سینمای فقیر ایران عاملی برای بلعیدن پول‌های کثیف/ قیاس فساد در رسانه با سینما شوخی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم‌، در بخش دوم میزگرد پول‌های کثیف در سینما همراه با «محمد درمنش» تهیه‌کننده سینما و «کیوان امجدیان» منتقد سینما به مسأله خلل‌هایی که در نظام مدیریتی سینما وجود دارد  و عامل ورود پول‌های کثیف به سینما است پرداخته شده است. اما موضوعی که در این میان اهمیت خاصی پیدا کرد مسأله فساد در رسانه بود. این موضوع بعد از خبری که یکی از رسانه‌ها در هفته گذشته درباره پول‌های کثیف در سینما منتشر کرد تا حدی مورد بحث قرار گرفت.

بدون شک موضوع فساد در رسانه نیز مانند فساد در هر امر و موضوع دیگری اهمیت دارد و باید برای رفع و علاج آن چاره اندیشید. اما خبر تحلیلی مذکور بیشتر در زمین میدان «عدم پول‌شویی» در سینما بازی کرد و به نوعی تلاش کرد تا با طرح بحث فساد در رسانه عملاً افکار را از  فساد و پول‌شویی در سینما منحرف کند.

از این نظر بحث فساد در رسانه‌ها خصوصاً کانال‌ها و شبکه‌های مجازی که در فضای خبری و روابط عمومی سینما در حال فعالیت‌اند مورد توجه قرار گرفت اما این موضوع نباید منجر به آن شود که رگه‌های فساد مالی در سینما را فراموش کنیم.

شرایط استاندارد سینما با پول‌های کثیف متضادنددر ابتدای بخش دوم این میزگرد، «کیوان امجدیان» با اشاره به فساد در دیگر بخش‌های کشور مانند صنعت خودرو بیان کرد که در سینما هم داستان فساد و رانت‌خواری به همین منوال است، زیرا فرایند فساد در سینما به این صورت است که وقتی سینما دارای بخش‌های تخصصی جدی نباشد، عده‌ای از این وضعیت سوء استفاده می‌کنند و همین شرایط نامطلوب و برزخی و فقیر سینما برای آنان تبدیل به بهشت می‌شود. همه اینها در کنار هم شرایطی را می‌سازد تا پولی که به نادرست یک بازیگر به دست می‌آورد فقط خرجش کند. یا باید پول را دوست داشته باشی به همراه آن شرایط بد و نامطلوب یا باید آن شرایط معقول و مناسب را دوست داشته باشید، اما با وضع قوانین مطلوب و مناسب دیگر خبری از پول‌های کثیف و ناسالم در سینما نباشد. نمی‌شود که  هم آن پول‌ها را بخواهیم و هم در عین حال شرایط خوب و سالم در سینمای کشور برقرار باشد.

این منتقد سینما به این اصل باور دارد که جریان پول‌های کثیف در سینما مانند این است که در مدت زمان کوتاهی مانند مسکنی به سینما انرژی بدهیم اما بعدش چه خواهد شد؟ می‌خواهم بگویم که جریان پول کثیف مانند یک چرخه در جریان است و تضاد پول  کثیف با سینمای سالم با شرایط معقول و استاندارد حالت دو شرطی ایجاد کرده‌اند که با هم در تضادند. در نتیجه اگر جلوی پول کثیف به عنوان یک معلول گرفته نشود علت و منشأ هم ادامه خواهد داشت و آدم‌های این جریان هم مصونیت دارند.

سینمای فقیر ایران عاملی برای بلعیدن پول‌های کثیف

وی در ادامه از این زاویه به موضوع نگاه کرد که فقر اقتصادی سینمای ما عامل مهم دیگری برای جذب پول‌های کثیف است و زمانی که در این فضا کمی اوضاع برای چند نفر بهتر شود و تغییراتی را حاصل کند، چشم‌ها به سمت آن فرد می‌رود و در نتیجه تمایل برای داشتن وضعیت مشابه در دیگران نیز ایجاد می‌شود: سینما در ایران سفره فقیرانه‌ای شده است البته  بر خلاف جریان غالبش در دنیا، در نتیجه زمانی که یک نفر 4 بشقاب بیشتر در مقابل خود می‌گذارد رقابت ناسالم شکل می‌گیرد.

رد گم کنی پول‌شویان با موضوع فساد در رسانه

از سوی دیگر حامیان پول‌های کثیف در سینما برای «رد گم کنی» آدرس غلط می‌دهند و می‌گویند که قبری که برای آن گریه می‌کنید خالی است بیایید فساد در رسانه‌ها را دنبال کنید و اینجا را بگیرید. چون سینما که آنقدر فقیر است و سفره‌اش کوچک است که جایی برای فساد ندارد. پس بهتر آن که بروید دنبال فساد در رسانه را بگیرید.

این هم یک رد گم کردن است. فرض که اهالی رسانه دارند پول می‌گیرند هرچقدر هم باشد فرضا 500 میلیون تومان است، این رقم  اصلاً قابل قیاس با سینما نیست؛ اما تمام توان برخی این است که بگوید در سینما فسادی نیست بلکه در رسانه‌ها است. برای این موضوع باید توضیح داد که رسانه‌های ما دو نوع رسمی و غیر رسمی‌اند و از بین این دو رسانه‌های رسمی طبیعتاً از جایی پول می‌گیرند و در راستای سیاست‌های آنان کار می‌کنند، مانند تمام خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های دولتی. اما رسانه‌های غیر رسمی از جای دولتی پول نمی‌گیرید بلکه از افراد و اشخاص تغذیه می‌شوند. این پول گرفتن فی نفسه چیز بدی نیست بلکه شکل پول گرفتن است که می‌تواند مشکل‌ساز باشد. اینکه از چه کسی پول بگیریم مهم است. تلاش شده است تا با آدرس غلط دادن، بحث از پول‌های کثیف در سینما فراموش بشود و به رسانه‌ها بیاید.

قیاس فساد در رسانه با سینما شوخی است

امجدیان درباره حمایت غیرمستقیم برخی از رسانه‌های رسمی از این رد گم کنی و آدرس غلط دادن اظهار داشت: اتفاق بدی که رخ می‌دهد این است که یک رسانه رسمی بیاید از یک نفر پول بگیرد و در همان رسانه رسمی به نفع  آن فرد حرف بزند حتی بر خلاف منش آن رسانه‌. این اگر اتفاق بیافتد بد است. من دیدم می‌گویند که پول‌هایی در رسانه‌هایی می‌گیرند که برای فعالیت و کار است و این را هم بد جلوه می‌کنند. اصل این که بد نیست زیرا آن فرد هم دارد از طریق کار و فعالیت امرار معاش می‌کند. اگر تمام کانال‌ها و رسانه‌های غیر رسمی از پول‌های کثیف آمدند تغذیه شدند آن وقت حق داریم که فلش را به سمت آن‌ها بچرخانیم و بگوییم که سینما را رها کنیم و بیاییم به سمت رسانه‌ها. منکرِ فساد در رسانه‌ها نیستم اما در قیاس با سینما شوخی است. زمانی که فردی از داخل زندان مطلب می‌نویسد و در یک روزنامه دیگر تیتر یک می‌شود یعنی یک جای کار می‌لنگد. 

قوه قضائیه باید اعتماد عمومی را بالا ببرد

در ادامه درمنش معتقد بود که درباره آمار و ارقامی که قوه قضائیه درباره متهمین مالی سریال «شهرزاد» داده است باید اطمینان خاطر کسب کند و از این بابت مطمئن شود. وی به این نکته اشاره کرد که باید ورودی‌های من درباره این موضوع کاملاً متقن باشد تا بتوانم به طور مشخص نظر خود را اعلام کنم. اینکه یک آقایی که به اندازه مدیرتولید هم نبوده است و حالا به اندازه یک تهیه‌کننده قدر در حال کار در سال است و چندین فیلم می‌سازد و هم او برای آزادی متهم امضا جمع می‌کند برای من قابل تأمل است و سؤال دارم که چرا این اتفاقات رخ می‌دهد؟ اما چون اطلاعات من کامل نیست درباره ریز و جزئیات صحبت نمی‌کنم. 

وی در ادامه بیان کرد که یکی از اتفاقات خوبی که می‌تواند رخ دهد بالا رفتن اعتماد عمومی است؛ به عنوان تهیه‌کننده سینما می‌خواهم که درباره مسئولین و آمار و ارقامی که داده می‌شود اطمینان‌سازی کنند. 

بعد از صحبت‌های درمنش امجدیان بیان کرد که ضمن اینکه باید در زمینه اعتمادسازی و شفافیت کار کرد، مسأله پول‌شویی در سینما و شبکه نمایش خانگی خصوصاً بعد از اتفاق سریال شهرزاد و از فصل دو به بعد که قصه به دادگاه رسید و علنی شد جای شک داشت؛ زمانی که در فصل سوم همه‌چیز روشن شده بود و مراجع رسمی قضایی دنبال طرف بودند باید دیگر به این موضوع شک کرد که این پول از کجا آمده است؟ باید در این لحظه نسبت به این موضوع احساس خطر کرد؟

علاوه بر این باید به آدم‌هایی که مدام در حال پول‌ گرفتن از این نفرات‌اند شک کرد. ما نسبت به این موضوع باید حساس باشیم و نمی‌شود شک کرد که چرا تنها برخی از تهیه‌کننده‌ها با این سرمایه‌داران همکاری می‌کنند. به نظرم با تمام این اوصاف که درباره وضعیت فقیرانه و خراب اقتصاد سینمای ما گفته شده است، سینماگران باید قدری هوشمندانه‌تر عمل کنند و اجازه ندهند که این حریم شکسته شود و این چرخه پول کثیف به سینما برگردد و لذا سلب تکلیف از آنان نیز نمی‌شود.