تهدید آمریکا علیه اقتصاد یمن و پیام به سران انصارالله؛ بازیگری واشنگتن در تداوم بحران
کاخ سفید از طریق دامنهدار کردن بحرانهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، در تقلا برای جبران شکستهای آمریکا در قبال محور مقاومت منطقه است و دولت ترامپ در روزهای پایانی خود سراغ یمن و جنبش انصارالله رفته است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، شکست اقدامات تنشزای دولت ترامپ در مواجهه با محور مقاومت در منطقه با رونمایی پیام این دولت به محمدعلی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن و تحریم سفیر جمهوری اسلامی ایران در یمن وارد مرحله تازهای از نقض آشکار حقوق بشر در منطقه شده است.
نگاه به اقدامات 4 سال گذشته دولت ترامپ در منطقه نشان از افزایش سیاستهای سخت بهموازات سیاستهای نرم برای تضعیف و به چالش کشیدن حاکمیت دولتهای محور مقاومت دارد. ناکامی ایالاتمتحده در برابر محور مقاومت و به چالش کشیده شدن سیاست فشار حداکثری علیه ایران باعث شده است تا در پایان مسیر دولت مستقر آمریکا، ترامپ مسیر نوینی برای افزایش کارآیی سیاستهای خود برای شکست گفتمان مقاومت در منطقه آغاز کند.
- ایالاتمتحده و بحران یمن
زمانی که بحران یمن در سال 2015 و با حمله هوایی عربستان سعودی آغاز شد، کمتر کارشناسی دست مستقیم ایالاتمتحده را در ادامهدار شدن این بحران پیشبینی میکرد؛ تا در روز گذشته محمدعلی الحوثی در صفحه شخصیاش در توئیتر نوشت: آمریکاییها از طریق برخی واسطهها پیامی برای ما فرستادند و گفتهاند اگر ما موافق برقراری صلح در یمن نباشیم، حتی اگر عربستان نیز راضی باشد، صلحی در کار نخواهد بود[2]. وی افزود: سفیر آمریکا از پشت میزی که برای برقراری صلح در یمن در نظر گرفتهشده است، در مقابل هیئت صنعا در کویت تهدید کرد که واشنگتن ریال یمن را نابود خواهد کرد.
بعد از انتشار این توئیت، وزارت خزانهداری ایالاتمتحده آمریکا حسن ایرلو، سفیر ایران در یمن را در فهرست تحریمهای مرتبط با تروریسم قرار داد[3].
پررنگ شدن بازیگری ایالاتمتحده در بحران یمن و تهدید به نابودی اقتصادی این کشور از یکسو اهمیت عربستان سعودی و امارات را در حد کارگزار سیاست خارجی آمریکا در منطقه کاهش داد و از سوی دیگر نشان داد که سیاست سخت که از سوی این دو کشور در برابر مقاومت ملی یمنیها به کار گرفته شده بود، شکستخورده است و ترامپ مجبور است برای شکستن مقاومت مردم یمن دست به آغاز یک جنگ اقتصادی در این کشور بزند. اما این اولین باری نیست که دولت آمریکا برای جبران ناکامیهای خود در منطقه از قدرت سخت به سمت بحران سازی اقتصادی در کشورهای مقاومت میل میکند.
- یمن بخشی از ناکامی ترامپ در مواجهه با محور مقاومت
نگاهی به کارنامه دولت ترامپ در استفاده از کارزار فشار و تحریم علیه محور مقاومت و شکستهای آن کارزارها در ایران، لبنان، سوریه و یمن به روشنی گویای بسیاری از مسائل است. خروج ترامپ از برجام، آغاز سیاست فشار حداکثری علیه ایران و اقدام دولت ترامپ در به شهادت رساندن سردار شهید حاج قاسم سلیمانی که با عنوان احیای بازدارندگی در برابر ایران مطرح بود، به اذعان روزنامه واشنگتنپست تنها موجب گسترش تنش میان آمریکا و ایران شد[4]. اقدامات ترامپ هرچند اقتصاد کشور را با چالشهای جدی روبهرو کرد، اما نتوانست تهران را وادار به تن دادن به خواست ترامپ کند.
درحالیکه تحریمهای اقتصادی رنج زیادی بر اقتصاد و مردم تحمیل کرده است، اما این تحریمها موجب شد از یکسو ایران میزان ذخایر اورانیوم غنیشده خود را بیشازحد تعیینشده در توافق هستهای افزایش دهد و درعینحال با استفاده از روشهای دور زدن تحریمها و تنوع بخشیدن به بخش اقتصاد سعی در کاهش چالشهای تحریمهای واشنگتن کند. درواقع رویکردهای سختگیرانه ترامپ برای مقابله با ایران ازجمله طرحهای شکستخورده دولت آمریکا در برابر ایران به شمار میرود.
سیاستهای ایالات متحده در لبنان نیز با بحران آفرینی اقتصادی در راستای حذف حزبالله و نیروهای مقاومت از معادله قدرت در این کشور به اوج خود رسید. تورم سر به فلک کشیده، کاهش ارزش پول ملی و تضعیف جریان نقدینگی از یکسو شروط کشورهای غربی برای تأمین حمایتهای مالی از سوی دیگر در کنار تخریب بندر بیروت شمهای از بحران لبنان است که رسانههای غربی و عربی آمریکا را مسئول آن میدانند.[5]. وزیر خارجه آمریکا در همان دوران لبنان را به بحران مالی وحشتناک تهدید کرد و شرط خود را برای کمک به بیروت، جبههگیری علیه حزبالله قرارداد[6]. اما آنچه در عمل اتفاق افتاد، تلاشها برای مدیریت بحران و کاهش چالشها، استقرار دولت جدید لبنان و حفظ توان حزبالله بود.
سیاستهای ترامپ در سوریه که باهدف خارج کردن ایران از این کشور آغازشده بود نیز محقق نشده است. به اذعان جیمز جفری فرستاده ویژه سابق آمریکا در امور سوریه، دولت ترامپ قادر به تحقق سه هدف خود که خروج کامل نیروهای وابسته به ایران در سوریه، شکست کامل داعش و دستیابی به راهحل سیاسی در سوریه بود نشد[7]. او در روزنامه تایمز اسرائیل نوشت اگر آمریکا دررسیدن به راهکاری که شامل عقبنشینی ایران از سوریه باشد، شکست بخورد باید استراتژی موقتی را ایجاد کرد که مانع پیروزی آنها شود[8]. پیروزیهای دولت قانونی سوریه باعث شد تا آمریکا با تصویب قانون سزار جنگ اقتصادی و بحران سازی در اقتصاد سوریه را کلید بزند.
جمعبندی
شکست رویکردهای ایالاتمتحده در محور مقاومت باعث شد تا چهره آمریکا در بحرانسازیهای منطقه بیشازپیش نمایان شود. در این میان تحریم، نبرد اقتصادی و تلاش برای نابودی ارزش پول ملی کشورهای محور مقاومت رویکرد نوینی است که بعد از شکست اقدامات سخت ترامپ در منطقه آغاز شده است. این موضوع که در راستای افزایش رنج ملتهای مقاوم منطقه طرحریزیشده است، تلاش دارد تا ناکامیهای دولت ترامپ را پوشش دهد. در این مسیر تنها چیزی که مدنظر قرار نمیگیرد مسئله حقوق بشر است که غربیها و آمریکاییها همه جا صحبت از حمایت از آن می کنند ولی در عمل علیه آن و در راستای افزایش رنج ملتها اقدام میکنند.
[1] دکترای روابط بینالملل
[2]https://fa.alalamtv.net/news/5319746
[3] همان
[4] https://www.isna.ir/news/9908271869
[5] https://russiancouncil.ru/en/analytics-and-comments/interview/lebanon-is-going-through-a-dark-tunnel-with-no-end-in-sight/
[6] https://www.mehrnews.com/news/4833192/
[7] https://www.isna.ir/news/99091713554
[8] https://www.isna.ir/news/99091612402