گزارش// بی توجهی مسئولان به پوشش بیمه‌ای خدمات سالمندان/ ممنوعیت پذیرش سالمندان در مراکز در ایام کرونا + تصاویر

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ بنابر اعلام سازمان بهداشت جهانی، 60 سالگی آغاز سالمندی است. افراد پس از سال‌ها کار و تلاش زمانی که دیگر گنجینه‌ای از تجربه و آموزه‌های روزگار را به همراه دارند وارد مرحله جدیدی از زندگی خود یعنی سالمندی می‌شوند. آن زمان است که تکریم موی سپید آنها بر همه واجب بوده و خانواده‌ها نیز تلاش می‌کنند بهترین‌ها را برای سالمندان خود فراهم کنند.

در سال1355جمعیت سالمند کشور 5 درصد از کل جمعیت بود و امروزه به 10 درصد رسیده است و  سن امید به زندگی نیز 20 سال افزایش یافته است. همچنین در سال 2015 جمعیت سالمند جهان 12 درصد بوده و در سال 2035 به 16 درصد و در سال 2050 به 21 درصد خواهد رسید و این در حالی است که در کشور ایران جمعیت سالمندی در طی این سالها به 31 درصد خواهد رسید و در مقام مقایسه جمعیت سالمندی دنیا در طی این 35 سال هنوز به دو برابر نمی‌رسد در حالی که در کشور ما در همین زمان، جمعیت سالمندی به 3 برابر افزایش خواهد یافت.

با توجه به افزایش جمعیت در دهه 60 و مشکلاتی که از بدو تولد در حوزه‌های مختلف برای متولدین این دهه به وجود آمده است، متولدین دهه 60 در 35 سال آینده به سن سالمندی خواهند رسید و مشکلاتی که از بدو تولد همراه آنها بوده است شامل مشکل اشتغال، ازدواج، مسکن و ... در دوره سالمندی هم آنها را همراهی خواهد کرد و اگر به موقع برای مدیریت سالمندی در ایران اقدام نشود، مشکلات دوره سالمندی برای این گروه به مراتب سنگین تر خواهد بود.

عده‌ای در خانه با تمام سختی‌ها از سالمندانشان نگهداری می‌کنند و برخی دیگر به دلیل بسیاری از مشکلات، ترجیح می‌دهند پدر و مادرشان در مکانی زندگی کنند که علاوه بر دریافت تمام خدمات بهداشتی و درمانی، در کنار هم سن و سال‌هایشان روزگار بگذرانند. از این رو، مراکز نگهداری از سالمندان بسیاری در سراسر کشور راه اندازی شده است.

به مناسبت هفته جهانی سالمندان، به یکی از این مراکز سر زدیم. در بد ورود به این مرکز، چیزی که جلب توجه می‌کرد، نامی بود که برای آن انتخاب شده است؛ مرکز "بزرگان الهام". شاید به نوعی تلاش شده بود با به کار نبردن واژه سالمند، حس پیر بودن به ساکنان آن منتقل نشود.

در این مرکز که ساختمان آن استیجاری است و 4 سال است که فعالیت خود را آغاز کرده، در حال حاضر 27 سالمند زندگی می‌کنند؛ سالمندانی که در میان آنها از پزشک گرفته تا نقاشی چیره دست و سرهنگ بازنشسته، همه و همه برای روزهای بازنشستگی خود، خانه بزرگان را برگزیده‌اند.

برای آشنا شدن با سالمندان این مرکز و بررسی وضعیت آنها، وارد ساختمان مخصوص بانوان می‌شویم.خانم‌هایی با موهای سپید که نشان از سال‌ها تجربه آنها است، دور یک میز جمع شده و در حال بازی هستند. خانم پرستار، یکی یکی شماره ها را با صدای بلند می‌خواند و آنها می‌گردند تا شماره را در کارت‌هایی که جلوشان قرار داده شده پیدا کنند. از میان آنها، یکی می‌گوید: مادر بیا در گوشم بلند شماره را اعلام کن، انگار سمعکم دچار اشکال شده است.

در گوشه‌ای دیگر از این خانه، مادری با یک عروسک زیبا به مبل تکیه داده است. از او می‌پرسم مادر اسم عروسکتان چیست؟، می‌گوید: این دخترم است "ثریا"، بعد از چند ثانیه سوال می‌کنم مادر دخترتان چند سال سن دارد؟، پاسخ می دهد این عروسم ثریا است. در این بین، یکی دیگر از مو سپیدان مجموعه وارد می‌شود و می‌گوید تا چند ساعت پیش می‌گفت این عروسک همسرش است. الان می‌گوید عروسم است. شاید فردا نظر دیگری داشته باشد!

در طبقه پایین ساختمان، مردان سکونت دارند. در تراس مجموعه دور هم جمع شده‌اند و با یکدیگر گفت‌و‌گو می‌کنند. یکی از خاطرات سفرهای گذشته‌اش می‌گوید و دیگری که گویی در جوانی ورزشکار قهاری بوده، از روزهای خوب جوانی برایمان می‌گوید.

برای آشنایی بیشتر با مجموعه سرای سالمندان الهام و گفت‌و‌گو در رابطه با وضعیت سالمندی در کشور به سراغ دکتر حسین قاسم زاده، مدیر این مرکز که خود متخصص سالمندی است می‌رویم.

وی در رابطه با مشکلات سالمندان در ایران و عدم حمایت‌های بیمه‌ای از سالمندان می‌گوید: در بسیاری از کشورها نظیر استرالیا، نیوزلند، آمریکا، انگلیس، کانادا و ...، دولت بخش قابل توجهی از هزینه‌های مراکز سالمندان را پرداخت می‌کند و سرمایه گذاران در این شرایط راغب می‌شوند که در این حوزه ورود پیدا کنند اما متاسفانه در ایران، شاهد حمایت‌های این چنینی نیستیم.

قاسم زاده می‌افزاید: در حال حاضر شاهد هستیم که بسیاری از مدیران و موسسان مراکز از راه اندازی مرکز خود پشیمان هستند و هر روز شاهد بسته شدن یک مرکز به دلیل مشکلات متعدد و عدم حمایت‌های کافی هستیم.

مدیر مرکز سالمندان الهام با اشاره به اشتغال زایی برای بیش از 30 نفر در این مرکز می‌گوید: با راه اندازی این مرکز، ما به نوعی اشتغال زایی نیز داشته‌ایم و اکنون 30 نفر کارمند در مجموعه ما مشغول به فعالیت هستند اما تمام هزینه‌های آنها از سوی مجموعه پرداخت شده و سازمان بهزیستی و دولت در این زمینه کمکی به ما نداشته است. من 3 سال قبل، هر آنچه که سرمایه داشتم برای راه اندازی این مرکز گذاشتم زیرا وقتی از دانشگاه فارغ التحصیل شدم با خود گفتم باید مرکزی را راه‌اندازی کنم که از تمام جوانب نمونه باشد اما به دلیل مشکلات فراوان، کار تاکنون بسیار دشوار بوده است. در سال جاری برای عقد قرارداد ملک استیجاری مان، تردید زیادی داشتم و اگر حمایت‌های خانواده‌های سالمندان مجموعه نبوده، تاکنون چندین بار قصد داشتم مرکز را تعطیل کنم.

این متخصص امور سالمندی با اشاره به روند سالمندی در ایران می‌گوید: در حال حاضر حدود 10 درصد از جمعیت ایران را سالمندان تشکیل می‌دهند. در دنیا شاهد هستیم که جمعیت به صورت آهسته به سمت پیری می‌رود و همزمان کشورها به دنبال فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای سالمندان هستند اما در ایران روند سالمندی بسیار تند تر بوده و متاسفانه زیر ساخت‌ها نیز برای جمعیت سالمند فراهم نیست.

قاسم زاده می‌افزاید: برای فراهم کردن شرایط برای جمعیت سالمند باید از کشورهای موفق در این حوزه نظیر ژاپن کمک بگیریم. باید مشکلاتمان را مشخص کرده و ببینیم در دنیا برای حل این مشکل چه طور برنامه ریزی شده است. طی 10 سال اخیر، کشورهای ژاپن، ایتالیا و آلمان پیرترین کشورهای دنیا بوده‌اند، باید ببینیم این کشورها در ارایه خدمات به سالمندان و معلولان چه طور عمل کرده‌اند.

وی با بیان اینکه " برای ارائه خدمات به سالمندان و معلولان استاندارد تعریف شده نداریم،" می‌گوید: شابلون استاندارد باید برای همه سالمندان در سراسر کشور یکسان باشد. یعنی خدماتی که در یک مرکز به سالمندی در تهران ارایه می‌شود باید همانند خدماتی باشد که به یک فرد سالمند در استان سیستان و بلوچستان ارایه می‌شود اما متاسفانه شاهد این اتفاق نیستیم.

این متخصص حوزه سالمندی، استیجاری بودن ملک مراکز نگهداری از سالمندان را نقطه ضعف تمام مراکز می‌داند و می‌گوید: با توجه به افزایش قیمت روز افزون ملک در کشور و استیجاری بودن ملک بسیاری از مراکز سالمندان، این مراکز با مشکل مواجه هستند. یکی از راهکارها این است که دولت می‌تواند زمین را در اختیار مراکز قرار دهد و مهندسانی با وسایل پیش ساخته مناسب، اقدام به راه‌اندازی مکان‌های استاندارد برای سالمندان کنند. یکی دیگر از راهکارها، ارایه وام‌های کم بهره به سرمایه گذاران در حوزه سالمندی است که می‌تواند سبب حل بسیاری از مشکلات آنها شود.

وی درباره هزینه تمام شده برای نگهداری از یک سالمند در یک مرکز نگهداری می‌گوید: به دلیل نبود ثبات نسبی در وضعیت اقتصاد کشور، شاهد هستیم که قیمت تمام شده به روز تغییر می‌کند اما در این شرایط هزینه‌های نگهداری از یک سالمند برای یک ماه در یک مرکز نگهداری، رقمی حدود 4 میلیون و 500 تا 5 میلیون تومان است و از این رقم حدود 700 تا 800 هزار تومان تنها صرف پوشینه برای یک فرد سالمند می‌شود.

مدیر مرکز نگهداری از سالمندان الهام تعرفه‌های در نظر گرفته شده برای مراکز توانبخشی را یکی دیگر از مشکلات مراکز دانسته و می‌افزاید: متاسفانه تعرفه مراکز توانبخشی تجاری محاسبه شده و رقم‌هایی که ما هر ماه باید بابت آب، برق و گاز پرداخت کنیم بسیار سنگین است این در شرایطی است که این تعرفه‌ها باید خدماتی محاسبه شوند چرا که ما جزئی از مراکز با تعرفه خدماتی به حساب می‌آییم.

قاسم زاده ادامه می‌دهد: طی سال‌های اخیر برای پرداخت مالیات‌ها نیز با مشکلات زیادی مواجه بوده‌ایم و این در حالی است که در دنیا، ادارات مالیات نسبت به صنف ارائه دهنده خدمات توانبخشی تعامل و همکاری لازم را دارند.

وی در رابطه با ابلاغ سند ملی سالمندان می‌گوید: این سند به نوعی ایده آل است اما باید ببینیم که آیا بستر اجرای آن نیز فراهم شده یا خیر. متاسفانه در تدوین این سند از افراد درگیر در حوزه سالمندی و نفراتی که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند، مشورت گرفته نشده است. همچنین باید خدمات سالمندی تحت پوشش بیمه قرار بگیرد چرا که هزینه‌های آن برای خانواده بسیار سنگین است و در این زمینه مسئولان به ویژه وزارت رفاه تمهیداتی در نظر بگیرد.

به گزارش تسنیم؛ بهروز نیا رئیس هیئت مدیره انجمن عالی مراکز توانبخشی غیر دولتی معلولین کشور نیز درباره مشکلات مراکز نگهداری سالمندان می‌گوید: کاهش پذیرش سالمندان با توجه به ظرفیت مراکز، تهیه پوشک، دارو و درمان سالمندهای مجهول بدون دفترچه درمان  و هزینه های قابل توجه تهیه مایحتاج بخشی از  مشکلات مراکز محسوب می‌شود.

وی با اشاره شیوع ویروس کرونا می‌افزاید: در شرایط سخت بیماری کرونا باکمبود نیروی پرستار روبرو هستیم لذا انتظار میرود در این شرایط سخت همکاری لازم را با مراکز صورت بگیرد. داشته باشند. همچنین از آنجایی که برخی از املاک مورد استفاده از از سوی مدیران مراکز املاک بهزیستی بوده و به صورت اجاره به مرکز سالمندان واگذار شده در شرایط سخت کنونی انتظار میرود در بخشش قسمتی از اجاره یا کم کردن مبلغ اجاره همکاری لازم را با مجموعه داشته باشند.

بهروز نیا ادامه می‌دهد:  با توجه به اوضاع اقتصادی و نرخ تورم، تهیه مواد غذایی، البسه، دارو و درمان، تعمیرات و... شرایط را برای مرکز از نظر مالی سخت و زیان آور کرده است که متاسفانه این امر با توجه به یارانه پرداختی از سوی سازمان بهزیستی  و خرج و مخارج مراکز هیچگونه همخوانی ندارد.

رئیس هیئت مدیره انجمن عالی مراکز توانبخشی غیر دولتی معلولین کشور می‌گوید: استیجاری بودن مراکز،  مشکلات اداره کار، پایین بودن مبلغ یارانه،  تهیه اقلام بهداشتی از قبیل پوشک، تهیه مواد غذایی، هزینه بالای بیمه پرسنل و حوادث، هزینه آب و برق و گاز از دیگر مشکلات مراکز نگهداری محسوب می‌شود.

انتهای پیام/