بسته شدن راههای ارتباطی تبادل آب؛ زنگ خطر بزرگ در خلیج گرگان
" در جایی که میبایست تبادل آب بین خلیج گرگان و دریای خزر صورت گیرد، به مرور راههای ارتباطی با این گیاهان بسته میشود و اگر راهکاری در این زمینه اندیشیده نشود، خطر بزرگی خلیج گرگان را تهدید میکند".
به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست خبرگزاری تسنیم، علی حمزهپور کارشناس مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر در وبینار راهکارهای پایداری خلیج گرگان، اظهار کرد: رودخانهها به علت کودهای شمیایی و میزان فاضلابی که وارد آنها میشود، مواد مغذیشان بسیار زیاد است، بنابراین پیشبینی میشود حدود 70 تُن نیترات به شکل محلول وارد گرگانرود و 20 تُن آمونیوم نیز به صورت محلول وارد خلیج گرگان میشود، اگر بخواهیم تمام رودخانههای منتهی به خلیج را در نظر بگیریم این عدد بسیار بیشتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه عمق خلیج گرگان، بهویژه در بخش شرقی آن بسیار کم و در بسیاری جاها حدود نیم متر است، گفت: عمق کم آب در کنار افزایش دما و نیز افزایش مواد مغذی، رشد گیاهان آبزی را بهویژه در فصل بهار در این منطقه به همراه دارد.
کارشناس مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر اضافه کرد: زمانی که رشد گیاهان آبزی متوقف میشود، بقایای آنها به شکل تپههای کوچکی دیده میشود و در جایی که میبایست تبادل آب بین خلیج گرگان و دریای خزر صورت گیرد، به مرور راههای ارتباطی با این گیاهان بسته میشود و اگر راهکاری در این زمینه اندیشیده نشود، خطر بزرگی خلیج گرگان را تهدید میکند.
حمزهپور تصریح کرد: در بررسیهایی که از رودخانههای منتهی به خلیج گرگان داشتیم، مشخص شد که میزان اکسیژن آنها بسیار کم است که نشان میدهد مواد آلی که وارد این رودخانهها میشود، بسیار زیاد است، زیرا در مسیر رودخانههای منتهی به خزر و خلیج گرگان، زمینهای کشاورزی زیادی وجود دارد.
وی اضافه کرد: بر این اساس، مقدار مواد شیمیایی که مصرف میشود نیز بسیار زیاد است، بنابراین مازاد این مواد به صورت فسفر و نیتروژن وارد رودخانهها و در نهایت خلیج گرگان میشود.
کارشناس مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر با اشاره به برخی ویژگیهای خلیج گرگان، گفت: این خلیج از دو سمت دریا و رودخانه بار رسوبی را دریافت میکند، یا به تعبیر دیگر، به شکل یک پایانه رسوبی عمل میکند که به مرور در بستر خلیج تهنشین میشود.
حمزهپور اضافه کرد: به دلیل اینکه گردش آب در خلیج گرگان بسیار ضعیف انجام میشود، بنابراین زمانِ ماندگاری رسوب، مواد مغذی و آلی در خلیج نیز بسیار زیاد است، اگر مانع ورود مواد مغذی به خلیج نشویم، به طور قطع شاهد خشکی خلیج گرگان در بسیاری از مناطق کم عمق در آینده خواهیم بود.
وی همچنین خلیج گرگان را یک خلیج دریایی دانست که از طریق آب دریای خزر تغذیه میشود و افزود: به همین دلیل، این خلیج بسیار تحت تأثیر دریای خزر قرار دارد.
این کارشناس مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر تصریح کرد: نرخ رسوبگذاری در دهانه خلیج گرگان به طور متوسط 1.43 سانتیمتر در سال است که برای بخشهای مختلف خلیج گرگان، اعداد بالاتر و پایینتری نیز درگزارشها مشاهده شده است.
حمزهپور در پایان خاطرنشان کرد: در صورتی که دِبی آب رودخانههای منتهی به خلیج گرگان را 150 میلیگرم در نظر بگیریم، سالانه یکصد هزار تُن رسوب از طریق گرگانرود و نیز حدود 40 هزار تُن از طریق رودخانه "قرهسو" وارد خلیج گرگان میشود که با وجود بروز سیلابها، این میزان به طور قطع بیشتر خواهد بود.
به گزارش تسنیم، خلیج گرگان بزرگترین خلیج دریای خزر است که بر اثر پیشروی و گسترش شرقی رشته ساحلی شبه جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر تشکیل شده است، این خلیج تنها خلیج دریای خزر در محدوده جغرافیایی ایران و بین دو استان مازندران، شهرستان بهشهر و استان گلستان، شهرستان بندرگز است.
این خلیج در سال 1354 خورشیدی به همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز (در استانهای گلستان و مازندران) به عنوان نخستین مجموعه تالاب بینالمللی جهان در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر به ثبت رسید تا ثابت شود نه فقط این خلیج بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیاتوحش) و تالاب بینالمللی گُمیشان یک مجموعه ارزشمند زیستمحیطی است، خلیج گرگان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله محسوب میشود.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
انتهای پیام/