چرا آشتی عربی در مرحله کنونی ممکن نیست؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از الخلیج الجدید، عربستان به همراه بحرین، امارات و مصر از سال 2017 قطر را به اتهام حمایت از تروریسم محاصره کرده و این کشور را تحت فشار قرار‌داده است. اکنون پس از 3 سال کویت در تلاش است تا بحران بین کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس را پایان دهد.

پیش از این « احمد الناصر المحمد الصباح» وزیر خارجه کویت سخنانی را در خصوص حل و فصل بحران قطر با چهار کشور عربی مطرح کرد. وی در این زمینه تأکید کرد که در راستای تلاش‌ها برای تحقق آشتی میان قطر و چهار کشور عربی (عربستان، امارات، بحرین و مصر)، تاکنون گفتگوهایی انجام شده است که می‌توان آنها را مثمرثمر توصیف کرد. همچنین این مقام کویتی عنوان کرد که تمامی طرف‌هایی که در گفت‌وگوهای مذکور شرکت کردند، برای حل و فصل هرچه سریع‌تر بحران دوحه ابراز تمایل کردند.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

در حالیکه کمتر از دو ماه به پایان دوره دولت « دونالد ترامپ» رئیس جمهور کنونی آمریکا باقی مانده ؛ رئیس جمهوری آمریکا از طریق «جرد کوشنر» داماد و مشاور ارشدش به دنبال آن است تا آخرین شانس خود در منطقه خاورمیانه را با پایان محاصره قطر در خلیج فارس تجربه کند. این درحالی‌است که اولین جرقه‌های بحران خلیج فارس از کاخ سفید ناشی می‌شود. همانطور که « رکس تیلرسون» وزیر وقت امور خارجه آمریکا فاش کرد که اختلافات امارات و عربستان با قطر به دلیل ثروت دوحه و نقش فعال آن در منطقه و همچنین اقدامات ترامپ بوده است.

با این وجود ابراز خوشبینی بسیاری از مقامات در زمینه حل و فصل بحران قطر نادرست است؛ چراکه قطر بایستی تعهد بدهد که شروط گفته شده را اجرا کند.

به نظر می‌رسد عربستان سعودی تمایل زیادی برای حل و فصل بحران قطر در میان چهار کشور دیگر دارد، چرا که این امر در راستای منافع ریاض و ترامپ بوده است.« جو بایدن» رئیس جمهور منتخب آمریکا ممکن است که روابط عربستان با آمریکا را بازنگری کند و موضع متفاوتی نسبت به ایران داشته باشد و همین امر موجب ترس و نگرانی عربستان شده است.

ترس عربستان از دولت دموکرات‌ها در خصوص بازگشت به مذاکرات هسته‌ای با ایران و پایان دادن به تحریم‌های این کشور تشدید شده است و به همین دلیل به دنبال پایان دادن به محاصره با قطر و آشتی با این کشور کوچک و همچنین ترکیه است تا از خلال این کشورها در برابر ایران بایستد.

با این حال ، در حالی که عربستان سعودی آماده پایان دادن به محاصره تحمیل شده بر قطر است ، اماراتی‌ها از تحرکات صورت گرفته برای حل بحران قطر چندان راضی نیستند و به نوعی خود را دور مانده از روند رایزنی‌ها می‌بینند. امارات متحده عربی در صورت تحقق شرایط 13 گانه برای قطر، با پایان دادن این محاصره موافقت خواهد کرد. این درحالی است که این شرایط را می‌توان به طور خلاصه به عنوان مانعی برای حل بحران با قطر دانست.

اختلاف امارات با عربستان در روند پایان محاصره قطر

امارات متحده عربی به عنوان ترمزی برای ماموریت کویت در حل و فصل بحران قطر است که از هیچ تلاشی برای ممانعت از حل بحران خلیج فارس دریغ نمی‌کند.

عربستان، قطر را برخلاف امارات ، رقیبی برای موقعیت و جایگاه خود در جهان عرب و اسلامی نمی‌داند و اگر تصمیم بگیرد که با رژیم اسرائیل ، با کمترین مزاحمت و هیاهوی رسانه‌ای روابط دیپلماتیک برقرار کند ، آشتی با دوحه (و در نتیجه ترکیه) برای عربستان ضروری به نظر می‌رسد.

اما ابوظبی دوحه را رقیبی برای نقش خود در منطقه می‌داند و امارات متحده عربی به دنبال منزوی کردن و محاصره قطر و بیرون راندن قطر از صحنه رقابت در زمینه‌های مختلف از جمله انرژی ، سیاست ، نفوذ منطقه‌ای ، حمل و نقل ، بنادر ، هواپیمایی ، مالی ، بازرگانی و سرمایه گذاری است.

قطر همچنین می‌داند که روابطش با امارات باز نخواهد گشت حتی اگر مصالحه صورت گیرد .در مورد روابط با مصر، دوحه دارای یک برتری نسبت به قاهره در زمینه نفوذ رسانه‌‌ای است. اما بحرین اهمیت زیادی در امور دوحه ندارد.

در نتیجه عربستان تمایل بیشتری به پایان این محاصره دارد و قطر نیز خواستار پایان این محاصره است. «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» نخست وزیر قطر اعلام کرد: «اکنون حرکتی شکل گرفته که امیدواریم به پایان بحران منجر شود. ما معتقدیم پایان دادن به این بحران برای امنیت منطقه و مردم مهم و مفید است. این بحران باید بر اساس احترام متقابل و حقوق همه ملت‌های حاشیه خلیج فارس پایان یابد».

موانع پایان محاصره قطر

پیشنهاد محاصره قطر از سوی چهار کشور عربی، عربستان را در موقعیت بحرانی قرار داد و طبیعی است که پایان محاصره قطر از سوی چهار کشور باید صورت گیرد و عربستان به تنهایی نمی‌تواند در این زمینه اقدامی انجام دهد و اگر به تنهایی در این راستا حرکت کند دچار اختلافاتی با هم‌پیمانانش خواهد شد و اعتماد آن‌ها نسبت به عربستان تضعیف می‌شود.

از سوی دیگر برای دولت ترامپ در لحظه آخر حکومتش ایجاد آشتی میان کشورهای محاصره کننده قطر با دوحه دشوار خواهد بود، به ویژه اینکه ترامپ به دنبال دستیابی به مراحل پایانی سیاست دولت خاورمیانه است که با پیشبرد منافع اسرائیل و اعمال فشار حداکثری علیه ایران تعریف شده است .

قطر علاقه‌ای به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی و ارائه هدیه‌ای به دولت ترامپ ندارد در حالی‌که ورود دولت دموکرات‌ها ممکن است شرایط قطر را تغییر دهد.

گامی که آمریکا برای پایان دادن به بحران خلیج فارس برداشته یک گام در جاده‌ای ناهموار و پر از منافع متضاد است و بعید به نظر می‌رسد پایان محاصره قطر با موفقیت انجام شود.

انتهای پیام/