جای خالی مفهوم‌پردازی شهید و شهادت در ادبیات کودک و نوجوان امروز/ غفلت نویسندگان از شهدای مدافع حرم
در حالیکه ادبیات دفاع مقدس کودک و نوجوان یکی از گونه‌های موفق ادبیات در سال‌های پس از انقلاب به شمار می‌رود، برخی نویسندگان معتقدند که مفهوم شهادت و شهدای مدافع حرم در ادبیات امروز کودک و نوجوان وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دفاع مقدس از مقولاتی است که روایت وقایع، رشادت‌ها و حماسه‌های آن، برای مخاطب کودک و نوجوان امری دشوار و حائز اهمیت است. روایت تلخی‌های جنگ هم برای نوجوانان خلاقیت‌های خاصی را می‌طلبد. تا هم جذابیت خوانش برای مخاطب ایجاد کند و هم مفاهیم عمیق انسانی، دینی و ارزشی را برای این مخاطب تبیین کند.
بسیاری از نویسندگان موفق این عرصه در سال‌های گذشته از طنز برای نوشتن داستان‌های دفاع مقدس استفاده کرده‌اند، استقبال پرشمار از این گونه داستان‌ها و رمان‌های نوجوان در عمل نشان داده است که این حوزه موفق بوده است. اما رفته رفته در سال‌های اخیر موضوعات دیگری نیز در جهان پیش آمده است که کودکان و نوجوانان خواه ناخواه با آن‌ها درگیر شده‌اند، موضوعاتی مانند ظهور و بروز داعش، جنگ سوریه و عراق، مسئله مدافعان حرم، شهدای مدافع حرم و ... به نظر می‌رسد در این زمینه هنوز دست ادبیات کودک و نوجوان خالی است و برخی نویسندگان از اهمیت ورود به آن غافل هستند.
رحیم مخدومی که در موسسه فرهنگی و هنری رسول آفتاب انتشار کتاب‌هایی در این حوزه را کلید زده است به تسنیم می‌گوید: انتشار کتاب‌هایی در حوزه ادبیات داستانی برای مخاطب کودک و نوجوان با موضوع شهید و شهادت به ویژه بحث شهدای مدافع حرم در این سال‌ها ضرورت دوچندان دارد، هم در حوزه نوجوان و هم در حوزه کودک انتشار چنین کتاب‌هایی بسیار نیاز است، متاسفانه نویسنده‌های ما تاکنون نتوانسته‌اند این خلا را پر کنند و البته بیشتر در بخش بزرگسال به این موضوعات پرداخته شده است.
این نویسنده درباره چرایی این عدم توجه نیز اضافه می‌کند: در زمینه شهدای مدافع حرم شاید یک نگاه این باشد که ما به مسائلی که کاملا کودکانه است باید بپردازیم، مقولات جدی مثل دفاع مقدس، انقلاب، مدافعان حرم، موضوع دشمن‌شناسی و ... برای کودکان زود است و مناسب نیست، در حالیکه کودک امروز نیز هم وچون کودک دوران دفاع مقدس، خواه ناخواه با این مسائل و مباحث مواجه است.
مخدومی تصریح می‌کند: ما نمی‌توانیم مانع این مواجهه شویم، چون کودکان تحت تاثیر قرار گرفته و برایشان سوال ایجاد می‌شود.امروزه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مدام در حال مخابره کردن این اخبار هستند و کودک نیز در محیط خانواده و جامعه و حتی همسالان خود در مواجهه با این اخبار قرار می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: نویسنده و شاعر حوزه کودک و نوجوان باید برای این قشر پاسخ روشن داشته باشد و پاسخ این قشر هم اثر هنری است. ما در قالب اثر هنری باید پاسخی در خور بدهیم. جدای از وقایع که باید برایشان تبیین شود، برای شخصیت‌های مطرح سال‌های اخیر نیز کاری نکرده‌ایم.
مخدومی اضافه می‌کند: شخصیت‌هایی چون شهید حججی، سردار شهید سلیمانی، شهید فخری‌زاده و ... قطعا برای مخاطب نوجوان این پرسش مطرح می‌شود که این شهید که بوده و چرا شهید شده است؟ مگر می‌شود از شخصیت بزرگی مثل حاج قاسم برای بچه‌ها سخن نگفت؟ یا زمانی که یک تروو ناجوانمردانه اتفاق می‌افتد، دانشمند بزرگی را شهید می‌کنند کودک و نوجوان برایش سوال ایجاد می‌شود که چه کسی دست به چنین عملی زده است و چرا؟ اگر ما امروز پاسخ مناسبی ندهیم، فردا در هجمه‌های رسانه‌ای جهان به او پاسخ نامناسب خواهند داد.
وی با اشاره به انتشار چند کتاب در این زمینه در انتشارات رسول آفتاب گفت: ما در این زمینه ورود پیدا کرده‌ایم و اخیراً کتاب‌هایی در معرفی شخصیت برخی شهدا از جمله سردار سلیمانی برای مخاطبان نوجوان منتشر شده است.اما قطعا تلاش ما کافی نیست و باید موسسات و انتشاراتی‌های دیگر نیز به این موضوع ورود کنند.
انتهای پیام/