گزارش|خطر آتش‌سوزی و مرگ تدریجی در کمین جنگل‌ها و مراتع کردستان؛ مسئولان غفلت نکنند
این روزها خطر آتش‌سوزی از یک سو و نبود امکانات و غفلت مسئولان از سویی دیگر خطری جدی برای مرگ تدریجی جنگل‌ها و مراتع استان کردستان محسوب می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، از ابتدای خردادماه جاری با گرم شدن هوا آتش برجان جنگل‌ها و مراتع زاگرس افتاد. آتشی که ابتدا از برگ‌های خشک آغاز شده و در ادامه 40 درصد پوشش گیاهی که در منطقه زاگرس وجود داشت را به نابودی کشاند.
در این آتش‌سوزی زنجیره‌ای نه تنها جنگل‌های گچساران منطقه خائز از میان رفت، بلکه در ادامه شعله‌های سرکش به برخی مناطق استان‌های کهگیلویه و بویر احمر، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، فارس، بوشهر، هرمزگان و حال کردستان رسیده است. اتفاق ناخوشایندی که در سایه کمبود امکانات و نبود هماهنگی در کنار گرم‌تر شدن هوا و بدتر شدن اوضاع در تابستان تهدیدی جدی به‌شمار می‌آید.
تاکنون قریب به 200 فقره آتش سوزی در منطقه زاگرس رخ داده است
«محمدرضا محبوب‌فر» متخصص جغرافیا با اشاره به اینکه عوامل بروز و گسترش در کشور به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود، اظهار داشت: دسته نخست عوامل طبیعی مثل شاخ و برگ خشک درختان، افزایش رطوبت و دمای هوای است و دسته دوم عوامل انسانی به صورت سهوی و عمده است که نقش مهمی در آتش سوزی‌های اخیر کشور نیز داشته‌اند.
وی با ذکر اینکه برخی از مردم مسائل ایمنی را در فصل تابستان در آتش افروزی در جنگل‌ها و مراتع رعایت نمی‌کنند، گفت: بخش دوم افرادی هستند که به عمد جنگل‌ها و مراتع را به آتش می‌کشند و انگیزه آنان بیشتر اختلاف بر سر مالکیت زمین و اراضی است و قسم دیگری نیز با تبدیل عرصه‌های طبیعی و زمین‌های کشاورزی به زمین‌های بایر در فکر تصاحب این زمین‌ها هستند.
محبوب‌فر با بیان اینکه آتش‌سوزی‌های اخیر 8 استان را گرفتار کرده و بیشتر پوشش سبز منطقه زاگرس را تهدید می‌کند، تصریح کرد: باید توجه داشت که بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری و طبیعت بکر منطقه که ذخیره ژنتیکی و زیستی فراوانی داشت در آتش سوزی‌های اخیر نابود گشت.
این متخصص جغرافیا با تأکید بر اینکه در سه ماهه نخست امسال شاهد بروز 200 فقره آتش‌سوزی در پوشش گیاهی کشور بودیم، خاطرنشان کرد: حجم تخریب‌ها اراضی در هر ثانیه حدود 360 متر مربع است که باید هر چه سریعتر تدبیری برای آن اندیشید.
علت 95 درصد آتش‌سوزی‌های فضاهای سبز سنندج منشأ «عامل انسانی» دارد
«سهیل فضل‌وزیری» رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری سنندج نیز با اعلام اینکه سال گذشته 445 عملیات اطفاء حریق فضای سبز توسط آتش‌نشانان سنندجی انجام شد، اظهار داشت: خوشبختانه با اقدام به موقع آتش‌نشانان گسترش آتش مهار شد و پس از بررسی‌های صورت گرفته مشخص گردید که عامل انسانی علت 95 درصد آتش سوزی‌های فضاهای سبز سطح شهر است.
وی با اشاره به اینکه بارش‌های بهاری منجر به رشد حجم انبوهی از گیاهان خودرو و افزایش پوشش گیاهی شده است، افزود: با شروع فصل گرما گیاهان خودرو کم کم خشک شده و امکان بروز آتش‌سوزی‌های گسترده بیشتر می‌شود.
فضل‌وزیری با ذکر اینکه پوشش گیاهی متراکم در صورت وقوع آتش‌سوزی با وزش بادهای محلی به سرعت گسترش پیدا کرده و پهنه وسیعی از منظر زیبای شهری را از بین می‌برد، گفت: برای جلوگیری از وقوع حریق و آتش‌سوزی در سطح پارک‌های جنگلی و فضاهای سبز تمهیدات ویژه‌ای اندیشیده شده است.
رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری سنندج با تأکید بر اینکه افزایش حضور مردم در طبیعت به طور قطع موجب آمار بالای حریق‌های سهوی و بعضا عمدی خواهد شد، خاطرنشان کرد: این امر باعث آسیب‌های جدی به محیط زیست گیاهی و جانوری پارک‌های جنگلی می‌شود.
سال گذشته 123 هزار متر مربع فضای سبز در نقاط مختلف سطح شهر سنندج احداث شد
در حالی «حشمت‌الله صیدی» شهردار سنندج از آغاز احداث پارک تفریحی، فرهنگی و ورزشی در «دگایران» سنندج خبر می‌دهد که قرار است این پارک در زمینی به مساحت 20 هکتار شامل احداث سکو و نشیمنگاه، احداث زمین ورزشی چند منظوره، سایت صخره نوردی، مسیر دوچرخه سواری کوهستان، مسیر پیاده‌روی، آمفی تئاتر روباز 700 نفره و احداث پارکینگ به بهره‌برداری رسیده و در اختیار مردم قرار گیرد که دیگر پارک‌های ساخته شده توسط این شهرداری در سایر نقاط شهر سنندج به حال خود رها شده و بسیاری از این پارک‌ها به محلی بایر و فاقد کاربری فضای سبز بدل شده است.
واحد ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سنندج با گریز به سخنان شهردار سنندج، هدف از احداث اماکن تفریحی و ورزشی و هم‌چنین احداث پارک‌ها و تفرجگاه‌ها را «ارتقاء سطح سلامت شهروندان» و «پرکردن اوقات فراغت شهروندان» به‌ویژه جوانان دانسته و ادامه می‌دهد: در راستای توسعه سرانه فضای سبز و ساماندهی برخی از معابر اصلی سطح شهر سال گذشته 123 هزار متر مربع فضای سبز در نقاط مختلف سطح شهر احداث شد.
صیدی در ادامه این گفت‌وگو با اشاره به اینکه با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته احداث فضای‌های سبز و پارک‌های درون محلی در اولویت برنامه‌های این شهرداری قرار دارد، تصریح می‌کند: در راستای توسعه ورزش همگانی و ارتقاء سطح سلامت شهروندان احداث زمین ورزشی چند منظوره، مسیر دوچرخه‌سواری کوهستان، سایت صخره‌نوردی و هم‌چنین مسیر پیاده‌روی احداث خواهد شد و ایجاد جاده دسترسی در دو مسیر، احداث پارکینگ در مسیر پایین دست، کاشت نهال و نورپردازی از جمله اقدامات شهرداری در جهت تکمیل پارک‌های درون شهری است.
پارک‌های درون محله سنندج پس از ساخت به حال خود رها می‌شوند
حال باید به شهردار سنندج یادآور شد که جناب آقای صیدی پارک‌های درون محلی سنندج، هرچند در ظاهر طرح‌هایی شایسته و قابل ستایش است، اما نباید از خاطر دور داشت که این پارک‌ها نیاز به مراقبت، نگهداری، آبیاری و باغبانی روتین داشته تا نه تنها از میان نرفته بلکه بتوان سال‌های سال از آنها استفاده کرد، تلاشی که عملاً در پروژه‌های شهرداری سنندج محدود به سال نخست و عکس‌های یادگاری حضرات می‌شود.
به عنوان مثال جهت تأیید این ادعا می‌توان ناظرینی را از سوی شهرداری سنندج به پارک‌هایی که در سال‌های اخیر در مناطقی هم‌چون حاجی‌آباد، بلوار فلسطین، نایسر، فیض‌آباد و دیگر نقاط کور شهری زد که از دید مسئولان دور مانده و دیگر نیازی به مراجعه به آن نمی‌بینند، هر ساله هزینه‌های مادی و معنوی زیادی در این نقاط صرف شده و پس از پایان کار این مراکز به حال خود رها می‌شوند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که شهرداری بارها اعلام کرده با مازاد نیرو مواجه بوده و شاید بتوان قسمی از این نیروهای مازاد که حقوق‌بگیر نیز هستند را به‌عنوان باغبان آموزش داده و در این امکان به کار گماشت.
نکته حائز اهمیت دیگر در سخنان جناب آقای شهردار در تأکید بر توسعه ورزش همگانی و ارتقاء سطح سلامت شهروندان با احداث زمین ورزشی چند منظوره، مسیرهای دوچرخه سواری، کاشت نهال و نورپردازی است که این نیز در ابتدای امر بسیار زیبا نمود می‌یابد؛ اما کافی است باز وجدان کارکنان شهرداری را به پروژه‌های صورت گرفته در غالب پارک‌های محله‌ای حواله داد تا میزان امکانات به خدمت گرفته در این پارک‌ها را، خود به قضاوت بنشینند.
سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری سنندج دچار بحران کچ سلیقگی است
البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری سنندج نیز در این غفلت چندان بی‌تقصیر نیست. در سایت این سازمان، لیست بلند بالایی از اقدامات صورت گرفته در حوزه فضای سبز شهری مشاهده می‌شود؛ طرح‌هایی هم‌چون پارک امنیه، پارک مشاهیر کُرد، پروژه آبرسانی به‌صورت اتوماتیک برای نخستین بار در شهر سنندج!، اختتامیه پلاک کوبی درختان و ... در ادامه این کارنامه نیز در قالب اقدامات صورت گرفته به موارد جالبی هم‌چون نامگذاری معابر سطح شهر، ساماندهی دکه‌های سطح شهر، دستورالعمل رده‌بندی نماهای سطح شهر، جمع‌آوری تخلفات انتخاباتی و پرچم اهتزار نوروزی بر می‌خوریم که در خصوص هیچ کدام توضیح خاصی را نمی‌توان یافت.
جهت تأیید فعالیت‌های این سازمان به نظر یکی از هنرمندان این شهر را در خصوص عملکرد این سازمان جویا گشته که به شرح ذیل ذکر می‌شود.
این هنرمند کردستانی با اشاره به اینکه سازمان سیما، منظر و فضای سبز سنندج دچار روزمرگی شدیدی شده است، گفت: سنندج دارای ظرفیت‌های طبیعی، انسانی و فرهنگی خاصی است که می‌تواند آن را به شهری منحصر به فرد از لحاظ زیبایی بصری بدل سازد.
وی استفاده از این ظرفیت‌ها را اقدامی قوی در راستای توسعه گردشگری و طرح شهر سنندج به عنوان شهری توریستی عنوان کرد و گفت: متأسفانه شاهد هستیم که با وجود ظرفیت‌های خدادادی فراوان در سنندج، کج‌سلیقگی برخی مسئولان باعث شده، سیمای شهر در آشفتگی و سرسام قرار گیرد.
این هنرمند کردستانی با تأکید بر اینکه متأسفانه پروژه‌های زیباسازی شهر سنندج بیشتر به زشتی و آشفتگی شهر دامن زده است، ادامه داد: شاهد هستیم که شهر به ویژه ورودی‌های آن در احاطه نمادهای فلزی و ابتدایی هم‌چون دسته‌های گل، فرفره و مدادرنگی‌های غول پیکر قرار گرفته که این تصاویر خلق‌شده صرفاً یادآور این نکته است که پیمانکاری پروژه‌ای را در مناقصه‌ای برنده شده و هر جور که می‌خواهد آن را پیش برده و نشانی از نظارت بر آن نیست.
وی با هشدار اینکه این المان‌ها در طولانی مدت شلختگی و بی‌هویتی را به دنبال خواهند داشت، خاطرنشان کرد: سنندج دارای پیشنیه غنی فرهنگی و هنری است که دستاویز خوبی برای خلق زیبایی را به هنرمندان می‌بخشد، از این ویژگی می‌توان بهره برده و شهر را با توجه به دارایی‌هایی که دارد زیبا ساخت.
این هنرمند کردستانی با بیان اینکه در زیبا سازی شهرها از روش‌هایی هم‌چون پاک‌سازی، نقاشی کردن، کاشتن گیاه، روشنایی، ساخت مراکز فروش، مبادله، بازیافت، تخلیه و تمیز کردن و خلق و لذت بردن استفاده می‌شود، ادامه داد: در شهر سنندج بسیاری از این موارد نادیده گرفته می‌شود و اگر گشتی در معابر و خیابان‌های شهر داشته باشید هر آنچه از زیبایی مشاهده خواهید کرد در واقع متعلق به گذشته و هر آنچه که امروز به آن اضافه شده بیشتر دهل، سرنا، مصنوعی، زمخت، ناموزون و حتی اضافی نمود می‌یابد.
وی در پاسخ به اینکه سازمان زیباسازی در زمینه فضای سبز چه تلاشی می‌تواند داشته باشد؟ گفت: احداث فضاهای سبز در داخل شهرها و کاشت گیاه و درخت می‌تواند یکی از کاربردی‌ترین روش‌ها برای حفظ ارتباط همیشگی انسان با محیط باشد، به همین خاطر تمامی شهرداری‌های دنیا در تلاش هستند تا با کاشت چمن و احداث پارک‌های جنگلی این ارتباط را تقویت کرده و بر غنای آن بیفزایند، امری که در شهر سنندج نیز می‌تواند نتایج خوبی را به دنبال داشته باشد.
استقرار 20 آتش‌نشان در سطح پارک‌های جنگلی با محوریت «آبیدر»
هر چند صیانت از دارایی‌های طبیعی به ویژه فضای سبز بر همگان واجب است و بارها در آموزه‌های دینی و اخلاقی ما بر آن تأکید شده اما خبر خوش آنکه «فضل‌وزیری» رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری سنندج در بخش دیگری از سخنان خود از استقرار 20 آتش‌نشان سنندجی از 15 خرداد ماه در سطح کلیه پارک‌های جنگلی سطح شهر با محوریت آبیدر خبر داد و گفت: این مهم در راستای جلوگیری از وقوع حریق و اقدام سریع آتش‌نشانان در اطفاء آن صورت خواهد گرفت که گشت‌زنی آنان همه روزه از ساعت 10 صبح تا 23 شب خواهد بود.
وی از شهروندان درخواست کرد : از روشن کردن آتش در علف‌زارها و کنار بوته‌های خشک و درختان، به‌ویژه در زمان وزش باد خودداری کرده و حدالامکان برای روشن کردن آتش از منقل‌های فلزی استفاده کنید در غیر این‌صورت با کنار زدن علوفه‌ها و بوته‌های خشک و پاک‌سازی محل از وجود این مواد قابل اشتعال، بر روی زمین خشک آتش روشن کنند.
رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری سنندج با بیان اینکه مردم پس از استفاده از آتش حتماً آن را با آب کاملاً خاموش کرده و اطمینان حاصل کنید که زغال‌های زیرین آتش نیز خاموش شده باشد، گفت: والدین حتماً از آتش بازی کودکان در طبیعت جلوگیری و از شکستن شاخه‌های درختان برای روشن نمودن آتش خوداری و در نهایت افراد سیگاری نیز از انداختن ته سیگار یا کبریت روشن روی زمین و یا روشن کردن آتش به منظور تفریح به‌طور جدی خودداری کنند.
به گزارش تسنیم؛ با توجه به اینکه جبران خسارت ناشی از آتش‌سوزی به راحتی مسیر نیست، امید است شهرداری سنندج و عوامل ذیصلاح در کنار تمامی اقشار مردم، چاره‌ای اندیشیده و چمن‌های رها شده سطح شهر را از مرگ تدریجی نجات دهند. این امر می‌تواند با استقرار نیروی انسانی کار بلد و تأمین آب مورد نیاز آبیاری برای این مناطق محقق گشته و با حمایت و صیانت مردمی نیز مانع از بین رفتن فضای سبز گشت تا بتوان این میزان باقی‌مانده را با جان و دل صیانت کرده و آن را به آیندگان سپرد. نباید از خاطر برد که آینده مردمان این سرزمین جدای از آینده طبیعت آن نیست.
انتهای پیام/482/ش