گروگان‌گیری به سبک آل‌سعود/ بازداشت فرزندان یک مقام اطلاعاتی سابق عربستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه نیویورک تایمز در گزارش "بن هبارد" خبرنگار خود در بیروت فاش کرد: عربستان اعضای خانواده یک مسئول را که به خارج از کشور فرار کرد، بازداشت کرده است تا از این طریق به وی فشار بیاورد.

در این گزارش آمده است: این مقام فراری به نام سعد الجبری چندین سال در زمینه اطلاعات کار می کرد. او کارشناس هوش مصنوعی بود که در جنگ زمینه هماهنگی امنیتی بین آمریکا و عربستان و نیز – به گفته این گزارش- جنگ دولت سعودی علیه القاعده نقش مهمی ایفا می کرد.

اما الجبری از سال 2017 میلادی از ترس جان خود به کانادا فرار کرد و به گفته فرزندان و نزدیکانش، فشارهای روز افزون محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به خودش را رد کرد و اکنون فشار به خانواده‌اش رسیده است.

از ماه مارس گذشته، دستگاه اطلاعاتی عربستان دو فرزند و یکی از برادرانش را بازداشت کرده‌ و آنها در محل نامعلومی نگهداری می شوند.

خالد فرزند الجبری که هم اکنون در کانادا زندگی می کند، گفت: چند هفته گذشته است و نمی دانیم که آنها (دو برادر و عمویش) کجا هستند. آنها ربوده شده‌اند و نمی دانیم زنده هستند یا مرده.

مسئولان سعودی بازداشت این افراد را تایید نکرده‌اند و سفارت عربستان در واشنگتن نیز به سوالات نیویورک تایمز درباره روند بازداشت و درباره الجبری پاسخی نداده است.

فشار بر الجبری که احساس می کرد، از گزند مسئولان سعودی در امان است، در سایه نگرانی دیگر معارضان رژیم سعودی در خارج از کشور صورت می گیرد. این معارضان در تبعید بعد از جنایت رژیم سعودی در به قتل رساندن جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد این رژیم در اکتبر گذشته در کنسولگری سعودی در شهر استانبول ترکیه نگران هستند.

خالد و یک مسئول آمریکایی که با الجبری همکاری داشته است، گفتند: محمد بن سلمان خواهان بازگشت الجبری است زیرا نمی خواهد فردی که اطلاعات گسترده‌ای درباره پرونده های محرمانه دارد، بیرون از حیطه کنترل او در خارج از کشور باشد.

جرالد ویرستاین جانشین مدیر انستیتوی خاورمیانه در واشنگتن گفت: بزرگترین مسئله این است که بن سلمان از اینکه فردی خارج از حیطه کنترلش باشد، احساس اضطراب می کند.

الجبری در طول دوره طولانی کار خود در دستگاه اطلاعاتی عربستان روی پرونده های حساسی کار می کرده است و به گفته ویرستاین، الجبری که روزگاری سفیر عربستان در یمن بوده است، می داند که اجساد در عربستان کجا دفن شده‌اند و چه بسا اطلاعات حساسی درباره خود بن سلمان دارد.

الجبری هیچ انتقادی از محمد بن سلمان نکرده است اما او جزء اردوگاه محمد بن نایف ولیعهد سابق به شمار می رود. بن نایف در ماه مارس بعد از شکایت در محافل خصوصی درباره شیوه حکمرانی محمد بن سلمان بازداشت شد.

الجبری کارشناس زبان و متخصص رایانه و دارای دکترای هوش مصنوعی از دانشگاه ادنبره اسکاتلند است. او چهار دهه در وزارت کشور سعودی فعالیت کرد و به درجه سرتیپی نایل و دست راست محمد بن نایف شد. ملک سلمان او را در پست وزارت تعیین کرد. وی رویکرد باز داشت و بهتر از رئیس خودش انگلیسی می دانست. او روابطی قوی با مسئولان امنیتی آمریکایی و انگلیسی و کشورهای دیگر برقرار کرد.

مسئولان آمریکایی می گویند که الجبری نقش بزرگی در بسیاری از پرونده های حساس عربستان از جمله جنگ علیه القاعده و حفاظت از تاسیسات نفتی سعودی ایفا کرد.

روابط اصلی الجبری با سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) بود اما متن تلگراف های درز کرده به سایت ویکی‌لیکس فاش کرد که او با مسئولان چندین موضوع از عراق و افغانستان گرفته تا ایران را بررسی کرده است.

ویرستاین می گوید: سعد الجبری مردی خوب بود و هر کس با او کار می کرد، برداشت خوبی از او داشت. او زرنگ و جدی و متمایل به آمریکا و شریک خوبی برای ما بود. رابطه الجبری با آمریکا به قدری قوی بود که شماری از مسئولان آمریکایی در مراسم عروسی فرزندانش شرکت می کردند.

بروس ریدل تحلیلگر سابق سازمان سیا و عضو کنونی انستیتوی بروکینگز می گوید: وزارت کشور سعودی دستگاه نظارتی گسترده‌ای دارد و گنجینه‌ای از اطلاعات و اسرار درباره فعالیت های اعضای خاندان سعودی و اسرار و فسادها و توطئه ها و جنایت های آنها دارد.

درحالی که بسیاری از مسئولان غربی معتقدند که داشتن اطلاعات محرمانه باعث شده است تا بن سلمان، الجبری را تحت تعقیب قرار دهد، برخی مسئولان آمریکایی و سعودی می گویند که دولت سعودی اینگونه توجیه کرده است که الجبری به خاطر اتهامات فساد تحت تعقیب قرار گرفته است. آنها می گویند که الجبری متهم به سوء استفاده از سمتش برای ثروت اندوزی شده است و بن سلمان می خواهد این پول ها را پس بگیرد.

این درحالی است که دولت سعودی هیچ گونه اتهامات فسادی را علیه الجبری تاکنون اعلام نکرده است.

با قدرت گیری محمد بن سلمان در سال 2015 میلادی، جایگاه الجبری متزلزل شد و با فرمان پادشاهی در همان سال از کار برکنار شد و خودش خبر برکنار شدنش را از رادیو و تلویزیون شنید.

وقتی محمد بن سلمان پسرعمویش محمد بن نایف را کنار زد و تحت بازداشت خانگی قرار داد و اموالش را بلوکه کرد، الجبری در خارج به سرمی برد زیرا نگران بود که به همین سرنوشت دچار شود. لذا تصمیم گرفت که به عربستان بازنگرد و آمریکا نیز اقامت نکند زیرا نگران بود که دولت ترامپ در سایه روابط خوب خود با بن سلمان وی را تحویل دولت سعودی بدهد.

وقتی الجبری عربستان را ترک کرد، دو تن از هشت فرزندش در آنجا باقی ماندند. مسئولان سعودی برای وادار کردن پدر آنها به بازگشت به عربستان، این دو فرزند را زیر فشار قرار دادند.

خالد الجبری گفت که برادرش عمر 21 ساله و خواهرش ساره 20 ساله برای تحصیل در آمریکا برنامه ریزی می کردند که فهمیدند ممنوع الخروج شده‌اند. سپس حساب های بانکی آنها بلوکه و برای بازجویی احضار شدند و از آنها خواسته شد تا پدرشان را تشویق به بازگشت به عربستان کنند.

در 16 ماه مارس گذشته، نیروهای امنیتی به منزل خانواده الجبری در ریاض آمده و دو فرزندش را بازداشت کردند. خالد الجبری گفت که عمویش عبدالرحمن استاد مهندسی الکترونیک است که در آمریکا درس خوانده است و او نیز بازداشت شد.

بعد از گذشت چند هفته بی خبری، خانواده نگران شده و سکوت را شکسته و با روزنامه نیویورک تایمز صحبت کردند و همچنین یک شرکت روابط عمومی را در واشنگتن برای کمک به آزادی آنها به خدمت گرفتند.

انتهای پیام/