بازخوانی یادداشت رهبر انقلاب بعد از دیدار با کارگردانان تلویزیون/ نه امید و امیدآفرینی برگشت و نه سبک زندگی و خانواده به سریال‌ها آمد
اگرچه پس از دیدار و گفت‌وگوی کارگردانان و هنرمندان سیما با رهبر انقلاب یک گردهمایی مفصلی هم در صدا و سیما برگزار شد اما روند ساخت سریال‌ها و برنامه‌ها نشان می‌دهد که بخشی از دیدگاه‌ها و منویات رهبری محقق نشده است.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: آبان‌ماه سال 1397 بود که رهبر انقلاب نکاتی را که به‌دلیل کمبود وقت نتوانسته بودند در دیدار با کارگردانان و هنرمندان مطرح کنند و در میان بگذارند، یادداشت و برای آنان ارسال کردند. آن‌قدر حوزه سریال به‌قولِ برخی از حاضرین، گل‌سرسبدِ جریان فرهنگی و هنری به‌شمار می‌رفته است که معظم‌له تنها به فرمایشات‌شان در آن دیدار بسنده نکردند و یادداشتی را هم به همین مناسبت به‌نگارش درآوردند.
در همان موقع هم حاضرین در این جلسه صحبت‌هایی کردند و پیش از این رهبر انقلاب دیدارهای هفتگی و ماهانه با اهالی فرهنگ و هنر داشتند اما این بار نوشتنِ یادداشت و گردآوری نکات خاصی که در این انضمام آمده است، این مسئله را نشان می‌دهد که تلویزیونی‌ها نتوانسته‌اند انتظارات ایشان را برآورده کنند و در جامعه به‌عنوان سکویِ قابل اتکای فرهنگ‌ساز در جامعه عمل نمی‌کنند.
متن این یادداشت معروف به‌شرح زیر است:
بسمه‌تعالی
آنچه در نظر بود در دیدار با حضرات بازیگران و کارگردانان و تهیّه‌کنندگان سیما گفته شود و به‌‌‌‌خاطر تمام شدن وقت گفته نشد:
ــ جنگ نرم همه‌جانبه دشمن، امروز قابل انکار نیست.
ــ بااین‌حال، برخی آن را انکار می‌کنند و این خود نیز بخشی از جنگ نرم است.
ــ در این جنگ، هنرمندان و اهالی فکر و نظر، در حکم نیروهای مسلّح در جنگ سختند.
ــ برخی بی‌تفاوت از برابر این حادثه‌ی ملّی میگذرند، برخی هم با دشمن همراهی و به او کمک می‌کنند؛ آنها مسئولیّت‌ناپذیر و این‌ها دشمن‌شیفته‌اند. در مقایسه با نیروهای مسلّح در جنگ سخت، می‌توان گناه این دو دسته را تشخیص داد.
ــ امروز در کشور بحمدالله کم نیستند کسانی که دارای موضع مسئولانه و تلاش شایسته‌اند؛ این باید روزبه‌روز افزایش یابد.
ــ دفاع از عظمت ایران، از فرهنگ ایران، از خانواده ایرانی، از حرکت باشکوه ملّت ایران و... فقط با سخنرانی و نگارش نیست؛ هنر باید میدان‌دار باشد.
ــ جایگاه فیلم و سریال در این میان بسیار برجسته است.
ــ در سریال‌ها به مسائل ملّی بپردازید؛ از شهدای عزیز، از دفاع مقدّس، از انقلاب، از سبک زندگی اسلامی، از انگیزه‌های ایمانیِ ملّت و مظاهر آن، از ایستادگی‌شان در برابر ابرجنایت‌کاران و مفسدان عالم، از راهپیمایی اربعین و... بگویید؛ عظمت و استقلال و شجاعت و ظرفیّت‌های علمی و عملی این ملّت را با زبان هنر بیان کنید.
ــ پرداخت درست و هنرمندانه این موضوعات بسی جذّاب و پُرمخاطب است، هم در داخل کشور و هم در دیگر کشورها و ملّت‌ها.
ــ سخنان شما نشان داد که شما هم عیناً همین دغدغه را دارید، موفّق و مؤیّد باشید ان‌شاءالله." 97/8/25
رسانه‌ای شدن این یادداشت و جلسه نشان می‌دهد که آن اتفاقات فرهنگ‌ساز و جریان‌ساز در عرصه سریال‌سازی تلویزیون رقم نخورده است و کماکان هم این ورطه ادامه دارد چرا که در ذیلِ این گزارش با کارگردان شناخته‌شده تلویزیون هم گفت‌وگویی داشتیم و البته دو گفت‌وگوی دیگر را هم بازخوانی کرده‌ایم که همه نشانگر ضعف‌های باقی‌مانده و کارهای مغفول‌مانده‌اند. البته می‌توان این فرمایشات را به بخش‌های دیگر نمایشی جامعه فرهنگی و هنری بسط داد که باید منویات ایشان به استراتژی بلندمدتی تبدیل شود؛ البته هنوز اتفاقی نیفتاده است.
اگر بودجه نیست چرا برخی کارهای دم‌دستی ساخته می‌شوند؟
آیا دوران غفلت به پایان خواهد رسید؟ رهبر انقلاب جایگاه فیلم و سریال را در یادداشت خودشان و نقلِ‌قول‌هایی که از حاضرین در جلسه به گوش می‌رسد برجسته دانسته‌اند. چقدر در خصوص خانواده و سبک زندگی تلویزیون مؤثر بوده است و چرا در این زمینه نمی‌توان کارنامه‌ای پربار از سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی سراغ گرفت؟ همیشه شنیده‌ایم که مدیران می‌گویند ساخت کارهای الف‌ویژه با موضوعات ملّی منابع مالی هنگفتی را می‌طلبد که این مشکل در صدا و سیما وجود دارد. اما چرا رویه تولید سریالهای عاشقانه و دختر ــ پسری دم‌دستی و هزینه‌بر متوقف نمی‌شود؟ چرا برای سریالهای عاشقانه با پروداکشن‌های ویژه، پول هست اما برای مضامین ملی و میهنی پولی وجود ندارد؟
قرار است تا کجا دستِ تلویزیون را از آثار جریان‌ساز خالی بگذارند
ایشان در این یادداشت به ضرورت‌ها و شاخصه‌های ساخت سریال در زمینه شهدا، دفاع مقدس، انقلاب، سبک زندگی اسلامی، انگیزه‌های ایمانی ملت و مظاهر آن، ایستادگی در برابر جنایتکاران و مفسدان عالم، راهپیمایی اربعین، عظمت و استقلال و نمایش ظرفیت‌های علمی و عملی با صراحت تأکید کردند. قرار است تا کجا در مناسبت‌های مختلف، دستِ تلویزیون از کارهای خانوادگی مؤثر و ماندگار، انقلابی و دفاع‌مقدسی و حتی معرفی شهدا و خیلی از اتفاقات ملّی دیگر خالی باشد و هر بار اعتراف به کم‌کاری کنیم به‌جای اینکه راهبرد و مسیری را طراحی کنیم تا این اهداف و اندیشه‌های والا محقق شوند؟
کودک و نوجوان با قهرمانان پوشالی خارجی تنها مانده‌اند
البته گه‌گاه تلویزیونی‌ها کارهایی شتاب‌زده را در دستِ اجرا قرار داده‌اند که به شائبه‌ها و حاشیه‌ها پایان بدهند اما مطالبات رهبری استفاده از ظرفیت‌های نمایشی بروز انقلابی و توجه به خانواده و سبک زندگی اسلامی است و نه اینکه با ساخت آیتم‌هایی هرچند رهگذر و دم‌دستی با خانواده، کودک و نوجوان برخورد کنیم، کودک و نوجوانی که واقعاً الگوهایش را باید از دلِ انیمیشن‌های خارجی پیدا کند به‌جای اینکه قهرمانان ملّی و میهنی‌مان را در قالبِ کارهای فاخر و ماندگار نمایش دهیم. می‌توانیم پول‌های هنگفتی خرجِ خرید انیمیشن‌های خارجی و دوبله آنها کنیم اما نمی‌توانیم همه تمرکزمان را روی ساخت سریالهای استراتژیک نوجوانانه و کودکانه بگذاریم.
چرا برای آمریکاستیزی و صهیونیزم جهانی سریال ساختیم؟
آیا مدیران تلویزیون از نویسندگان‌شان خواسته‌اند به‌جای تکرار مکررات سوژه‌ها، برای پروژه آمریکاستیزی یا استکبارستیزی و حتی مضامین ضدصهیونیستی، سناریویی طراحی کنند؟ بیش از چهار دهه از عمر تلویزیون جمهوری اسلامی می‌گذارد اما هنوز دریغ از سریالهای مؤثری که در مقابله با جنایتکاران، مفسدان عالم، آمریکاستیزی و تقابل ایران در برابر صهیونیزم جهانی ساخته و به آن پرداخته شوند.
می‌توانیم صدها سریال بسازیم اگر...
بهانه‌جویی‌ها باید تمام شود، مدیرانی که دائماً این بهانه را دارند که بودجه ندارند چرا برنامه‌های سرگرمی‌سازشان را متمرکزتر نمی‌کنند تا بودجه‌های هنگفتی که پای آنها می‌رود و یا جلوی حضور بی‌رویه سلبریتی‌ها در تلویزیون گرفته شود، می‌توان صدها سریال تلویزیونی مؤثر و درست تولید کرد. وقتی دستمزد بازیگرمجری‌ها روزانه چندین میلیون است و هنوز گوینده و مجری کاربلدی در رادیو و تلویزیون، حقوق برنامه‌ای‌اش به یک میلیون تومان هم نمی‌رسد و حتی برنامه‌هایی که بیشتر جامعه را به‌سمتِ محتواهای ناب و آگاهی‌دهنده سوق می‌دهد، نمی‌توان با توقف این دستمزدها، هزینه‌های استودیوهای گران و دکورهای آن‌چنانی، سریالهای باکیفیت ساخت؟
هنوز تاک‌شو برای مدیران تلویزیون مهم است
رهبری در این نامه روی فیلم و سریال و برجسته بودن این حوزه تأکید کردند اما هنوز در تولیدات رسانه ملی شاهدیم که تاک‌شو، مسابقه و استعدادیابی بدون هیجان و بدون مخاطب بعضاً دنبال می‌شود. برای حوزه نوجوان و کودک کاری نمی‌شود آن‌گاه می‌بینیم خط مسیری که برنامه‌ای مثل "عصرجدید" در تلویزیون پایه‌گذارش می‌شود به‌یک‌باره تلویزیون تبدیل به استعدادیابی در حوزه‌های مختلف می‌شود، برنامه‌هایی که بعضاً آن تأثیر و ماندگاری و مانایی را ندارند.
قرار بود پنج شبکه اصلی سیما، سریالهای متفاوت و متنوعِ با موضوعات روز و ماندگار بسازند اما هنوز تاک‌شو و برنامه‌های ارزان‌قیمت، مورد توجه صدا و سیما است. این رویه‌ها همه گویای آن است که معکوسِ مطالبه رهبری حرکت کرده‌اند. اگر تاک‌شو اولویت بود حتماً در این جلسه هنرمندان و خالقان آثار نمایشی، تاک‌شوسازان هم حضور پیدا می‌کردند.
سریال طراز انقلابی چقدر ساخته شد؟
یکی از مطالبات رهبری ساخت سریال طراز انقلابی با محوریت خانواده ایرانی است؛ چقدر در این مسیر حرکت شده است؟ اگر فقط نام "بچه‌مهندس" آن هم در فصل سوم را بیاوریم که قدری در مسیرِ گام دوم انقلاب حرکت کرد، دیگر نام کدام سریال را می‌توان آورد که در مسیر طراز انقلاب و سبک زندگی اسلامی حرکت کرده است؟ بعضاً برای خانواده‌ها، نگاه‌ها و رفتارهایی را نشان دادیم که یا این عبارت را مطرح می‌کنند "صدا و سیما از جامعه دور است" و یا "چرا آن‌قدر تأکید بر امیدآفرینی در کلام و نمایشِ سیاه‌نمایی و تلخی‌ها با نمایشِ امثال "بوی باران" یا همان "عروس تاریکی"؟"
جمله قابل تأمل رهبری درباره دفاع مقدس کار نشده و تلخی‌های سریال‌ها
هنوز آن فرمایشات موجودند که رهبری در دیدار با سریال‌سازان می‌فرمایند: «گاهی اوقات عبوری، مروری، بخشی از یک سریال را می‌بینیم، می‌بینم یک مقداری فضای سریالهای ما، فضای تلخی دارد این خیلی مهم است ما جوری این تلخی را منعکس کنیم که طرف را به گریه نیندازد. مسائل عمومی و ملی را بیشتر دنبال بکنید ما هنوز در مسئله دفاع مقدس حرف برای گفتن زیاد داریم. ما بایستی تصویر درستی از رژیم طاغوت را به جوان امروز نشان بدهیم و این مسئله نشده است.»
واقعاً چقدر آثارِ منزجرکننده و ناراحت‌کننده می‌توان میان سریالهای تلویزیونی پیدا کرد که اخیراً هم ساخته شده‌اند و یا طنازی‌هایی که عجله و شتاب‌زده ساخته می‌شوند و هیچ‌تأثیری نداشتند؟ چرا آن‌قدر تهیه‌کننده‌ها و اسپانسرها به‌سمتِ کپی‌کاری و ساخت مسابقات مشابه آمریکایی‌اش رفتند؟ آیا این اصرار و سماجت نوعی دشمن‌شیفتگی محسوب نمی‌شود؟
نگاهی به صحبت‌های فیلمسازان/ آهنج: پاسخ دهید که چرا چیزی تغییر نکرد؟
حال توجه شما را به صحبت‌های برخی از این فیلمسازان و گفت‌وگوی تسنیم با محمدرضا آهنج کارگردان سینما و تلویزیون جلب می‌نمایم؛ مشروح آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد:
محمدرضا آهنج کارگردان سینما و تلویزیون که او را با "عملیات 125" و "ملکوت"، "سایه آفتاب"، "به دنیا بگویید بایستد"، "برادر جان" و آسمان من" بیشتر می‌شناسند و این روزها به‌عنوان کارگردان "فصل مینا" هم از او یاد می‌شود. نام این کارگردان هم کنار هنرمندان حاضر در نشست با رهبر انقلاب دیده می‌شود. او اعتقاد دارد: هیچ‌کدام از آن فرمایش‌ها و بندهای یادداشت معروف رهبری نه‌تنها اجرایی نشده بلکه به‌عکس آن عمل شده است. به‌نظرمن هیئت کارشناسی از نخبه‌های جامعه باید تشکیل شوند و اعمال نظر کنند و علت این مسیر به‌عکس، شاهد این مدعا است.
گناه و مدال گردن کسی نمی‌اندازم
وی با اشاره به اینکه چرا این‌قدر کارهای ناامیدکننده و تلخ در تلویزیون ساخته می‌شود به خبرنگار خبرگزاری تسنیم، خاطرنشان کرد: شاهد اجرایی نشدن آن یادداشت و فرمایشات، سریال‌هایی است که ساخته می‌شود. گناه و مدال گردن کسی نمی‌اندازم، چون مشکلات تحریمی و اقتصادی بسیار توانسته است روی تولیدات آثار تأثیر بگذارد.
کارگردان "ملکوت" تأکید کرد: خیلی از دوستان در آن جلسه بودند و نکاتی را یادآوری کردند، از امید و امیدآفرینی و سبک زندگی ایرانی ــ اسلامی گفتند و دوستان روی این نکته صحّه گذاشتند که سریال‌سازی گلِ سرسبد برنامه‌های صدا و سیما است، البته نمایش در همه دنیا گل سرسبد است و عوام را جذاب می‌کند، کنار آن تحلیل‌های سیاسی، اخبار، تاک‌شو و مسابقه می‌گذارند.
نمی‌توانیم با مسابقه و طنازی دم‌دستی مخاطب را نگه‌داریم
وی تأکید کرد: در این شرایط به‌جای اینکه بخواهیم با طنزهای دم‌دستی و مسابقه‌های غیرجذاب مخاطب را پای تلویزیون بنشانیم، با بازگشت به دوران سریال‌سازی اصولی و درست، می‌توانیم این اتفاق را به‌نحوی شایسته‌تر رقم بزنیم. متأسفانه این اصول و مبانی ساخت درستِ سریال‌سازی در تلویزیون مغفول مانده است و البته که از لحاظ اقتصادی هم تحت فشاریم.
شبکه‌ها و معاونت سیما آن قدرت و اختیار گذشته را ندارند
آهنج با بیان اینکه شبکه‌های تلویزیونی و حتی معاونت سیما در امر ساخت سریال همچون گذشته اختیار و قدرت ندارند، اضافه کرد: تلویزیون تقریباً و تحقیقاً به یکی از تعهداتش نسبت به ساخت سریال با آن رویکردهایی که رهبر معظم انقلاب در جلسه خصوصی با کارگردانان و هنرمندان فرمودند و سپس یادداشتی هم به‌نگارش درآوردند، عمل نکرد. نوعی سردرگمی و گیجی ایجاد شده است و آن قدرت و اختیاری که در گذشته میان شبکه‌های تلویزیونی، مدیران گروه فیلم و سریال و معاونت سیما وجود داشت، امروز وجود ندارد، آن‌قدر مرکز ایجاد کردند و تمرکزگرایی اتفاق افتاد که به‌جای سریال بیشتر برنامه می‌بینیم.
حسرت به دلِ مخاطب مانده!/ مدیران ساده صدا و سیما را بازی می‌دهند
کارگردان تلویزیون درباره حسرتی صحبت کرد که بیننده نسبت به آثار انگشت‌شمارِ خوب و اصولی تلویزیون در گذشته به دلش بماند و اقبالی که روز به روز نسبت به حوزه نمایش در تلویزیون کمتر می‌شود، تصریح کرد: من اگر جای معاونت سیما بودم یک تغییرات اساسی در ساختار سیمافیلم انجام می‌دادم و این مرکز را تعطیل می‌کردم، سریال‌ها را به سنت مدیریت در گذشته برمی‌گرداندم؛ زمانی که مدیران شبکه‌ها آن‌قدر قدرتمند بودند و بودجه و اختیار عمل داشتند و دوغ و دوشاب را تشخیص می‌دادند اما امروز تصمیم در جاهای دیگری گرفته می‌شود؛ از دور نشسته‌ام و می‌بینم با تهیه‌کننده چه کارهای سخیفی ساخته می‌شود. تهیه‌کننده با کارگردان لابی می‌کند و قرارداد نمی‌نویسد، در واقع مدیران ساده صدا و سیما را بازی می‌دهند و خروجی‌اش همین فیلم‌ها می‌شود. حسرت روزهایی که امثال "مدار صفردرجه" در تلویزیون ساخته می‌شدند به دل بیننده مانده است.
کدام امیدآفرینی و خانواده را تلویزیون کنار هم قرار داده است
وی در خصوص مشکلات بودجه‌ای و مالی تلویزیون برای ساخت سریال، گفت: آثار نمایشی تلویزیون به قهقرا رفته است و ما دل‌سوخته‌ایم، می‌گذاریم این مشکلات را به حسابِ شرایط تحریمی و اقتصادی! اصلاً هم به بی‌کفایتی و بی‌تدبیری برخی از مدیران ربط ندارد. امروز این بی‌تدبیری‌ها مدیران پایین‌دست را به انجام وظیفه و تکلیف واداشته است و دیگر آن دغدغه‌مندی‌ها دیده نمی‌شود. از نظر و سلیقه خودشان خط قرمز و چارچوب طراحی می‌کنند و تلویزیون را هر روز از حقایق و اتفاقات جامعه دور می‌کنند. کدام امیدآفرینی و خانواده را تلویزیون کنار هم قرار داده است که بر آن ببالد؟ آیا در راستای سبک زندگی ایرانی اسلامی قدمی برداشته است؟
دوست ندارم زیاد کار کنم که برنامه بسازم تا سریال!
آهنج با اشاره به اینکه با فیلم‌ساز در تلویزیون به‌عنوان اپراتور برخورد می‌کنند، خاطرنشان کرد: امروز کدام فیلم‌ساز معتبری به تلویزیون می‌آید؟ انگشت‌شمارند که از پیشکسوتان این عرصه‌اند. متأسفانه با آنها هم به‌عنوان اپراتور برخورد می‌کنند، بیشتر اپراتور می‌خواهند تا فیلم‌ساز؛ بیشتر برنامه می‌سازند تا سریال! به‌نظر من خیلی از آثار سریال نیستند و بیشتر شبیه به شو و برنامه‌اند. برخی از آثار مثل "مدار صفردرجه" و "در چشم باد" و خیلی از این دست کارها که فیلم‌سازی اصولی در آنها اتفاق افتاده است، از این جهت است که دوست ندارم زیاد کار کنم که برنامه بسازم تا سریال!
رهبر انقلاب در آن جلسه به ما آن‌قدر دلگرمی دادند
این کارگردان تأکید کرد: باید انقلاب جدّی در مسائل فرهنگی و تلویزیونی اتفاق بیفتد تا جامعه را پویا نگه‌دارد. سریال‌هایی که شبیه‌به‌هم‌اند و همواره سوژه‌ها و نگاه‌هایشان تکرار می‌شود. واقعاً چه‌کسانی در اتاق فکرند و چرا جریان نفوذ را بررسی نمی‌کنند؟ باید این جریان بررسی شود تا کارهای اصیل ساخته شوند. رهبر انقلاب در آن جلسه به ما آن‌قدر دلگرمی دادند و از ما مطالبه کردند که "کارهایی بسازید مردم به تلویزیون توجه کنند."
وی با ابراز اینکه "باید از این رویه آنتن‌پُرکنی به‌سمتِ کیفی‌سازی و اندیشه‌ورزی حرکت کنیم"، افزود: امسال ماه رمضان و برخی مناسبت‌های دیگر را ببینید، متوجه می‌شوید کارهایی به آنتن می‌رسند که هیچ ربطی به آن مناسبت و اتفاق نداشته‌اند و ندارند اما رویه آنتن پُرکنی باعث می‌شود برای آثار تمایزی قائل نشوند و هر موقع آنتن خالی باشد از آن اثرِ مثلاً نوروزی برای رمضانی هم استفاده می‌کنند، چرا فضای اندیشه‌ورزی را به سریال‌سازی برنمی‌گردانند؛ قدری برای سوژه‌ای که قرار است سریال شود بیندیشیم و باعث نشویم آن‌قدر تکرار، تکرار و تکرار اتفاق بیفتد.
به شبکه‌های تلویزیونی ماهیت بدهید
آهنج خاطرنشان کرد: به شبکه‌های تلویزیونی ماهیت بدهید سریال‌سازی کنند رقابت و کیفیت برگردد و از طرفی فیلم‌ساز کاربلد را بیاورید که با اندیشه بیشتر کار داشته باشد تا پول را بشناسد آن‌وقت خواهید دید که شاید جایگاهی برای من هم نباشد اما من ناراحت نمی‌شوم، چون دوست دارم برای رسانه ملّی اتفاقات خوبی در عرصه ساخت سریال بیفتد.
جواد اردکانی: تاریخ را دوربین‌ها می‌نویسند نه قلم‌ها!
جواد اردکانی کارگردان 56ساله مشهدی‌الاصل که سریال‌هایی مثل غریبه و مسافر را ساخته است از دغدغه ساخت اثر در حوزه مقاومت منطقه‌ای به‌خصوص در سوریه گفت: از سال 1394 درگیر حوزه سوریه بودم وقتی وارد فضای متفاوتی که آنجا وجود داشت شدم، واقعیت‌ها و رویکردهای جدیدی برای بنده ایجاد شد.
وی گفت: نکته مهم اینکه به‌سرعت متوجه شدم جدای از جنگ نظامی جنگ رسانه‌ای بزرگی هم وجود دارد و از خود میدان شروع می‌شود و عقبه آن تا شبکه‌ها و شرکت‌های تولید فیلم و مجموعه‌های بزرگ خبری بازمی‌گردد؛ در میدان همه یگان‌هایی که متعلق به جاهای مختلف بودند سعی داشتند آن را پوشش تصویری دهند و به‌سرعت از طرف گروه‌هایی که مثل ما مباحث امنیتی نداشتند به جامعه منتقل می‌شد و جدای از تأثیر به‌لحاظ تضعیف روحیه دوستان، اتفاقی که کم‌کم شکل می‌گرفت این بود که تاریخ سوریه نوشته می‌شد و می‌شود.
اردکانی ادامه داد: تاریخ امروز را قلم‌ها نمی‌نویسند و دوربین‌ها می‌نویسند. فاصله گذشته، حال و آینده کم شده است، حادثه‌ای صبح اتفاق می‌افتد عصر درمعرض نگاه مخاطب است و فردا تأثیرش را می‌گذارد؛ در تاریخ‌نگاری دوربین ما خاموش باشد، چه مستند و چه داستانی، تاریخ ما را دیگران می‌نویسند.
این نویسنده و کارگردان، خاطرنشان کرد: اگر دوربین‌های ما روشن نباشد دیگران با دوربین‌هایشان هر طور که بخواهند روایت می‌کنند. هالیوود در موضوع عراق و افغانستان با فیلم‌هایی که ساخته مرجعیت را در دست گرفته و در قصه سوریه هم الآن به همین شکل است.
چه شد که رهبری درباره فیلم "مارمولک" صحبت کردند؟
تهیه‌کننده "صاحبدلان" و "لیسانسه‌ها" در دیدار با مقام معظم رهبری موضوع طنز را مطرح کرد و معظم‌له هم بر ساخت طنز بدون توهین و برخورداری از شوخی‌های محترمانه جذاب تأکید فرمودند. او در این باره به خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت: من درباره ساخت طنزهای فاخر و شوخی کردن محترمانه در کمدی‌‌های تلویزیونی و حتی سینمایی صحبت کردم و حضرت آقا هم تأکید کردند که "ساخت طنز بسیار مفید و مؤثر است اما نبایستی به این وسیله به کسی توهین و بی‌احترامی شود. کار طنز کنید اما محترمانه و فاخر"! متأسفانه در برخی از رسانه‌ها فقط به ماجرای "مارمولک" اشاره کرده‌اند و خبری از طرح دغدغه ایشان به ساخت موضوعات طنز و کمدی نبود.
جودی در پاسخ به این سؤال که چه شد رهبری درباره فیلم سینمایی «مارمولک» صحبت کردند، گفت: واقعاً دغدغه ما پرداختن به این فیلم سینمایی نبود که برخی از رسانه‌ها به آن پرداختند چرا که دوره این فیلم تمام شده است و مهم بیان دغدغه‌های حضرت آقا نسبت به ساخت فیلم‌های طنز و کمدی بود. ایشان فرمودند "طنز بسازید و کار خوب و مؤثری است اما به کسی توهین نکنید."، در ادامه آن ایشان گفتند "قبلاً علما به بنده مراجعه کردند و درباره فیلم سینمایی «مارمولک» صحبت کردند که «به ما توهین شده است.»"، معظم‌له فرمودند که "من گفتم «این شوخی‌ها مشکلی ندارد و باید باشد.»"
وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه چه مشکلاتی بر سر راه سازندگان طنز و کمدی است و چرا برخی قصد دارند به هر طریق و مسیری طنز بسازند حتی اگر سخیف و مبتذل هم شود، تأکید کرد: اولاً یکی از مشکلاتی که بر سر راه سازندگان طنز خصوصاً در تلویزیون وجود دارد و ما هم در مسیر ساخت "لیسانسه‌ها" با این مشکلات مواجه شدیم این است که ظرفیت سازمانی، نهادی، شخصیتی و جامعه‌ای ما نسبت به شوخی کردن پایین است. واقعاً برای به‌ثمررسیدن طنزهای مؤثر و فاخر نیازمند شوخی کردن با نهادها و سازمان‌ها و حتی مسئولینیم تا یک پیامی برای مخاطب داشته باشد.
سعید سلطانی: مردم از صداوسیما انتظار موضوعات بِروز دارند
سعید سلطانی کارگردان قدیمی تلویزیون تأکید کرد: باید خودمان را بِروز کنیم که از توسعه جهان عقب نمانیم. مردم از صدا و سیما انتظار دارند به سوژه و موضوعاتی بپردازیم که تا به حال سراغ آنها نرفتیم. موضوع دیگر استقلال مالی سازمان به‌لحاظ کمی است که با شوک مالی مواجه بود و به‌ناچار باید کاری می‌کردیم که اسپانسرها وارد شدند و آنها هم مطالباتی را داشتند.
وی اضافه کرد: هرچه از نظر مالی در مضیقه باشیم سازمان از موجودیت خود دور می‌شود. زمانی که تهیه‌کنندگان با پیمانکاری برنامه تولید کنند کیفیت برنامه پایین می‌آید، زیرا بیشتر، نظر اسپانسرها مورد توجه قرار می‌گیرد. چرا بعضی از مجموعه‌ها به‌زبان‌های دیگر پخش نمی‌شود؟ مجموعه‌هایی که ما می‌سازیم با مخاطب خارجی ارتباط برقرار نمی‌کند، در واقع این مجموعه‌ها را با مصادیق قابل فهمی چون برادری، عشق به میهن است همه دنیا می‌فهمند.
آشتیانی‌پور: سریال‌سازان، عنصر زمان را فراموش نکنند
حمیدرضا آشتیانی‌پور، دوبلور پیشکسوت که ردای تهیه‌کنندگی هم بر تن دارد، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگر مردم ما نیاز به امید دارند. برای پیشگیری از ناامیدی هم بهتر است کسانی که در مسیر تولید سریال و محصولات نمایشی تلاش می‌کنند، عنصر زمان را فراموش نکنند.
وی افزود: زمانی که منِ نوعی برای تولید مجموعه‌ای اقدام می‌کنم، نباید زمان را نادیده و با سنگ‌اندازی جلوی شروع مجموعه را گرفت. این رفتارها باعث ناامیدی میان تولیدکنندگان می‌شود.
روایت جواد شمقدری از جلسه با رهبری:
حضرت آقا فرمودند "با دیالوگ‌های تأثیرگذار هم می‌توانیم از هویت ملی صحبت کنیم"
جواد شمقدری که این روزها سریال "نفوذ" را برای آنتن تلویزیون دارد با اشاره به ضرورت ایجاد مرکزی برای مدیریت و پشتیبانی سریالهای استراتژیک به خبرنگار تسنیم گفت: فرصت کمی بود و بنده به‌عنوان اولین سخنران پشت تریبون قرار گرفتم. من چون اولین سخنران این دیدار بودم باید برای دیگران الگو می‌شدم؛ به همین‌خاطر چهار، پنج دقیقه صحبت کردم. بحث بنده راجع به ضرورت وجود یک مرکز یا اتاق فکر پشتیبان سریال‌ها و فیلم‌های استراتژیک بود چرا که فیلم‌های استراتژیک به‌تعبیر من فیلم‌هایی است که گذشته و آینده جامعه در گروی آنها است. وقتی با دشمنی در صحنه نبرد نرم مواجهیم که سعی می‌کند گذشته و حقایق را واژگون نشان دهد به‌تعبیر حضرت آقا "جای جلاد و شهید" را عوض می‌کند و نسل جوان چندان آگاهی ندارند و فرصت تحقیق و خواندن کتاب را ندارند، سریالهای استراتژیک جلوی به نتیجه رسیدن پروژه نرم دشمن را می‌گیرد.
وی تأکید کرد: خدمت مقام معظم رهبری گفتم که قبل از اینکه دشمن فرصت میدان‌داری همه‌جانبه پیدا کند سریال‌هایی بسازیم که تصویر دقیقی از فجایع پهلوی و گذشته این کشور و اتفاقاتی که باعث شد ملت ایران، انقلاب اسلامی را به‌وجود آورند بدهد و آثار نمایشی مثمرثمر و بامحتوایی تولید کنیم، واقعاً جای چنین فیلم‌ها و سریال‌هایی در سینما و تلویزیون خالی است.که متأسفانه کمتر هم مورد پشتیبانی قرار می‌گیرند و همین کار "انقلاب دوم" یا "نفوذ" با سعه‌صدر به مرحله تولید رسید و اگر این صبر و سماجت بنده نبود این کار قطعاً کلید نمی‌خورد و به جایی نمی‌رسید.
شمقدری درباره اتفاقات ناخوشایند برخی از برنامه‌های تلویزیونی تصریح کرد: وقتی که چارچوب‌های نظارتی دقیق و حساب‌شده نباشند یک‌سری حواشی ممکن است پیش بیاید. به هر حال حضرت آقا هم یک‌سری مباحثی را در جهت اغنای آنتن و محتواهایی که تلویزیون باید برای مخاطب خودش فراهم کند و سریالهای تأثیرگذار هم به مرحله تولید برسند مطرح کردند. معظم‌له به ساخت سریالهای تلخ و ایجاد یک نوع تلخی در ذائقه مخاطب تأکید فرمودند، حتی مصداقی آوردند که "بی‌نوایان" تلخ است ولی نهایتاً آن تلخی نمی‌ماند و یک حسّ خوبی در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند اما ضعف سریالهای ماست که یک تلخی در ذائقه و ذهن مخاطب باقی می‌گذارند و روح جامعه را جریحه‌دار می‌کنند.
وی افزود: بسیاری سریالهای ما با موضوع خانوادگی و درام، کاملاً یک تأثیر منفی می‌گذارند در حقیقت جای خانواده‌های ایرانی در تلویزیون خالی است و یک تصویر وارونه‌ای از خانواده و سبک زندگی اسلامی ایرانی در تلویزیون دیده می‌شود. در صورتی که با توجه به تأکید حضرت آقا بر نمایش هویت ملی، عزت فرهنگی ملت ایران و سبک زندگی اسلامی، بایستی به این سمت برویم و از پرداخت‌ها و مضمون‌های تکراری فاصله بگیریم حتی به‌تعبیر رهبری می‌توانیم دیالوگ‌های تأثیرگذار درباره هویت ملی، دینی و عزت فرهنگی در فیلم‌هایمان قرار دهیم که به‌روی مخاطب تأثیر بگذارند، این خلأ به دیدگاه استراتژیک نویسندگان و کارگردانان برمی‌گردد که حضرت آقا هم هوشمندانه و دقیق به این موضوعات پرداختند.
انتهای پیام/+
