یادداشت| نقش قیام امام حسین(ع) در بازگشت اسلام به مسیر اصلی
قیام امام حسین(ع)، نابودی بنیامیه را به همراه داشت و به خوبی توانست اسلام را به مسیر اصلی خود بازگرداند. نهضت امام حسین، مقولهای معرفتی، شهودی و سرشار از عشق و محبت است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجتالاسلام محمدحسین مختاری رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در یادداشتی به مناسبت سالروز ولادت با سعادت امام حسین علیهالسلام نوشت:
میلاد با سعادت امام حسین(ع)، بهانهای است برای بازشناسی حماسۀ عاشورا که به علت بهرهگیری از ماهیت ظلمستیزانه در معنابخشی مبارزات جوامع بشری علیه ظلم و ستم نقش به سزایی ایفا کرده است. حصول این مهم، در بستر عدالت و اخلاق شکل میگیرد؛ یعنی واقع شدن هر چیزی در جای خود، اما به راستی معیار شناخت عدالت چیست؟ اینگونه است که عقلانیت و بهرهگیری از حکمت، به عنوان پیشنیاز اجرای عدالت مورد توجه قرار میگیرد و از این رهگذر عقل سلیم و قلب سلیم امام، امت را به سوی اهداف روشن هدایت میکند.
اینچنین عقلانیت دینی با محوریت عدالت، کار را به کاردان (انسان کامل) میسپرد؛ زیرا انتخاب غیر کاردان، اولین و آخرین ظلم در تحقق مدینه فاضله محسوب میشود. همانگونه که معاویه بر خلاف پیمان صلح، یزید را به جانشینی برگزید که با مخالفت و عدم بیعت امام با حکومت ظالمانۀ یزید همراه شد. البته ریشۀ ساختاری این مسأله از امتزاج عرفان متحجر، خشک و مناسکی اسلام اشرافی با عرفان اباحهگری اسلام اموی پدید آمد که در واقعۀ عاشورا در مقابل اسلام نبوی قد علم کرد، و در نهایت ظالمانهترین و خشنترین تصاویر را رقم زد که پیامدهای آن در فضای کنونی امت اسلامی، با عنوان جریانات تکفیری، دامنگیر جهان اسلام شده است.
اینجاست که عمق این جمله سیدالشهداء علیهالسلام که فرمود: «وَ عَلَى الاِسْلامِ، ألسَّلامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الاُمَّةُ بِراع مِثْلَ یَزِیدَ؛ زمانى که امت اسلامى گرفتار زمامدارى مثل یزید شود، باید فاتحه اسلام را خواند»، اوج کفر و شرک دشمنان اسلام و ظلم بزرگ یزیدیان در نفی عدالت، آشکار میشود. البته قیام امام حسین علیهالسلام، نابودی بنیامیه را به همراه داشت و به خوبی توانست اسلام را به مسیر اصلی خود بازگرداند.
از سوی دیگر باید دانست که ظلم از جهل ناشی میشود؛ جهلی که جامعه عصر امام حسین علیهالسلام را فرا گرفت، اما نهضت حسینی، از باب قاعده حفظ نظام، صیانت از ساختار اجتماعی امت اسلامی، بر مدار عدالتطلبی و مبارزه با ظلم، آنان را از جهالت و گمراهی رهایی بخشید.
لذا در زیارت معروف اربعین میخوانیم: «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلالَةِ؛ او (حسین) خون پاکش را در راه تو نثار کرد، تا بندگانت را از جهالت و حیرت گمراهى نجات دهد». داستان ظلمستیزی در نهضت حسینی، داستان پیوند امت و امامت است که از عقل عاطفی و زندگی محوری امام نشأت میگیرد؛ از سوی دیگر تحقق مصلحت مردم و ارتقای ساحت مادی و معنوی امت اسلامی بر مبنای حفظ نظام اجتماعی؛ نظریهای ثابت و تغییرناپذیر در نظام اسلامی خلق میکند که بر احکام و فروع دینی، حاکم و وارد است و در نهایت تقویت بنیاد امنیتی جامعه را رقم میزند.
این رویکرد کلیدی در فقاهت امام حسین (ع)، برخلاف نگاه فیلسوفان و عالمان علوم اجتماعی غرب است که با هدف تأمین سود و منفعت (پیشرفت)؛ پستی و رذالت و نابودی جوامع را دنبال کردند، که رهآوردی جز وقوع جنگ جهانی اول و دوم و کشته شدن 55 میلیون نفر به همراه نداشت؛ پدیدهای تلخ که از تئوری شوم فیلسوفان جنگ طلب غربی هم چون پوپر و کانت در ایجاد پیوند میان خشونت و پیشرفت نشأت گرفت.
اما نهضت امام حسین علیهالسلام، مقولهای معرفتی، شهودی و سرشار از عشق و محبت است؛ لذا خانوادهمحوری، صلحگرایی و غایتمندی در زندگی؛ مهمترین شاخصۀ نهضت حسینی است و بر این اساس شاهدیم که آن حضرت به هیچ عنوان شروع کننده جنگ نبود و تا آخرین لحظه، به هدایتگری لشکر دشمن پرداخت و در غروب عاشورا و در حالی که همه یاران آن حضرت به شهادت رسیدند و در آن وضعیت خشم انسانی بسیار طبیعی میبود، اما سیدالشهداء علیهالسلام با کرامت و عزت جنگید؛ «فَقَدْ قاتَلَ کَریماً، وَقُتِلَ مَظْلُوماً؛ بزرگوارانه جنگید و مظلومانه کشته شد.»
جنگ کریمانۀ آن حضرت مُنبعث از حریت و آزادگی و رهایی از درون است که پیروزی نظریۀ پیوند عینیت و ذهنیت (صلح عزتمندانه و دفاع ارزش مدارانه) بر عینیتگرایی خشن و جنگمحور لشکر عمر سعد را طنینانداز کرد. اینچنین جنگ کریمانۀ امام حسین علیهالسلام در جهان جاوادنه شد و قلوب انسانهای آزاده را بیش از پیش به یکدیگر نزدیک کرد، به نحوی که عشق به آن حضرت فرازمانی و فرامکانی شد و حماسۀ عاشورا، حلقۀ وصل عدالتخواهی و ظلمستیزی در جوامع انسانی لقب گرفت.
این دستاورد مهم ارمغان «فقه الدفاع» امام حسین علیهالسلام است که با همذات پنداری مسلمانان و دیگر ادیان توحیدی و حتی دیگر جوامع بشری، با زیباییشناسی عاشورا از قبیل عاطفهورزی، ایثارگری و ظلمستیزی امام حسین علیهالسلام، آینده روشن جهان را رقم زد.
تجلی آن را میتوان در خروش همۀ انسانهای آزاده در اجتماع میلیونی اربعین حسینی مشاهده کرد که نمونهای از تشکیل جبهۀ جهانی و صلح طلب برای مقابله با استکبار جهانی به ویژه مبارزه با شیطان بزرگ آمریکا است؛ جبههای که با نفی جهانی شدن برای جهانیسازی پیام امام حسین علیهالسلام گام بر میدارد و اینک ماهیت ظلمستیزانۀ آن در پیروی از نهضت حسینی در قالب موج فراگیر امت اسلامی برای اخراج آمریکا از منطقه به شدت فعال شده، که تحقق این مهم، شاهکلید خروج جهان اسلام از مشکلات و بحرانهای ناشی از اختلافافکنی آمریکا در جهان اسلامی و زمینهساز وحدت روزافزون امت اسلامی است.
انتهای پیام/