کارشناس مسائل آمریکا: نظام سرمایهداری اجازه ظهور به جریان سوم را نمیدهد
کارشناس مسائل آمریکا معتقد است ساختار نظام انتخاباتی آمریکا به گونهای شکل گرفته که نه تنها اجازه ظهور به جریانهای ضدسرمایه داری را نمیدهد بلکه برخی از احزاب که اصطلاحاً به آنها «حزب سوم» میگویند در آمریکا نمیتوانند وارد چرخه قدرت شوند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، به ندرت شاهد بودهایم که اندیشه و تفکری غیر از سرمایهداری (کاپیتالیستی) در نظام سیاسی آمریکا ظهور پیدا کند و کسانی که کوچکترین زاویهای با نظام سرمایه داری داشته باشند، طرد میشوند و به وضوح شاهد تمامیتخواهی و «دلارکراسی» در ساختار سیاسی آمریکا هستیم.
درباره دلایل این مسئله با امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسایل آمریکا گفتوگو کردهایم. وی معتقد است جریانهای رقیب سرمایه داری در آمریکا بسیار ناچیز هستند و قدرت تاثیری گذاری بر روند سیاسی آمریکا را ندارند که دلیل این مسئله هم ریشه در ساختار سیاسی این کشور دارد و هم اینکه جامعه آمریکا نیز اساساً ضدسرمایهداری نیست.
تسنیم: نظام سرمایه داری بر ساختار و چارچوب سیاسی آمریکا سلطه دارد و اجازه نمیدهد هیچ فرد یا اندیشهای خارج از این نظام رشد پیدا کند و یا به قدرت دست یابد. در همین راستا شاهد بودیم علی رغم اینکه برنی سندرز از پایگاه اجتماعی قدرتمندی در آمریکا برخودار است اما هم در انتخابات قبلی و هم در انتخابات پیش رو از طرف هم حزبهایی خود کنار گذاشته شد چرا که بعضی شعارها و برنامههای او میتوانست خارج از چارچوب نظام کاپیتالیستی باشد. تحلیل و نظر شما در این باره چیست؟
در مرحله اول ما نباید اشتباه بگیریم که تفکرات آقای سندرز یا جناح ترقیخواه، ضدسرمایهداری هستند، آنها خواستار انسانی شدن مناسبات نظام سرمایهداری هستند و چارچوبهای اصلی آن را میپذیرند ولی معتقدند که برای حفظ نظام سرمایهداری لازم است یک سری اصلاحاتی انجام شود تا از خشم تودهها جلوگیری شود و نظام دچار فروپاشی از درون نشود. در حقیقت جریانهای اصلاح طلب هستند نه برانداز.
در واقع گروههایی که خواستار براندازی نظام سرمایهداری در ایالات متحده هستند بسیار جریانهای کوچکی هستند و در حاشیه قرار دارند. یعنی اگر به عنوان بدیلی یا الگوی برای نقد نظام سرمایهداری بخواهیم عنوان کنیم نظام سوسیالیسی یا کمونیستی احزاب خیلی کوچکی هستند که البته در آمریکا فعالیت میکنند و بعضی وقتها هم غیرقانونی اعلام شدهاند. بعضی احزاب سوسیالیسی و کمونیستی فعالیت دارند اما مورد پذیرش قرار نمیگیرند.
تسنیم: دلیل این مسئله چیست و ساختار سیاسی آمریکا تا چه حدی در مقابل جریانها و اندیشههای رقیب نظام سرمایهداری انعطاف دارد و اجازه فعالیت به آنها میدهد؟
جامعه آمریکا اصولا ضدسرمایه داری نیست البته نقدهای جدی به بی عدالتیها و تبعیضها در درون نظام سرمایه داری وجود دارد اما اکثریت یا بخش قابل توجهی مخالف نظام سرمایه داری نسیتند.
اما از نظر ساختاری نظام انتخاباتی آمریکا به گونهای شکل گرفته که نه تنها اجازه ظهور و بروز جریانهای ضدسرمایهداری را نمیدهد بلکه در درون نظام سرمایهداری برخی از احزاب که اصطلاحاً به آنها «حزب سوم» میگویند در آمریکا نمیتوانند وارد چرخه قدرت شوند و قدرت بین دموکراتها و جمهوریخواه دست به دست میشود در حالی که حزب سبز و حزب قانون اساسی، حزب رفورم هیچکدام ضدسرمایه داری نیستند. چارچوبهای فکر نظام سرمایهداری را قبول میکنند و ساختار نظام سرمایه داری را قبول دارند، ولی خوب بعضی وقتها راهحلهای متفاوتی را مطرح میکنند که همان هم مورد پذیرش قرار نمیگیرد و دلایلی متعددی وجود دارد که چرا این احزاب نمیتوانند موفق شوند.
تسنیم: برخی آمارها و نظرسنجیها اخیر نشان میدهد گرایش مردم آمریکا به اندیشهها و رویکرد رقیب سرمایه داری همانند سوسیالیسم افزایش قابل توجهی داشته است. فکر میکنید دلیل این مسئله چه میتواند باشد؟
ببینید آن سوسیالیسمی که در تصور ما وجود دارد از جمله سوسالیسم اروپایی به خصوص سبک شرقی اروپایی که به نظام برنامه ریزی اتحاد جماهیر شوروی نزدیک میشود، اصولا در ایالات متحده آمریکا هیچ جایگاهی ندارد و همانطور که گفتم بیشتر عدالت خواهی است تا اشتراکی کردن امکانات و امور.
یعنی اگر سوسیالیسم به معنی اشتراکی کردن ابزارهای تولید و توزیع برابر امکانات باشد در ایالات متحده خواهانی ندارد به همین دلیل است که احزاب سوسیالیست در آمریکا شکل نگرفتند در حالی که در اروپا این اتفاق افتاده و حتی در بعضی کشورها سوسیالیستها به قدرت رسیدهاند و دولت تشکیل دادهاند.
اما در آمریکا سوسیالیسم بیشتر به معنی آن است که تبعیضها کنار گذاشته شود، عدالت رعایت شود و برابری در بعضی حوزهها شکل بگیرد ولی همچنان مالکیت خصوصی مقدس شمرده میشود و اینکه هرکس بیشتر تلاش کند بیشتر پول به دست میآورد و دولت در امور اقتصاد دخالت نکند. اینها همه چارچوبهای فکری سرمایه داری است که با سوسیالیسم فاصله دارد.
در این نظرسنجیها بیشتر بحث این است که فاصله یک درصدیها با 99 درصدیها کمتر شود؛ از ثروتمندان مالیات بیشتری گرفته شود، تبعیضات نژادی و جنسیتی کمتر شود و گرنه بحث احترام به مالکیت خصوصی همچنان در آمریکا به عنوان یک امر کاملا مقدس پذیرفته شده است.
این بحث مطرح است و شنیده میشود که انتخابات فعلی یکی از نشانه بحران در نظام سرمایه داری دارد، آیا شما با ایده موافق هستید؟
بحرانها در نظام سرمایه داری واقعی است. اساساً شکلگیری تفکر سوسیالیسم به دلیل بحرانهایی بود که در نظام سرمایهداری پیش آمد و راه خروج از بحران را نیز معرفی کرد اما این به معنی آن نیست که بحران سرمایهداری را به یک انتخابات تقلیل بدهیم.
در نظام سرمایهداری به صورت طبیعی بحران و کنش و واکنش وجود دارد و تلاشهایی برای نجات و اصلاح سرمایهداری صورت میگیرد اما با مکانیزمهای خودش و با ابرازها و راهکارهایی که تعبیه شده است. اگر موفق نشوند سعی میکنند روشهای جدیدی را خلق کنند اما به نظرم بحران خیلی بزرگتر از آن است که بخواهیم انتخابات را به عنوان مصداق آن در نظر بگیریم.
انتهای پیام/