مشکلات معلولان لنگ بی‌تدبیری مسئولان/ فضای شهری کرمان برای توانخواهان مناسب سازی نشده است
گروه استانها- با وجود همه قوانین و دستورالعمل‌ها به نظر می‌رسد که عزمی برای حل مشکلات معلولان برای مناسب‌سازی بسیاری از فضاهای شهری کرمان نیست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، این روزها وقتی با دوپای سالم و چشمانی بینا از کوچه و خیابان‌های کرمان گذر می‌کنی با هزار مشکل مواجه می‌شوی و اگر به همه این مشکلات حفاری‌های مختلف دستگاه‌ها، آسفالت نامناسب کوچه و خیابان و البته تنها کمی بارندگی و آبگرفتگی معابر را اضافه کنی این مشکل چندین برابر می‌شود.
حالا همه این مشکلات را برای کسانی در نظر بگیرید که قرار است از امکانات شهری با وجود معلولیت و ناتوانی استفاده کنند که اگر نگوییم امکان استفاده از بسیاری فضاها و امکانات برای آنها ناممکن است استفاده از این امکانات برای آنها بسیار سخت و دشوار است.
معلولان بخش قابل توجهی از اعضاء تمامی جوامع هستند که وجود ناتوانی‌های جسمی معلولان جسمی- حرکتی باعث شده که این افراد در خیلی از موارد از دسترسی به محیط اطراف خود محروم بمانند. این امر ایجاب می‌کند که محیط شهری برای تمام افراد جامعه، اعم از سالم و معلول، قابل دسترسی باشد و مناسب سازی شود. هنگامی که این امر تحقق نیابد و محیط شهری برای حضور معلولین مناسب سازی نشود، خانه نشینی و انزوا بر این قشر از جامعه تحمیل می‌شود و در نتیجه فقدان فرصت‌های برابر برای اعضای جامعه، نوعی تبعیض بر فضای جامعه حاکم می‌شود و طرد اجتماعی معلولین را موجب شده و در نهایت عدالت اجتماعی از بین می‌رود.
در سیاست‌های کلی نظام که مرجع صدور آن مقام معظم رهبری است در بند 11 بخش شهرسازی و بند 9 بخش ایثارگران در تاریخ 29/ 11/ 1389 رعایت نیاز و آسایش جانبازان و معلولان در طراحی فضای شهری و اماکن عمومی خواسته شده است که مناسب‌سازی بناها و مراکز خدمات عمومی، معابر شهری، مراکز اداری، تفریحی و ورزشی و وسائط نقلیه عمومی با وضعیت جسمی جانبازان و ناتوانان جسمی و حرکتی، منطبق بر معیارهای مطلوب باشد.
همچنین هیئت وزیران در تاریخ 10/ 3/ 1394 در قالب برنامه جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت مواد 2 و 3 دستگاه‌های متولی را مکلف کرده است در صدور مجوز مناسب‌سازی با رعایت قوانین و مقررات مربوط، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلولیت، استانداردهای مناسب‌سازی را در شرایط و الزامات صدور مجوز لحاظ کنند.
براساس این مواد وزارت راه و شهرسازی موظف است در همه طرح‌‌های آماده‌‌سازی و اجرای مجتمع‌‌های مسکونی به صورت انبوه و نیز طراحی و اجرای شهرهای جدید، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلولیت را رعایت کند.
علاوه بر این هیئت وزیران 17 آذرماه 98 آیین نامه اجرایی ماده 3 حمایت از حقوق معلولان را تصویب و دستگاه‌های اجرایی را مکلف به مناسب‌سازی معابر و فضاهای شهری برای دسترسی معلولان کرد.
وقتی از دید معلولان، سالمندان و افراد ناتوان به فضاهای شهری همچون خیابان‌ها، پارک‌ها، درمانگاه‌ها، بانک‌ها، فروشگاه‌ها، حمل و نقل عمومی و بسیاری دیگر از زیرساخت‌ها نگاه کنیم ناهمواری‌های بی‌دلیل شهر و تجربه دشوار این قشر از جامعه به خوبی لمس می‌شود.
اگر به جمعیت معلولان زیر پوشش بهزیستی استان کرمان، جمعیت سالمندان و برخی از بیماران، زنان باردار و ... را اضافه کنیم با جمعیت انبوهی مواجه می‌شویم که هر چند در سال‌های گذشته نوع نگاه به این قشر تغییر کرده و پیوسته بر مشارکت اجتماعی این گروه توانمند در کنار سایر افراد جامعه تأکید شده است اما همچنان فضاهای شهری نامناسب و عقب‌ماندگی‌های تاریخی در این حوزه سد بزرگی در برابر این افراد است.
به جمع‌شان که می‌روی تنها از ما می‌خواهند تا ساعتی را با آنها در سطح شهر همراه شویم تا مشکلاتشان را از نزدیک ببینیم؛ ببینیم مشکلاتشان را در گذر از پیاده‌روها، کوچه‌ها و خیابان‌ها، در عبور از همه پستی‌ها و بلندی‌ها، در عبور از پل‌هایی که چرخ‌های ویلچرشان لای آهن‌هایش گیر می‌کند؛ پله برقی‌هایی که انگار سهمی در آنها برای معلولان نیست و مجبور هستند از وسط خیابان عبور کنند؛ از سطح‌های شیبداری که امکان بالارفتن از آنها وجود ندارد و هزاران مشکل دیگر.
یکی از این معلولان کرمانی با بیان اینکه در سال‌های گذشته تلاش زیادی برای مناسب‌سازی فضاهای شهری در کرمان شده گفت: با وجود همه تلاش‌ها اما مشکلات به قدری زیاد است که به تنهایی بسیاری از کارهای خود را نمی‌توانیم انجام دهیم.
وی با بیان اینکه متأسفانه بسیاری از بانک‌ها و ادارات مناسب‌سازی نشده است ادامه داد: به بسیاری از عابربانک‌ها حتی نمی‌توانیم نزدیک شویم چه برسد که بتوانیم از آن استفاده کنیم.
یکی دیگر از این عزیزان با بیان اینکه برای عبور از خیابان مشکلات زیادی داریم و خطرات زیادی یک فرد معلول و ویلچری را تهدید می‌کند افزود: استفاده از بسیاری از پل‌های عابر پیاده برای معلولان ممکن نیست و تعداد کمی از پل‌ها، پله برقی دارند آن هم اگر پله برقی آنها درست باشد و ما بتوانیم از آن استفاده کنیم.
وی سد معبر در پیاده‌روها را از دیگر مشکلات این قشر عنوان کرد و گفت: متأسفانه برخی مغازه‌ها فضای زیادی از پیاده‌رو را اشغال می‌کنند به طوری که گاهی عبور و مرور افراد سالم هم با مشکل مواجه می‌شود چه برسد به ما!
یکی از معلولان کرمانی با اشاره به اینکه شهرداری در عملیات عمرانی که انجام داده مسیر برخی کوچه‌ها را مسدود کرده است به طوری که افراد ویلچری برای ورود و خروج به کوچه با مشکل مواجه هستند افزود: گاهی مجبوریم مسیر طولانی را طی کنیم تا بتوانیم راهی پیدا کنیم تا وارد کوچه شده یا از کوچه خارج شویم.
عباس صادق‌زاده مدیرکل بهزیستی استان کرمان با بیان اینکه مناسب‌سازی فضاهای شهری قبل از اینکه به سازو کارهای مهندسی و فنی نیاز داشته باشد نیازمند فرهنگ‌سازی است اظهار داشت: همه افراد جامعه، دستگاه‌های اجرایی و همه نهادهای دولتی و غیر دولتی باید خود را ملزم به رعایت حقوق همه اقشار جامعه کنند و مناسب‌سازی فضاهای شهری برای معلولان یکی از مصادیق رعایت حقوق شهروندی است.
وی با اشاره به اینکه بیشترین مشکل ما در حوزه فرهنگی است گفت: در ایجاد این فرهنگ در حوزه اطلاع‌رسانی، آگاه‌سازی، ابلاغ تکالیف دستگاه‌ها و دستورالعمل‌ها و ... در سال‌های گذشته تلاش‌های زیادی انجام شده اما فرهنگ لازم برای رعایت حقوق همه شهروندان باید در همه وجود داشته باشد و همه باید خود را به افکار و فرهنگ جامعه پاسخگو بدانیم نه در برابر قانون.
مدیرکل بهزیستی استان کرمان با بیان اینکه مناسب‌سازی با وجود همه تلاش‌ها و اقدامات نیاز به کار بیشتری دارد افزود: با وجودی که وزیر کشور قانون و دستورالعمل‌هایی را به شهرداری‌ها و تمام دستگاه‌ها ابلاغ کرده است اما دیر شروع کردیم.
وی با بیان اینکه مشکلات این حوزه به نوعی مشکلات تاریخی است و ما به تازگی به آن پرداخته‌ایم ادامه داد: واقعیت این است که در مدت کوتاه نمی‌توان فرهنگ و فضا را اصلاح کرد.
صادق‌زاده با اشاره به اینکه شهرداری کرمان در برنامه‌های اخیر خود به مناسب‌سازی فضاهای شهری برای معلولان به خوبی توجه کرده و در ساخت و سازهای اخیر، در پارک‌ها، پیاده‌روها، معابر و ... می‌توان به شهرداری نمره قبولی داد افزود: مشکل اصلی ما در معابری از شهر است که از گذشته وجود دارند و تردد در آنها هم بیشتر است.
وی با بیان اینکه مناسب‌سازی مخصوص همه افراد است و سالمندان و افرادی که در مقطعی دچار مشکل می‌شوند نیز نیاز دارند تا فضاهای شهری برای حضور آنها مناسب باشد گفت: شورای مناسب‌سازی در استان وجود دارد که ریاست آن با استاندار و دبیری این شورا با بهزیستی است.
مدیرکل بهزیستی استان کرمان ادامه داد: سال گذشته موافقت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گرفته شد تا دستگاه‌ها بخشی از اعتبارات تملک دارایی خود را به مناسب‌سازی محیط خود اختصاص دهند که برای نخستین بار در کشور بود.
وی افزود: با وجودی که مشکل قانونی در حوزه مناسب‌سازی فضای شهری نداریم، مشکل اعتبارات را هم حل کردیم و از عالی‌ترین مقام اجرایی استان این مسئله را پیگیری کردیم اما باز هم گلایه‌ها از مناسب نبودن دستگاه‌ها بالاست.
صادق‌زاده با اشاره به اینکه تاکنون چندین مرتبه مصوباتی در این زمینه برای بانک‌ها ارسال کرده و پیگیر این مسئله شدیم گفت: باید فرهنگ درست شود و تا فرهنگ درست نشود دستورالعمل و اعتبار و قانون هم کارساز نیست.
علیرضا گلستانی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان نیز با بیان اینکه به شدت با ضعف حضور سالمندان و کم توانان در شهر روبه‌رو هستیم و مناسب‌سازی انجام نشده است اظهار داشت: 90 درصد ساختمان‌های ما شرایط حضور سالمندان و کم توانان را ندارد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمان با اشاره به اینکه به صنعت ساختمان نباید صرف اقتصادی نگاه کرد گفت: نیاز است منافع عمومی مردم در ساخت یک ساختمان توجه شود.
سیدمهران عالم‌زاده شهردار کرمان نیز با بیان اینکه در دوره اخیر شهرداری کرمان دو اقدام را برای ساختارمند شدن و فضاسازی معابر شهری برای معلولان انجام دادیم اظهار داشت: ستاد ویژه مناسب‌سازی جهت افراد دارای معلولیت در شهرداری تشکیل و مشاور و دبیر ستاد از افراد دارای معلولیت انتخاب شده و جلسات آن مرتب تشکیل می‌شود.
وی با اشاره به اینکه تلاش ما بر این بوده که در تمام پروژه‌ها و معابر شهری که در دوره اخیر انجام شده در حد امکان مناسب‌سازی انجام شود گفت: در هر منطقه یک پارک بزرگ برای مناسب‌سازی اختصاص داده شد و حداقل چهار پارک بزرگ نیز مناسب‌سازی شده است.
شهردار کرمان با اشاره به دیگر اقدامات انجام شده در شهرداری کرمان برای معلولان بیان کرد: یک دستگاه اتوبوس مناسب‌سازی شده برای معلولان داشتیم، دو دستگاه دیگر نیز خریداری شده که در حال سرویس‌دهی هستند.
وی با بیان اینکه معاونت شهرسازی تمامی قوانین این حوزه را جمع‌آوری و تدوین کرده و به مناطق ابلاغ شده است تا در زمان صدور پایانکار ساختمان‌ها مدنظر قرار گیرد افزود: 4 منطقه شهرداری و ساختمان جدید شهرداری مرکزی کرمان مناسب‌سازی شده است.
عالم‌زاده با اشاره به اینکه مردم بیشترین ساخت و سازها را در سطح شهر دارند و باید بیشترین توجه را به رعایت حقوق شهروندان کنند گفت: کارگاه قالیبافی ویژه نابینایان راه‌اندازی شده که کار جدیدی است و در مکانی در حد 500 مترمربع فرهنگ‌سرای ویژه افراد دارای معلولیت در خیابان شهدا در حال راه‌اندازی است.
به گزارش تسنیم، شهر مطلوب شهری است که پاسخگوی نیازهای شهری هر طیفی از شهروندان از کودکان و سالمندان و کم توانان و ناتوانان جسمی گرفته تا افراد سالم و تندرست باشد، شبکه‌های شهری، اجتماعی و فرهنگی و ارتباطی آن برای همه شهروندان از هر نوع و طیفی تعریف شده باشد و هیچ کس با هیچ ویژگی خاصی خارج از دایره شهر قرار نگیرد.
با وجود آغاز مناسب‌سازی شهر کرمان در چند سال اخیر با این وجود معلولان کرمانی هنوز هم مجبورند با ناهمواری‌ها و فراز و نشیب معابر و فضاهای شهری دست و پنجه نرم کنند تا بتوانند از خدمات و امکاناتی بهره‌مند شود که برای افراد تندرست بی‌هیچ دغدغه‌ای به دست می‌آید.
معلولان استان کرمان با موفقیت‌های بزرگ خود در عرصه‌های مختلفی از جمله ورزشی در عرصه ملی و جهانی بارها و بارها ثابت کردند که معلولیت محدودیت نیست و با عزم راسخ خود برای غلبه بر مشکلاتشان تلاش کردند با این وجود محدودیت این قشر جامعه زمانی خود را نشان می‌دهد که مسئولان چشمان خود را به روی نیازهای آنان ببندند و با تصمیمات خالی از تدبیر، محدودیت را به معلولیت آنان بیفزایند.
معلولیت، قصه پر غصه‌ای است که تنها کسانی با آن آشنایی دارند که خود یا عضوی از خانواده آنها معلول باشد و در این میان کاش مسئولان قدری مسئولانه‌تر به مشکلات این قشر نگاه می‌کردند.
گزارش از لیلا خسروشاهی
انتهای پیام/512/ی
