تلاش‌های امام باقر (ع) برای احیای مکتب فکری اسلام و افول بنی‌امیه
کارشناس تاریخ اسلام درباره برخی تلاش‌های امام محمد باقر (ع) در راستای احیای مکتب فکری اسلام و افول بنی امیه گفت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، حجت‌الاسلام سید حسین آقامیری در شب وفات امام محمد باقر علیه‌السلام در مشهد اردهال و صحن علی بن محمد فرزند آن امام بزرگوار، با اشاره به برخی ویژگی‌های دوران امام محمد باقر (ع) گفت: در دوره امام محمد باقر علیه‌السلام، فساد دستگاه بنی‌امیه به بالاترین حد خود رسید. ترویج فساد به طور گسترده در جامعه اسلامی و از بین رفتن زیرساخت‌های فکریِ جامعه اسلامی نکاتی بود که تا آن دوران به اوج خود رسید که با مدیریت امام محمد باقر (ع) تا حد زیادی برطرف شد.
بنی‌امیه خلافت غیر الهی را تئوریزه می‌کردند
وی با طرح این سؤال که امام باقر علیه‌السلام در چه جامعه‌ای و به چه شکلی مبارزه حاد سیاسی را جلو برد و انجام داد، افزود: مبارزه حاد سیاسی یعنی هر تلاشی که در راستای تشکیل حکومت اسلامی باشد. در آن زمان، به خاطر فساد بنی‌امیه، زیرساخت‌های فکری و کرامت انسانی هر دو از بین رفته و فاصله‌های طبقاتی فراوان در جامعه ایجاد شده بود. مردم تا قبل از پیامبر صلی الله علیه و آله بت‌های ثابت می‌پرستیدند، اما زمانی رسید که مردم، بت متحرک یعنی بنی‌امیه را می‌پرستیدند. نکته بعدی تئوریزه کردن خلافت غیر الهی در جامعه بود. چیزی که حق نبود، به عنوان حق به خورد جامعه دادند و بابت این مسئله هزینه می‌کردند؛ برخی در لباس علم و حتی هنر خلافت را توجیه می‌کردند.
آقامیری درباره برخی اقدامات امام محمد باقر علیه‌السلام در شرایطی که بنی‌امیه دوران افول خود را طی می‌کرد، گفت: در این شرایط، شیوه مبارزاتی امام باقر علیه‌السلام در راستای احیای مبانی فکری اسلام و شیعه ناب قرار گرفت تا به این ترتیب ماهیت بنی‌امیه بیش از پیش آشکار شود. ایشان با مردمی مواجه بودند که پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص) به واسطه برخی اقدامات ناصواب خلفای پیشین از مبانی اسلام فاصله گرفته بودند، اما با باز کردن علوم ناب الهی تا حد زیادی این فاصله فکری را جبران کردند. ایشان همچنین در گام بعدی جایگاه فقهی اهل‌بیت علیهم‌السلام را احیاء کردند.
این کارشناس تاریخ اسلامی تربیت نیروی انسانی در راستای مبارزه حاد سیاسی را از دیگر اقدامات امام پنجم برشمرد و افزود: امامی که احیای مبانی فکری و احیای جایگاه فقهی را بر عهده گرفتند، از تندروی‌ها و غرض‌ورزی آن عده که سودای قیام بر سر داشتند پیشگیری کردند.
جواز یا عدم جواز قیام در عصر غیبت کبری
آقامیری یکی از چالش‌های فکری حکومت اسلامی را درباره جواز یا عدم جواز قیام در عصر غیبت کبری دانست و گفت: شیخ حر عاملی در وسایل الشیعه حدود 17 روایت را درباره عدم جواز قیام در عصر غیبت کبری نقل می‌کند؛ برخی فرقه‌های انحرافی هم در گذشته و هم امروز با استناد به این روایات قائل‌اند مجوز ندارید در عصر غیبت کبری حکومت اسلامی برپا کنید.
وی در پاسخ به این شبهه گفت: بعضی از این روایات، ناظر بر افراد است. امام معصوم به فردی که سودای قیام در سر داشت، می‌فرمود تو به درد این کار نمی‌خوری. برخی از این روایات، ناظر بر جریانات است. آنها می‌خواستند از ظرفیت اهل‌بیت علیهم‌السلام در راستای اهداف سیاسی خود سوء استفاده کنند، در این شرایط ائمه نهی‌شان می‌کردند. این نهی‌ها و انذارها در شرایطی مطرح می‌شد که مردم از مبانی فکری ناب اسلام فاصله گرفته بودند که به آن اشاره کردیم.
آقامیری افزود: به عنوان مثال بودند افرادی که به امام صادق علیه السلام نامه می‌نوشتند و خبر از قیام خود می‌دادند تا امام از آنها حمایت کند. در این شرایط پاسخ امام، آتش زدن نامه و یا دعوتنامه او بود که این کار را با ابومسلم انجام داد.
انتهای‌پیام/
