم شده بود.
در حالی که در ادلب جنگ آشکار با سوریه و جنگ سرپوشیده با روسیه و ایران شدت یافته است، یک روز بعد از شهادت 36 سرباز ترک، بر دکمه آغاز عملیات «فرستادن پناهجو به یونان و اروپا» فشار داده می‌شود.
آیا دولت تصور می‌کند در دوره‌ای که ترکیه با قدرت‌های اروپا در میدان محاربه رودررو قرار گرفته است، تهدید اروپا با فرستادن پناهجویان، یک کار مفید و عاقلانه است؟ اگر چنین است، چه فایده‌ای دارد؟ آیا می‌خواهند با فرستادن بخشی از این انسان‌ها به اروپا، بار «بحران سوریه» بر دوش ترکیه را کاهش دهند؟
اگر یونان و بلغارستان همانند سال 2015 بدون آمادگی قبلی غافلگیر می‌شدند، شاید این امر امکان‌پذیر می‌شد. اما اکنون این دو کشور تدابیر شدیدی در مرزهای خود برای مقابله با پناهجویان اتخاذ کرده‌اند.
این صحیح است که تراژدی کسانی که سعی دارند با قایق به جزایر یونان بروند و یا وضعیت اسفبار کودکان در حین عبور از مرز زمینی به یونان، مسئولیت اخلاقی و وجدانی سنگینی بر دوش یونان و بلغارستان گذاشته است، اما متأسفانه بخش عمده سنگینی این بار بر گردن آنکارا که عبور پناهجویان را با صدای رسا اعلام می‌کند، است.
اردوغان قبلاً به‌دفعات مکرر به رهبران و افکار عمومی اروپا هشدار داده بود که درها را باز می‌کند و پناهجویان را به‌سوی آنها خواهد فرستاد. قبول داریم که او یک بار دیگر ثابت کرد رهبری است که هرچه بگوید، عمل می‌کند. ولی این کار او بحران پناهجویان سوری در ترکیه را کاهش نخواهد داد، زیرا اگر متوجه شده باشید، پناهجویان سوری بخش کوچکی از کسانی را که می‌خواهند از دریا عبور کنند و یا در منطقه میانی مرز ترکیه و یونان تجمع کرده‌اند تشکیل می‌دهند.
زمانی که گفته شد «مرز را باز کردیم، بفرمایید بروید»، اکثر کسانی که روانه راه شدند، افغانی، ایرانی و پاکستانی هستند. اطلاعاتی که از همکارانم در محل حادثه دریافت کرده‌ام، حتی میان کسانی که می‌خواهند به یونان بروند، شهروندان مراکش که در نتیجه سیاست اقتصاد باز دولت ترکیه به‌عنوان «پناهجوی اقتصادی» به این کشور آمده، ولی به آن چیزی که انتظار داشتند، نرسیده‌اند نیز وجود دارد.
زمانی که آنکارا تصمیم گرفت آنها را به اروپا بفرستد، این گروه‌ها در صدد استفاده از فرصت برآمده تحمل مشکلات بزرگ را به جان خریدند، در مقابل، اکثریت قریب به اتفاق بیش از سه و نیم میلیون پناهجوی سوری در ترکیه قصد سفر به جای دیگر را ندارند.
از سال 2018 شمار شهروندان سوری ثبت‌شده در ترکیه افزایش نمی‌یابد. آخرین بار در سال 2016 زمانی که دمشق کنترل حلب را پس گرفت، شاهد موج وسیع مهاجرت از سوریه بودیم. شمار پناهجویان در سال‌های 2017ـــ2016 میلادی 500 هزار نفر افزایش یافته و سپس در سه و نیم میلیون نفر ثابت مانده است،
یعنی اکثر شهروندان سوری خوب یا بد، یک زندگی را برای خود در ترکیه دست‌وپا کرده‌اند. اکنون این افراد داوطلبانه نه به سوریه کنونی برمی‌گردند و نه به‌خاطر باز کردن درها از سوی آنکارا، اوضاع وخیم در طول مرز را تحمل می‌کنند.
حتی اگر آنها را از آدرس‌هایی که اقامت می‌کنند، جمع کنید و به ساحل رودخانه مریچ بیاورید هم به طرف دیگر رودخانه عبور نمی‌کنند.
منطق آغاز عملیات عبور دادن پناهجو به اروپا بلافاصله یک روز بعد از شهادت 36 سرباز ترک در حمله هوایی در ادلب، هیچ ارتباطی با احتیاجات فوری سیاست خارجی ندارد.
این عملیات برای کاهش انفعال نزد افکار عمومی ناشی از فاجعه ادلب انجام شد. زمانی که دولت این تصمیم را گرفت، در وضعیتی نبود که به فکر تیره شدن روابط خود با یونان، بلغارستان و سایر کشورهای مورد هدف پناهجویان باشد.
«بحران سوریه‌ای‌ها» در شکست سنگین حاکمیت در انتخابات 31 مارس و 23 ژوئن سهم داشت. نمی‌توان گفت حضور 73 درصد از پناهجویان سوری ثبت‌نام‌شده در استانبول که شمار آنها به نیم میلیون نفر نزدیک شده است، در شهرداری‌های متعلق به حزب عدالت و توسعه، نتایج سیاسی علیه حزب حاکم به‌بار نیاورد.
حاکمیت این حقیقت را دید. اتخاذ تصمیم کنده‌شدن تابلوهای مغازه‌ها و یا محل کار به‌زبان عربی در استانبول، جمع‌آوری پناهجویان سوری ثبت‌نام‌نشده از خیابان‌های استانبول، بعد از شکست مفتضحانه در انتخابات، تلاش حاکمیت برای بخشوده شدن نزد انتخاب کنندگان بود.
اکنون نیز «دستگاه شمارش عبور پناهجویان به یونان» کار می‌کند. اینجا منظور، ناراحت کردن یونان با اعلام شمار پناهجویانی که هر روز به این کشور می‌روند، نیست. هدف، تسلی یافتن انتخابات با گفتن «حداقل از دست پناهجویان خلاص می‌شویم» است. اما «بحران پناهجویان سوری» ترکیه، به ایجاد عواقب سیاسی ادامه خواهد داد زیرا آنهایی که به اروپا می‌روند، شهروند سوریه نیستند.
انتهای پیام/+
