منتخب مجلس: پساکرونا برای شرکت های دانش بنیان یک فرصت است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم ، سیدمحسن دهنوی، منتخب مردم تهران در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی  و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در نشست مجازی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علامه طباطبایی (ره) در پاسخ به سوال دانشجویان درباره اینکه دولت و مجلس چه اقداماتی را می توانند برای بهبود فضای کسب و کار انجام دهند؟ گفت: بنده اساساً معتقدم شرایط پساکرونا و یا دنیای بعد از کرونا معادلاتش با دنیای قبل از کرونا حتما متفاوت خواهد بود، به ویژه در حوزه اقتصاد و مهم ترین اثراتی که در حوزه اقتصاد می گذارد، جدی شدن و پررنگ شدن بحث حاکمیت ها و مرزهاست.

وی در ادامه با اشاره به سخنان گذشته رهبر معظم انقلاب درباره خودکفایی و اقتصاد مقاومتی و اینکه کشور باید خودکفا شود، تصریح کرد: آن زمان یادم هست که برخی از اقتصاددانان توجه کافی به این مسائل نداشتند، اما امروز کرونا کاری کرد که این سخن در دنیا نه تنها سخن درستی دیده می‌شود بلکه در سیاست نامه و اقتصاد نامه دنیا حرف بدیهی شده است.

دهنوی تاکید کرد: همه کشورهای دیگر می‌گویند ما باید کالاهای اساسی خود را خودمان تولید کنیم و خودکفا شویم. یعنی حرفی که سال ها در داخل کشور رهبر انقلاب به عنوان یک اصل می گفتند، نه تنها در جامعه نخبگانی ما این مسئله جا نیفتاده، بلکه دست اندرکاران و کارگزاران حکومتی ما هم اعتقادی نداشتند.

منتخب مردم تهران در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی افزود: امروز در دنیا این سخن رهبر ما به اصل بدیهی شده است. بنابراین ما در شرایط پساکرونا اساساً در واقع با یک گفتمان و ادبیات جدیدی در فضای اقتصاد مواجهیم که من معتقدم یک سری از مقوله ها در آن پررنگ خواهد شد، از جمله مقوله خودکفایی، اقتصاد مقاومتی، که در دنیا شاید با این عنوان نباشد و به جای آن بگویند، بالارفتن قدرت تولید ملی یا قدرت داخل شدن، کاهش وابستگی به خارج از مرزها و امثال این ها.

دهنوی یادآور شد: ما با پساکرونایی مواجهیم که دیگر این نکته که ما باید کالاها را تولید داخل کنیم می شود یک الزام، چون خیلی از کشورها آن کالایی که قبلاً به راحتی به ما می‌دادند را دیگر نمی دهند، چون خودشان لازم دارند. تولید در دنیا تعطیل شده و نرخ آن پایین آمده، کاهش قیمت نفت هم به همین دلیل است، چون عرضه وجود دارد و تولید کالاهای دیگر خوابیده و تقاضا کم شده در نتیجه قیمت نیز پایین آمده، بنابراین ما با یک بازار بزرگی مواجه ایم.

وی با بیان اینکه واردات کشور دو دسته است، یک دسته واردات هایتک و دسته ی دیگر لوتک، گفت: هایتک یعنی آن جایی که ما تجهیزات، خدمات و کالاهایی وارد می‌کنیم که برای تولید آن‌ها نیاز به فناوری های پیشرفته است. ماشین آلات پیشرفته نیاز است که بعضاً در کشور مشکل داشتیم یا داریم.در کالاهای لوتک، نه، همین چیزهایی که مسخره می کنند مثل چوب بستنی و امثال این ها که وارد می شود. کشوری مثل ایران به یک وضعیتی در پساکرونا رسیده که خیلی از کالاهایی که نیاز داشت و تا دیروز آن ها را وارد می کرد، الآن دیگر به آن را به ما نمی دهند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره راهکار حل این مشکل تاکید کرد: تنها راهکار این است که خود تولید داخل کند. در کالای هایتک میخواهد تولید داخل کند، تولید داخل شدن کالاهای هایتک کار کیست؟ کار مجموعه هایی که دانش فنی دارند، بنابراین یک بازار و یک تقاضای خیلی بزرگ بر صنایع هایتک در کشور ایجاد خواهد شد. اینجا دو رویکرد وجود دارد، یک رویکرد این است که باور داشته باشد که این کالاها را باید تولید داخل کرد و باور داشته باشد که یک کشوری که چند میلیون فارغ التحصیل باسواد متخصص دارد با سازماندهی و مدیریت بهینه این منابع انسانی‌اش می تواند این کالا را تولید داخل کند. و رویکرد دیگر این است که ما باید اگر امکان است برویم چند برابر این ها را از بازار سیاه خریداری کنیم و داخل کشور بیاوریم.

وی افزود: به همین خاطر من معتقدم پساکرونا اگر استراتژی درست با نگاه درست به مدیریت منابع کشور اتخاذ شود، یک فرصت برای جمهوری اسلامی و برای شرکت‌های دانش بنیان یک فرصت و یک بازار بسیار بزرگی در پیش است، در آینده‌ای نزدیک اثر کرونا بر صنایع هایتک ما می تواند اثر مثبت داشته باشد به شرطی که دولت در اتخاذ تدابیر مدیریتی‌اش درست عمل کند و من معتقدم اقتصاد پساکرونا برای صنایع هایتک ما یک فرصت است.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم در باره این سوال که دولت چه کارهایی باید انجام دهد برای اینکه از این فرصت بهینه استفاده کند؟ اظهار داشت: برای این که حرف عملیاتی و مشخص بزنم، یک مثال می‌زنم. یک واقعیتی وجود دارد، چرا خیلی از کالاهای هایتک در داخل کشور تولید نمی شود؟ دو علت دارد، یک علتش این است که ما نمی توانیم با کیفیت مشابه خارجی آن کالا را تولید کنیم. چرا کالای بی کیفیت تولید می شود؟ مواد اولیه مشکل دارد، تکنولوژی ساخت قدیمی است، دستگاه و دانش فنی مان به روز نیست و...

وی افزود: علت دوم این است که ما توانایی رقابت با کالای خارجی مشابه را به لحاظ قیمتی نداریم. ما فکر می کنیم کشور تولیدکننده کالایی که ما وارد می کنیم، یک روزه تولیدکننده آن شده است؟ نه! این کار سال ها طول کشیده و در تولید یک محصولی به بلوغ رسیده که امروز می تواند آن را صادر کند.

دهنوی تاکید کرد: من فکر می کنم یکی از سیاست های مهمی که دولت باید در دوره پساکرونا اتخاذ کند و مجلس باید قوانین حمایتی برای آن بنویسد، این است که بیاید یک سری کالاهای استراتژیک مورد نیاز کشور را با یک دوره تنفسی از شرکت های دانش بنیان پیش خرید کند. برای مثال فرض کنید ما به یک سری تجهیزات پزشکی نیاز داریم، در آینده هم نیازمان بیشتر می‌شود و کمبود داریم. راه حل پیشنهادی ما به عنوان یک بسته سیاستی به دولت این است که شرکت های داخلی دانش بنیان توانمند هستند که می توانند آن را تولید کنند، از آن ها پیش خرید کند و 6 ماه هم به آن ها فرصت بدهد که بسازند و تحویل بدهند.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم افزود: این شرکت ها از نظر مالی ضعیف هستند و نقدینگی ندارند، توان مالی ندارند که پیشاپیش بروند مواد اولیه بخرند، تولید کنند و بعد بیایند به دولت بفروشند. خیلی از کشورهای دنیا برای حمایت از صنایع خود در شرایط بحران مثل امروز کشورما همین کار را می کنند و قواعد پیش خرید و پیش فروش را رعایت می کنند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: مسئله دوم ما این است که ما فکر می کنیم اولا بسته ای که دولت جمهوری اسلامی برای حمایت از کسب و کارهای زیان دیده و ناشی از کرونا در نظر گرفته است، خیلی عدد پایینی دارد. در آمریکا کل جی دی پی 20 هزار میلیارد دلار است. عددی که این ها در مرحله ی اول تزریق کردند برای حمایت از اقتصاد خودشان در شرایط کرونا دو هزار و دویست میلیارد دلار در فاز اول بود. یعنی ده درصد جی دی پی آنها. بعد یک متمم زدند 500 میلیارد دلار و بعضی پیشنهاد می کنند که تا پنج هزار میلیارد تزریق نقدینگی خواهند کرد.

دهنوی ادامه داد: دقت کنید این عدد مهم است. این می شود 25 درصد از جی دی پی آمریکا. ما میانگین بررسی کردیم خیلی از کشورهای آسیب دیده از محل کرونا بین 10 تا 30 درصد جی دی پی شان را تزریق حمایتی به اقتصاد می کنند. حالا بیاییم سراغ ایران. جی دی پی کشور ما نزدیک چهارصد و پنجاه میلیارد دلار است. اگر ما بخواهیم به اندازه حداقل تزریق مالی که سایر کشورها کردند، به اقتصادمان تزریق کنیم باید حداقل 45 تا 50 میلیارد دلار تزریق حمایتی کنیم.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم ادامه داد: اگر شما این را با دلار ده هزار تومانی هم در نظر بگیرید می شود 500 هزار میلیارد تومان. حتی با دلار آقای جهانگیری (4200 تومانی)  هم بخواهید در نظر بگیرید، می شود 240 هزار میلیارد تومان. اما بسته حمایتی دولت یک سوم این بوده است (75 هزار میلیارد تومان).

وی افزود: بنابراین عددی که دولت برای حمایت از اقتصاد گذاشته عدد خیلی پایینی است. اولا باید 3 تا 4 برابر افزایش پیدا کند و دوما ما بابت تخصیص آن نگران هستیمکه اختصاص پیدا کند به یک لایه ای از آدم هایی که نه تولیدکننده هستند و نه به صورت واقعی در صنعت هستند؛ بلکه صرفا یک عده آدم رانت خوار فرصت طلبی هستند که دنبال این اند که در اقتصاد چنین منابعی ایجاد شود و این بدست مستحقین واقعی که تولیدکننده ها و صنعت گران هستند، نرسد. دقیقا همان سرنوشتی که برای دلار 4200 پیش آمد و الان هم ما نگرانیم چون همین اتفاق دارد می افتد. چون اصلا سیستم تخصیص و شناسایی درستی اعمال نمی شود . یعنی اساسا این سیستمی که الان دارد اعمال می شود، خیلی سیستم غیرشفافی است.

دهنوی اضافه کرد: اتفاقا صنایع دانش بنیان ما  کاملا ارزیابی شده هستند. یعنی شما همین الان در دیتابیس و بانک داده و معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری بروید، نزدیک 5 هزار شرکت دانش بنیان ارزیابی و تایید شده اند. اسناد مالی و محصولاتشان هم مشخص است. دولت می تواند یک بخشی از سرمایه حمایتی را صرف حمایت پیش خرید از این ها بگذارد و بیاید نیازهایی که قبلا وارد می کرده را از طریق این ها تامین کند. اینجا چون پرونده ی صنعت مورد نظر کاملا شفاف موجود است، نوع تخصیص غیررانتی خواهد شد.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم گفت: ما در سال نزدیک 1.7 میلیارد دلار داریم تجهیزات پزشکی وارد می کنیم . بعضی هایتک و بعضی غیرهایتک. نخ بخیه، تخت بیمارستانی، دستگاه های آی سی یو تا سرنگ خون گیری آزمایشگاه را وارد می کنیم. در معاونت علمی فناوری لیست محصولاتی که می توانند مشابه تولید شوند، معلوم است. دولت می تواند بیاید با این شرکت هایی که توان تولید داخل این محصولات را دارند، قرارداد ببندد، آن ها تولید کنند، دولت تحویل بگیرد و تامین نیاز کند.

وی درباره این سوال که در شهرستان ها چه کاری می شود کرد؟ گفت: ما یک اشکالی در کشورداریم که خیلی از امکانات را در شهرهای بزرگ و کلان شهرها جمع کردیم به ویژه تهران. یعنی شما نگاه کنید به ویژه در زمینه دانش بنیان نصف دانشگاه‌ها و موسسه های خوب و تحقیقاتی را در شهر تهران جمع کردیم. 

وی با اشاره به مشکلاتی که درباره اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در کشور به خصوص در شهرستان‌ها وجود دارد، افزود: دولت باید بیاید چند برابر منابعی که دارد به صورت حمایتی در تهران و شهرهای بزرگ هزینه کند و در شهرهای کوچکتر و قید کند اگر یک نخبه از یک شهرستان کوچکی آمد و در یکی از دانشگاه‌های شهرهای بزرگ درس خواند و به شهر خودش برگشت و خواست یک کسب و کار دانش‌بنیان راه بیاندازد فلان مقدار تسهیلات اشتغالزایی به وی می‌دهیم. راهی به جز این نیست ما باید ایجاد فرصت و جذابیت کنیم که اینها برگردند در شهرهای خودشان و کارآفرینی کنند و الا هرچه جلوتر بریم شهرهای کوچک از نخبه ها خالی تر می شود و جذابیت برای آنها برای برگشت به شهرهای خودشان کمتر می‌شود.

دهنوی گفت: دولت ما دولت پولداری است و خیال همه را راحت کنم که ما در کشورمان هیچ گونه مشکلات منابع نداریم، مشکل مدیریت منابع داریم. مشکل فساد ، مشکل رانت داریم وگرنه کشور ما کشور ثروتمندی است. دولت ما دولت ثروتمندی است. چند برابر GDP کشور دارایی دولت هست.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: شما همین الان نگاه کنید دولت در یک لحظه تصمیم گرفت بخشی از دارایی هایش را در بورس عرضه کند. شما ببینید چه نقدینگی دارد جذب می‌کند، ببینید دارد چقدر جذب پول می کند. دولتی ها می‌گویند که احتمالاً ما امسال حدود 200 میلیارد تومان کسری بودجه داریم. من توی یک جلسه به همین مسئولین اقتصادی دولت گفتم که شما بخشی از دارایی‌ها، شرکت‌های دولتی، زمین ها و املاک و مستغلات و خیلی از چیزهایی که الان دارید و استفاده نمی شود را به فروش بگذارید و ببینید از مردم چقدر نقدینگی جمع می‌شود.

وی گفت: تا وقتی که مدیری مثل آقای زنگنه باشد همین می شود و در کشور اصلا اوضاع بهتر نمی‌شود. اصلا در ساختارهای کشور هم همینطور است.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم با انتقاد از روند نادرست خصوصی سازی افزود: ما خصوصی سازی نمی‌کنیم، ما داریم به جای خصوصی سازی، خصوصی بازی می‌کنیم. داریم صنایع رو می‌دهیم به رفقای خودمان. یعنی آقایان یکسری رفیق‌، دوست و باند و دار و دسته دارند و دارایی ملت را به حراج می‌گذراند و به رفقای خودشان می‌دهند. بلایی که سر هپکو آوردند را نگاه کنید. ما صنایع را به جای اینکه به اهلش واگذار کنیم می‌دهیم به یک آقازاده و یا به یک آدم سفارش شده.

وی اظهار داشت: توی هر شهری که می‌رویم کارخانه دولتی وجود دارد.خب دولت اینها را به مردم بفروشد. دولت کلی شرکت سود ده و سهام دارد. دولت کلی زمین در نقاط متروکه شهر دارد. بهترین قسمت های تهران زمین‌های دولتی متروکه افتاده است. دولت اصلا این همه ساختمان برای چه می‌خواهد؟ شرکت‌های دولتی ما ادارات دولتی اینهمه ساختمان برای چه می‌خواهند؟ خیلی‌ ا ز اینها شده انباری، پارکینگ و امثالهم.

دهنوی گفت: اگر دولت عقل راهبردی خوبی داشته باشد، پول‌هایی که از این راه به دست می‌آورد را باید به صنایع مولد و صنایع های هایتک خودش وارد کند.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم درباره نقش مجلس هم افزود: مجلس ابزار دارد یکی قانون گذاری و دیگری نظارت. مجلس یک سند بسیار مهم را سالانه مصوب می کند به نام قانون بودجه کل کشور. در این قانون بودجه به زبان ساده مجلس می آید منصوب می کند و تعیین می کند دولت چه مقدار درآمد در چه محل هایی داشته باشد، درآمد ها را به چه میزان و در کجا باید هزینه کند.

وی تصریح کرد: در همین قانون بودجه امسال  چند محل درآمد اصلی برای دولت دیده شده است. یعنی بخشی از درآمد نفت، بخشی فروش اموال و دارایی های سرمایه دولت و بخشی دیگر مالیات و یک بخش از آن هم اوراق قرضه است. یعنی اسناد خزانه این دولت بدهکار می شود و بدهی ایجاد می کند. حال مجلس می‌تواند سهم این‌ها را تنظیم کند. اصلا ما معتقدیم از نصف اینها می تواند به مطالبه دیرینه مقام معظم رهبری و خیلی از اقتصاددانان و عقلای این کشور که بستن چاههای نفت بوده را محقق کرد.

دهنوی گفت: در حال حاضر دیگر نفت برای ما ضرر است. به لطف کرونا و تحریم همه این ها در فضای اقتصادی نفت رسیده به 12 و 13 دلار و ما هم روزی 400 یا 500  هزار بشکه بیشتر نمی توانیم بفروشیم و عملا وابستگی مان به آن را می توانیم صفر کنیم و در فروش نفت را ببندیم و دولت را الزام کنیم درآمدش را باید از راه مالیات یا از محل فروش اموالش داشته باشد.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم اظهار داشت: دولت اگر اموالش را بفروشد لااقل می تواند تا 4 یا 5 سال این کار را انجام دهد. سوال این بود که مجلس کجا می تواند به دولت کمک کند؟ مجلس در لایحه بودجه وقتی می‌آید سهم درآمد نفت را بیشتر می‌کند یعنی دارد از داخل کشور می‌فروشد و وقتی دارد سهم اسناد خزانه و اوراق قرضه را بیشتر می کند؛ یعنی عملاً دارد از جیب مردم پول بر می‌دارد. وقتی خلق پول بانک مرکزی بدون پشتیبان باشد این است که در جیب مردم دست کرده و اسکناس برداریم. کاری که دولت ما انجام می دهد عین همین است.

وی افزود:‌کمک مهم مجلس این است که در تصویب قانون بودجه سهم فروش اموال سرمایه دولت را بالا ببرد. ما در حال پیگیری آن هستیم چون می دانید مجلس یک فرایند جمعی است یعنی باید بتوانیم اجماع ایجاد کنیم .در حال حاضر یکی از ایده‌های ما این است که دولت درآمد  ناشی از فروش اموال خودش را باید بیشتر کند.

دهنوی در ادامه درباره سوالی پیرامون لایحه بودجه و اینکه مجلس چه تمهیداتی را می‌تواند در لایحه بودجه داشته باشد، افزود: بله این که نباید از لایحه بودجه دفاع کرد درست است، اما لایحه بودجه یعنی معیار دخل و خرج کشور. یک اشکال مهم کشور که همه ما باید آن را از دولت ها مطالبه کنیم این است که بیش از دو سوم بودجه کشور در قالب بودجه شرکت‌های دولتی است که این اصلاً در قانون بودجه نمی آید. این حیاط خلوت دولت‌هاست که فسادها و رانت ها در آنجا اتفاق می افتد و چند برابر عدد بودجه کل کشور است. این بودجه اصلاً داخل مجلس نمی آید

وی افزود: بودجه‌ای که داخل مجلس می‌آید دخل و خرج دولت را تعیین و تکلیف می کند بنابراین شما می توانید ریل گذاری کنید،  وقتی به دولت بگویید شما اجازه فروش نفت را نداری و باید مالیات بگیری دولت مجبور است نظام مالیاتی اش را درست کند، وقتی بگویید درآمد را باید از فروش اموال مازاد بگیریم مجبور است برای فروش اموالش فکر  بکند.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم گفت: ما در حال حاضر یک بسته قانونی داریم تحت عنوان بسته حمایت از کسب و کارهای دانش بنیان و رونق، ما قانونی را داریم در کشور که قبلا مصوب شده اما به نظر می رسد این قانون نیاز به بروزرسانی دارد یعنی تقریباً ده سال از تصویب قانون گذشته و به هر حال کشور شرایطش عوض شده، چیزی که در نظر داریم این است که اصلاحیه و تغییری در آن قانون داشته باشیم.

وی درباره این سوال که چه اطمینانی وجود دارد که اگر دولت اموالش را بفروشد، پولش به قولی به‌صورت رانتی مصرف نمی‌شود و اینکه مجلس چه برنامه ای  برای کم کردن بروکراسی می تواند داشته باشد؟ هم گفت: ما در حال حاضر در کشوری زندگی می‌کنیم که قدرت اجرایی بسیار بسیار در دولت متمرکز است و باید آن را به عنوان واقعیتی بپذیریم در ساختار اجتماعی کشور ما قدرت دولت ها قدرت زیادی است زیرا اجرا در دستشان است.

دهنوی ادامه داد:‌ مجلس همان گونه که گفته شد دو وجه قانونگذاری و نظارت دارد و می تواند قانون تصویب کند به عنوان مثال در حوزه مالیات ابزار است بیمه‌ای اینها قوانینی هستند که به شدت و مستقیماً روی کسب و کارها اثر دارد اما فارغ از این که دولت بخواهد یا نخواهد یعنی مثلاً شما مصوب می‌کنید که این مدل از مالیات با این درصد از فلان مشاغل اخذ شود یا کسری معافیت مالیاتی مصوب می کنید اینها گاهی باعث می شود یک صنعت رونق بگیرد یا زمین بخورد .

وی تاکید کرد: بنابراین یک مثال این است که شما مسیرهای معافیت مالیاتی ایجاد کنید که منجر به تولید شود. حال همین مسیر که وجود دارد را ما می‌خواهیم به مجلس داده و تقویت کنیم. یعنی معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان که دارد در کشور ما تمام می‌شود در آنجا می گوید اگر یک شرکتی محصول های‌تک تولید کرد بخشی از مالیات که بابت تولید و فروش محصولات دارد بخشوده می شود به شرطی که آن را در قالب تحقیق و توسعه در شکل شرکت خودش هزینه کند و این باعث می شود آرندی کشور تکان بخورد تحقیق و توسعه در کشور و هایتک متولد شود کیفیت محصول محصول تولیدی در کشور بالا رود لذا از این جهت یکسری قانونگذاری ها می شود انجام داد که در قالب بسته‌های حمایتی قرار است به دولت پیشنهاد شود.

منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم گفت: ما در مجلس  یازدهم در حد خود اگر بتوانیم بخشی از مسائل اساسی را حل کنیم و قانون‌های دست و پاگیر را از جلوی راه تولیدکننده و شرکت‌های دانش‌بنیان برداریم اتفاق مهمی رخ داده است.

انتهای پیام/