گزارش// برندسازی آموزش و پرورش برای مؤسسات کنکور؟!/ ضربات مهلک بر پیکر نحیف " انتشارات مدرسه"
درباره دیدار ناشران کمک آموزشی با مسئولان سازمان پژوهش این سؤال مطرح است، آیا آنها به دنبال بازار فروش مستقیم محصولات در مدارس هستند و حالا آموزش و پرورش نه تنها از جولان آنها در مدارس ممانعت نمیکند بلکه به نوعی در پی برندسازی برای آنها هم هست؟!
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم ؛ وزارت آموزش و پرورش تا همین چند وقت قبل با شعار مبارزه با "مافیای کنکور" از ورود کتابهای کمک درسی به دوره ابتدایی ممانعت کرد و دور نگه داشتن فضای مدارس بهویژه دبستانها از آزمونهای موسسات خصوصی و کتابهای کمک درسی یکی از اهدافی بود که در دوران وزارت سید محمد بطحایی دنبال میشد.
از آنجایی که عمر برنامهها و سیاستها به اندازه عمر حضور وزراست! با تغییر وزیر آموزش و پرورش این رویه کمرنگتر شد تا جایی که حالا جلسهای به میزبانی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با ناشران کتابهای کمک آموزشی برگزار میشود که برخی مؤسسات تست و کنکور هستند و نقش تخریبی آنها در جریان یادگیری دانشآموزان و فعالیت مدارس بسیار پررنگ است تا جایی که در برخی مواقع شاهد تبلیغ و تجویز کتاب کمک آموزشی برای دانشآموزان دبستانی هستیم.
حالا وضعیت کرونایی مدارس و دست خالی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در تولید محتوای الکترونیک، شرایط را به گونهای رقم زده است تا از موسسات کمک آموزشی در زمینه تولید محتوا کمک بخواهد!
در جلسهای که به تازگی با حضور مسئولان سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با ناشران کتابهای کمک آموزشی برگزار شد، عنوان شد: ظرفیت ناشران آموزشی در تکمیل تولید محتوای مورد نیاز دانشآموزان و معلمان، به ویژه در وضعیت حاصل از شیوع کرونا یکی از عوامل قابل تأمل در همکاری بیشتر ناشران بخش خصوصی نسبت به تولید محتوا است.
در این جلسه ناشران نیز صحبتهایی داشتند که بخشی از آنها بدین شرح است:
خدمات رایگان و غیر رایگان خود را در شاد عرضه میدهیم
ابوالفضل جوکار، مدیرمسئول انتشارات گاج ضمن تشکر از تشکیل این جلسه گفت: اگر سازمان پژوهش عنوان کند چه چیزی مورد نیاز است، ما علاقهمندیم در خدمت سازمان پژوهش باشیم. معتقدم سامانه شاد به صورت کثیری در دست دانشآموزان قرار دارد و ما میتوانیم خدمات رایگان و غیررایگان خود را در این شبکه در اختیار شما قرار دهیم.
رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران آموزشی درباره فیلمهای آموزشی هم گفت: همکاران ما مبحث به مبحث اقدام به تولید کردهاند؛ ما بخشی از فیلمها را رایگان در شبکه قرار میدهیم. حاضریم بخشی را هم در سایت انتشارات مدرسه با تخفیف مناسب به فروش برسانیم. درخواست من این است که نقشهای از نیازهای سازمان به ما ارائه شود. به این ترتیب مطالب مورد نیاز قطعاً دقیقتر تولید خواهند شد.
هر مدرسه با پرداخت 500 هزار تومان اپلیکیشن ما را تهیه کند
رضا ضیایی؛ تولید کننده فیلمهای آموزشی گفت: به نظرم اتفاق فرخندهای در حال رخ دادن است، این اتفاق از دو نظر قابل تامل است؛ اول اینکه نگاه ریاست سازمان پژوهش به بخش خصوصی اتفاق مبارکی است؛ نکته دوم حضور دکتر امانی در شورای عالی آموزش و پرورش و نگاه مثبتی که او به این نوع فعالیتها دارد، خوب است. ما از حدود سه دهه قبل، تولیدات خوبی در ارتباط با سازمان پژوهش داشتهایم اما در پخش آنها با مشکلاتی مواجه بودیم. درخواست من این است که موانع پخش محصولات رفع شوند. ما اعتبار نامه صادره از سازمان پژوهش و مجوز پخش در مدرسهها را داریم اما به خاطر ناهماهنگی، در استانها با مشکلاتی مواجهیم. نکته دیگر اینکه اعتبار نامههای سازمان پژوهش درجهبندی ندارند.
وی تصریح کرد: کار ما ساخت فیلم آموزشی است و از سال 89 وارد عرصه تولید فیلمهای علوم دوره ابتدایی شدهایم. در سال 98 موفق شدیم اپلیکیشن تولیدی خود را در کافه بازار قرار دهیم که 50 هزار کاربر دارد. هر مدرسه با پرداخت 500 هزار تومان میتواند اپلیکیشن ما را برای استفاده همه اعضای مدرسه تهیه کند.
تعارض منافع کجای کار است؟!
اما اینکه چرا آموزش و پرورش با تغییر در رویکردها و سیاستگذاریهای خود به سمت ناشران کمک آموزشی و موسسات کنکور جهتگیری کرده است، ضربههای این قبیل از تصمیمات به دانشآموزان و تحمیل بیشتر کتابهای کمک آموزشی به سبد هزینههای خانوار، سنخیت این نوع از نشستها با بخشنامه تعارض منافع که اخیراً از سوی وزیر آموزش و پرورش صادر شده است و در نهایت توجیه چنین جلساتی و همکاری با موسسات تستزنی و کنکور در زیر لوای مصوبه 828 شورای عالی آموزش و پرورش از جمله سؤالات و ابهاماتی است که تا این لحظه پاسخ روشنی به آن از سوی مسئولان سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی ارائه نشده است.
مصوبات شورای عالی آموزشوپرورش نمیتواند ناقص قوانین مجلس باشد
در همین رابطه محمودرضا توحیدی پور کارشناس آموزشی درباره توجیه سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در زمینه ارتباط با ناشران کتابهای کمک آموزشی براساس مصوبه 828 شورای عالی آموزش و پرورش گفت: بر اساس ماده 5 قانون شورای عالی آموزش و پرورش، تمام مصوبات این شورا در حدود قانون معتبر بوده و در ماده 6 این قانون، اختیاراتی برای تفسیر یا تغییر قوانین مصوب در رابطه با آموزش و پرورش ذکر نشده است؛ در نتیجه مصوبات شورا نمیتواند ناقض قوانین مجلس باشد، این مربوط به تفاوت بین «مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش» و «قانون مجلس» است. متن مصوبه 828 متمرکز بر استانداردسازی محتوای آموزشی، ایجاد تنوع و حمایت از تولیدات استاندارد در محدوده آموزش و پرورش است.
وی افزود: در این زمینه چهار نکته مهم مطرح است؛ نخست، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی باید امکان و فرصت برابر برای همه ناشران فراهم کند بدین معنی که با همه ناشران به یکسان رفتار شود مثلاً ناشران دیگر هم بتوانند رئیس سازمان و مدیران دیگر را حضوری ببینند و مشابه آن. اتحادیه ناشران، الزاماً شامل تمامی ناشران نیست، ممکن است برخی ناشران عضو این اتحادیه نباشند، سازمان پژوهش باید جامعنگر باشد.
فرصت فروش مستقیم محصولات کمک آموزشی در مدارس
این کارشناس آموزشی ادامه داد: نکته دوم این است که مصوبه 828 نمیتواند ناقض وظایف مندرج در قانون تأسیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی باشد به صورت مشخص در بند 3 ماده 2 به صراحت «تألیف، تدوین و انتشار کتب و نشریات آموزشی و کمک آموزشی برای دانشآموزان، معلمان و مربیان» به عنوان وظیفه اصلی و تخصصی سازمان ذکر شده است؛ نکته سوم، بر اساس اظهاراتی که توسط روابط عمومی سازمان و برخی از رسانهها از جلسات منتشر شده است، ظاهراً ناشران به دنبال فراهمکردن فروش مستقیم محصولات در مدارس با نام و حمایت آموزش و پرورش هستند و انتشارات مدرسه قرار است از جایگاه ناشر، به توزیع کننده کتب سایرین تقلیل پیدا کند!
برندسازی موسسات کنکوری؟
توحیدی پور گفت: نکته چهارم هم این است که باید مشخص شود سازمان پژوهش، تسهیلات در مقابل نظارت را که در مصوبه 828 آمده، قرار است چگونه اجرا کند؟ نظارت سازمان بر تولیدات کنکوری این ناشران به چه صورت خواهد بود؟ آیا قرار است آموزش و پرورش برای برند ناشران به دلیل داشتن تعداد محدودی کتاب تمرین، تبلیغ و چهرهسازی کند و بعد ناشران از این تبلیغ برای فروش تولیدات کنکوری خود استفاده کنند؟
وی درباره انتشارات متذکر شد: به نظرم سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با انتشارات مدرسه بدرفتاری کرده است و با دست خودش یکی از بهترین ناشران آموزشی کشور را که میتوانست پتانسیل و تجربه معلمان در زمینه تهیه محتوای آموزشی را به جریان بیندازد، به گِل نشاند بر اساس اطلاعات منتشر شده، انتشارات مدرسه در زمینه کتب کمک آموزشی دانشآموزان کاملاً غیرفعال بوده و به فروش لوازم التحریر، کتب قدیمی باقیمانده در انبار و انتشار محدود کتاب داستان مشغول است!
توحیدی پور عنوان کرد: ظاهراً سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی و انتشارات مدرسه به طور کامل تولید کتب کمک آموزشی برای دانشآموزان را متوقف کردهاند؛ امیدوارم انتشارات مدرسه گزارش عملکرد خود را به صورت عمومی منتشر کند تا واقعیت مشخص شود تقریباً اطلاعاتی از فعالیتهای سالیانه این انتشارات در دسترس عموم نیست و تا جایی که میدانم اطلاعرسانی درباره انتشارات مدرسه محدود به اخبار انتصاب اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل آن است.
چرا فعالیت انتشارات مدرسه متوقف شد؟
وی با اشاره به اینکه توقف فعالیت انتشارات مدرسه برای نخستین بار در اطلاعیه این ناشر در سال 1397 طرح شده است، گفت: بدین نحو که در آذرماه 1397 پس از انتشار اخبار مربوط به دیدارهای برخی ناشران با مراجع محترم، برخی ناشران در توضیحاتی که درباره فعالیتهای انتشارات خودشان میدادند، موضوع انتشارات مدرسه و اینکه آموزش و پرورش رقیبشان است را مطرح و فشار بر آموزش و پرورش را از آنچنان افزایش دادند که انتشارات مدرسه مجبور به صدور اطلاعیه شد که در خبرگزاری تسنیم هم منتشر شده است؛ در این اطلاعیه انتشارات مدرسه به طور رسمی گفته است فعالیت خود در زمینه کتب کمک آموزشی دانش آموزان از نیمه دوم سال 1396 (یعنی یکسال قبل تر) متوقف شده است!
توحیدی پور ادامه داد: در حالی که حضور سازمان پژوهش و به تبع آن انتشارات مدرسه در مدارس بر اساس وظیفه قانونی مصوب مجلس برای حمایت از دانشآموزان و نه کسب سود است و مهمتر اینکه سازمان ملزم به حضور در مدارس و تألیف، تدوین و انتشار کتب آموزشی و کمک آموزشی است همچنین بر اساس مشاهدات شخصیام، خروج انتشارات مدرسه از مدارس به ویژه متوسطه اول و دوم چندسال پیش از این اطلاعیه اتفاق افتاده است، در کدام مدرسه کتب انتشارات مدرسه استفاده میشود؟ چند دانشآموز نام انتشارات مدرسه را شنیدهاند؟ بهتر است سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در این رابطه به مردم اطلاعرسانی کند و بگوید عملکردش در خصوص بند 3 ماده 2 (وظایف) قانون سازمان پژوهش در این سالها چه بوده است.
وی ادامه داد: همچنین شواهد نشان میدهد که حضور ناشران غیردولتی در مدارس از کنترل خارج شده است؛ کافی است به اطلاعیه صفحه اول وبگاه دفتر تألیف کتب درسی ابتدایی و متوسطه نظری به نشانی talif.sch.ir نگاهی بیندازید؛ ناشران خصوصی کار را به جایی رساندهاند که آموزش و پرورش مجبور شده از طریق اطلاعیه عمومی به مدارس هشدار و تذکر دهد.
توحیدی پور در پاسخ به این پرسش که نظر شما این است که سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی شروع به چاپ کتابهای کمک آموزشی برای دانشآموزان کند؟ گفت: این موضوع وابسته به نظر اشخاص نیست؛ تکلیف قانونی و وظیفه اصلی و تخصصی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی است که توسط مجلس تعیین شده است؛ به عنوان یک شهروند انتظار دارم همانطور که مرتب از مصوبه 828 شورای عالی آموزش و پرورش صحبت میشود، گزارش عملکرد تفصیلی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی درباره وظایف هشت گانه تعیین شده در قانون هم به صورت عمومی منتشر شود.
انتهای پیام/