ایزدخواه: نوآوری و فناوری از ارکان جهش تولید هستند/ امروز مزیت کشورها به فناوری  است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، با نام گذاری سال 99 به سال جهش تولید کارشناسان مختلف به بیان دیدگاه‌های خود برای تحقق این امر پرداختند و هر کدام از زاویه تخصص خود راهکارهای موجود برای افزایش بیش از پیش تولید را ارائه کردند. در این میان روح الله ایزدخواه، دبیر اندیشگاه توسعه منطقه‌ای فناوران که منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم  هم هست، در نشستی که در فضای مجازی به صورت زنده پخش شد به تبیین راهکارهای جهش تولید پرداخت. وی معتقد است پیگیری سیاست‌های نوآورانه در حوزه تولید می‌تواند باعث جهش تولید می شود.

دبیر اندیشگاه توسعه منطقه ای فناوران گفت: ساختار اقتصاد جهانی از صنعت و تجارت به  نوآوری و امور دانش بنیان تغییر مسیر داده است، بنابراین اگر قرار است جهشی در تولید صورت بگیرد یکی از ارکان آن نوآوری و در اصل نوآوری فناورانه است.

ایزدخواه ادامه داد: به هر نوع تغییری در تولید که ارزش اجتماعی یا اقتصادی به همراه  داشته باشد نوآوری نامیده می‌شود حال ممکن است این تغییر در خود محصول، روش تولید محصول یا حتی در بازار محصول  باشد اما آن چه مهم است ارزشی است که به واسطه نوآوری و تغییر خلق می‌شود.

مزیت کشورها به فناوری و نوآوری است

وی تاکید کرد: نوآوری الزاما همراه با فناوری نیست اما الان ضریب نفوذ فناوری در نوآوری زیاد شده است و عملا نوآوری با با فناوری عجین شده است و این موضوع یکی از دلایل تغییر مزیت اقتصادی کشورها از مزیت طبیعی به مزیت‌های  فناورانه و مبتنی بر دانش است.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم با اشاره به این که دیگر مزیت کشورها داشتن چاه نفت و گار نیست، افزود: امروز مزیت این است که کشورها از نفت و گاز بهره ببرند و آن‌ها را به محصولات پایین دستی و اشتغال تبدیل کنند.

ایزدخواه اضافه کرد: این که در جهان امروز مزیت کشورها منابع طبیعی آن‌ها نیست الان به راحتی پذیرفته می شود اما این تئوری یعنی همان مزیت نسبی بیش از 100 سال بر کشورهای جهان سوم مسلط بود و این طور وانمود می‌شد که هر کشوری ببیند چه چیزی در داخل کشور دارد به همان حوزه بپردازد و باقی حوزه‌های تولید را رها کند.

تفکر مزیت نسبی در اقتصاد دیگر جواب نمی‌دهد

وی خاطر نشان کرد: این تئوری بعد از جنگ در کشور ما نیز رواج پیدا کرد و عده‌ای می گفتند اگر ما می‌توانیم نفت بفروشیم چه کاری است که آن مواد را به محصولات دیگر تبدیل کنیم. البته هنوز هم تفکر مزیت نسبی در بین برخی مسئولین وجود دارد که نشانه‌های آن را در مخالف برخی از افراد با خودرو سازی و هواپیما سازی در داخل کشور و به صورت ملی دید.

دبیر سابق اندیشکده جهاد اقتصادی با ذکر نمونه‌ای از تغییر ساختار اقتصاد جهانی گفت: امروز ژاپن که مزیت مخازن نفت خام را ندارد با کشتی ال ان جی بر به سواحل ما می‌آید و مخازن کشتی‌های خود را پر می کند و بعد به ساحل ژاپن بر می‌گرد و  مواد نفتی و گازی را در پتروشیمی و پالایشگاه‌هایی که در کنار ساحل وجود دارد به محصولاتی بارزش افزوده بالا تبدیل می‌کند و به این ترتیب مزیت فناورانه خود را به رخ می کشد.

ایزدخواه افزود: رهبر معظم انقلاب در جایی فرمودند که اقتصاد مقاومتی همان اقتصاد دانش بنیان است و این مسئله دقیقی است چرا که که امروز  فناوری و نوآوری در پشت سر گذاشتن مشکلات اقتصادی نقش پر رنگی دارد.

فناوری و نوآوری در کشور بیشتر برای پز دادن است

وی با آسیب شناسی مواجه کشور با فناوری و نوآوری گفت: آسیب اول این است که کشور خیلی لاکچری و  نمایشی با نوآوری برخورد می‌کند بشتر برای پز دادن است؛ گویا نوآوری و فناوری به المپیادهای علمی و مسابقات اختراعات محدود می‌شود در حالی که این چنین نیست.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم خاطر نشان کرد: مشکل غرب با ایران مسئله هسته‌ای نیست بلکه خیز بلند علمی است که کشور در کنار مسئله هسته‌ای بر داشته است و رهبری هم یک دفعه در سخنان خود به این موضوع اشاره کردند.

متولی فناوری در کشور باید نهادی فرا بخشی و پاسخگو باشد

ایزدخواه افزود: آسیب بعدی فقدان هماهنگی‌ها و هماهنگی‌های میان دستگاه‌های مختلف است، برای مثال متولی فناوری در کشور وزارت علوم است که خودش از  حوزه صنعت و کشاورزی جداست و یک بخش محسوب می‌شود در حالی که متولی فناوری باید نهادی فرابخشی و پاسخگو به مجلس باشد.

وی با بیان این که برای تحقق جهش تولید مبتنی بر نوآوری باید در سه سطح ملی، بخشی و کسب و کارها اقداماتی صورت بگیرد، گفت: در سطح ملی نکته اول این است که اگر دولت به اقتصاد دانش بنیان متعهد است نباید اجازه دهد که هیج طرح اقتصادی بدون لحاظ محتوای نواورانه اجرا شود.

دولت باید برای مشارکت شرکت‌های دانش بنیان در طرح‌ها زمینه سازیکند

این کارشناس سیاستگذاری خاطر نشان کرد: دولت باید خودش برای مشارکت شرکت‌های دانش بنیان در حوزه های مختلف زمینه سازی کند نه این کار تمام را به دوش این شرکت‌ها و محققین قرار دهد.

ایزدخواه ادامه داد: در قضیه ریزگردهای خوزستان در سال 92 یا 93 برخی کانون‌های ریز گرد با مالچ نفتی پوشیده می‌شد که آثار  مفنی زیست محیطی در پی داشت اما در همان زمان برخی شرکت‌های دانش بنیان وجود داشتند که قادر به تولید مالچ زیستی و بی ضرر بودند اما چون درپیچ و خم دریافت استاندارد گیر کرده بودند و همچنین دولت زمینه حضور آن ها را فراهم نکرده بود از ظرفیت این شرکت‌ها استفاده نشد.

وی گفت: نکته دوم در سطح راهکارهای ملی حضور و نظارت جدی قوه قضاییه است چون برخی شرکت‌های دانش بنیان یا محققین با مافیا و تعارض منافع مواجه می‌شوند که برای حل آن نیاز به ورود قوه قضاییه و مدعی العموم است.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم خاطر نشان کرد: بحث بعدی در حوزه دولت، حمایت از اجتماعات نخبگانی است یعنی دولت کمک کند تا نیرو های متخصص و محقق دور هم جمع شوند و نهادهای جمعی ایجاد کرده و به فعالیت در حوزه نوآوری بپردازند.

مجلس می‌تواند ارائه ندادن اطلاعات توسط دستگاه‌ها را جرم انگاری کند

ایزدخواه  افزود: آخرین نکته در سطح دولت این است  نهادهای مختلف باید اطلاعات، زیرساخت‌ها و امکانات خود را در مسیر جهش تولید در دسترس فعالان نوآور قرار دهند. در حال حاضر انبوه اطلاعات دولتی وجود دارد اما دست متخصصین و محققین خالی است در حالی که اطلاعات و تحقیقات باید در دسترس همه خصوصا محققین قرار گیرد.

وی خاطر نشان کرد: مجلس شورای اسلامی می تواند در این زمینه ورود کند و عدم در اختیار گذاشتن اطلاعات از سوی دستگاه ها را جرم انگاری کند.

باید بین صنایع و کسب و کار های مختلف شبکه سازی شود

دبیر اندیشگاه توسعه منطقه ای فناوران افزود: در سطح میانی یا بخشی  باید پیوند میان صنایع مختلف در اقصا نقاط کشور بر قرار شود تا زنجیره‌های اقتصادی شکل بگیرد.

ایزدخواه خاطر نشان کرد: باید در سطح کسب و کارهای کوچک شبکه سازی صورت بگیرد تا جهش تولید محقق شود، در حال حاضر بیش از 95 درصد بنگاه‌های کشور را بنگاه‌های کوچک زیر 50 نفر تشکیل می‌دهند که فی نفسه نقص نیست اما باید بتوانیم بین آن‌ها با بنگاه های بزرگ ارتباط ارگانیک ایجاد بکنیم.

وی ادامه داد: مدل کشاورزی قراردادی که در آن تعدادی خرده مالک با یک کار خانه شبکه می‌شوند و محصولات آن‌ها به صورت تضمینی توسط کارخانه خریداری می‌شود یک نمونه موفق از شبکه سازی است البته مشروط به این که استثنار مالکان صورت نگیرد.

دانشگاه‌ها باید مغز افزار توسعه نوآوری باشند

ایزدخواه ادامه داد: برای حمایت از نوآوری در تولید کشور به نهادهای پشتیبان فناوری غیر دولتی نیاز داریم که از نمونه‌های آن  می‌توان به صندوق‌های پژوهش و فناوری اشاره کرد که نسبتا تجربه خوبی بوده است.

وی گفت: نکته بعدی برای حمایت از نوآوری در تولید در سطح بخشی اهتمام به این موضوع است که بوجه‌های مختلف دولتی به سمت توانمند سازی نوآورانه پیش رود و صرفا خرج پروژه نشود برای مثال در خراسان جنوبی در  یک سالی برای باربر کردن ابرها حدود یک میلیارد تومان بوجه در نظر گرفته شده بود در حالی که با همین بوجه می‌شد یک مرکز فناورانه و تخصصی بابر کردن ابرها در همان استان ایجاد کرد.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم خاطر نشان کرد: همچنین باید به دانشگاه‌ها نقش سپرده شود و دانشگاه‌ها می‌توانند مغز افزار توسعه نوآوری در مناطق مختلف باشد.

نیروهای جهادی باید به حوزه نوآوری وارد شوند

این کارشناس اقتصادی افزود: نوآوری از بالا کلید نمی‌خورد بلکه چون یک پدیده اجتماعی است از پایین شروع می‌شود برای همین هم باید سیاست فناورانه در بخش‌ها و مناطق مختلف کشور متناسب با اقتضائات آنان تعیین شود.

ایزدخواه اضافه کرد: باید از تجربه و تفکر تکنوکراتیک که یک سیاست واحد را به صورت تقلیدی در کشور پیاده می‌کند دور شد و به تفاوت‌های حوزه ها و مناطق مختلف جغرافیایی توجه کرد و تلاش نمود تا بعد فناورانه زنجیره‌های تولید منطقه‌ای تقویت شود.

وی خاطر نشان کرد: وقتی نیرو های جهادی همچون شهدای هسته‌ای در حوزه فناوری وجود دارند چرا برای این نیروها هویت قانونی و رسمی ایجاد نکنیم، بر این اساس ایجاد گروه‌های جهادی، نهاد های خیریه و مراکز وقفی در حوزه فناوری ضروری است و اگر این امور  انجام شود یک خیز بلند در حوزه تولید را شاهد خواهیم بود.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم  با اشاره به تجربه کشور در زمینه  فعالیت‌های جهادی فناورانه گفت: در دهه 60 جهاد دانشگاهی برای ارتباط بین صنعت و دانشگاه پدید آمد که موثر بود همچنین نهادی چون جهاد خودکفایی در حوزه صنعت تاسیس شد که همه این‌ها متاسفانه بعد از جنگ توسط تکنوکرات ها ذبح شدند.

انتهای پیام/