گزارش// "ابعاد روانی پنهان شیوع کرونا" را دریابیم!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ سطح فراگیری بیماری کرونا در جهان تا به امروز به گونه ای بوده که به عنوان یک بزنگاه تاریخی، تا سالها بعد هم در خاطره‌ها خواهد ماند و مانند فراگیری وبا یا طاعون در مناطق مختلف جهان مورد بررسی قرار خواهد گرفت با این تفاوت که سطح گستردگی این ویروس ورای گسترش منطقه‌ای بوده و تمام جهان را درگیر کرده است.

در این میان، فعالان اجتماعی و تحلیلگران سلامت روانی معتقدند تأثیرات روانی این ویروس بر سلامت روانی جامعه حتی اگر کرونا به اتمام هم برسد تداوم خواهد داشت! تأثیرات روانی که ناشی از مشکلات اقتصادی، مرگ دوستان و نزدیکان و تحمل طولانی مدت دوری از اجتماع و انزوای شخصی است.

این نگرانی‌ها بارها به مسئولان جهانی گوشزد شده و روانشناسان و جامعه‌شناسان کشور هم آثار تخریبی این ویروس را بارها بررسی کرده اند؛ این ویروس به اندازه کافی برای سلامت روان جامعه مضر بوده است که دیگر نیازی به مشکلات ضمیمه‌ای مانند تورم و گرانی برای تخریب سلامت اجتماعی نباشد.

آنچه در این شرایط می تواند به سلامت جامعه کمک کند القای امید به طبقات مختلف اجتماعی با تفکرات مختلف است.

بحران کرونا به طور طبیعی با بحران اقتصادی در جهان همراه بود و باعث مشکلات اقشار کم درآمد جامعه شد. آثار روانشناختی این پدیده هم ناامیدی و درماندگی و تشنج خانوادگی و مشکلاتی از این دست است.

رفع این پیامدها تنها با گسترش سطح مشاوره های روانشناختی قابل حل نیست؛ مشاوره تنها باید در عرضِ اقدامات بنیادین دولتی در راستای امیدبخشی قرار گیرد.

نقش مشاوره های روانی آنطور که باید از زمان شیوع ویروس کرونا دیده نشد و تنها انجام این مشاوره ها به سامانه 4030 محدود شدند! استارتاپهایی هم از آن زمان اقدام به انجام مشاوره های مجازی و آنلاین کردند اما این مشاوره ها بیشتر در زمینه های پزشکی محدود شد و سلامت روانی در رده‌های کم اهمیت‌تر طبقه‌بندی شد.

از زمان شیوع ویروس سازمان نظام روانشناسی، 23 هزار نیروی آماده به کار داشت همچنین 6 تا 7 هزار مرکز مشاوره در کشور مشغول فعالیت حرفه‌ای بودند که مورد توجه ستاد بحران کرونا قرار نگرفت و از این پتانسیل استفاده نشد.

این پتانسیل مشاوره‌ای نه تنها برا تأمین سلامت روان جامعه بلکه برای استفاده در کادر درمانی بیمارستانها هم میتوانست مفد باشد، آنهم در شرایطی که کادر درمانی به دلیل فرسایشی شدن بیماری به شدت خسته هستند و نیاز به روحیه‌ای تازه دارند.

در کنار حمایتهای مادی نیاز به حمایتهای معنوی از این قشر وجود دارد و اگر حمایتهای مقام معظم رهبری از ابتدای شیوع ویروس کرونا نبود شاید فرهنگ سپاسگزاری از کادر پزشکی آنطور که باید در جامعه اتفاق نمی‌افتاد.

اما تأمین سلامت روانی جامعه بعد از بحران کرونا باید در گروه‌بندی‌های مختلف و با رویکردهای متناسب با این گروه‌بندی‌ها صورت پذیرد به عنوان مثال یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار در این بحران، نوجوانان بودند چرا که با بسته شدن مدارس و لغو رویدادهای اجتماعی، بسیاری نوجوانان نه تنها برخی از مهم‌ترین لحظات زندگی خود را از دست داده‌اند بلکه از فعالیت‌های روزمره‌ای مثل گپ و گفت با دوستان و شرکت در کلاس‌های درس هم دور افتاده‌اند و دچار احساساتی چون اضطراب، انزوا و ناامیدی شده‌اند.

یونیسف در مطلبی از نیویورک تایمز ارائه مشاوره به این گروه حساس را در 6 سرفصل بررسی کرد. 1.  به خاطر داشته باشید که اضطراب شما کاملاً طبیعی است. 2.  ذهن‌تان را متوجه موضوعات دیگر کنید. 3. راه‌های جدید برای ارتباط با دوستانتان پیدا کنید. 4. بر روی خود تمرکز کنید. 5. احساسات خود را بشناسید و بپذیرید. 6. با خودتان و با دیگران مهربان باشید. توضیحات هر سرفصل هم برای نوجوانان مرور شده است.

یا گروه سنی کودکان که برای مواجه با آنها در بحران کرونا پیچیدگیهای زیادی وجود دارد؛ لازم است در این بین  تاثیر قرنطینه‌ خانگی بر روی کودکان و چگونگیِ ایجاد یک ارتباط موثر با آنان و کم کردن اضطرابها و چالشهایشان بیشتر مورد توجه قرار گیرد. کودکان متناسب با سن، تفاوتهای مغزی و میزان رشدشان تفاوتهایی با بزرگسالان دارند؛ از جمله‌ این تفاوتها میتوان به وابستگی آنان به والدین برای فهم جهان، نگاه و جهان بینی کودکان نسبت به وقایعِ در حال وقوع و ناتوانی آنان در ابراز احساساتشان اشاره کرد.

بزرگسالان، برخلاف کودکان، به‌دلیل کامل شدن بافت عصبی مغز و داشتن قابلیتهایی چون تفکر منطقی و تفکر انتزاعی می‌توانند اخبار را به‌صورت تمام و کمال درک و هضم کنند و جنبه‌های مختلف آن را بسنجند و اگر دچار اضطراب شوند، راههای درست یا غلطی برای تخلیه‌ی اضطراب خود خواهند یافت اما کودکان به دلیل تفاوتهای ذکر شده، در دوره‌ قرنطینه‌ خانگی، شرایط حساستری را نسبت به بزرگسالان تجربه می‌کنند؛ در مطالب زیر بیشتر به سلامت روان کودکان پرداخت شده است.

در نهایت جامعه‌شناسان و روانشناسان معتقدند با پایان کرونا، تأثیرات روانی ناشی از این ویروس همچنان در جامعه احساس خواهد شد و درگیری روان و ذهن با این پدیده می‌تواند تا سالیان دراز بر افکار، خُلق و خو، روند زندگی افراد تاثیرات ناخوشایندی داشته باشد.

انتهای پیام/