گفتگوی تفصیلی با امیر خلبان واحدی: برد موشک‌های سایدواندر ۲برابر شد/ رونمایی از تسلیحات جدید میراژ تا پایان سال
جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: توانستیم برد موشک‌های هوابه‌هوای سایدواندر را نیز از ۵ مایل به ۸ تا ۱۲ مایل افزایش دهیم.
گروه دفاعی خبرگزاری تسنیم ــ سید محمد طاهری: نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در چند سال اخیر با طراحی و ساخت جنگنده گام‌های جدیدی را برای پیشرفت و ارتقای توان عملیاتی خود برداشته است. این نیرو همچنین چندسالی است که به حوزه هواپیماهای بدون سرنشین نیز ورود کرده که ساخت پهپاد کمان12 محصول همین رویکرد است.
برای اطلاع از چندوچون کارهای انجام‌شده طی چند سال اخیر در نهاجا با امیر سرتیپ حمید واحدی جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش به گفتگو نشستیم. امیر واحدی اهل شهر رفسنجان استان کرمان است و در سال 1363 وارد نیروی هوایی ارتش شده و جزو اولین گروه از خلبانان ارتش بوده است که تمامی دوران آموزشی خود را داخل کشور گذرانده است.
وی در ابتدا خلبان جنگنده اف‌ــ5 بوده و با ورود بمب‌افکن سوخو24 به نیروی هوایی ارتش برای خلبانی این هواپیما داوطلب شده و دوره‌های آموزشی را با موفقیت پشت‌سر گذاشته و هم‌اکنون خلبان بمب‌افکن سوخو24 است.
در کارنامه خدمتی امیر واحدی مسئولیت‌هایی همچون فرماندهی پایگاه هوایی شیراز، فرماندهی پایگاه هوایی تبریز، معاونت بازرسی نیروی هوایی ارتش و یک سال هم معاونت بازرسی کل آجا دیده می‌شود.
وی در نهایت در شهریور ماه سال 97 با ارتقای درجه از سرتیپ‌دومی به سرتیپی به سمت جانشین نیروی هوایی ارتش منصوب شد.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفتگوی خبرنگار دفاعی خبرگزاری تسنیم با امیر واحدی است:
* * * * *
تسنیم: با عرض سلام و تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. در ابتدا اگر اجازه بدهید گفتگو را با معرفی خودتان آغاز کنیم و اینکه؛ چه شد شما وارد نیروی هوایی ارتش شدید و رسته خلبانی را انتخاب کردید؟
امیر واحدی: من سال 1363 وارد نیروی هوایی شدم. در آن زمان والیبالیست بودم. ما برای مسابقات استانی رفته بودیم و همزمان روزنامه کیهان آگهی استخدام نیروی هوایی زده بود و من هم دوست داشتم خلبان بشوم.
ما در دوران دانش‌آموزی کلاس حرفه‌وفن داشتیم و در آنجا باید سه گزینه برای شغل آینده انتخاب می‌کردیم که من در هر سه گزینه خلبانی را انتخاب کردم. اکثر جوانان هم با توجه به اینکه انسان ذاتاً علاقه به پرواز دارد به خلبانی علاقه دارند.
خوب زمانی که آگهی توسط یکی از بستگان به من نشان داده شد مدارک همراهم بود، برای معاینات پزشکی رفتیم و برای خلبانی پذیرفته شدم.
دوره ما اولین دوره‌ای بود که همه آموزش‌های آن در داخل کشور گذرانده شد.
آموزش خلبانی را با PC_7 شروع کردیم و جا دارد تا یادی کنیم از شهید اردستانی که آن موقع معاون عملیات نیرو بودند و به اصفهان آمده بودند، با بچه‌ها شوخی می‌کردند و می‌پرسیدند که "دوست دارید خلبان چه هواپیمایی بشوید؟"، من همان‌جا گفتم که دوست دارم خلبان اف5 بشوم.
هواپیمای اف5 تک‌نفره بود و مهارت پروازی بیشتری می‌خواست. دانشگاه تمام شد و ما هم جزو شاگردهایی بودیم که حق انتخاب داشتیم که من اف5 را انتخاب کردم و بعد هم برای گذراندن دوره به شیراز رفتیم. بعد از آنکه یک سال دوره اف5 را گذراندیم به پایگاه تبریز منتقل شدیم و در این پایگاه تمامی دوره‌های لیدری و معلمی اف5 را گذراندیم.
پس از آن، زمانی که هواپیماهای جدید سوخو24 و میگ29 خریداری شد، من داوطلب شدم تا دوره هواپیمای بمب‌افکن سوخو24 را بگذرانم که دوره خلبانی سوخو24 را در تهران گذراندیم.
بعد هم برای پرواز به شیراز رفتیم و اساتید ما همه در روسیه آموزش دیده بودند. هواپیمای سوخو24 یک بمب‌افکن تأثیرگذار در جنگ‌های امروزی است. فاصله برخی دشمنان با ما زیاد است و هواپیماهای سوخو24 هم می‌تواند مهمات زیاد و سنگین حمل کند و هم قابلیت سوختگیری هوایی سوخو به سوخو دارد.
در دوره آموزش خلبانی سوخو24 برای طی دوره شبیه‌سازی به کشور روسیه رفتیم.
من تا 29 سال و 8 ماه از خدمتم پرواز می‌کردم و حتی مدتی که در بازرسی نیرو در تهران بودیم برای پرواز به شیراز می‌رفتم تا همیشه آماده باشم. به هر حال خلبان‌ها همیشه با هم کری دارند و توانمندی‌های هواپیماهایشان را به رخ هم می‌کشند که این موضوع البته باعث نزدیک شدن هرچه بیشتر خلبانان به یکدیگر می‌شود.
تسنیم: روزی که وارد نیروی هوایی شدید فکر می‌کردید روزی نفر دوم نیرو شوید؟ چطور شد که امیر نصیرزاده شما را برای جانشینی خود انتخاب کردند؟
امیر واحدی: خیر. ما یک فرمانده گروهان در دانشکده اصفهان داشتیم و ایشان به ما علاقه داشت و به من می‌گفت "تو همین‌جور ادامه دهی موفق می‌شوی."
من چند سال تبریز بودم و چند سال شیراز و بعد هم به بازرسی نیرو آمدم و دوباره به تبریز رفتم و فرمانده پایگاه تبریز شدم. چهار سال در تبریز فرمانده بودم که جزو بهترین خاطرات زندگی من است و بهترین دوستانم هم در این شهر هستند.
بعد از فرماندهی پایگاه تبریز مدت یک سال و ده روز معاون بازرسی ارتش شدم. این یک سالی که من در بازرسی آجا بودم تجربه بالایی کسب کردم.
امیر نصیرزاده هم چند ماهی در همان ساختمانی حضور داشتند که من بودم. ایشان در طرح و برنامه بودند. یک روز با هم قدم می‌زدیم که ایشان گفتند "باید تغییراتی در سطح فرماندهی نیرو انجام شود."، بعد به من گفتند "اگر رفتیم با هم برویم."
من مرخصی بودم کاری پیش آمد و برگشتم. در مسیر برگشت امیر نصیرزاده تماس گرفتند و گفتند "هم درجه شما آمده و هم جایگاه شما به تصویب آقا رسیده است."
زمانی که می‌خواستم درجه‌ام را از آقا بگیرم استرس خاصی داشتم. ما همیشه در زمان احترام به مافوق می‌گوییم "الله اکبر جانم فدای رهبر". وقتی آنجا رفتم این جمله یادم رفت، سردار شیرازی به من گفتند "اصلاً استرس نداشته باش و هرچه دلت می‌خواهد بگو."، این را که گفتند قدری آرام شدم. خوب، این درجه‌هایی را هم که آقا به من دادند جلوی چشمم نگه می‌دارم تا یادم نرود که سرباز ایشان هستیم.
تسنیم: با توجه به اینکه نیروی هوایی ارتش پیش از انقلاب یک نیروی هوایی قدرتمند در سطح منطقه بود که تمام نیازهای آن از خارج تأمین می‌شد، امروز نیروی هوایی ارتش با توجه به تمام این تحریم‌ها در چه جایگاهی قرار دارد؟
امیر واحدی: نیروی هوایی یک نیروی تجهیزات‌محور است اما قبل از انقلاب کارکنان فنی اجازه نداشتند نزدیک هواپیما بشوند، کار دست مستشاران غربی بود و نفرات ما نهایتاً وردست آنها بودند.
وقتی انقلاب شد در بحبوحه جنگ، یکی از فرماندهان نزد امام می‌روند و می‌گویند "ما چند روز دیگر بیشتر توان پرواز نداریم"، امام فرمودند "بروید کار خودتان را بکنید."، دوره سختی بود که الحمدلله نیروی هوایی توانست با سربلندی آن را پشت‌سر بگذارد.
یک بار سردار کارگر برای من می‌گفتند "زمانی که ما در جبهه به مشکل می‌خوردیم غرش جنگنده‌های ارتش به ما روحیه می‌داد". نیروی هوایی در دفاع مقدس در پشتیبانی از نیروها و بمباران‌ها پای کار بود.
در زمان جنگ دستور تشکیل جهاد خودکفایی در نیروی هوایی توسط آقا صادر شد. شهید ستاری هم مجتمع اوج را برای بازسازی هواپیماها ایجاد کردند.
نیروی هوایی با کمک صنعت داخلی و وزارت دفاع و همچنین با استفاده از نخبگان کار را جلو برد. برخی اوقات نخبگان عزیز با هزینه بسیار کم دانش خود را در اختیار نیروی هوایی قرار دادند. گلوگاه ما در قطعات حساس بود که جهاد و صنعت پای کار آمدند و این گلوگاه‌ها را برطرف کردند و نیروی هوایی امروز بسیار سرحال‌تر از زمان جنگ است.
امروز دانش کارکنان فنی و خلبانان نیروی هوایی بسیار بالا رفته است. در حوزه اورهال، هر هواپیمایی زمان خاصی برای تعمیر اساسی دارد. این کار را در گذشته مستشاران خارجی انجام می‌دادند و امروز کلیه اورهال‌های هواپیماهای شکاری و ترابری با همکاری وزارت دفاع و متخصصان نیروی هوایی در حال انجام است، به‌خصوص در هواپیمای سی130، وزارت دفاع پروژه‌ای را تحت عنوان پروژه شهید ستاری پیاده کرده است که بسیاری از امکانات این هواپیما را بِروز کرده است.
دنیایی علم و تجربه پشت‌سر این اورهال و تعمیرات اساسی وجود دارد، نمونه آن هم تحویل‌گیری 8 فروند هواپیما بود که توسط وزارت دفاع انجام شد.
تسنیم: کمتر نیروی هوایی در دنیا پیدا می‌شود که توأمان از ناوگان شرقی و غربی استفاده کند، نیروی هوایی ما در ناوگان خود هم هواپیماهای شرقی را دارد و هم هواپیماهای غربی که این موضوع کار آموزش و پشتیبانی از هواپیما را سخت می‌کند، چگونه با این مشکل کنار آمدید؟
امیر واحدی: این موضوع مدتی مشکلی برای ما پیش آورد اما با تدبیری که شد متخصصان ما در زمینه‌های مختلف آموزش هر دو تایپ را گذراندند و مشکل ما در این حوزه حل شده است،
مثلاً هواپیماهای میگ‌ــ29 یک دوره اورهال 1200ساعته دارد و یک دوره اورهال 1600ساعته که زمانی که بنده در پایگاه تبریز بودم اولین اورهال 1600ساعته میگ‌ــ29 را قبول کردیم و با سرافرازی این کار را انجام دادیم. ایرانی‌ها توانمندی بالایی دارند، فقط باید به جوانان میدان داد.
امروز تجهیزاتی روی آر.اف.4 گذاشته شده که توان آن را 10 برابر کرده است و دوربین‌های جدید با کیفیت‌های بسیار بالا روی آن نصب شده است که در آینده برای طراحی عملیات بسیار به درد ما می‌خورد.
تسنیم: با توجه به اینکه صنعت هوایی به‌سرعت در حال پیشرفت است نیروی هوایی ما هم باید هواپیماهای خود را متناسب با نیازهای روز ارتقا دهد، به‌خصوص در حوزه تسلیحات دورایستای سرکوب پدافند هوایی که امروز هم خیلی مطرح است. البته نیروی هوایی اخیراً به حوزه بمب‌های برد بلند مانند یاسین ورود کرده است اما به‌نظر می‌رسد این مسیر باید با سرعت بیشتری ادامه یابد، در این زمینه چه برنامه‌هایی مدنظر است؟
امیر واحدی: نیروی هوایی باید با علم روز پیش رود. ما در حال ارتقای هواپیماهای نهاجا خصوصاً در حوزه راداری هستیم و در این زمینه پیشرفت بسیار خوبی کردیم.
روی اف‌ــ4، اف‌ــ5 و طرحی هم روی اف‌ــ14 داشتیم که الحمدلله خوب هم جواب داده است، علاوه بر این، نیروی هوایی با کمک صنعت وارد حوزه ساخت هواپیما هم شده است، هواپیماهای صاعقه که یک اسکادران آن در تبریز مستقر است نمونه‌ای از این تلاش‌ها است، علاوه بر این هواپیمای جت آموزشی یاسین را داریم که سال گذشته رونمایی شد و یک هواپیمای تماماً ایرانی است که بنا داریم این هواپیما را هم به‌عنوان هواپیمای آموزشی و هم جنگنده پشتیبانی نزدیک هوایی توسعه دهیم.
اخیراً هم سه فروند جنگنده کوثر به نیروی هوایی ارتش تحویل شد که این هواپیما هم تمام سیستم اویونیک و رادارش بِروز شده است، البته این تنها شروع کار است.
یکی دیگر از کارهایی که در حال دنبال کردن آن هستیم رادارگریز شدن انواع هواپیماها است که موفقیت‌های خیلی خوبی در این حوزه داشتیم اما منتظر هستیم تا تست‌های نهایی آن انجام شود و بعد رونمایی کنیم.
در خصوص بمب و تسلیحات، صنعت ما به‌کمک نیروی هوایی پیشرفت بسیار خوبی در حوزه بمب‌های دورایستا داشته که بسیار خوب هم جواب داده است، همچنین موشک‌های بسیار خوبی در کشور در حال تولید است، برای مثال موشک سایدواندر جنگنده اف‌ــ5 تنها 5 مایل برد داشت که امروز برد آن را به 8 تا 12 مایل رسانده‌ایم که در درگیری‌های هوایی بسیار مؤثر است. سال گذشته رزمایشی اجرا کردیم که در آن از تجهیزات تماماً ایرانی استفاده کردیم که این مایه افتخار است.
تسنیم: ما امروز شاهد هستیم که یکی از تکنیک‌های متداول برای سرکوب پدافند هوایی استفاده از بمب و موشک‌های دورایستا است که این امکان را فراهم می‌کند تا بدون داخل شدن هواپیما در رینگ پدافندی دشمن، تجهیزات و رادارهای پدافندی را مورد اصابت قرار دهد، در این حوزه در نهاجا کاری را دنبال کرده‌اید؟
امیر واحدی: ما هم سرمایه‌گذاری سنگینی روی این موضوع کرده‌ایم که بتوانیم به‌صورت بومی به این فناوری برسیم، این کار در صنعت در حال پیگیری است تا بتوانیم هم از هوایپماهای جنگ الکترونیک بهره‌برداری کنیم و هم از تجهیزات دورایستا، البته امروز در نیروی هوایی تجهیزات بسیار پیشرفته جنگ الکترونیک روی یکی از هواپیماهای ما نصب شده است و در حال استفاده از آن هستیم.
تسنیم: نحوه همکاری نیروهای هوایی و پدافند هوایی ارتش چگونه است؟
امیر واحدی: امروز هماهنگی بین نیروی هوایی و پدافند بسیار خوب است، وقتی یک هواپیمای متخاصم وارد فضای کشور شود پدافند هوایی وظیفه مقابله با آن را به‌عهده دارد. اگر پدافند تشخیص دهد، دستور اسکرمبل صادر می‌کند، در این حالت هواپیماها به‌سرعت به پرواز در می‌آید و با سمتی که رادار به آن می‌دهد به‌سمت دشمن می‌رود و با آن درگیر می‌شود.
تسنیم: سال 97 جنگنده کوثر رونمایی شد و از همان موقع شبهاتی درباره آن مطرح شد، چرا نیروی هوایی به‌سراغ پلت‌فرم اف‌ــ5 رفت و این کار روی سایر پلت‌فرم‌های موجود در نیروی هوایی صورت نگرفت؟
امیر واحدی: در این باره حتی برخی افراد داخل کشور هم به ما گفتند که "شما اف‌ــ5 را رنگ کرده‌اید."، اما وقتی آمدند و از نزدیک دیدند متوجه شدند کوثر ربطی به اف‌ــ5 ندارد، در حقیقت سیستم اویونیک این هواپیما بومی‌سازی شده و موتورهای آن نیز در داخل طراحی و تولید شده است که تراست آن این‌قدر خوب است که خلبانان ما می‌گفتند "برک‌های ما باید قوی‌تر باشد."
این را که چرا روی این هواپیما کار شد حقیقتاً من تفکر صنعتگران را نمی‌دانم اما کوثر یک هواپیمای صفر تا صد ایرانی است و ما به آن افتخار می‌کنیم و این تازه آغاز راه است تا ما به نقطه مطلوب برسیم. ما باید تلاش کنیم تا تدابیر حضرت آقا مبنی بر ایجاد نیروی هوایی در تراز انقلاب اسلامی را تحقق بخشیم.
تسنیم: آیا قرار است هواپیمای کوثر در نقش یک هواپیمای آموزشی باقی بماند یا قرار است در نقش پشتیبانی نزدیک هم عمل کند؟ اگر این‌طور است آیا این هواپیما توانمندی استفاده از انواع مهمات هدایت‌شونده را دارد؟
امیر واحدی: رادار این هواپیما بسیار پیشرفته است و قرار است موشک‌های هدایت‌شونده روی این هواپیما نصب شود و تلاش می‌کنیم تا تجهیزات بومی روی کوثر نصب شود. ما به انواع هواپیماها با برد و کاربردهای مختلف احتیاج داریم که جنگنده کوثر یکی از آنها است.
تسنیم: تیم آکروجت نیرو قرار است با کوثر تشکیل شود؟
امیر واحدی: در این زمینه یکی از برنامه‌های ماست، تدابیر خوبی اندیشیده شده است.
تسنیم: چند سالی است که نیروی هوایی در حوزه پهپادی وارد شده است، چه اهدافی از ورود به این حوزه ترسیم شده است و تاکنون چه موفقیت‌هایی داشتید؟
امیر واحدی: ما به این نتیجه رسیدیم که باید از تجهیزات پهپادی هم استفاده کنیم در نتیجه یک دانشکده پهپادی تأسیس کردیم که الآن تمام آموزش پهپاد در نیروی هوایی انجام می‌شود.
با تدبیر فرمانده کل ارتش این مسئولیت به نیروی هوایی واگذار شد. ما کارهایی که با پهپاد انجام دادیم کارهای بسیار بزرگی است. ما با پهپاد کرار بمب 500پوندی شلیک کردیم و خیلی هم موفقیت‌آمیز بوده است. الآن هم در تلاشیم تا این بمب نقطه‌زن شود. پهپاد ابابیل3 را هم به راکت مجهز کردیم که تست آن هم موفقیت‌آمیز بوده است.
از طرف دیگر روی بمب‌های هوشمند قائم 1 و 5 کار می‌کنیم که از پهپادهای ابابیل و کمان شلیک می‌شوند. امروز سیستم‌های پیشرفتهای در حوزه هدایت و کنترل و همچنین لینک‌های ارتباطی کمان12 به‌کار گرفته‌ایم که این لینک از پرش‌های فرکانسی خیلی بالایی بهره می‌برد و قابلیت حمل محموله‌های شناسایی جنگالی و مهمات را دارد. این پهپاد با مداومت پرواز 10 ساعت برد 1500کیلومتری دارد.
یک پهپاد جدید هم به‌نام آرش را (ساخت وزارت دفاع) به‌زودی تحویل می‌گیریم که گردان آن را هم تشکیل داده‌ایم.
تسنیم: ازجمله جنگنده‌های خوبی که در نیروی هوایی وجود دارد، میراژ اف‌ــ1 است، اما هیچ‌گاه این هواپیما علی‌رغم اینکه برخی اخبار از نصب تسلیحات به‌روی آن منتشر شده، ولی هیچ‌گاه مسلح دیده نشده است و همین موضوع شبهاتی را ایجاد کرده است که نیروی هوایی توان نصب سلاح روی این جنگنده را ندارد، این جنگنده از حیث توان رزم در چه وضعیتی قرار دارد؟
امیر واحدی: پیشرفتهای خوبی روی این جنگنده کرده‌ایم. ما در حوزه‌ای تا به نتیجه صددرصد نرسیم نباید اعلام کنیم. تجیهزات بسیار خوبی روی میراژ نصب کرده‌ایم که زمانی که مسئولان به نتیجه رسیدند حتماً رسانه‌ای می‌کنیم. ان‌شاءالله فکر کنم تا پایان سال مقداری از این مهمات را رونمایی و در رزمایش‌ها استفاده می‌کنیم. این هواپیما مأموریت دریایی دارد و یکی از آیتم‌های مورد استفاده آن همین مأموریت دریایی است.
تسنیم: آیا نیروی هوایی به‌دنبال هواپیمای رادار پرنده هم هست؟
امیر واحدی: هرچه در علم روز دنیا است مورد نیاز ما هم هست، روی این موضوع هم فکر شده است و باید برای این نیاز نیز کاری انجام دهیم.
تسنیم: نیروی هوایی ازجمله نیروهایی است که بیشترین نقش را در مواقع حساسی مثل بروز حوادث طبیعی نظیر سیل و زلزله در امدادرسانی به مردم دارد که در سال‌های اخیر خصوصاً به‌وضوح مردم این را از نزدیک حس کردند.
به‌عنوان سؤال پایانی اگر در این زمینه هم صحبتی مدنظرتان هست بفرمایید.
امیر واحدی: در این حوزه هم نیروی هوایی همیشه پای کار بوده است و دیدیم که مثلاً در سیل خوزستان و سیستان چند هزار تن بار جابه‌جا شد. در موضوع کرونا هم تمام پایگاه‌های ما تولید مواد ضدعفونی‌کننده و ماسک را انجام دادند و این اثر خیلی خوبی برای مردم و کارکنان داشته است. نیروی هوایی همان‌طور که در زمان جنگ اثرگذاری خود را نشان داد، در زمان صلح هم پای کار بوده است.
تسنیم: و نکته پایانی...
امیر واحدی: امروز در نیروی هوایی تمام بچه‌های ما پای کار هستند تا نیرویی هوایی در تراز جمهوری اسلامی ایران داشته باشیم و به مردم عزیز اطمینان می‌دهیم با تمام توان از مرزهای هوایی کشور دفاع می‌کنیم.
انتهای پیام/+
