نصرالله مدقالچی: چرا به پدر امتِ ما توهین می‌کنند؟/ ماجرای ممنوع شدن صدایِ آقای دوبله در آگهی‌های بازرگانی/ رازِ دیالوگ "محمد از قلب‌ها وارد می‌شود"+ فیلم
حال نصرالله مدقالچی خوب نبود، چون اعتقاد داشت حال دوبله خوب نیست. به ممنوعیت صدایش در آگهی‌های بازرگانی اشاره کرد و به اهانت به پیامبر(ص) واکنش نشان داد.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: سال 1335 که 12 ساله بود به همراه هم‌کلاسی‌های خود در مدرسه کار بازیگری تئاتر را شروع کرد و تا 17 سالگی بصورت جدّی آن را ادامه می‌داد. در پایان دبیرستان و در سال 1341 در 18 سالگی از طریق دایی خود با بیژن علی‌محمدی پسر بزرگ آقای علی‌محمدی منش و بهروز علی‌محمدی هم پسر کوچکش که مدیر دوبلاژ بودند آشنا شد.استدیو عصرطلایی اولین کار کوتاه ایشان آغاز شد.
او در ابتدا به مدت چند سال در کنار چهره هایی چون استاد کسمایی، هوشنگ مرادی، نصرت‌الله محتشم و آقای مانی مشغول یادگیری بود تا اینکه اولین بار در سال 1346 نقش اول سریال گیدئون را برعهده گرفت. نصرالله مدقالچی یا به قولی صدایِ ماندگار و آقای دوبله ایران در جریان گفت‌وگوی زنده از طریق لایوِ تسنیم به نکات مختلفی اشاره کرد. او درباره نریشنِ معروف "آنه‌شرلی" گفت: نریشن‌خوانی "آنه‌شرلی" را سال 1377 به من سپردند؛ نریشن اولیه با خط قرمزهای ما مغایر بود. به همین دلیل قرار شد، خودمان تیتراژ برای این مجموعه بسازیم؛ متن نریشن را خودم نوشتم و راوی داستان هم بودم.
نصرالله مدقالچی دکلمه‌های مشهوری دارد. همه آنه را به خاطر دارند. مدقالچی از قدیمی‌ترین دکلمه‌خوانان ایران به شمار می‌رود. صدای وی به تُنِ صدای نریتورهای آلمانی نزدیک است و شاید حضور طولانی مدت ایشان در کشور آلمان بر لحن صدایشان بی‌تأثیر نبوده است. دکلمه وداع نصرالله مدقالچی از دکلمه‌های زیبا و آرامش‌بخش این دوبلور پیشکسوت است که همیشه به عنوان نوستالژی از آن یاد می‌شود.
فیلم گفت‌وگوی تسنیم با نصرالله مدقالچی
صدای نصرالله مدقالچی روی بازی فوق العاده "مایکل آنسارا" بازیگر نقش ابوسفیان در فیلم سینمایی "محمد رسول‌الله" یکی از معروف‌ترین آثار وی به شمار می‌رود که با صدای وی جاودانه شد. او در جریان این گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: مصطفی عقاد کارگردان فیلم "محمد رسول‌الله"، دو بار این فیلم را با دوبله فارسی دید و گفت: «این فیلم اصلی محمد رسول‌الله است»؛ آن قدر که دوبله کار شاخص و درست از آب در‌آمده بود. با اینکه عقاد اصلاً زبان فارسی نمی‌دانست، اما دوبله فارسی "محمد رسول الله" بسیار او را تحت تأثیر قرار داده بود.
کارهای برجسته‌ای در کارنامه دارد که می‌توان درباره یک به یک آن‌ها مدت‌ها به گفت‌وگو نشست اما در گفت‌وگوی لایوِ تسنیم او خواست که از اجحاف به دوبله، مشکلات دوبله و ناراحتی‌ها و گلایه‌های خودش و همچنین اهانت به پیامبر اسلام و ماجرای نقش اباسفیان در فیلم محمد رسول‌الله(ص) صحبت کند که مشروح این گفت‌وگو به همراه فیلم آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد:
عشقِ به دوبله از دوران دبستان آغاز شد
* واقعاً بسیاری علاقه‌مند به حوزه دوبله و گویندگی‌اند. راز رسیدن و انتخاب حرفه دوبله از طرف شما چه بود؛ به قولی چطور شد وارد عرصه دوبله شدید؟
این علاقه و عشق از زمان دبستان شروع شد. در جشن پایان سال ششم ابتدایی، دکلمه‌ای اجرا کردم که زنده‌یاد دکتر محمد عاصمی نوشته بود و به من یاد می‌داد چه کار کنم. این دکلمه از زمان یک خر بود؛ از همان‌جا علاقه من به کار هنری و خصوصاً هنر گویندگی زیاد شد. البته در دبستان بچهها نمایشنامه می‌نوشتند و خودمان گریم می‌کردیم و فیلم می‌آوردند نشان می‌دادند. من فکر می‌کنم از همان جا کلیدش خورد. تا اینکه وارد عرصه دوبله شدم. چون دوبله را خیلی دوست داشتم و سینما می‌رفتم ادای آرتیست‌ها را درمی‌آوردم. عاشقش بودم و وارد این راه شدم و ادامه دادم.
با ماشین چند میلیاردی نمی‌توان دوبلور شد!
* بسیاری به هنر دوبله علاقه‌مندند اما گاهی از راهش وارد نمی‌شوند. استاد مدقالچی با چه مرارت‌ها و چه شیوه‌هایی به این صدای ارزشمند و ماندگار رسیدند. آیا می‌شود با سفارش، پول‌دادن و راه‌هایی غیر از هنر، وارد این عرصه شد؟
تنها جایی که پارتی‌بازی برنمی‌دارد و پول قبول نمی‌کند یا ماشین 4 میلیاردی قبول نمی‌کند، کار هنر است. شما وقتی می‌گویید من نقاشم! این کوزه است و این قلم و این کاغذ. وقتی به جای کوزه، موزه می‌کشد، آن به اصطلاح نقاش، به درد این کار نمی‌خورد. حالا صد میلیارد هم بدهید وقتی که نقاش نیستی چه به درد می‌خورد. حرف ما الان این است، جوانان عزیز با استعداد، بی‌استعداد اگر می‌گوییم نه، خوبی شما را می‌خواهیم.
دنبال کار دیگری بروید که آینده بهتری برای شما رقم بخورد. ما اگر شما را مراقبت می‌کنیم برای آن است که آینده‌ای بسیار روشن را می‌بینیم. اما همه فکر می‌کنند نه عالی است. من به شخصه تا الان اگر خوب بوده گفتم خوب است. اگر بد بوده هرچه بوده گفتم بد است. چرا؟ برای اینکه نخواستم عمر این جوان به هدر برود. این جوان در خانه منتظر بماند و به او تلفن بزنندکه نقشی را بگوید. تکلیفش را روشن کردم دنبال کار دیگری برود.
هرکسی از راه رسیده مدیر دوبلاژش کردند
* خیلی‌ها انتقاد دارند که به دوبله اجحاف شده و به دوبلورها هم اجحاف شده؛ شما چنین اعتقادی دارید؟
من چنین اعتقادی دارم. نمی‌دانم چه بگویم. اجحاف شده و می‌شود. هرکسی که از راه رسیده مدیر دوبلاژش کردند بدون اینکه تشخیص بدهند این شخص فارسی بلد است. واژه را می‌شناسد. متأسفانه به زبان فارسی لطمه می‌زنند. البته صاحب کار خودش هم نمی‌داند ماجرا از چه قرار است. در قدیم صاحب کار می‌دانست این مدیر دوبلاژ خوبی است و فیلمش را به آن می‌داد. زمانی مدیر دوبلاژ می‌شدی که صاحب فیلم شما را می‌پسندید.
الان یک آقایی در انجمن ما حضور دارند همین طور نامه می‌دهند این مدیر دوبلاژ می‌تواند و این مدیر دوبلاژ اجازه این کار را ندارد. چه کسی مدیر دوبلاژ را تعیین می‌کند؟ ما بیش از 50 سال ندیدیم چنین اتفاقی بیفتد. نامه بدهند این مدیر دوبلاژ می‌تواند بشود. اما امروز راه می‌افتند امضاء جمع می‌کنند که این فرد می‌تواند مدیر دوبلاژ بشود. آن نفر اصلاً گویندگی و دوبله نمی‌داند.
امضاء جمع می‌کنند، مدیر دوبلاژ می‌آورند...
الان این آقایی که در هیئت مدیره انجمن ما حضور دارند شایستگی این را ندارد و به درد این کار نمی‌خورد. نمی‌دانم چه کسی او را داخل این کار آورده؛ نه سن و سالش می‌خورد، نه صدا دارد و نه استعداد! نامه می‌دهد به این و آن، امضاء جمع کند و بعد نامه بدهد ایشان مدیر دوبلاژ است. اصلاً چنین رسمی در دوبله نبوده است. مدیر دوبلاژ را صاحب فیلم مشخص می‌کند براساس آن که فیلم را قبلاً خوب دوبله کرده، سینما خوب فروش می‌کند و مردم استقبال می‌کنند. تشریف بیاورید و فیلم دوبله کنید.
ماجرای ممنوع شدن صدایِ آقای دوبله در آگهی‌های بازرگانی
* گلایه‌ای هم داشتید و در بخشِ نخست گفت‌وگویمان که صدا و تصویر شما قطع شد از ممنوعیتی صحبت می‌کردید که برای شما اتفاق افتاده است. ماجرا از چه قرار است؟
اداره بازرگانی صدا وسیما کُد به صدای من نداده است. نامه‌ای نوشته که صدای ایشان ممنوع است، لطفاً صدای دیگری را انتخاب کنید اما این نامه نه امضاء و نه مُهر دارد. اگر من خلافی کردم امروز رفته بودم برنامه زنده تلویزیونی و الان هم در خدمت شما هستم. اگر من خلافی کردم و اگر اتفاقی افتاده، حراست صداوسیما حتماً تحقیق می‌کند که چه مهمانی به برنامه تلویزیونی می‌آید. حالا مدقالچی باشد یا هر شخص دیگری. همین‌طوری نیست.
سؤال من این است شما به چه علت این نامه را نوشتید، نامه‌ای که بدون امضاء و مُهر است. شما اصلاً چه سِمتی دارید؛ ما زیر نظر حراست معاونت سیماییم همان کسی که به ما کارت ورود با ماشین و غیرماشین را صادر می‌کنند و اگر خلافی کنیم و مشکلی پیش بیاید، با ما صحبت می‌کنند. من نمی‌فهمم این آقا چه کاره است؟ بعد می‌گویند نامه‌تان را بفرستیم و سه چهار نفر امضاء کنند. یعنی چه؟ شما اول ثابت کنید چه کسی هستید. من که بیش از 50 سال کار کردم اجازه ندارید چنین نامه‌ای بنویسید و رفتار این چنینی با من داشته باشید؛ هرکسی می‌خواهید باشید.
می‌خواستند از صدایِ من استفاده کنند و من زیر بار نرفتم
* استاد! برخی از دوبلورها که شما می‌شناسید یا بازیگر بودند و بعد دوبلور شدند و یا دوبلور بودند و وارد عرصه بازیگری شدند؛ اما شما هیچ‌وقت بازیگر نشدید. دلیلش چه بود؟
من اولاً فرصت این کار را نداشتم از صبح ساعت 9 تا 10 شب کار می‌کردم و در ثانی من آن کاری را که دلخواه من بود به من نمی‌دادند. می‌خواستند از صدای من استفاده کنند و من هرگز زیر بار چنین کاری نرفتم، نمی‌روم و نخواهم رفت.
مصطفی عقاد گفته بود: این فیلم اصلی محمد رسول‌الله است
* چطور شد نقش اباسفیان در فیلم محمد رسول‌الله به شما پیشنهاد شد. من شنیدم که نسخه دوبله فارسی این فیلم را به لندن فرستادند و مرحوم مصطفی عقاد کارگردان این فیلم دیده بود؟
12 کشور این فیلم را دوبله کرده بود و آقای عقاد گفته بود برای میکس همه این کشورها، نسخه‌های دوبله‌شان را به لندن بفرستند. ما هم طبق خواسته آقای عقاد نسخه فارسی این فیلم را به لندن فرستادیم. البته سفیرمان به ما گفت آقای عقاد وقتی فیلم را می‌بیند می‌گوید که فیلم محمد رسول الله همین است. روایت دقیقی که برای ما بسیار خوشحال‌کننده بود.
مصطفی عقاد دو بار این فیلم را با دوبله فارسی دیده بود و گفت: «این فیلم اصلی محمد رسول‌الله است». آن قدر که دوبله کار شاخص و درست از آب در‌آمده بود. با اینکه عقاد اصلاً زبان فارسی نمی‌دانست، اما دوبله فارسی "محمد رسول الله" بسیار او را تحت تأثیر قرار داده بود. این اتفاق افتاد و من گفتم باعث خوشحالی من و دوستانم است و چنین کار فاخری انجام دادیم.
رازِ دیالوگ "محمد از قلب‌ها وارد می‌شود"
* چطور نقش اباسفیان پیشنهاد شد؟
واقعاً الان هم که این فیلم را بارها دیده و می‌بینیم، چقدر خوب انتخاب کردم و همین نقش را دوست دارم. آن موقع متداول بود فیلم را می‌دیدیم و در حین تماشا، شخصیت‌ها به دوبلورها واگذار می‌شد. منوچهر اسماعیلی به من گفت اباسفیان را شما بگویید و من گفتم باشد. نشستیم و فیلم را دیدیم و گفتم عجب فیلم زیبایی است. من زنگ زدم به زنده یاد بهمن بوستان. گفتم چنین فیلمی دیدم و اطلاعاتی می‌خواهم درباره اباسفیان که قرار است من صدایش در این فیلم باشم. او اطلاعاتی به من داد و گفت این مرد ثروتمند اعراب بوده و خیلی از توضیحات دیگری داشت که همه را در فیلم دیدم.
در این‌جای گفت‌وگو بنابر درخواستِ مردم از طریق کامنت‌ها، استاد مدقالچی به دیالوگِ معروف اباسفیان در این فیلم که با صدای او بارها پخش شده اشاره کرد: اباسفیان می‌گوید که "محمد از قلب‌ها وارد می‌شود... و مردم همیشه این دیالوگ را دوست داشتند و شاید رازِ ماندگاری‌اش در همین باشد.
* پس شما این دیالوگ را زیباترین دیالوگ و شاید سکانسِ فیلم "محمد رسول‌الله" می‌دانید؟
بله.
هم به صدای اباسفیان می‌شناسند و هم آنه‌شرلی!
* در کوچه و خیابان هم مردم شما را به این صدا و یا صداهای دیگری می‌شناسند؟
هم اباسفیان و هم آنه شرلی. آنه‌شرلی چون روی سال شصتی‌ها بیشتر اثر گذاشته و صفحه مجازی‌ام هم این فیلم و صدای آنه‌شرلی بارها دیده شده است. همه می‌گویند ما دهه شصتی‌ها خیلی لذت بردیم و خیلی‌ها هم درباره دوبله نقش اباسفیان می‌گویند.
چرا به پدر امتِ ما توهین می‌کنند؟
در این‌جای گفت‌وگو نصرالله مدقالچی وارد موضوعِ اهانت به پیامبر اسلام شد و چنین گفت: "ما از رسول اکرم تصویری نداریم. آن آقایی که کاریکاتور رسول اکرم را می‌کشد آدم احمقی است. آدم احمق، نادان و جاهل چرا توهین می‌کنی؟ هر دینی پیشوایی دارد و هر دینی رسولی دارد. حتی به مسیح و موسی(ع) هم نباید توهین کنید و همچنین بقیه پیامبران. شما از حضرت عیسی(ع) تصویر دارید فقط یک صلیب است. پس شما اجازه ندارید چنین کاری کنید. توهین کردید به جماعتی که به رسول اکرم(ص) ایمان داشتند و ایمان دارند. کار خوبی نکردید واقعاً کار خوبی کردید. اگر کسی به پدر شما توهین کند خوب است. به جدّ شما توهین کند خوب است؛ خوب نیست. شما جوش می‌آورید و ناراحت می‌شوید. بنابراین کار عبثی کردید.
صداوسیما از سال 1390 می‌خواهد به ما سپاس بدهد؛ پول‌مان را هم نمی‌دهند!
* از سینما و تلویزین برای عرصه دوبله چه انتظاری دارید؟
ما از صداوسیما انتظارمان این است که از سال 1390 می‌خواهند به ما سپاس بدهند تا الان این سپاس را نه تنها ندادند بلکه کارم که می‌کنیم پول‌مان را به این زودی‌ها نمی‌دهند. هرچند که مدیر واحد می‌رود می‌جنگد اما اهمیت نمی‌دهند. دیر شد ایرادی ندارد؛ اجاره خانه و مشکلات داریم مهم نیست. یکی از تغذیه‌های مهم شبکه‌های تلویزیونی دوبله فیلم‌ها است.
فیلم‌هایی که رفته رفته بی‌کیفیت‌تر شدند. یادم می‌آید آقای طالب‌زاده را دیدم به من گفت آقای مدقالچی درباره "افسانه شجاعان" گفت در هواپیما به بچهها گفتم برای چه این فیلم را خریدیم. دو قسمت را آوردند من گفتم عجب خرید خوبی بود. گفتم چرا؟ گفت به قدری دوبله‌اش خوب شده بود که مخاطب را به سمت خودش می‌کشاند.
در پایانِ گفت‌وگو باز به درخواست مردم، نصرالله مدقالچی چند دیالوگ نقش اباسفیان را به صورت زنده برای مردم اجرا کرد؛ او دیالوگ "محمد از قلب ها وارد می‌شود یا شرف من پشت شترهای من است و من بزرگ اعرابم" را بازخوانی کرد.
همچنین توصیه‌ای هم برای مردم داشت: آرزوی سلامتی برای همه دارم و آرزوی نابودی کرونا. از مردم خواهش می‌کنم به عنوان یک فرد بسیار کوچک جامعه، رعایت کنید بهداشت را، فاصله را رعایت کنید. ماسک بزنید. مسئولین دشمن شما نیستند. در وزارت بهداشت کسی دشمن ما نیست. هر روز تعداد جانباختگان بالا می‌رود، چون رعایت نمی‌کنیم. استدعا می‌کنم و خواهش می‌کنم هوایِ همدیگر را داشته باشیم.
انتهای پیام/