شرایط مساعد کشت گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری؛ ظرفیتی عظیم برای تحقق جهش تولید

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، مقام‌ معظم‌ رهبری در سخنرانی نوروزی، حفظ جمعیّت جوان کشور را یکی از ابزارهای قوّت عنوان کردند و فرمودند: « جوان‌های مؤمن فعال در عرصه‌ی فرهنگ، در عرصه‌ی علم، در عرصه‌ی فنّاوری، در عرصه‌ی سیاست، در فهم بین‌المللی مسائل فعال، نقطه مقابل بعضی از روشنفکرنماهایی‌ هستند که برخی از آنها بی‌صبری را به مرز همکاری و هم‌زبانی با دشمن هم رساندند.»

ایشان جهش تولید‌ را از ابزارهای قدرت دانستند و افزودند: « تولید [باید] جهش پیدا بکند؛ نه ‌فقط رونق تولید که سال گذشته گفتیم. رونق تولید یعنی در تولید یک حرکتی به وجود بیاید که این انجام گرفته است امّا این کافی نیست. ما احتیاج به خیلی بیش از این داریم؛ جهش تولید. »

با توجه به منویات مقام‌ معظم رهبری در نامگذاری سال جهش تولید و بکارگیری‌ جوانان برای توسعه کشور، بخش کشاورزی فرصت مناسبی برای پیشرفت کشور است.

 ایران یکی از بکرترین و مستعدترین مناطق برای پرورش و تولید انواع گیاهان دارویی است.

در گذشته از این ظرفیت طبیعی که کارکردی بهداشتی درمانی دارد، بهره برداری چندانی نمی‌شد‌ اما تمایل به استفاده از فرآورده‌های گیاهی و مصرف روز افزون آن، با توجه به تنوع آب و هوایی کشور و امکان رویش اکثر گیاهان، اهتمام‌ ویژه‌ای را در این‌ بخش طلبید.

مناطق کوهستانی و دره‌های چهارمحال و بختیاری مملو از گیاهان دارویی است و قرار گرفتن استان در بخش مرکزی کوه‌های زاگرس، وجود منابع آب و خاک حاصل‌خیز از فرصت‌های طلایی این استان محسوب می‌شود.

یکی از خانواده‌های جوان استان‌ چهارمحال و بختیاری در طرحی ابداعی اقدام به محافظت و احیای گیاهان دارویی در استان نموده‌اند که در این گزارش بیان شده است.

خشکسالی و چرای بیش از حد دام، از جمله تهدیدات گیاهان دارویی

بیژن صفری مرتع‌دارِ گیاهان دارویی در مناطقی از دزک‌ در شهرستان کیار در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، گفت: گیاهان دارویی استان از لحاظ تنوع در دنیا بی‌نظیر هستند‌ و خشکسالی، چرای بیش از حد دام و تامین‌ معیشت افراد از طریق فروش بوته‌ی این‌گیاهان، تهدیدی جدی برای از بین رفتن گونه‌های دارویی است.

صفری تصریح کرد: در طرح واگذاری سال 1394،  1و8 دهم‌ هکتار از جهادکشاورزی استان و 13 هکتار از منابع طبیعی استان‌ را برای پرورش گونه‌های بومی در حال انقراض اختصاص دادم و با همسر و دو فرزند نوجوان خود شروع به تحقیقات نمودم.

وی بهره برداری غیراصولی از مراتع را علت ضعیف شدن و از بین‌ رفتن گیاهان دارویی دانست و خاطرنشان کرد: گونه‌های بومی در حال انقراض استان همچون کلوس، زرین گیاه، مخلسه، باریجه، آنغوذه، جوشیرخوراکی، موسیر و بن سرخ را به دوشکل کپه‌کاری در مرتع و بخشی را برای تحقیقات طی 5 سال گذشته مورد مطالعه و بررسی قرار دادم.

این‌ بهره‌بردار با قدردانی از حمایت‌های منابع طبیعی برای اجرای این‌ طرح، افزود: طی تحقیقات و مشاهدات عینی از رویشگاه‌های سرآقا‌سید، خویه، گلوسه و صالح کوتاه طی 5 سال، قدرت جوانه‌زنی طول ریشه و طول برگ‌ها درفصول مختلف بررسی و مراحل رشد آن یادداشت و بعد از آزمون‌ و خطا، نشا گیاهان دارویی مرتعی برای اولین بار در دنیا در شرایط خاصی در استان با کمترین خسارت و بیشترین بهره‌برداری تولید شد.

صفری با اشاره به اینکه کاشت بذر با توجه به کاهش بارندگی و تغییر بارش‌ها از برف به باران و زمان 5 ساله برای بهره‌برداری مقرون به صرفه نیست، گفت: این‌ شرایط موجب تولید و استفاده از نشا به جای بذر شد که علاوه بر بهره‌برداری حداکثری و سودآور، مهلت آن را به 3 سال کاهش می‌دهد.

 استان چهارمحال و بختیاری، استانی مناسب برای کشت گیاهان دارویی

علی محمدی‌مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، با اشاره به اینکه 86 درصد از مساحت استان منابع طبیعی و عرصه است، اظهار داشت: پرورش گیاهان دارویی یک پتانسیل برای ایحاد اشتغال و رونق اقتصادی و جهش تولید است.

وی سطح‌ زمین‌ را بستری‌مناسب برای تولید در بخش کشاورزی، صنعت و گردشگر به منظور ایجاداشتغال، رونق تولید و جهش اقتصادی دانست و افزود: منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری‌ دارای گونه‌های سازگار با اقلیم‌، مثل گیاهان‌دارویی آویشن، موسیر و کلوس است که پایداری خود را بدون آب حفظ کرده‌اند.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: کشاورزان‌ و دامداران می‌توانند با تغییر الگوی معیشت و در راستای اجرای طرح توانمندسازی جوامع محلی به جای کاشت گیاهان با مصرف آبی بالا مثل برنج کاری و گندم‌ دیم و نگهداری از دام با تعداد بالا که مراتع را تهدید می‌کند به کشت گیاهان دارویی با آب کمتر و صرفه اقتصادی بیشتر اقدام‌ نمایند.

محمدی‌مقدم خاطرنشان کرد: این طرح برای تغییر‌ و بهبود معیشت بهره‌برداران و رونق تولید متناسب با ظرفیت مراتع اجرایی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: علی‌رغم‌ اینکه مراتع چهارمحال و بختیاری گنجایش 750 هزار‌ واحد دامی دارد در حال حاضر 2میلیون و 500هزار واحد دامی از مراتع استفاده می‌کنند.

محمدی‌مقدم گفت: این‌ میزان‌ دام با‌ اعمال فشار 3 و نیم‌ برابری به مراتع، پوشش گیاهی را به متوسط و ضعیف تبدیل می‌کنند و با کاهش علوفه، تاثیر آن در روی بخش دامی منجر‌ به کاهش تولید گوشت و فرآورده‌های لبنی و تشکیل یک‌ چرخه معیوب و زیان‌بار برای جامعه و دام‌دار می‌شود. 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با تاکید بر اینکه باکاهش دام، بهره‌وری از مراتع افزایش می‌یابد تصریح کرد: در 20 هکتار موسیرکاری، 20 میلیون سود و کشت 3 تن گل محمدی در هر‌ هکتار،30 میلیون سود در پی دارد که بی‌نیاز از آبیاری و واگذاری است.

محمدی مقدم تصریح کرد: مرتع داران که دارای پروانه چرا هستند می‌توانند با اختصاص دادن بخشی از مرتع خود به کشت گیاهان دارویی روی بیاورند.

وی افزود: متقاضیان‌بعد از معرفی به جهاد کشاورزی، از تسهیلات خوداشتغالی و اشتغالزایی بهره‌مند می‌شوند.

به گفته‌ی محمدی‌مقدم از‌ یک‌میلیون و 90 هزار هکتار از مراتع استان تاکنون تعداد قلیلی به سمت پرورش گیاهان دارویی تمایل پیدا کرده‌اند.

ممنوعیت برداشت گیاهان دارویی 

فرماندار کوهرنگ  در نهمین ستاد مبارزه با کرونا از تجمع قاچاقچیان گیاهان دارویی در منطقه پشتکوه موگویی انتقاد کرد.

خبرنگار تسنیم‌ در گفت‌وگوی تلفنی‌ با فرماندار کوهرنگ‌ جزئیات را  جویا شد. 

هوشنگ مصطفوی به خبرنگار تسنیم گفت: شرایط جغرافیایی پشتکوه موگویی کوهرنگ منطقه‌ای با پوشش انواع گیاهان دارویی و منابع طب سنتی است.

فرماندار شهرستان کوهرنگ تصریح کرد: با آغاز فصل برداشت، این‌ منطقه مورد سوءاستفاده قاچاقچیان و ورود افراد سودجو برای برداشت غیراصولی گیاهان دارویی می‌شود که علاوه بر افزایش احتمال شیوع کرونا به دلیل تجمع، موجب از بین‌ رفتن پوشش طبیعی این‌ منطقه می‌شوند که باید تمهیدات جدی برای آن اندیشیده شود.

مدیرکل منابع طبیعی در پاسخ به این‌ موضوع به خبرنگار تسنیم‌ گفت: به دلیل سست بودن ریشه و خطر‌ انقراض گیاهان، هم‌اکنون برداشت گیاهان دارویی ممنوع است.

محمدی‌مقدم‌ افزود: منطقه موگویی با وضعیت خاص اقلیمی به ویژه مسیر ارتباطی از جاده عسل‌کشان با شروع اولین بارندگی به مدت 5تا 6 ماه مسدود می‌شود و راه ارتباطی آن از طریق بزنوی الیگودرز یا فریدن اصفهان  امکان‌پذیر می‌شود که امکان حفاظت از عرصه‌های ملی از داخل استان را دشوار می‌سازد.

وی تصریح کرد:  دسترسی به کلوس سخت و دشوار است البته به همان میزان هم قاچاق کلوس از این‌ منطقه به عنوان‌ تنها رویشگاه باقی مانده از آن برای سو استفاده‌گران از راه‌های ارتباطی استان دشوار‌ است.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان‌خاطرنشان‌کرد: از سال 94 برای حفظ این گونه نادر و با‌ارزش ژنتیکی استان با همکاری بنیاد فرهنگی حضرت زهرا (س)  با هدف تامین معیشت پایدار برای مردم آن منطقه محروم طرح حفاظت مشارکتی در دستور کار قرار گرفته است.

محمدی‌مقدم افزود: در این‌ طرح حفاظت آن منطقه به خود مردم محول شده تا از غنچه چینی کلوس جلوگیری شود و در قبال آن اداره کل منابع طبیعی به صورت تضمینی اقدام به خرید بذر کلوس می‌نماید که در سال های 95 و 96، هرکیلو بذر به مبلغ 25 هزارتومان ودر سالهای 96 و97 به قیمت 45 هزار تومان و در سال گذشته 75 هزار تومان بذر این‌گیاه خریداری شد.

وی خاطر نشان کرد: با توجه با صعب العبور بودن مسیر، خودروهای کمک دار منابع طبیعی با فرو رفتن در گل ولای از ادامه ماموریت بازماندند که تصویب و اختصاص اعتبار برای تکمیل ساختمان حفاظتی منطقه در ستاد بحران برای خدمات دهی به این‌ منطقه ضروری است.

انتهای پیام/7540/ ت