توجه جدی دولت و مجلس به "صنعت ماشین سازی" رمز تحقق اقتصاد دانش بنیان

به گزارش خبرنگار علمی خبرگزاری تسنیم؛ با توجه به ارزیابیهای صورت گرفته و سنجش مختصات صنایع متعدد کشور، متوجه آسیبهای جدی یکی از صنایع کلیدی و مهم کشور شدیم که اگر آن را محور توسعه درون­زا با رویکرد برونگرای صنعت سرزمین بنامیم، گزاف نگفته ایم.

صنعتی همچون ماشین سازی که می­تواند یکی از محورهای جدی استقلال صنعتی و فناوری کشور باشد؛ صنعت ماشین سازی وظیفه تولید ماشین آلات و تجهیزات واحدهای صنعتی را بر عهده دارد که همین گزاره بیانگر میزان اهمیت جایگاه ماشین سازی در کشور است.

شوربختانه آنچه طی سالیان اخیر با آن مواجه هستیم تعطیلی یک به یک واحدهای صنعتی است؛ در ارزیابی دلایل رکود و تعطیلی به مختصات مشخصی دست پیدا کرده ایم؛ مشکل و نقص فنی ماشین آلات خط تولید، احتیاج به قطعه و کمبود آن در کشور، تعمیراتی که صنعتگران می گویند به دلیل تحریم امکان وارد کردن قطعه و تعمیر اساسی آن وجود ندارد و ...

هر چند که در نگاه اول، به نظر می­رسد در حال گزار به سوی  تولید کامل داخلی هستیم اما کماکان تولید، از جهاتی وابستگی به خارج و بیگانگان دارد و استقلال به صورت کامل وجود ندارد؛ استقلال کامل زمانی محقق می­شود که تکنولوژی ماشین آلات خط تولید بومی شود که این هم به یکی از نقاط آسیب پذیر کشور بدل شده است.

قاعدتاً عقل سلیم حکم می­کند که نقاط آسیب­ پذیر کشور را در شرایط تحریم شناسایی کنیم و تهدیدهای به وجود آمده از این اتفاق نامبارک را تبدیل به فرصت کنیم؛ متأسفانه در کشور شرایطی ایجاد شده که تا می­گویید، تهدیدهای تحریم را تبدیل به فرصت کنید، عده­ ای که اکثراً دستی در واردات داشته و دارند، جوسازیها و فضاسازیهایی تحت عنوان "کاسبان تحریم" راه اندازی می­کنند! چنین تحرکاتی نشان از خیانت و ترجیح منافع شخصی بر جمع دارد.

صنعت ماشین سازی دارای حداقل نیم قرن سابقه در کشور است که متأسفانه به جای توسعه و پیشرفت نوآورانه در سال­های اخیر به دلایل متعدد دچار افول شده است.

ماشین سازیهای بزرگی مثل ماشین سازی تبریز یا اراک، هپکو و ... به جای توسعه فعالیت خود و حضور در فعالیت های بین المللی دچار رکود، کاهش ظرفیت تولید و تعدیل نیروی انسانی خود شده­ اند؛ متأسفانه در سال­های اخیر به جای افزایش تولید این شرکتها، شاهد کوچک شدن بازارشان شده ایم البته مشکلات ایجاد شده چند جانبه است، اجرای غلط و پر از حاشیه خصوصی سازی این شرکت­ها، نوسانات مدیریتی، مشکلات اقتصادی کشور و کوچک کردن سهم بازار این شرکت­ها، از جمله معضلات تحمیلی از سوی متولیان امر است.

یکی از موارد بسیار مهم در ضعف صنعت ماشین سازی، واردات ماشین آلات خطوط تولید است که در سال های اخیر کمر صنعت ماشین­ سازی را شکسته است؛ نکته حائز اهمیت اینکه این واردات، گاهی به عنوان حمایت از تولید داخل صورت میگیرد! اما در مقام عمل خلاف این ادعا محقق می شود.

بررسی مقررات کشور نشان می­دهد که برخی از قوانین وضع شده برای توسعه و پیشرفت کشور در گذشته­ های دور، در حال حاضر مقوم واردات و خروج ارز از کشور است و به این موضوع مشروعیت بخشی می کند، به گونه­ای که در مواردی واردات ماشین آلات دارای ترجیح اقتصادی نسبت به خرید از داخل است.

واحدهای تولیدی میتوانند ماشین آلات خود را از نظر معافیتهای حقوق گمرکی به قیمت مناسب تری نسبت به خرید از شرکتهای داخلی تهیه کنند؛ این یعنی دولت در حال پرداخت یارانه به واردات ماشین آلات است و حقوق ورودی این تجهیزات را از جیب خودش پرداخت می­کند.

براساس تخمین­های انجام شده، سالانه حدود 500 میلیون دلار، یارانه­ای است که کشور تقدیم وارد کننده  می­کند تا خود یکی از چند مانع جدی پیش پای صنعت ماشین­سازی کشور باشد؛ امید میرود که با همت مجلس شورای اسلامی، موانع پیش روی صنعت ماشین سازی، از پیش پای صنعت گران کشور برداشته شود تا شاهد توسعه این بخش اصلی صنعت که خود صنعتِ صنعت ساز است، برداشته شود.

بدون شک رونق و جهش تولید و تحقق اقتصاد دانش بنیان به عنوان اصلی ترین راهبرد اقتصاد مقاومتی مدنظر رهبر معظم انقلاب که منتج به رفع گره های اقتصادی و معیشتی جامعه خواهد شد، از طریق توجه جدی دولت آینده و مجلس به صنعت ماشین سازی و احیاء آن برای پیشرفت فناوری و رونق صنعت کشور، امکان­پذیر است.

"سید محسن دهنوی؛ رئیس فراکسیون اقتصاد دانش‌بنیان مجلس شورای اسلامی"