گزارش|آیا حزب حاکم ترکیه به تنظیمات کارخانه خود باز خواهد گشت؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها در ترکیه نیز موضوع مهمی به نام خطرات انتشار ویروس کرونا، بر بخشی از تحولات سیاسی، سایه انداخته است.

با این حال، ورود دو حزب جدید به میدان رقابت های سیاسی که هر دو از دل حزب حاکم بیرون آمده اند، تحلیل گران را به تحلیل جوانب مختلف سیاسی و اجتماعی این موضوع، مشتاق کرده است.

طاها آک یول، روزنامه نگار حوزه تحلیل های سیاسی و پژوهش های تاریخی، در یک گزارش مفصل در شماره امروز روزنامه قرار به بررسی سمت و سوی جدید احزاب و رای دهندگان پرداخته است.

آک یول در گزارش خود، اطلاعات و تحلیل هایی را منتشر کرده که در گفت وگو با دکتر ابراهیم اوسلو کسب کرده است.

دکتر اسلو در رشته جامعه شناسی سیاسی تحصیل کرده و از چند سال پیش در اغب رسانه ها، مراکز نظرسنجی و اتاق فکرهای ترکیه به بررسی این موضوع می پردازد که تحولات نوین جامعه ترکیه چه بر سر تمایلات سیاسی و حزبی مردم آورده است و احزاب برای کسب آرای مردم، تا چه اندازه شانس موفقیت دارند.

رای دهندگان شناور و سیال

بر اساس تعاریف دکتر اوسلو، در سالیان اخیر در فضای سیاسی ترکیه، فاکتورهای مهمی همچون افزایش تحصیلات، شهرنشینی، افزایش آگاهی زنان و دختران، فاصله گرفتن حزب عدالت و توسعه از آرمان های اولیه، مذاق سیاسی مردم را در حد قابل توجهی تغییر داده است.

حالا  تحولات سیاسی و اجتماعی سالیان اخیر موجب آن شده که از هر 4 شهروند ترکیه 1 نفر، دارای تعلق خاطر حزبی نباشد و به صورت شناور رای دهد.

1 نفر از 4 نفر، یعنی 25 درصد از مردم ترکیه و توجه به عدد 25 درصد، زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که به خاطر بیاوریم در چند انتخابات اخیر، حزب عدالت و توسعه به زحمت و با کسب آرای ناپلئونی 52 درصدی و آن هم به مدد آرای حزب همپیمان خود یعنی حزب حرکت ملی، توانسته بر سر پا بایستد.

در فضای سیاسی ترکیه، معمولاً بخش قابل توجهی از مردم نه تنها به شکل فردی، بلکه به صورت خانوادگی و سنتی، له یک حزب و علیه حزب یا احزاب دیگر رای می دهند و احزاب، می توانند همواره بر روی رای این خانواده ها حساب باز کنند.

اما حالا، رای دهندگان سیال و شناور که دکتر اوسلو آنها را رای دهنده ناصادق خوانده، این محاسبات را به هم ریخته اند و بنابراین، احزاب نمیتوانند همچون سابق، به شکل قاطعانه و شفاف، در مورد میزان آراء و شکست و پیروزی، پیش بینی انجام دهند.

از محاظفه کار دموکرات تا محافظه کار ملی گرا

اوسلو بر این باور است که در 6 سال اخیر، در حزب عدالت و توسعه یک تغییر و تحول مهم و بنیادین روی داده است که همانا حرکت این حزب از محور محاظفه کار دموکرات به سمت محافظه کار ملی گرا است.

این حزب پس از اعتراضات گزی پارک و همچنین پس از رفاقت و شراکت با حزب حرکت ملی، به یک باره تغییر مسیر داد و به سمت و سوی محافظه کار ملی گرایانه رفت.

آیا آکپارتی به تنظیم کارخانه باز می گردد؟

طاها آک یول، در گزارش خود از ابراهیم اوسلو پرسیده است: به باور شما، حزب عدالت و توسعه یا آکپارتی، حاضر است دست به خود انتقادی بزند و به تنظیمات کارخانه بازگردد؟

اوسل در پاسخ میگوید: در مشی سیاسی و عملی حزب عدالت و توسعه، جا برای خودانتقادی وجود دارد و این حزب حاضر است به خطاهای خود اشاره کرده و از خود انتقاد کند. اما در مورد بازگشت به تنظیم کارخانه، باید بگویم: خیر. چنین چیزی مطرح نیست و حزب عدالت و توسعه به تنظیمات اولیه خود بازنمیگردد. حتی اگر هم بازگردد، نخواهد توانست پیروزیهای پیشین خود را تکرار کند.

دو فاکتور مهم سیاست مدار دینی و کردها

در تبیین چند و چون تحولات اجتماعی ترکیه و تاثیر آن بر ذائقه سیاسی رای دهندگان این کشور، دکتر اوسلو بر این باور است که پیشتر، بسیاری از رای دهندگان محافظه کار و دین دار، برایشان مهم بود که به واسطه رای آنها یک رهبر، وزیر و مدیر دین دار بر سر کار بیاید و تخصص و عملکرد او، اهمیت چندانی نداشت. اما حالا، در حد حیاتی به این مساله اهمیت نمیدهند و از این مقطع گذشتهاند.

از دیگر سو، حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلیچدار اوغلو به عنوان یک حزب لاییست و کمالیست سوسیال دموکرات، دو تحول مهم را در دستور کار قرار داده که میتواند فضای سیاسی و وضعیت تقسیم آرای سبد بزرگ انتخابات را تحت تاثیر قرار دهد:

اول؛ تلاش برای جلب توجه محافظه کاران و آشتی با خانوادههای دین دار جامعه.

دوم، بها دادن به معضلات و مطالبات کردها و تلاش برای کسب آرای مردم در استان های کردنشین و همچنین کسب آرای کردهای مقیم استانبول و دیگر کلانشهرهای ترک نشین.

وضعیت احزاب جدید

علی باباجان معاون اسبق اقتصادی نخست وزیر ترکیه از موسسین حزب عدالت و توسعه و از نظریه پردازان اقتصادی مهم تیم اردوغان بود.

احمد داوود اوغلو نیز نظریه پرداز سیاست خارجی و نخست وزیر و رهبر سابق حزب بود. اما حالا هر دو از قطار این حزب پیاده شده و دو حزب جدید تشکیل داده اند که هر دو حزب، به شدت منتقد سیاست های اردوغان است.

دکتر اوسلو معتقد است که علی باباجان و احمد داوود اوغلو در تبیین اهداف و سیاست های خود، مرتکب یک خطای مشترک شده اند که همانا تحسین و توصیف مقطع اولیه شکل گیری حزب عدالت و توسعه به عنوان یک جامعه آرمانی و یک حزب در سطح شاهکار سیاسی است.

این جامعه شناس سیاسی ترکیه معتقد است که هر دو این سیاست مداران باید برای رسیدن به پیروزی و جلب آرای مردم، بی محابا انتقاد کنند و نشان دهند که حزب آنها یک آلترناتیو جدید است.

انتهای پیام/