گزارش| انتظارات ترکیه از آتش بس در قره باغ

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اگرچه با وساطت و میانجی گری روسیه، بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، آتش بس اعلام شد اما در برخی مناطق، خبرهایی در مورد نقض آتش بس منتشر شده است. رسانههای ترکیه، امروز از حمله موشکی ارمنستان به گنجه خبر دادند و در این حمله 7 تن از شهروندان، جان خود را از دست دادهاند.

جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

در همین حال، رسانههای ترکیه نیز به شکل گستردهای به این موضوع پرداخته و در گزارشها و تحلیلهای خود، به این مساله اشاره میکنند که ارمنستان محل اعتماد نیست و نباید به سیاستهای ایروان اعتماد کرد. اما نکته مهمتر اینجاست که حتی سران احزاب سیاسی مخالف دولت ترکیه نیز بر ضرورت حضور ترکیه در مذاکرات قره باغ، تاکید میکنند.

خانم مرال آکشنر رهبر حزب خوب که در ائتلاف ملت و در شراکت با کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، به عنوان مخالف دوآتشه اردوغان شناخته میشود، دیروز بر این تاکید کرد که نباید مدیریت کل این پرونده به روسیه سپرده شود و لازم است که ترکیه نیز در مذاکرات قره باغ؛ به شکل جدی و رسمی، حضور داشته باشد.

نه تنها وزارت امور خارجه، بلکه مقامات سیاسی دولت ترکیه نیز از اعلام آتش بس، اظهار خشنودی و رضایت نکردند. چرا که آنها اساساً خواهان آن نبودند که به این سرعت همه چیز متوقف شود و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، قبلاً آشکارا اعلام کرده بود، باید جنگ تا آزادی کامل قره باغ، ادامه پیدا کند.

آتش بس شکننده

احمد هاکان سردبیر روزنامه حریت که به عنوان یکی از تحلیلگران مهم نزدیک به تیم اردوغان شناخته میشود و در سفرهای خارجی نیز شخص رئیس جمهور را همراهی میکند، در ستون جدید خود در روزنامه حریت نوشته است: «هیچ کسی نتوانست در جریان اخیر، منکر حق و حقوق جمهوری آذربایجان شده و این کشور را در جبهه باطل اعلام کند. فقط به گفتن این جمله بسنده کردند: آتش بس اعلام کنید. نتیجه چه شد؟ هیچ. اشغالگر به اشغال و ظلم ادامه میدهد و طرفی که مظلوم واقع شده، همچنان بخشی از اراضیاش، تحت اشغال است. چنین شد که آذربایجان نیز به شکل ناخواسته و بدون رضایت قلبی، آتش بس را پذیرفت. اما قطعاً این آتش بس دوام نخواهد آورد و بسیار شکننده است. امروز نه، فردا. فردا نه پس یا پسین فردا یا سال آینده، بالاخره باز هم آتش بس نقض میشود و حمله صورت خواهد گرفت. ما در میدان نبرد، بسیار خوب و توانمند هستیم اما در مذاکره ضعیف عمل میکنیم.»

ترکیه، خارج از بازی

پروفسور کورشاد زورلو از تحلیلگران رشته روابط بینالملل است که گهگاه نظرات خود را در روزنامه خبر ترک منتشر میکند. او در تازهترین تحلیل خود در مورد قره باغ نوشته است: ترکیه میتوانست در جریان مذاکرات قره باغ، یک حضور مهم، جدی و اثرگذار داشته باشد. زمانی که سازمان همکاری و امنیت اروپا (آگیت)، در تدارک تاسیس یک نظام مدیریتی همردیف و هم ارز باری گروه مینسک بود، ترکیه نیز در مذاکرات حضور داشت.

آنها میخواستند که آمریکا، روسیه و فرانسه را به عنوان سه رئیس هم ارز و همردیف این گروه، بر تمام اعضا تحمیل کنند. در آن دوران تانسو چیللر نخست وزیر بود و یکی از دیپلماتهای ترکیه نیز در جلسه حضور داشت که به طور قاطعانه، با این سیستم مخالف بود و معتقد بود که باید ترکیه نیز به عنوان یک کشور ترک زبان مهم منطقه، در کنار آن سه کشور، رئیس مینسک شود.

اما بدون این که او اطلاع داشته باشد، با کسب اجازه از مشاور نخست وزیر ترکیه، سند امضا شد و ترکیه از این بازی بیرون ماند. وقتی که دیپلمات ارشد ترکیه خبر دار شد، پیگیر ماجرا شد اما به او اطلاع دادند که یک ساعت تمام تلاش کردیم تا نخست وزیر را سر خط بیاوریم اما موفق به تماس تلفنی نشدیم و مشاور ایشان حکم داد!

علی اف را تهدید کردند؟

ارسلان تکین، تحلیل گر روزنامه ینی چاغ ترکیه، از افرادی است که در روزها اخیر، چندین بار با اعلام آتش بس در قره باغ مخالفت کرده و معتقد است که این سناریو به نفع جمهوری آذربایجان پیش نرفته است.

او در این مورد چنین نوشته است: «وساطت روسیه و اعلام آتش بس بین آذربایجان و ارمنستان، علیه منافع ترکیه بود. روسیه در این بازی، بسیار نرم و خاص عمل کرد. پوتین گفت: جنگ در خاک ارمنستان روی نداده است. یعنی در واقع، او پذیرفت که قره باغ خاک آذربایجان است. اما این فقط یک بازی بود و بعدها گفت: بیش از 2 میلیون آذری و ارمنی در روسیه زندگی میکنند. پوتین با این بازیها، کاری کرد که آتش بس برقرار شود تا ارمنستان، فرصت تجدید قوا پیدا کند و بتواند با نیروی بیشتری علیه آذربایجان بجنگند. به همان شکلی که اسراییل در خاورمیانه برای آمریکا اهمیت دارد، قره باغ نیز در قفقاز برای روسیه مهم است و نمیخواست از دست برود. از شواهد پیداست که آذربایجان برای پذیرفتن پیشنهاد آتش بس، با آنکارا مشورت و رایزنی نکرده است و به همین خاطر، من مداوماً از خودم میپرسم: پوتین با چه ابزاری علی اف را تهدید کرد؟»

این لاوروفِ ارمنی

مهمت بارلاس سردبیر روزنامه صباح و از روزنامه نگاران پیشکسوت ترکیه که همواره مدافع سرسخت اردوغان بوده، در مورد آتش بس نوشته است: «در چنین مواقعی، آتش بس هیچ فایده و کارکردی ندارد و قطعاً به ضرر جمهوری آذربایجان است.»

او در ادامه نوشته است: «این مهم است که چرا مذاکره در مورد قره باغ به لاوروف سپرده شد. او که در این 16 سال وزارت امور خارجه روسیه را چرخانده، از یک خانواده ارمنی گرجی است و همه میدانند که خودش هم ارمنی است و علاقه خاصی به ارامنه دارد.»

جنگ تا پایان اشغال

ارسوی دده از تحلیلگران پایگاه خبری تحلیلی ستار که به خانواده متنفد آلبایراک تعلق دارد، در مورد آتش بس در قره باغ نوشته است: «لازم بود جمهوری آذربایجان اعلام کند، هیچ حرفی برای گفتن نداریم. تا زمانی که اشغال ارمنستان بر اراضی قره باغ پایان نپذیرد، حرف از مذاکره و گفتگو خطاست. بعضیها میگویند، روسیه پاشینیان را تنها گذاشت. اما این حرفها صحیح نیست. آن چه برای روسیه اهمیت دارد خود ارمنستان است و اعلام آتش بس نیز، تلاش روسیه برای حفظ ارمنستان و حمایت از ارمنستان است.»

مرزهای نامشخص

خانم سیبل اراصلان روزنامه نگار نزدیک به خانواده اردوغان، در تحلیلی به این اشاره کرده که ارمنستان نیز مانند اسراییل مرزهای روشنی ندارد و با اشغال بخشی از اراضی جمهوری آذربایجان و ترکیه، خود را در موقعیتی قرار داده که مرزهای گنگ و نامشخصی دارد.

وی در ادامه نوشته است: «همه ما برای پیروزی جمهوری آذربایجان در این مبارزه، دعا کردهایم. چرا که اعتمادی به مذاکره با ارمنستان نیست و بارها با وجود توافق و آتش بس، باز هم به حمله و اشغالگری ادامه دادهاند.»

در پایان باید گفت، اگر چه مقامات رسمی دولت ترکیه در مورد اعلام آتش بس، ترجیح دادهاند که دست کم فعلاً به شکل رسمی اظهار نظر نکنند، اما نظارت بازتاب یافته توسط تحلیلگران رسانههای مختلف این کشور، نشان دهنده این است که ترکیه از نتایج فعلی راضی نیست.

انتهای پیام/