موضوعات مهم جهانی در جلسه مجازی مجمع عمومی سازمان ملل
این گزارش نگاهی است به مهم‌ترین محورهای مورد توجه در سخنان شماری از سران کشورها در هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد که به صورت مجازی برگزار شد.
گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- سران کشورهای دنیا در هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد که از سه‌شنبه گذشته در نیویورک آغاز شد درباره مسائل مهم و مشترک دنیا نظرات خود را مطرح کردند. این نشست در سال جاری به صورت مجازی برگزار شد. در این گزارش مهم‌ترین محورهای سخنرانی سران کشورهای دنیا جمع‌آوری شده است.
جمهوری اسلامی ایران
رئیسجمهور ایران در سخنرانی خود که سه‌شنبه گذشته ایراد شد، درباره مسائل مختلف از جمله تحریم‌های آمریکا علیه ایران، خشونت‌ها علیه معترضان در آمریکا و شیوع ویروس کرونا روابط اظهار نظر کرد.
- اعتراضات آمریکا
آقای روحانی، تصاویر منتشر شده از کشته شدن «جورج فلوید»، شهروند سیاه‌پوست آمریکایی توسط یک پلیس سفیدپوست را به «پای استکبار بر گلوی ملت‌های مستقل» تشبیه کرد و گفت: «ملتِ دلاور ایران دهه‌هاست این‌گونه بهای آزادی‌خواهی و رهایی از سلطه و استبداد را پرداخت نموده ولی با ایستادگی، به بالندگی و پیشرفت خود ادامه داده و بر نقش تاریخی و تمدنی خود، به عنوان محورِ صلح و ثبات، مبارزه با اشغال و افراط، و منادی گفتگو و رواداری پایدار مانده است.»
- کرونا
رئیسجمهور ایران درباره شیوع ویروس کرونا گفت که این ویروس با همه کوچکی خود مدیریت جهانی و حکمرانی داخل کشورها را به چالش کشید. روحانی گفت کرونا به علت رشد علم و فناوری اکنون به درد مشترک همه انسان‌ها تبدیل شده. روحانی تصریح کرد این درد مشترک نشان داد به رغم همه پیشرفت‌ها هنوز علم بشر در برابر جهل او ناچیز است.
- تحریم‌ها
روحانی با ارائه فهرستی از جنایت‌های آمریکا و کشورهای غربی علیه ملت ایران گفت: «چنین ملتی شایسته تحریم نیست. جواب صلح، جنگ نیست. پاداش مبارزه با افراط‌گری، ترور نیست. پاسخ رای ملت‌ها در ایران، در عراق و در لبنان، تحمیل آشوب‌های خیابانی و حمایت از روندهای غیردموکراتیک نیست.»
روحانی گفت: «کجا سابقه دارد دولتی نتیجه 13 سال مذاکره جهانی با حضور دولت سلف خود را، بدون هیچ دلیلی زیرپا‌گذارد، قطعنامه شورای امنیت را با وقاحت نقض کند و حتی دیگران را به دلیل اجرای قطعنامه شورای امنیت تحریم و تنبیه کند، و در همان حال مدعی مذاکره و معامله بزرگ باشد؟ آمریکا نه می‌تواند مذاکره را برما تحمیل کند و نه جنگ را.»
آمریکا
بخش زیادی از سخنرانی «دونالد ترامپ» در این نشست به تبلیغات علیه چین و همچنین مبارزه با ویروس کرونا اختصاص داشت. او طبق روال سخنرانی‌های قبلی‌اش در سال‌های گذشته از این تریبون برای تبلیغ دستاورهای ادعایی دولتش هم استفاده کرد.
- کرونا
ترامپ بار دیگر به جای نام ویروس کرونا از «ویروس چینی» استفاده کرد. او گفت: «هفتاد و پنج سال بعد از پایان جنگ جهانی دوم و پایه‌گذاری سازمان ملل متحد، ما بار دیگر با یک نزاع جهانی بزرگ مواجه شده‌ایم. ما مبارزه سختی را با این دشمن نامرئی-با ویروس چینی» آغاز کرده‌ایم که جان انسا‌ن‌های بی‌شماری در 188 کشور دنیا را گرفته است.
در حالی که آمریکا از لحاظ شمار مبتلایان به کرونا و مرگ ومیرها بر اثر آن در صدر کشورهای دنیا قرار دارد ترامپ در ادامه به دفاع از عملکرد دولتش در مبارزه با این ویروس پرداخته است. او گفت دولت او تعداد قابل توجهی دستگاه تنفس مصنوعی تولید کرده است.
ترامپ از مسئله شیوع این ویروس برای حمله به چین استفاده کرد. او گفت که دنیا باید کشوری را که این معضل را به دنیا تحمیل کرد، پاسخگو کند.
- تنش‌ها با چین
رئیسجمهور آمریکا مدعی شد که چین در نخستین روزهای شیوع ویروس کرونا پروازهای داخلی خودش را ممنوع کرد، اما اجازه داد هواپیماهای این کشور به سایر نقاط دنیا پرواز کنند. او گفت: «چین در همان حال که پروازهای داخلی خودش را لغو می‌کرد و شهروندانش را در داخل کشور قرنطینه می‌کرد اقدام من در منع سفر به چین را محکوم می‌کرد.»
ترامپ مدعی شد دولت چین و سازمان جهانی چین- که به ادعای او تحت کنترل چین عمل می‌کند- به غلط اعلام کردند که شواهدی از انتقال ویروس از انسان به انسان وجود ندارد. او تصریح کرد: «آنها بعد از آن به غلط گفتند که افراد بدون نشانه باعث انتشار بیماری نمی‌شوند. سازمان ملل بایستی چین را بابت اقداماتش پاسخگو کند.»
رئیسجمهور آمریکا در ادامه سخنانش چین را به دفع میلیون‌ها تن آشغال در اقیانوس‌ها، استفاده از آب‌های سایر کشورها برای ماهیگیری، تخریب آب‌سنگ‌های مرجانی، انتشار جیوه سمی در جو و انتشار کربن متهم کرد و گفت: «آنهایی که به سوابق استثنایی ایالات متحده در زمینه محیط زیست حمله کرده و ایجاد آلودگی توسط چین را نادیده می‌گیرند علاقه‌ای به محیط زیست ندارد. می‌خواهند فقط آمریکا را تنبیه کنند و من این را تحمل نمی‌کنم.»
- ایران
ترامپ بار دیگر از خروج از برجام و اقدام تروریستی خود در به شهادت رساندن حاج قاسم سلیمانی، فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شماری از همراهان ایشان در نزدیکی فرودگاه بغداد به عنوان دستاوردهای دولت خودش یاد کرد.
او گفت: «ما از توافق هسته‌ای وحشتناک ایران خارج شدیم.»
- توافق‌های سازش با صهیونیسم
دونالد ترامپ از علنی‌سازی روابط میان رژیم صهیونیستی و چند کشور عربی به عنوان «معامله‌های صلحی» یاد کرد که «طلیعه خاورمیانه‌ای جدید» هستند. رئیسجمهور آمریکا گفت: «این معامله‌های پیشتازانه صلح، طلیعه خاورمیانه جدد هستند. ما با اتخاذ رویکردهای متفاوت به نتایج متفاوت دست پیدا کرده‌ایم- نتایجی که بسیار متعالی هستند.» رئیسجمهور آمریکا مدعی شد که سایر کشورهای عربی هم به توافقات سازش با رژیم صیهونیستی ملحق خواهند شد.
چین
«شی‌جین پینگ»، رئیسجمهور چین تقریباً تمام سخنرانی خود در مجمع عمومی را به ویروس کرونا و تلاش‌های پکن در مبارزه با آن اختصاص داد و بدون نام بردن از آمریکا به اتهامات این کشور درباره اینکه پکن به دنبال توسعه‌طلبی یا به دست آوردن هژمونی جهانی است پاسخ داد.
- کرونا
شی‌جین‌پینگ بر خلاف مواضع دونالد ترامپ، حل معضل مربوط به شیوع ویروس کرونا در دنیا را در گرو همبستگی جهانی دانست و بر ضرورت پرهیز از یکجانبه‌گرایی و اتهام‌پراکنی علیه یکدیگر تأکید کرد. او گفت: «در برابر این ویروس ما باید همبستگی‌ها را تقویت کرده و با کمک هم از این معضل عبور کنیم.»
- نظم جهانی
شی جین پینگ در لابلای اظهاراتش به صورت تلویحی از نظم جهانی فعلی انتقاد کرد و خواستار کنار گذاشتن رویکرد «بازی حاصل جمع صفر شد. او گفت: «به همین دلیل است که ما باید از چشم‌انداز تشکیل اجتماعاتی با آینده‌های مشترک که در آن همه به هم پیوند خورده‌اند استقبال کند.»
رئیسجمهور چین گفت: «ما باید تلاش‌ها برای ساختن بلوک‌هایی که هدف آن بیرون نگاه داشتن دیگران است را رد کرده و به مخالفت با رویکردهای حاصل جمع‌صفر بپردازیم. باید یکدیگر را به عنوان اعضای خانواده‌ای بزرگ ببینیم، دنبال همکاری‌های برد-برد باشیم، از مناقشات ایدئولوژیکی بالاتر بایستیم و به دام برخورد تمدن‌ها نیفتیم.»
شی جین پینگ خواستار احترام به انتخاب مستقلانه کشورها برای پیگیری الگوهای خاص خود برای توسعه شد. او گفت: «مهم‌تر از همه اینکه، ما باید به انتخاب مستقل کشورها برای پیگیری الگو و مسیر توسعه احترام بگذاریم. دنیا، ذاتاً متنوع است و ما باید این تنوع را به یک منبع الهام‌بخش بادوام برای پیشرفت بشر تبدیل کنیم.»
روسیه
«ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه هم در سخنرانی خود به مسائلی مانند شیوع ویروس کرونا، مقابله با استفاده نظامی از تأسیسات فضایی، تمدید پیمان منع سلاح‌های هسته‌ای با آمریکا، امنیت سایبری و اجتناب از جنگ تجاری و تحریم پرداخت.
- کرونا
ولادیمیر پوتین گفت که روسیه آماده است با سایر کشورها و نهادهای بین‌المللی در زمینه‌های مختلف برای مقابله با ویروس کرونا همکاری کند و از جمله آمادگی دارد واکسن ساخت روسیه را به سایر کشورهای دنیا ارسال کند. او همچنین با تأکید بر ضرورت تقویت توان سازمان جهانی بهداشت خواستار رفع موانع برای مشارکت کشورها در تولید داروی کرونا شد.
پوتین پیشنهاد کرد در آینده نزدیک یک کنفرانس بین‌المللی در بالاترین سطوح با هدف تولید واکسن جهت مبارزه با ویروس کرونا برگزار شود. وی بر ضرورت اطمینان از دسترسی آزاد به واکسیناسیون کرونا برای شهروندان همه کشورها تأکید کرد.
رئیسجمهور روسیه طرح کشورش به نام «کریدورهای سبز» را برای مبارزه با این ویروس یادآوری کرد. او گفت: «علاوه بر این، مایلم بار دیگر طرح روسیه برای ایجاد کریدورهای سبز، عاری از جنگ‌های تجاری و تحریم‌ها را برای تأمین کالاها، غذا، دارو و تجهیزات حفاظت شخصی برای مبارزه با این ویروس را یادآوری کنم.»
- ساختار شورای امنیت
یکی از مسائلی که رئیسجمهور روسیه بر آن تأکید کرد لزوم توجه بیشتر ساختار شورای امنیت به منافع همه کشورها و مواضع مختلف آنها بود. او گفت: «منطق ما این است که شورای امنیت باید بیشتر منافع همه کشورها و تفاوت در مواضع آنها را در بر بگیرد و فعالیتش را بر اصل اجماع وسیع در میان کشورها استوار کند و در همان حال به عنوان ستون حاکمیت جهانی عمل کند. این مهم حاصل نخواهد شد مگرآنکه اعضای شورای امنیت حق وتوی خودشان را حفظ کنند.»
- تحریم‌ها و جنگ تجاری
رئیسجمهور روسیه تأکید کرد کاهش بیکاری در دنیا منوط به رها کردن دنیای تجارت از تحریم‌های غیرقانونی است. او گفت: «در کل، رها کردن تجارت دنیا از ممنوعیت‌ها، محدودیت‌ها و تحریم‌های غیرقانونی، اثر زیادی در احیا رشد جهانی اقتصاد و کاهش بیکاری خواهد داشت.»
فرانسه
«امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه از رقابت میان چین و آمریکا انتقاد کرد و گفت ویروس کرونا باید همانند شوکی عمل کرده و سازمان ملل متحد را بیدار کند. او همچنین مخالفت پاریس را با اعمال تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اعلام کرد.
- انتقاد از رقابت چین و آمریکا
ماکرون از اختلافات میان چین و آمریکا در بحبوحه شیوع ویروس کرونا انتقاد کرد. او گفت: «اعضای دائم شورای امنیت قادر نبودند آن‌طور که دوست داشتیم گرد هم جمع شوند چون دو کشور عضو دائم شورای امنیت ترجیح دادند به جای همکاری موثر، خصومت با یکدیگر را انتخاب کنند.»
رئیسجمهور فرانسه گفت: «همه شکاف‌هایی که قبل از شیوع ویروس وجود داشتند- درگیری‌های هژمونیک میان قدرت‌ها، تضعیف چندجانبه‌گرایی و ابزاری‌سازی آن و بی‌توجهی به قوانین بین‌المللی- در نتیجه بی‌ثباتی ایجاد شده در دنیا تسریع شد و عمق پیدا کرد.»
او اضافه کرد: «دنیا به شکلی که در حال حاضر هست، صرفنظر از وزن جهانی آمریکا و چین، صرفنظر از تاریخی که ما را به هم و به خصوص به ایالات متحده گره می‌زند نمی‌تواند به ورطه رقابت میان این دو قدرت بزرگ دنیا تبدیل شود.»
- انتقاد از تحریم‌های آمریکا
رئیسجمهور فرانسه ادعای ایالات متحده آمریکا در بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را رد کرده و تصریح کرد سیاست موسوم به «کارزار فشار حداکثری» نتوانسته است تغییری در سیاست‌های ایران ایجاد کند. او در عین حال، طرحی که قبلاً با عنوان «طرح مکمل برجام» پیشنهاد داده بود را تکرار کرد.
ماکرون گفت: «راهبرد فشار حداکثری که چندین سال به کار گرفته شده قادر نبوده فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران را متوقف کند، ضمن آنکه به ما اطمینان خاطر نداده که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد. فرانسه در کنار شریکان آلمانی و انگلیسی خود، کماکان خواستار اجرای کامل و جامع این توافق خواهد شد و نقض این توافق از سوی ایران را هم نخواهد پذیرفت.»
او گفت: «صرفنظر از همه اینها، ما بر اساس اقدام ایالات متحده امریکا در خروج از برجام، بر سر فعال‌سازی ساز و کاری که ایالات متحده قادر به فعال‌سازی آن نبوده است مصالحه نخواهیم کرد. این اقدام، وحدت شورای امنیت و سلامت تصمیم‌های آن را تضعیف خواهد کرد و خطر تشدید تنش‌ها در منطقه را به همراه خواهد داشت.»
- فلسطین و توافق سازش
ماکرون ضمن استقبال از سازش کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی تأکید کرد صلح ماندگار و منصفانه در شرایطی حاصل خواهد شد که فلسطینی‌ها قادر به احقاق حقوق خود باشند. او گفت: «صلح در خاورمیانه، کماکان یک ضرورت است. من از این واقعیت که کشورهای عربی اسرائیل را به رسمیت شناخته‌اند استقبال می‌کنم.»
وی در ادامه تصریح کرد: «اما حصول صلح ماندگار و منصفانه، بایستی راهی برای بازگشت به مذاکرات قاطع وجود داشته باشد که به فلسطینی‌ها اجازه دهد سرانجام بتوانند به حقوق خودشان دست پیدا کنند.»
آلمان
«آنگلا مرکل»، صدر اعظم آلمان در سخنرانی از قبل ضبط‌شده خود بر ضرورت اصلاح ساختار شورای امنیت و اتحاد بیشتر میان اعضای آن تأکید کرد. او گفت اکثر مواقع، جلوی تصمیم‌های شورای امنیت در مواقعی که به چنین تصمیماتی نیاز است گرفته می‌شود.
- اصلاح شورای امنیت
مرکل درباره اصلاح ساختار شورای امنیت گفت: «سازمان ملل باید بتواند توسعه بیشتری بیابد تا توانایی برخورد با چالش‌های جهانی قرن 21 را داشته باشد». مرکل تأکید کرد که آلمان آماده است تا مسئولیت خود را بپذیرد و در این روند مشارکت کند. وی با یادآوری وضعیت ویروس کرونا گفت: «مشکلات جهانی، علی رغم مرزهای ملی به توافق و همکاری نیاز دارند».
صدراعظم آلمان افزود که منافع تک تک کشورهای عضو می‌تواند مانع عملکرد صحیح سیستم سازمان ملل شود. مرکل گفت: «رفاه ما تقسیم می‌شود و رنج و مشکلات ما نیز همین‌طور است. ما یک جهان هستیم.»
انگلیس
«بوریس جانسون»، نخست‌وزیر انگلیس نیز از جمله سخنرانانی بود که تمام وقت خود را به صحبت درباره ویروس کرونا اختصاص داد و خواستار همکاری‌های بین‌المللی برای مبارزه با این ویروس شد. او در لابلای اظهارات خود از اختلافات میان کشورها که شیوع این ویروس آن را آشکارتر کرده انتقاد کرد.
- کرونا
بوریس جانسون درباره شیوع کرونا گفت: «هیچ‌گاه در تاریخ بشر، ابنا بشر تا این حد درگیر یک موضوع مشترک برای گفت‌وگو نبوده است. ما گفت‌وگوهای یکسانی را پیگیری کرده‌ایم، درباره احتمال یافته شدن داروهایی یکسان پژوهش کرده‌ایم و بارها و بارها لغت یکسانی را در موتورهای جستجوی خودمان تایپ کرده‌ایم. کووید-19 بشر را به شکلی بی‌سابقه متحد کرده است.»
نخست‌وزیر انگلیس با وجود این گفت: «اما این بحران، عاملی فوق‌العاده برای اختلاف هم بوده است. این دشمن کوچک همه را به شکلی یکسان تهدید کرده، اما اعضای سازمان ملل 193 عملیات جداگانه را برای مبارزه با آن آغاز کرده، گویی که در هر کشور گونه‌‌ای متفاوت از انسان‌ها زندگی می‌کنند.»
بوریس جانسون در بخش دیگری از اظهاراتش به تحقیقات برای ساخت واکسن کرونا اشاره کرده و یادآوری کرد در حال حاضر دنیا در حال کار بر روی 100 واکسن احتمالی برای مقابله با کرونا است. او گفت که هنوز مشخص نیست کدام یک از این واکسن‌ها موفقیت‌آمیز خواهند بود. نخست‌وزیر انگلیس گفت واکسن تولید شده در دانشگاه آکسفورد در حال گذراندن مرحله سوم آزمایش‌های بالینی است. نخست‌وزیر انگلیس مدعی شد در صورتی که این واکسن موفقیت‌آمیز باشد، انگلیس با «موسسه سرم هند» صحبت کرده تا یک میلیاد دوز آن در اختیار کشورهایی با درآمد متوسط قرار گیرد.
ترکیه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل از توافق هسته‌ای با ایران دفاع کرد و خواستار آن شد که اختلاف‌های جهانی بر سر برنامه هسته‌ای ایران از طریق گفتگو و مذاکره حل شود. او درباره مسائل فلسطین، لیبی و سوریه هم اظهارنظر کرد.
- ایران
اردوغان در پیام ویدیویی خود به مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «ما با در نظر گرفتن قوانین بین‌المللی و از طریق گفتگو و دیپلماسی از حل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران پشتیبانی می‌کنیم. من مجدداً خواهش می کنم که همه طرف‌ها به مسئولیت‌های خود در برجام مشترک عمل کنند، زیرا برجام نقشی جدی در امنیت منطقه و جهان دارد.»
- فلسطین
رئیسجمهور ترکیه با بیان اینکه فلسطین در سایه ادامه سیاست‌های خشونت‌بار اسرائیلی پیوسته در این سال‌ها زخم خورده گفت: «حل اختلاف میان فلسطین و اسرائیل تنها از طریق تشکیل کشور فلسطینی دارای حاکمیت در مرزهای 1967 امکان‌پذیر است.»
- اصلاح ساختار سازمان ملل
رئیسجمهور ترکیه تصریح کرد برخورد جهانی با ویروس همه‌گیر کرونا باعث شد ضرورت انجام اصلاحات در ساختار شماری از سازمان‌های بین‌المللی به یک موضوع جدی تبدیل شود.
انتهای پیام/
