خراسان رضوی|«پلاسمادرمانی » چاره نهایی کرونا است؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، بیش از سه ماه است که «کرونا ویروس» با علائمی مشخص پا در جامعه ما گذاشته و روال زندگی عادی مردم را دستخوش تغییر کرده؛ این تغییر در مراکز درمانی نیز قابل مشاهده است، در این مراکز عزمی ملی با کمک پزشکان و پرستاران و دیگر اعضا کادر درمان به پا شده تا با مقابله با این ویروس منحوس آن را از پای درآورند.

به سراغ دکتر جواد باذلی؛  رئیس دانشگاه علوم پزشکی گناباد رفتیم تا با وی گفت‌وگویی داشته باشیم. باذلی تخصص مدیریت بحران و سلامت در بلایا را دارد که از تجربه علمی خود در این مدت بهره برده را با هم می خوانیم.

وی در ابتدا می‌گوید: از روز سوم اسفند سال 98 ، یعنی دقیقا پس از انتخابات مجلس، ستاد دانشگاهی مقابله و پیشگیری از کرونا ویروس در دانشگاه علوم پزشکی گناباد تشکیل شد. علاوه بر آن کارگروه‌های تخصصی و زیرمجموعه این ستاد نیز شکل گرفت. در ستاد دانشگاهی برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری‌های مقابله با این ویروس در سطح شهرستان تدوین و هر روز ساعت 8 صبح این جلسات شکل می‌گرفت و عصر هر روز کارگروه‌های مشخص شده، اقدامات عملیاتی و اجرایی را مورد بررسی قرار می‌دادند. تمامی مرخصی ها لغو شد و عزم جدی در بدنه کادر بهداشت و درمان به وجود آمد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی گناباد ادامه می‌دهد: در تصمیمات اولیه‌ای که گرفته شد، با توجه به اینکه امکان راه‌اندازی بخش جداگانه‌ای در یک بیمارستان جداگانه‌ای مخصوص بیماران احتمالی کرونا وجود نداشت و دارای تبعات اجتماعی خاص خودش بود و هزینه‌هایی ایجاد می‌کرد که در آن مقطع امکان انجامش نبود و امکان تامین نیروی انسانی مورد نیاز بصورت مجزا نبود.

تصمیم بر این گرفتیم که دو بخش از بخش‌های بیمارستان بهلول را که کمترین تداخل رفت و آمدی با دیگر بخش‌ها و قابلیت جداسازی را داشته باشند، به بخش کرونا اختصاص دهیم که در همین راستا بخش داخلی 3 و جراحی 4 را به این کار اختصاص دادیم و همه تمهیدات لازم هم اندیشیده شد.

جداسازی بخش‌ها تکمیل شد، نیروهای انسانی مورد نیاز هم در حوزه آموزش فردی و هم بیمارستانی و هم در مراکز بهداشتی و درمانی و هم پزشکان و پرستاران تامین شد و این افراد آموزش لازم را دیدند تا در مواجه با کرونا بتوانند حداکثر کارایی را داشته باشند و تجهیزات مورد نیاز هم خریداری شد، از روز اول هم به مدیران ستادی اصرار داشتیم که با توجه به اینکه سلامت پرسنل در اولویت اول اهمیتی است، براساس پروتکل‌ها، تجهیزات حفاظت فردی استاندارد و مورد نیاز خریداری و در اختیار پرسنل قرار گیرد.

در مدیریت بحران همیشه توصیه می‌شود که آمادگی دستگاه‌ها  برای بدترین حالت ممکن باشد به همین دلیل ما در پیش‌بینی‌هایی که انجام دادیم، فرض را بر این گرفتیم که احتمال ابتلای همه مردم شهرستانهای گناباد و بجستان به این ویروس است.برای همین مواد شستشو و ضدعفونی کننده، ماسک، دستکش و دیگر موادی که لازم بود را به میزان مورد نیاز دپو و داروی مورد نیاز را نیز حداقل برای 400 بیمار کرونایی در مرحله اول پیش‌بینی کردیم که اگر خدای نکرده با پیک بیماران مواجه شدیم، بتوانیم مراقبت‌های لازم را انجام دهیم.

علیرغم اینکه در بیمارستان بهلول به لحاظ تعداد تخت بیمارستانی کمبودی نداشتیم، اما پیش‌بینی بیمارستان صحرایی نیز انجام و به دنبال جذب اعتبارات در این زمینه بودیم. همچنین با احتمال افزایش شیوع کرونا دو فضای فیزیکی جایگزین نیز برای بیماران احتمالی در نظر گرفتیم که ظرفیت خودمان را به 170 تخت رساندیم که یکی در کلینیک ویژه دانشگاه و دیگری هم در مرکز غربالگری سرطان و برای نیروهایش هم برنامه‌ریزی لازم صورت گرفت، تخت‌ها و دیگر موارد لازم برای بیماران کرونایی در نظر گرفته شد .

یکی از مشکلات عمده‌ای که داشتیم این بود که نتایج آزمایشات کرونا یک هفته تا 10 روز طول می کشید، اوایل آزمایشات به تهران فرستاده می شد که ده روز طول می کشید و بعد که به مشهد ارسال می شد هم یک هفته طول می‌کشید و این دست ما را برای مراقبت‌های بعد از درمان بیماران و یا بیماریابی افرادی که در ارتباط با بیماران قطعی بودند می‌بست، به همین منظور با همکاری معاونت تحقیقات، با اعتبار یک میلیارد تومان آزمایشگاه تشخیصی میکروبیولوژی و ویروس شناسی ایجاد شد که از 20 فروردین راه‌اندازی و از آن روز به بعد نتایج آزمایشات حداکثر 24 ساعت طول می‌کشد و این توانست خیلی تاثیرگذار باشد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی گناباد در مورد شایعات گسترش این بیماری نیز اظهار داشت: در شرایط بحران طبیعی بود که از این شایعات در سطح جامعه پخش شود، اما هیچ کدام صحت نداشت، چرا که اتفاقاٌ ما منتظر اولین بیمار بودیم که اعلام کنیم تا شاید مردم کمی رعایت کنند، چون که تا قبل از آن مردم توجهی به رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی نداشتند و با وجود لغو تمامی تجمعات در شهرستان، اما مردم در حال گشت و گذار در خیابان‌ها و مکان‌های عمومی بودند، اما از این طرف پمپاژ شایعات نیز به کار ما آسیب میزد و حتی من یکی از پرسنل بیمارستان را که به این شایعات دامن و انتشار می‌داد اخراج کردم، هر چند بعد از مدتی او را برگرداندم.اما از روز نخستی که اولین بیمار شناسایی شد؛ آمار را روزانه و دقیق و به صورت کاملاٌ شفاف و عیان به مردم مخابره می کردیم و همین باعث شد که شایعات به صفر برسد.

وی در مورد عملکرد ستاد شهرستانی مقابله با کرونا نیز می‌گوید: معادل ستاد ملی کرونا در کشور، در شهرستان‌ها نیز یک ستاد شهرستانی به ریاست فرماندار شهرستان تشکیل می شد که سازمان های متعددی در این ستاد عضو هستند و در این ستاد هماهنگی‌های لازم برای برنامه‌ریزی و اقدام برای پیشگیری و مقابله با کرونا انجام می‌شد.

یکی از مهم ترین وظایفی که بر عهده این ستاد بود، بحث نقاهتگاه بود که با چالش های متعددی روبرو شد، با پیگیری های مختلفی که ستاد شهرستان انجام داده بود، نهایتا نقاهتگاه آماده شد و پیگیر آن هستیم که هر چه سریع‌تر مشکلاتش برطرف شود. بستن برخی مشاغل و یا تامین مواد ضروری بهداشتی برای شهرستان و قرنطینه و ایستگاه های تب سنجی توسط ستاد شهرستانی انجام شد.

باذلی می‌گوید: در تمام کشور مرگ ناشی از کرونا فقط مواردی اعلام می شود که نتیجه تست آنها مثبت بوده اما در گناباد به منظور شفافیت اطلاعاتی که عرض کردم؛ ما حتی افرادی که نتیجه آزمایش سی تی اسکن آن‌ها نیز مثبت بوده و تست کرونای آنها منفی و یا هنوز اعلام نشده بود را نیز جز آمار مرگ و میر کرونایی اعلام می‌کردیم و طبق پروتکل‌های موجود، دفن می‌شدند.

البته مسئولیتی در خصوص دفن قربانیان نداریم، ولی نظارت بر نحوه دفن اموات کرونایی با دانشگاه و کارشناسان بهداشت محیط است، هماهنگی لازم با شهرداری انجام شد و یک آمبولانس اختصاصی برای دفن اموات کرونایی تحویل شهرداری دادیم و همکاران ما نظارت لازم را برای دفن انجام می دادند و ابتدا اموات بدون تغسیل و کفن، دفن می شدند که پس از فرمان مقام معظم رهبری گروه جهادی با همت روحانیون و طلاب تشکیل شد و این کار را انجام می دهند.

باذلی در مورد ابتلای کادر درمان گناباد به این بیماری هم گفت: هفت نفر از همکارانم به کرونا مبتلا شدند که دو پزشک، سه پرستار و دو بهورز بودند که به حول قوه الهی حال عمومی شان مساعد شده است.

رئیس علوم پزشکی گناباد در مورد تحلیلش از شرایط فعلی هم عنوان می‌کند: ببینید با روش های و تحلیل های مرسوم آماری در مورد گناباد میزان خطا یا به اصطلاح تورش بالا است چرا؟ چون مخرج اکثر آمارها و تحلیل‌های آماری تعداد جمعیت است و چون این جمعیت در گناباد کم است، هر چقدر مخرج کوچک‌تر باشد، عدد حاصل از آن بزرگ‌تر می‌شود.

بنابراین اگر مثلا در گناباد 100 نفر مثبت شده‌اند، شما نمی‌توانید بگویید این به معنای این است که شیوع ویروس در گناباد به ازای جمعیت زیاد بوده. همین قضیه درباره وضعیت سفید و قرمز و زرد صادق است، مثلا مشهد با روزی 300 بیمار مثبت کرونایی وضعیت سفید اعلام شده و ما با روزی 2 تا 3 بیمار مشکوک به کرونا منطقه قرمز اعلام شدیم، چون آن 300 نفر در میان جمعیت 3 میلیون نفری مشهد گم می‌شوند، اینجا براساس جمعیت، وقتی روزانه یک و نیم بیمار مشکوک به کرونا را بستری می‌کنیم، می‌شود قرمز. بنابراین از نظر آماری شما هیچ وقت نمی‌توانید آمار درست و منطقی و قابل استنادی براساس شیوه‌های معمول آماری به دست بیاورید، چون همیشه جمعیت ما کم است.

خیلی امیدوار بودیم که تا اواخر اردیبهشت ماه این قضیه تمام شود، ولی برآوردها در کل کشور و در دنیا نشان می دهد ظاهرا قرار نیست این ویروس از بین برود و یا محدود شود، انتظار هم نباید داشته باشیم در آینده‌ای نزدیک ویروس کرونا کلاٌ از بین برود، بلکه باید یاد بگیریم در کنار این ویروس زندگی کنیم، مثل سایر ویروس‌هایی همچون آنفولانزا و یا بیماری‌هایی که بوده و از این به بعد هم خواهد بود. باید عادت کنیم به وجود این بیماری. باید یک سری تغییرات فرهنگی لحاظ کنیم و یک سری مراوداتی که نیازی نیست، مثل دست دادن و روبوسی کردن محدود کنیم و به نظر من حداقل تا زمانی که یک واکسن موثری برای این بیماری ایجاد نشود، خیلی بعید است که ویروس ریشه کن شود.

باذلی در مورد اینکه این موضوع صحت دارد که از پلاسمای خون بیماران بهبود یافته کرونایی، می‌توان در درمان دیگر بیماران درگیر به کرونا استفاده کرد می‌گوید: در بیمارانی که از یک بیماری بهبود یافته‌اند، آنتی‌بادی‌ها یا پادتن‌هایی دائمی، توسط سیستم ایمنی بدن در پلاسمای خون آنها، جزء مایع خون، ایجاد می‌شود.

برای تبدیل این مایع به یک دارو، پلاسمای برداشت شده مورد آزمایش قرار می‌گیرد و برای جداسازی آنتی‌بادی‌های محافظ تصفیه می‌شود. این مشتق پلاسما یا اصطلاحا پلاسمای بهبودیافتگان در صورت تزریق ماده حاصل به بیمار جدید ایمنی منفعلی را تا زمانی که سیستم ایمنی بدن بیمار بتواند پادتن خود را تولید کند، تأمین می‌کند.

انتهای پیام/281/ ت