یادداشت| احتمال عدم تحقق برنامه تابستان بدون خاموشی در سال ۱۴۰۰

خبرگزاری تسنیم - ساختار معیوب اقتصادی صنعت برق ایران که مبتنی بر فروش یارانه‌ای برق به مصرف‌کنندگان بوده، در کنار عدم پیش‌بینی راهکارهای موثر برای جبران کسری‌های مالی در این صنعت برای بخش تولید، انتقال و توزیع، صنعت برق را در شرایط ناترازی بیشتر قرار داده و اصلی‌ترین دلیل این ناترازی نیز، عدم موازنه بین هزینه تولید و درآمد است که در صنعت برق همواره منفی است. برای جبران این ناترازی باید به اجرای قانون تمکین کرد که در این زمینه باید مابه‌التفاوت قیمت تمام شده با قیمت تکلیفی براساس ماده 90 سیاست‌های اجرایی اصل 44 قانون اساسی و قانون حمایت از صنعت برق به شرکت توانیر پرداخت شود، حال آن که این اتفاق تاکنون نیفتاده است.

اما آنچه که صنعت برق را گرفتار بن‌بست کرده است، ‌برداشت بیش از 4800 میلیارد تومان از منابع صنعت برق از سوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها است. این منابع به صورت مستقیم از حساب‌های درآمدهای فروش برق برداشته می‌شود و تلاش پیوسته مدیران صنعت برق نیز در این زمینه راه به جایی نبرده است. به اعتقاد سازمان هدفمندی یارانه‌ها، هزینه‌کرد منابع برداشت شده برق توسط صنعت برق با تخصیص‌های سازمان برنامه و بودجه انجام می‌شود و حال نیز هیچ منبع دیگری در اختیار سازمان هدفمندی برای بازپرداخت این منابع به صنعت برق وجود ندارد و تنها راهکار آن تأمین و تخصیص وجه از سوی سازمان برنامه و بودجه است.

از آنجایی که صنعت برق دارای اقتصاد ناتراز بوده و کسری بودجه بسیار بالایی نیز دارد، با این وجود، حدود یک چهارم درآمدهای آن توسط سازمان هدفمندی یارانه‌ها برداشت شده و به دلیل نبود نقدینگی جاری، ‌بدهی بابت حقوق کارکنان صنعت و مطالبات پیمانکاران انباشته شده است.

از سوی دیگری بخش عمده‌ای از این منابع متعلق به بخش خصوصی بابت تولید برق یا توسعه و احداث و نگهداری شبکه برق کشور است و این صنعت زیربنایی، ‌نقشی حساس و حیاتی در کشور دارد و در عین حال سازمان برنامه و بودجه نیز هیچ اقدام موثری برای بازپرداخت منابع صنعت برق برای ادامه حیات این صنعت نداشته و صنعت برق وارد دوره‌ای بحرانی شده که قطعا ادامه این روند منجر به ایجاد خاموشی و خروج سرمایه‌گذاران از صنعت برق خواهد شد.

 جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید

حال برای از بین بردن این موانع و مشکلات چه باید کرد؟

- استفاده حداکثری از ظرفیت رسانه کشور با بیان شفاف و صریح چالش‌هایی که صنعت برق با آن مواجه است. برای این منظور لازم است بخش خصوصی هم‌ جهت با رسانه‌های دولتی به بیان ابعاد موضوع و ضربه‌های جبران‌ناپذیری که ادامه این وضعیت بر پیکره صنعت برق وارد می‌سازد، بپردازد.

- هم‌آ‌وایی و تاکید همه مدیران صنعت برق اعم از مجموعه‌های دولتی، تشکل‌ها، ‌سندیکاها، ‌نیروگاه‌های خصوصی یا دولتی، برق‌های منطقه‌ای و توزیع و حتی پیمانکاران و تأمین‌کنندگان تجهیزات صنعت برق باید وضعیت نقدینگی و مشکلات آن را بیان کنند. موضوعات باید هم آوا، همزمان و فقط با هدف بازپرداخت مبالغ محبوس شده در سازمان برنامه و بودجه کشور باشد.

- با توجه به این که کشور در مقطع حساسی به سر می‌برد، در بیان مشکلات باید از هرگونه تخریب پرهیز و خودداری شود. این تخریب هم می‌تواند تخریب درون بخشی،‌ تخریب دستگاهی یا تخریب فردی باشد. در عین حالی که باید مسائل و مشکلات را بازگو کرد، اما نباید موضوع را به سمت و سوی تسویه حساب سیاسی سوق داد. به بیان واضح این که باید یک درخواست صنفی باشد که قابل تعامل، مذاکره، راه‌حل‌یابی و نتیجه گیری است و هیچ هدفی به جز رفع موانع تأمین برق برای مردم ندارد.

- هر یک از ارکان صنعت برق اعم از دولتی یا خصوصی باید با رایزنی از طریق کانال‌های ارتباطی خود در بدنه دولت، مجلس، ‌رسانه‌ها، ‌سازمان‌های اقتصادی، ‌سازمان برنامه و بودجه و... پیوسته و تا حصول نتیجه نهایی، پیگیر باشند. ضمن آن که صرفا نمی‌توان انتظار داشت یک شرکت دولتی و یا یک مدیر ارشد پیگیر دریافت این منابع از سازمان برنامه و بودجه باشد. همه به نسبت سهمی که در اقتصاد برق دارند باید در این عرصه فعال باشند.

نگارنده برای اجرای این مفاد شیوه‌هایی را نیز پیشنهاد می‌کند که به عنوان مثال:

- یادداشت‌های رسانه‌ای باید همراه با استدلال و بیان مبالغ بلوکه شده، ‌دلایل آن و ارائه راهکارها باشد.

- مصاحبه‌های مدیران ارشد به ویژه تشکلهای بخش خصوصی و سندیکاها از منظر مطالبه‌گری برای تأمین نقدینگی صنعت متناظر خود انجام شود.

- مقالات تخصصی اقتصاد برق با تاکید بر ناترازی اقتصاد برق، ‌برداشت مبالغ برای اعطای یارانه و مشکلاتی که این چرخه برای استمرار تأمین برق دارد، در نشریات مختلف به چاپ برسد.

- مشکلات در تربیون‌های دراختیار از جمله همایش‌ها، ‌جلسات هم اندیشی، ‌نشست‌های مشترک یا دیدار نمایندگان مجلس بیان شود.

در پایان فراموش نکنیم که برنامه تابستان بدون خاموشی در سال 1400 به جز تأمین نقدینگی برای بهسازی و بازسازی این صنعت و ایجاد جریان نقدینگی برای احداث و تولید و تکمیل طرح‌ها محقق نخواهد بود.

* محمد هاشمی - دبیر انجمن صنفی کارفرمایی شرکت های توزیع برق

انتهای پیام/