صادرات قاچاق و چمدانی محصولات چاپی به افغانستان/ صنعت چاپ و قصه پرغصه متولی نداشتن
در حالیکه فعالان صنعت چاپ خراسان به دلیل قانون بازگشت ارز صادرات دست از صادرات شستهاند، عدهای این صادرات را از مسیر قاچاق پیش میبرند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فرصتهای زیادی در سالهای اخیر برای ایران به جهت صادرات محصولات چاپ پیش آمده است و حتی افزایش قیمت ارز که موجب شد بسیاری از صنایع به حالت نیمه خاموش دربیایند، درهای جدیدی برای صادرات پیش روی صنعت چاپ باز کرد و کشورهای همسایه را که مشتریان پر و پا قرص ترکیه بودند، روانه ایران کرد؛ زیرا قیمت تمام شده با توجه به تفاوت نرخ ارز برایشان پایینتر تمام میشد.
حالا چند ماهی است که صادارت محصولات چاپی نیز به مانند صادرات هر کالایی دیگر تحت تأثیر شیوع کرونا قرار گرفته است؛ صادراتی که حداقل برای یکی دو ماه نخست سال متوقف شد و خسارت چند میلیاردی را برای این صنعت به بار آورد. بعد از آن نیز اگر چه تقاضاهای بسیاری از کشورهای همسایه به ویژه عراق و افغانستان برای چاپ بستهبندی وجود داشته و دارد، اما موانع و مشکلاتی چون دسترسی به مواد اولیه، گران بودن مواد اولیه و ... موجب شد تا چراغ این بازار کم فروغ تر شود. حالا نیز با بخشنامههایی که در صنعت به بخشنامههای یک شبه معروف شده است، کلا رو به تعطیلی میرود. بخشنامههایی چون ممنوعیت تهاتر ارز صادرات با واردات، بازگشت ارز صادراتی و ... .
حالا مدتی پس از اینکه انتقادات و اعتراضات فعالان چاپ به ویژه در خراسان که مراودات ریالی با افغانستان دارند، راه به جایی نبرد، خبرهایی از صادرات قاچاق محصولات چاپی به کشورهای همسایه به گوش میرسد.
علی مغانی، رئیس اتحادیه چاپخانهداران خراسان رضوی، در این باره به تسنیم گفت: هنوز هم صادرات محصولات چاپی به کشورهای افغانستان و عراق انجام میشود، در مشهد ما مشتریان پر و پاقرصی از افغانستان داریم، فاصله بین هرات تا مشهد تنها 160 کیلومتر است. خریدار صبح روز از هرات راه میافتد و قبل از ظهر در مشهد پولش را تبدیل به ریال کرده و خرید میکند، خریدها را نیز چمدانی و به صورت قاچاق حمل میکند.
وی ادامه داد: محصولات به صورت قاچاقی کف اتوبوس، تاکسی، کامیون و ... جاسازی میشود و به عراق برده میشود.
مغانی با اشاره به بازاری که ایران میتواند به صورت رسمی در کشورهای همسایه و منطقه داشته باشد، گفت: ما بازارهای خوبی میتوانیم در منطقه داشته باشیم، اگر بخشنامههای دولتی اجازه دهند، اگر نظارت باشد و اگر هر کس هر کاری میخواهد انجام ندهد.
وی افزود: حدود شش ماه پیش چند نفر ازشیعیان عراق آمدند و گفتند ما تا پیش از این کارهایمان را با ترکیه انجام میدادیم. تصمیم گرفتیم سفارشاتمان را به ایران بیاوریم، ترکها به ما گفتند که ایران نمیتواند چنین کاری کند، ما گفتیم ایران میتواند موشک بسازد، ماهواره پرتاب کند آن وقت نمیتواند یک سفارش چاپ انجام دهد؟ این شد که آمدیم ایران. بعد از چند روز اتفاقی برای خانواده این عراقیها پیش آمد که مجبور به بازگشت شدند. هفته پیش دوباره با من تماس برقرار کردند و گفتند ما میخواهیم آن کار قبلی را سر و سامان دهیم. حالا ما ماندهایم و قیمتی که سه تا چهار برابر شده است. وقتی ما نتوانستهایم قیمت مواد اولیه، قیمت تمام شده محصول را شش ماه ثابت نگاه داریم، چطور میتوانیم بازارهای صادراتی منطقه را حفظ کنیم؟
مغانی گفت: این مشکلات است که بر سر صنعت چاپ سایه انداخته است. ضرر بیبرنامهگیها در دولت بیشتر از تحریمها است. همه میدانیم که واردات یک کالا به کشور شش ماه طول میکشد، همین امروز دلار گران میشود، آن وقت ما جنسی را که شش ماه پیش خریدهایم، با دلار امروز قیمت میگذاریم، هیچ نظارتی نیز وجود ندارد که فاکتورهای خرید بررسی شود تا حداقل گرانفروشیها عادی نشود. چگونه است که وقتی دلار ارزان میشود، ما کالاها را ارزان شده نمیبینیم؟
وی با اشاره به تصمیمات غیرکارشناسی در بخش صنعت افزود: متأسفانه از دستاندرکاران صنایع مختلف دعوت نمیشود که مشورت بگیرند، راهکار بگیرند و بعد تصمیمات اتخاذ شود. این میشود که بخشنامهها و تصمیمات یک شبه ماهها زحمات دستاندرکاران صنعت را بر باد میدهد.
رئیس اتحادیه چاپخانهداران خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش که اینکه وزارت صنعت متولی صنعت چاپ شده است، به نفع این صنعت است یا خیر گفت: ما از اینجا رانده و از آنجا ماندهایم. در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از شخص وزیر گرفته تا معاون فرهنگی و رئیس اداره کل چاپ همه موافق انتقال بخش سختافزاری صنعت چاپ به وزارت صنعت هستند، شاید در کل مجموعه یکی دو نفر باشند که دوست نداشته باشند این اتفاق بیفتد.
وی افزود: با این حال هنوز در وزارت ارشاد مواردی بررسی میشود که به لحاظ ساختاری از وظایف این وزارتخانه نیست، مگر دارو از نظر مجوز زیر نظر وزارت بهداشت نیست؟ آما آیا وزرات بهداشت در واردات ماشین آلات دارویی نیز دخالتی دارد؟ واردات ماشینآلان صنعت چاپ چه ربطی به وزارت ارشاد دارد؟ اگر یک چاپخانهای خلاف انجام دهد، چرا باید ماشین پلمب شود؟ فرد خاطی باید مجازات شود نه ماشین. اینجاست که باید گفت فرقی نمیکند وزارت ارشاد متولی باشد یا وزارت صنعت، ما با نقص قانون مواجه هستیم.
این فعال صنعت چاپ با اشاره به لزوم اخذ مجوز و شناسنامه برای واردات ماشینآلات چاپ گفت: در حالیکه به راحتی میتوان یک ماشین چاپ دیجیتال تهیه کرد و در خانه مشغول به چاپ شد، دیگر چه نیازی به صدرو مجوز و شناسنامه برای ماشینهای ملخی و برش و ... است؟ این قوانین و آییننامههای دست و پاگیر پدر صنعت چاپ را درآورده است. یک ماشین وارد گمرک میشود، وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید، کارشناس من باید برود ماشین را در گمرک ببیند.
وی در پاسخ به این پرسش که قضیه ماشینآلات چاپ به لحاظ نوع عملکرد با سایر ماشینآلات صنعتی فرق دارد و به دلیل حساسیتهای نظارتی باید ماشینآلات بررسی شود، اضافه کرد: این زمانی صدق میکرد که مشابهی در بازار وجود نداشته باشد، وقتی ماشین دیجیتال در همه سطح شهر بدون نظر ارشاد وارد و فروخته میشود و همه امور از چاپ تا لیتوگرافی در آن انجام میشود، دیگر این نظارتها بیمعناست.
انتهای پیام/