جزئیاتی از پرداخت تسهیلات کرونایی؛ ناشران ۱۹ میلیارد و فعالان چاپ ۳۷ میلیارد دریافت کردند/ رایزنی ارشاد برای جبران خسارت ۶ ماهه اهل فرهنگ

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ شیوع ویروس کرونا در ایران نیز به مانند همه کشورهای دیگر دنیا در ماه‌های ابتدایی خسارات و ضررهای بسیاری به مشاغل مختلف وارد کرد،‌ بر این اساس ستاد اقتصادی دولت در فروردین ماه سال جاری در خصوص اعطای 750 هزار میلیارد ریال تسهیلات با نرخ 12 درصد به واحدها و کسب و کارهای آسیب دیده از شیوع ویروس کرونا مصوبه‌ای را به تصویب رساند.

طبق داده‌های آماری منتشرشده از سوی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، در زیربخش‌های این صنوف تولیدی و خدماتی آسیب‌دیده از ویروس کرونا، لیست 50 کسب‌وکار وجود داشت که بیش از 4.8 میلیون نفر در آن مجموعه‌های تولیدی مشغول فعالیت بودند.

نکته حائز اهمیت این بود که با وجود تعطیلی کتابفروشان و چاپخانه‌داران از همان هفته‌های نخست شیوع ویروس و آغاز قرنطینه هیچ نامی از صنف چاپ و نشر در این فهرست دیده نمی‌شد. فعالان این صنف در فضای مجازی انتقادات بسیاری را نسبت به این موضوع و اینکه دولت اساساً‌ کتاب و چاپ را ندیده است،‌ مطرح کردند.

هنوز تعطیلات سال نو که به دلیل شیوع ویروس کرونا و اجرایی شدن طرح فاصله‌گذاری اجتماعی طولانی‌تر از هر سال شده بود‌، به اتمام نرسیده بود که وزارت ارشاد اعلام کرد،‌ طبق مصوبه هیئت دولت و با تشخیص و تعیین این وزارتخانه، مراکز فرهنگی و هنری به طور کلی و کسب و کارهای آسیب‌دیده فرهنگی، هنری و رسانه‌ای به طور اخص که با هدف حفظ سلامت و جان مردم  با تعطیلی سراسری از منافع مادی‌شان صرفنظر کرده‌اند و طبق برآوردهای اولیه تاکنون متحمل میلیاردها تومان خسارت شده‌اند، مورد حمایت همه‌جانبه قرار خواهند گرفت.

 پس از آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به برآورد خسارات وارده به هر بخش از حوزه فرهنگ پرداخت و ثبت نام از متقاضیان این تسهیلات آغاز شد که در چندین نوبت هم این ثبت نام تمدید شد.

در برنامه‌ریزی اولیه قرار بود که تا اخر خرداد ثبت نام ها نهایی شده و تا اخر مرداد پرداخت‌ها انجام شود‌، اما به دلیل مشکلاتی از جمله جاماندن برخی از مشمولان از ثبت‌نام،‌ ثبت‌نام‌ها تمدید شده است،‌ قرار است مهلت نهایی ثبت نام‌ها تا پایان شهریور ماه باشد. بانک‌ها نیز هر چند که در پرداخت این تسهیلات بنا به گفته مسئولان همکاری لازم را نداشته‌اند اما در نوبت‌هایی پرداخت‌ها به فراخور ثبت‌نام‌ها انجام شده است.

خبرگزاری تسنیم‌، در روزهای پایانی ثبت نام برای دریافت تسهیلات کرونایی با لادن حیدری معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حمایت دولت از کسب و کارهای فرهنگی،‌ میزان حمایت‌های انجام شده‌، مشکلات و موانع موجود،‌ سایر اقدامات حمایتی که وزارت ارشاد می‌توانند داشته باشد و ... به گفت‌وگو پرداخته است. وی در این گفت‌وگو ضمن ارائه آمار و ارقامی دقیق از میزان تسهیلات درخواستی در زیرمجموعه‌های چاپ‌، نشر‌، کتابفروشان و ... به آمار پرداخت‌ها‌، تشکیل پرونده‌ها و ... نیز اشاره کرده است.

وی همچنین از برنامه‌ریزی وزارت ارشاد برای حمایت از صنوف زیرمجموعه خود در سه مقطع کوتاه‌مدت‌، میان مدت و بلند مدت در برابر کرونا خبر داده و از تمهید این وزارتخانه برای حمایت های دیگر سخن می‌گوید. با این حال برخی از فعالان حوزه فرهنگ چنین حمایت‌هایی را آن هم در قالب تسهیلات با نرخ 12 درصد را چندان مثمر ثمر نمی‌دانند،‌ موضوعی که حیدری معتقد است باید آن را در سیاست‌های وزارت کار جویا شد. متن این گفت‌وگو به شرح ذیل است:‌

زیان 994 میلیارد تومانی کرونا به کسب‌و کارهای فرهنگی

* تسنیم:‌ برای شروع،‌ آماری از وضعیت ثبت نام برای دریافت تسهیلات در حوزه فرهنگ در اختیار دارید؟ چه تعداد از این آمار موفق به دریافت چه مبالغی شده‌اند؟ کل مبلغ درنظر گرفته شده برای تسهیلات چه میزان بوده است؟

خسارت وارده به صنوف و کسب و کارهای بخش فرهنگ، هنر و رسانه در بحران همه‏‌گیری کرونا و تعطیلی‏‌های سراسری به طور تقریبی و بر مبنای اطلاعات دریافتی از صنوف و اتحادیه­‌های فرهنگی، هنری و رسانه­‌ای، معاونت‏‌ها، مراکز تخصصی ستادی و استان‏‌ها برآورد شد. بر همین مبنا زیان وارده به کسب و کارها در سه رسته اصلی فرهنگی، هنری، رسانه‏‌ای و تولید محتوای دیجیتال تا پایان فروردین ماه جاری، بالغ بر9,947,721 میلیون ریال، معادل 994 میلیارد تومان برآورد شد و مبنایی برای تخصیص تسهیلات کرونایی قرار گرفت.

ثبت بیش از 24 هزار پرونده فرهنگی برای دریافت تسهیلات کرونایی

جدول زیر حاوی اطلاعاتی درباره ثبت تقاضاهای فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‏‌ای در سامانه کارا و میزان تسهیلات دریافتی و اعطایی است. 

تهرانی‌ها 295 میلیون تسهیلات دریافت کردند

* تسنیم:‌ آماری از دریافت‌کنندگان تهرانی این تسهیلات در اختیار دارید به طور مشخص در حوزه نشر و در حوزه چاپ چه میزان بوده است؟ چقدر قرار است تخصیص یابد؟

در استان تهران در محجموع 2877 پرونده تشکیل شده است، 11 هزار و 517 نفر مشغول به فعالیت هستند که تسهیلات درخواستی به مبلغ 175 هزار میلیارد ریال بوده است که از این میان 2 هزار و 954 میلیارد ریال پرداخت شده است.

جدول گزارش وضعیت ثبت تقاضا و نیز میزان تسهیلات درخواستی و اعطایی زیررسته فعالیت‏های  فرهنگی(چاپ، نشر، کتابفروشی و دیگر خدمات فرهنگی)  در استان تهران به این شرح است:‌

29 درصد خسارات فرهنگ را بانک‌ها پرداخت کرده‌اند

*تسنیم:‌ در ابتدای اعطای تسهیلات به مشاغل فرهنگی برای کرونا تبلیغات زیادی از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط در این زمینه اعلام شد، اما در نهایت بسیاری از علاقه‌مندان در مقابل خود سدی از مشکلات برای دریافت دیدند. لطفا بفرمایید چقدر از برآورد اولیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از خسارات وارده به بخش فرهنگ و مشاغل آن - که طی نامه‌ای از سوی وزیر محترم به رئیس جمهور منتشر شد- در قالب این تسهیلات دیده شده است؟

همان‌گونه که در پرسش نخست پاسخ داده شد، زیان وارده به کسب و کارها در سه رسته اصلی فرهنگی، هنری، رسانه‏‌ای و تولید محتوای دیجیتال تا پایان فروردین ماه جاری، بالغ بر9,947,721 میلیون ریال، معادل 994 میلیارد تومان برآورد شد. در روند اعطای تسهیلات تاکنون فعالان بخش فرهنگ، هنر و رسانه  بالغ بر680 میلیارد تومان درخواست تسهیلات را در سامانه کارا ثبت کرده­‌اند که از این میزان کمتر از 197 میلیارد از سوی بانک‏‌های عامل به متقاضیان اعطا شده است.

تنها 68 درصد از خسارات برآورد شده فرهنگ در سامانه کارا ثبت شده است

بدین‎ترتیب از میزان اولیه خسارت برآورد و اعلام  شده تاکنون به میزان  68 درصد از سوی صاحبان کسب و کارهای زیان‌دیده در سامانه کارا ثبت شده و از این میزان نیز 29 درصد را بانک‏‌های عامل پرداخت کرده‏‌اند.

وزارت ارشاد یک بسته حمایتی دیگر در دست اجرا دارد

* تسنیم:‌ برخی از فعالان فرهنگی به ویژه در حوزه نشر دریافت این تسهیلات را چندان راه‌گشا نمی‌دانند و معتقدند که دریافت‌ها تاثیر ملموسی تاکنون گذاشته است،‌ می‌توان این را به رقم اندک تسهیلات ربط دارد یا تعداد دریافت‌کنندگان در حوزه نشر اندک بوده و این موجب شده تا نتایح ملموس حاصل نشود؟

ستاد ملی مدیریت بحران کرونا میزان تسهیلات کرونایی را از آغاز با هدف حفظ نیروی اشتغال و پیشگیری از تعدیل و اخراج نیروی کار از سوی بنگاه‌‏ها در رسته‏‌های زیاندیده در نظر گرفت؛ البته با میزان بالای خسارتی که به صنعت نشر وارد شده است، بایستی راه‌‏های دیگری نیز برای جبران این خسارت اندیشیده می‏‌شد که بسته‌‏های حمایتی وزارتخانه تنظیم و پیگیری‏‌های لازم برای حمایت از این صنعت راهبردی در تعامل نزدیک با اصناف مرتبط در شرایط پیش روی در حال انجام است که به محض اجرایی شدن اطلاع‌‏رسانی خواهد شد.

ناشران تنها 19 میلیارد تومان خسارت گرفته‌اند

طبق گزارش‏‌های دریافتی از سامانه کارا تا روز 16 شهریور ماه جاری 649 فقره پرونده درخواست تسهیلات کرونایی از سوی ناشرین با 4851 نفر نیروی شاغل برای دریافت بالغ بر 76 میلیارد تومان تسهیلات ثبت شده است که از میزان تنها موفق به دریافت حدود 19 میلیارد تومان شده‌‏اند.

* تسنیم:‌ مبلغ تسهیلات با چه مبنایی و با چه رویکردی تعیین شده است و چرا بازپرداخت آن با سود بالا و بازه زمانی پایین است؟

میزان و شیوه پرداخت تسهیلات کرونایی براساس تصمیم ستاد مدیریت بحران کرونا و کارگروه راهبری تشکیل شده در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تدوین شده است. بر اساس این مصوبات از نیمه دوم خرداد ماه امسال زیاندیدگان دارای کدکارگاه به ازای هر نیروی شاغل مبلغ  16 میلیون تومان و فاقدین کدکارگاه مبلغ 6 تا 16 میلیون تومان با ثبت تقاضا در سامانه کارا می‌‏توانند، دریافت کنند. جزییات و فلسفه این مصوبات را از آن ستاد و وزارتخانه جویا شوید.

رایزنی با سازمان بودجه برای جبران خسارات فرهنگ در 6 ماه اول سال

* تسنیم: جدای از پرداخت وام برای بلند مدت و تداوم بحران کرونا وزارت ارشاد چه تدبیری برای حمایت از مشاغل اندیشیده شده است؟

به زودی میزان خسارت بخش فرهنگ، هنر و رسانه در شش ماه اول سال جاری که در حال برآورد است، اعلام خواهد شد. بر همین مبنا رایزنی و تعاملات فشرده‏ای‏ با سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دیگر مراجع ذیصلاح انجام پذیرفت و برای تامین اعتبارات لازم جبران این خسارات دو کارگروه در این وزارتخانه و سازمان برنامه و بودجه کشور تشکیل شده است.

اعطای وام قرض‌الحسنه 4 درصدی ارشاد

در همین راستا برای اعطای وام‏‌های قرض‌‏الحسنه با کارمزد 4 درصد، پرداخت حق بیمه اعضای صندوق اعتباری هنر، اعطای کمک‌‏های بلاعوض و نیز تأمین مسکن هنرمندان، برنامه‏‌ریزی‏‌های ویژه‌‏ای انجام شده  که مراحل اجرایی آن در حال پیگیری و انجام است که بزودی شرایط و چگونگی آن اعلام خواهد شد.

*تسنیم:‌ جدای از نظام اعطای تسهیلات آیا نظام تخصیص و پرداخت یارانه‌های فرهنگی نیز در سال جاری دستخوش تغییرات شده و یا می‌شود؟

طبیعتاً به تبع تغییر ماهیت برگزاری رویدادها با توجه به شرایط جاری، در تخصیص و پرداخت یارانه­‌ها هم تغییراتی وجود خواهد داشت که از سوی معاونت­‌های تخصصی پیش­‌بینی و ابلاغ خواهد شد.

* تسنیم:‌ درباره تسهیلات پرداختی به واحدهای چاپی تا چه میزان عمل شده است؟ برخی از فعالان چاپ می‌گویند که از این صنف تاکنون کسی دریافتی نداشته است.

بر اساس گزارش دریافتی 16 شهریور از  سامانه کارا تاکنون2989 فقره پرونده مربوط به کسب و کارهای صنعت چاپ در این سامانه با 10530 نیروی شاغل در این سامانه ثبت شده است.

صنعت چاپ37.5 درصد تسهیلات پرداختی فرهنگ را دریافت کرد

بر مبنای همین گزارش بنگاه‏‌های آسیب‏دیده صنعت چاپ تاکنون بالغ بر 156 میلیارد تومان درخواست تسهیلات داشته‌‏اند که این میزان بیش از 32 درصد تسهیلات درخواستی بنگاه‌‏ها در رسته فرهنگی است. بانک‌‏های عامل بر اساس گزارش‌‏های دریافتی از سامانه کارا تاکنون بالغ بر 57 میلیارد و پانصد میلیون تومان به متقاضیان صنعت چاپ پرداخت داشته‌‏اند که این میزان 37.5 درصد از کل تسهیلات پرداختی به رسته فعالیت فرهنگی و جزئیات این اطلاعات در جدول زیر قابل رؤیت است.

* تسنیم:‌یکی از موضوعات قابل توجه در حوزه سامانه کارا ثبت‌نام کارگاه‌ها و فعالان فرهنگی فاقد بیمه بود. با توجه به اینکه در حوزه فرهنگ عمدتا فعالان بیمه نیستند و تعداد کارمندان بیمه‌شده‌شان نیز اندک است، مبلغ تسهیلات کاهش می‌یابد. برای این موضوع تدبیری نمی‌توان اندیشید؟

ما تاکنون رایزنی‌‏های بسیاری با مراجع ذی‌صلاح درباره تفاوت ماهوی بنگاه‌‏های فرهنگی، هنری و رسانه‌‏ای و ضرورت حمایت ویژه از این بنگاه‏‌ها انجام داده‌ایم‌، امیدواریم  بزودی بتوانیم بخشی از این حمایت‏‌ها را عملیاتی کنیم. همانگونه که در جدول  اطلاعات سامانه کار هم قابل مشاهده است، بیشترین پرونده ثبت تقاضای بخش فرهنگ، هنر و رسانه نیز با 10333 فقره و 10413 نفر اشتغال مربوط به متقاضیان غیررسمیِ فاقد بیمه است، اما تسهیلات تخصیصی به مراتب کمتر از دیگر بنگاه‌‏ها است؛ چون بر اساس شیوه‌‏نامه‏‌های رسمی اعطای تسهیلات کرونایی، چنین چارچوب‏‌هایی برای میزان تسهیلات در نظر گرفته شد.

 * تسنیم:‌در موارد بسیاری این فعالان (فاقدان بیمه) با وجود دارا بودن پروانه فعالیت رسمی از وزارت ارشاد در یکی از رسته‌ها، موفق به ثبت‌نام در سامانه نشده بودند و به اصطلاح کد ملی آنها احراز نمی‌شد. این ماجرا چه علتی داشت و آیا قابل حل شدن هست؟

اطلاعات بنگاه‏‌ها و یا فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‏‌ای فاقد بیمه پس از تنظیم بر مبنای اطلاعات دریافتی از صنوف، صندوق اعتباری هنر و معاونت‏‌ها و مراکز و سازمان‏‌های تخصصی ستادی و استانی که مرجع صدور مجوز هستند در قالب مورد نظر وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی تدوین و برای بارگذاری روی سامانه کارا در اختیار این وزارتخانه قرار گرفت.

بدیهی است تنها کسانی قادر به ثبت درخواست در این سامانه خواهند بود که طبق اطلاعات سازمان تأمین اجتماعی از سوی دستگاه‏‌ها و نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی دیگری بیمه نشده باشند. در صورت بروز مشکلات دیگری برای متقاضیان، دفتر اقتصاد فرهنگ و هنر این معاونت، پیگیری‏‌های مستمری را در تعامل با مسئولان سامانه کارا و مدیران وزارت کار انجام داده است که تاکنون نیز ادامه دارد.

تسهیلات وزارت ارشاد برای روزنامه‌نگاران بی‌‌کار و بدون بیمه

 * تسنیم: در حوزه حمایت از اهالی فرهنگ و قلم و رسانه که به دلیل بحران کرونا شغل خود را از دست داده و بیمه نیستند، تدبیر ویژه‌ای اندیشیده شده است؟

نظر به اهمیت اقدامات حمایتی، در سه بخش حق بیمه، سرانه درمان و جبران خسارت بیکاری، اعتبارات حمایتی مورد نیاز را صندوق اعتباری هنر پیش‏‌بینی کرده است که مبالغی از حق بیمه برای سه ماه اول سال جاری پرداخت شد و  مابقی آن هم در دست پیگیری و تأمین اعتبار است و همچنین اعتباری برای کمک‏‌های بلاعوض تأمین شده است که به زودی با ابلاغ شیوه‏‌نامه چگونگی پرداخت، از سوی صندوق اعتباری هنر اقدام لازم انجام می‌شود.

*  تسنیم:‌ با توجه به تداوم بحران کرونا آیا برنامه وزرات ارشاد و وزرات صمت در ماه‌ها و حتی سال آینده تداوم روند حمایتی فعلی است؟

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مقابله با پیامدهای گوناگون استمرار بحران کرونا در سه مقطع کوتاه مدت (یک تا شش ماه)، میان‏مدت (یک ساله) و بلندمدت  (دو الی سه ساله) برنامه‏‌ریزی‏‌هایی را انجام داده است که اتخاذ رویکرد و راهبرد حمایتی به صورت غلتان در هر مقطع و با توجه به شرایط صورت پذیرفته و اطلاع‌‏رسانی خواهد شد.

* تسنیم: آیا این تسهیلات مرحله دومی هم دارد؟ یعنی قرار است دوباره تسهیلاتی به دریافت‌کنندگان در ماه‌های آتی پرداخت شود؟

فارغ از برنامه‏‌های دستگاهی که در پاسخ‏‌های پیشین بیان شد، درباره تمدید مهلت اعطای تسهیلات کرونایی از طریق سامانه کارا که تا پایان شهریور تمدید شده است را بایستی از کارگروه پیامدهای اقتصادی ستاد ملی مدیریت بحران کرونا جویا شوید.

انتهای پیام/