مصاحبه| زنگنه: اختلافات در شورای همکاری خلیج فارس ادامه مییابد
کارشناس تحولات حوزه خلیج فارس معتقد است پایان دادن به تحریم قطر و از سرگیری روابط ریاض با دوحه به معنای پایان اختلافات نیست و اجرایی نشدن شروط ۱۳ گانه عربستان برای از سرگیری مناسبات با قطر به معنای شکست ریاض محسوب میشود.
«صباح زنگنه»، کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتوگو با خبرنگار بینالملل خبرگزاری تسنیم با اشاره به نشست امروز سران شورای همکاری خلیج فارس در عربستان گفت: نشستهای این شورا بسیار بی رمق شده بود و نزدیک بود، مرگ مغزی شورای مزبور اعلام شود چراکه طی سالهای گذشته اختلافات دورنی شورای همکاری خلیج فارس بیشتر شده و این شورا به هیچ یک از اهدافی که به خاطر آن تاسیس شده دست پیدا نکرده است. طی این سالها شورای همکاری خلیج فارس به جای اینکه به همکاری نزدیکتر شود، به واگرایی و گسترش اختلافات نزدیکتر شدهاست.
اجلاس امروز سران با فشار آمریکا برگزار شد
این کارشناس مسائل عربستان برگزاری نشست امروز ریاض را ناشی از فشارهای آمریکا دانست و افزود: در نشستهای قبلی، برخی سران شورای همکاری خلیج فارس در آن شرکت نمیکردند. قطع ارتباط عربستان، امارات و بحرین با قطر، کاهش ارتباط بین کشورهای عضور این شورا و اختلاف نظر آنها درباره مسائل منطقهای بردامنه اختلافات و گسترش شکافها در شورای همکاری خلیج فارس افزود. لذا به نظر میرسد، نشست امروز این شورا در عربستان تحت فشارهای پامپئو وزیر خارجه آمریکا برگزار شده است و این موضوع نشان میدهد، برگزاری نشست مزبور ناشی از یک اراده ذاتی و مستقل نیست.
زنگنه با اشاره به تحریم قطر از سوی عربستان، امارات، بحرین و مصر گفت: محدودیتهایی که این کشورها در مرزهای زمینی و هوایی خود علیه دوحه اعمال کردند، عملا هیچ نتیجهای از تحریمهای خود علیه قطر نگرفتند و دوحه هیچ مشکلی از لحاظ رفتوآمد در سطح منطقه و جهان نداشت و لذا آنها به پذیرش برقراری روابط مجدد با قطر ناگزیر شدند تا به محاصره و محدودیتهایی زمینی و هوایی دوحه پایان دهند. این موضوع چیز فوق العادهای نیست ولی یک تجربه زشت در روابط بین همسایهها محسوب میشود.
ریشههای اختلافات بین عربستان و قطر همچنان باقی است
وی در پاسخ به این سوال که « آیا پایان دادن به تحریم قطر و از سرگیری روابط با این کشور به معنای حلوفصل اختلافات با دوحه است یا این اختلافات ادامه پیدا خواهد کرد؟» اظهار داشت: از آنجایی که دلیل و عامل اختلافات همچنان وجود دارد، اختلافات میان دو طرف ادامه پیدا خواهد کرد. این اختلافها همچون غدههای است که ترشحات خطرناکی در بدن تولید میکنند. حالا بخواهند این غدهها را به داروهای مُسکن درمان کند، ممکن است روند بیماری اندکی کاهش یابد اما درمان نمیشود لذا تا زمانی که عوامل اصلی اختلافات وجود داشته باشد، مشکلات همچنان به حیات خود ادامه خواهند داد.
مناسبات دوحه با ابوظبی با دشواریهایی روبروست
این کارشناس تحولات حوزه خلیج فارس درباره شرکت نکردن برخی سران شورای همکاری خلیج فارس در نشست امروز عربستان گفت: عمان به طور سنتی در سطح رئیس کشور کمتر در نشست سران این شورا شرکت میکند. به گونهای که از زمان تاسیس شورای همکاری خلیج فارس بیش از یک یا دو بار پادشاه عمان در نشست سران این شورا شرکت نکرده است. در ارتباط با حضور امارات در نشست سران این شورا باید گفت که حاکم این کشور در بستر بیماری افتاده و به جای او ولیعهد امارات شرکت میکند او هم معذورات خواست خودش را دارد البته به ظاهر روابط قطر و عربستان نرمتر شده اما مناسبات دوحه با ابوظبی با دشوارهایی روبروست. در اینجا باید گفت که مصر عضو شورای همکاری خلیج فارس نیست ولی از آنجایی که با قطر قطع رابطه کرده بود، در نشست امروز عربستان حضور دارد تا از یک سری امتیازات اقتصادی و مالی بهره مند شود. شما میدانید که قطر کشوری نفت خیز و صادر کننده گاز است.
وی با اشاره به روابط قوی بحرین با عربستان گفت: نشست امروز این شورا را میتوان همچون یک میهمانی تصور کرد و کشور بزرگتر که عربستان باشد، خواسته است یک گشایشی ایجاد شود تا شاید بتواند راهی به دل آمریکاییها پیدا کند. متاسفانه بحرین از آن ظرفیتهای تاریخی، فرهنگی و تمدنی خود خیلی دور و محروم شده و عملا درحال حرکت کردن زیر سایه عربستان است و اصلا از خودش اراده مستقلی نشان نمیدهد.
چشم پوشی از شروط 13 گانه شکستی برای عربستان است
زنگنه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه "عربستان شروط 13 گانهای را برای از سرگیری روابط خود با قطر تعیین کرده بود اما اکنون بدون اجرایی شدن هیچ یک از این شروط حاضر شده است به تحریم دوحه پایان دهد و روابط با قطر را از سربگیرد، این چه پیامی میتواند داشته باشد؟» اظهار داشت: قطعا این یک شکست برای ریاض محسوب میشود و اعتبار عربستان را کاهش میدهد و به احتمال قوی این اقدام تحت فشار آمریکا انجام شده است.
وی با اشاره به پایان رسیدن دولت ترامپ و ورود « بایدن » به کاخ سفید به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا گفت: با ریاست جمهوری بایدن کشورهای عربستان و امارات بیشتر نیاز دارند، با همسایگان خود مشکلات شان را حلوفصل کنند. فشاری که بایدن بر این کشورها وارد میکند، بسیار سنگین خواهد بود لذا ریاض و ابوظبی میکوشند که با همسایگان خود رفتار بهتری داشته باشند.
انتهای پیام/