زیرساخت‌های پیوستن شیراز به شبکه شهرهای خلاق ادبی جهان فراهم می‌شود
گروه استانها- تمدید پایتختی کتاب برای شیراز تا شهریور ۱۴۰۰ و حرکت در مسیر جهانی‌کردن آن، مجازی شدن فرهنگسراها پس از شیوع کرونا و وضعیت شیراز در مسیر پیوستن به شبکه شهرهای خلاق جهان مهم‌ترین محورهای گفت‌وگوی تسنیم با رئیس سازمان فرهنگی شهرداری بود.
به گزارش خبرگزاری از شیراز ، حدود 11 ماه پیش بود که سایه سنگینش عالم‌گستر شد. بساط دورهمی‌ها را برچید و سماط فرهنگ و ادب را برهم زد. در دوردست عالم پای نهاد و دست‌ها را از هم دور کرد.کرونا را می‌گویم، همان ناخوانده میهمانی که تب آن با دورهمی‌ها بالا رفت و نفس‌ها را در سینه حبس کرد اما رفته رفته با همدلی‌ها رنگ از رُخش رفت و کم کم نفس‌هایش حداقل در موج سوم شیوعش به شماره افتاد و با کمرنگ شدن سرخی رویش و سفید شدن وضعیت شهرها حالی نسبتا خوب و نشاط و شوری شیرین و نفسی تازه بر کالبد بی‌روح فرهنگ‌شهرهای این مرز و بوم دمیده شد.
با شیوع کرونا طبق ابلاغیه ستاد استانی کرونا، تمام فضاها و مراکز تجمعات مردمی در شهر از جمله فرهنگسراها به عنوان اصلی‌ترین مرکز ارتباط فرهنگی شهرداری با مردم، تعطیل شد اما شهرداری برای مقابله با این بحران چه تمهیداتی اندیشید. در ابتدا مرتضی جعفری در پاسخ به این سوال تسنیم اظهار داشت: با شیوع کرونا معاونت فرهنگی شهرداری شیراز جزو نخستین سازمان‌های کشور بود که بلافاصله به دنبال ساز و کاری برای ادامه فعالیت‌های مراکز فرهنگی با وجود محدودیت‌ها بود.
وی با اشاره به کلاس‌های متنوعی که پیش‌تر با هزینه‌های اندک در فرهنگسراهای مختلف سطح شهر برگزار می‌شد و مورد استقبال شهروندان هم بود گفت: با تعطیلی این مراکز علاوه بر این که شهرداری ارتباط میدانی خود با مردم را از دست می‌داد، مردم نیز از دسترسی به خدمات فرهنگسراها محروم شده و مربیان و مدرسان نیز بیکار می‌شدند از این رو با راه‌اندازی اتاق فکر و چاره‌اندیشی‌های مبتنی بر هم اندیشی و هم‌فکری به سمت بسترسازی در فضای مجازی و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی فرهنگ‌سرای مجازی رفتیم.
جعفری تشریح کرد: ابتدا فرهنگ‌سرای نرگس را به استودیو مرکزی فرهنگسراهای مجازی تحت عنوان «شهرآموز» تبدیل و آن را تجهیز کردیم و نخستین فصل فعالیت‌های مجازی را با عنوان «مشق فرهنگ» در تابستان برگزار کردیم. به سبب بدیع و ناب بودن ایده، از این کلاس‌ها استقبال بسیار خوبی شد که البته با توجه به محدودیت ها و چالش‌هایی چون هزینه اینترنت و نوسانات سرعت و جدید بودن این شیوه استفاده از آموزش مفاهیم فرهنگی، استقبال مجازی صورت گرفته نسبت به آنچه قبل از شیوع کرونا وجود داشت کمتر بود.
توزیع عادلانه خدمات فرهنگی در مناطق مختلف به ویژه محروم
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری افزود: با توجه به هزینه بالای اینترنت مصرفی مخاطبین به منظور رفاه بیشتر شهروندان و افزایش گستره آموزش‌های مجازی، برنامه‌هایی چون حذف تعرفه از خدمات فرهنگسراها و رایگان کردن آن، تنوع‌بخشی به موضوعات، تجهیز فرهنگسراهای بیشتر به‌ویژه در مناطق کم برخوردارتر و تمرکززدایی از فرهنگ‌سرای مرکزی را لحاظ کردیم و در ادامه نیز ارتقای سطح دسترسی مخاطبین ابتدا در شیراز و سپس ایران و خارج از مرزها و همچنین استفاده از شیوه های جدید ارائه خدمات به شکل مجازی را سرلوحه کار قرار دادیم.
جعفری در ادامه بیان کرد: شکل‌گیری برنامه های فرهنگی تحت عنوان شهرآموز در فاز دوم، سبکی جدید و گامی رو به جلو در جهت تحقق عدالت‌محوری در ارایه خدمات بود که کیفیت بالای آن در کنار تبلیغات و اطلاع‌رسانی خوب در فضای مجازی، سبب تعمیم سطح مخاطبین این به خارج از شیراز شد، به نحوی که در فصل‌های پاییز و زمستان شهرآموز، تعداد مشارکت‌کنندگان کلاس‌های نجوم، شرح نهج البلاغه و کلاس‌هایی همچون منبت‌کاری و خاتم‌کاری از حدود 10 نفر به 100 تا 150 نفر رسید و حتی چند نفر از شرکت‌کنندگان این کلاس‌ها، ایرانیان مقیم کشورهای دیگر بودند.
وی افزود: این موضوع، بارقه ای از امید بود تا تلاش کنیم با برنامه‌ریزی‌های بیشتر و بهتر، ظرفیت‌های شهر شیراز، مفاخر آن، پیشینه، ارزش‌ها و فرهنگ شهروندی و آموزش شهروندان آن را از طریق این فرهنگ‌سرا به مخاطبان خود در سرتاسر جهان معرفی کنیم.
ادامه فرهنگ‌گستری در بستر مجازی در دوران پساکرونا
وی در پاسخ به این سوال تسنیم مبنی بر این که آیا با اتمام کرونا سازمان فرهنگی شهرداری به فعالیت‌های حضوری و میدانی سابق باز خواهد گشت گفت : پیش ازکرونا ضرورت فعالیت در فضای مجازی را تا این اندازه درک نکرده بودیم، ساختاری برای آن نیندیشیده بودیم و حرکتی نیز در این مسیر نداشتیم اما اکنون این ظرفیت ایجاد شده و قطعا این تجربه جدید را در دوران پساکرونا نیز درکنار فعالیت‌های میدانی و فیزیکی پی می‌گیریم تا بتوانیم در مسیر استمرار معرفی شهر شیراز به عنوان چشم و چراغ و پایتخت فرهنگی ایران گام برداریم.
در ادامه این گفت‌وگو از معاون فرهنگی شهرداری شیراز پرسیدیم برای مغفول نماندن مفاهیم شهروندی برنامه شهرداری برای آموزش این مفاهیم به شهروندان و حفظ ارتباط با مخاطبان در شرایطی که راه تعامل مستقیم با مردم تنها محدود به بستر مجازی شده چیست و وی پاسخ داد: اگرچه ما در این برهه فرصت برگزاری تجمعات حضوری را از دست دادیم اما همین مساله فرصتی مناسب بود برای انجام اقدامات زیرساختی و سخت‌افزاری.
جعفری تشریح کرد: مجموعه معاونت فرهنگی به مدد کرونا با فراغ بال و با گریز از روزمرگی‌های سابق توانست به سمت انجام کارهایی مثل حل مشکلات ساختاری فرهنگسراها و ارتقای کیفیت ساختمان‌ها و فضاها و انجام تعمیرات و تغییرات و بررسی ایده های بلند مدت برود که تا پیش از آن فرصت انجام آن نبود.
وی همچنین تألیف کتاب‌های قصه با رویکرد آموزش شهروندی ویژه مخاطبان کودک با همکاری نویسندگان مطرح شیراز و کشور، تولید فیلم‌های کوتاه با موضوعات مختلف فرهنگ شهروندی و تدوین برنامه های آموزشی منظم جهت نشر در فضای مجازی را از دیگر مزیت‌های برهه زمانی مذکور دانست.
ناکامی در کسب پایتختی کتاب جهان و حرکت در مسیر پیوستن به شبکه شهرهای خلاق ادبی
سازمان فرهنگی شهرداری به گفته جعفری در یک سال اخیر در راستای صیانت از عنوان پایتختی کتاب ایران و جهانی کردن آن با افتتاح کتابخانه سیار، گردش اتوبوس سیار کتاب با اولویت ارائه خدمات به مناطق محروم، تجهیز برخی تاکسی‌ها به کتاب، تولید و انتشار کتب مختلف در حوزه های ادبی، تاریخی، شهروندی و هویتی شهر شیراز، پیگیری ساخت سردیس و المان‌های ادبی، تعبیه درنگ‌گاه و فضای تعاملی کتاب و احداث بوستان مطالعه گام‌های بلندی در مسیر تحقق رویاهای خود برداشته است.
تجهیز ایستگاه‌های آتش نشانی به شبکه آتش‌نشانان دوستدار کتاب در روز آتش‌نشان، برگزاری برنامه جمعه‌های خلاق ادبی هر جمعه به صورت لایو از سوی مرکز شیرازشناسی، پیگیری شبکه سالمندان و شبکه نابینایان دوستدار کتاب و اهدای 14 عنوان کتاب بریل تولید شده به کتابخانه های عمومی نابینایان و برگزاری مسابقات کتابخوانی و رویداد کتابخوانی مجازی به واسطه کرونا هم از دیگر برنامه‌های این سازمان در این راستا است.
به گفته معاون فرهنگی شهردار شیراز علاوه بر این ایجاد کتابخانه‌های موضوعی متنوع به ویژه در فرهنگسراهای بزرگ مقیاس مثل کتابخانه استاد بهمن بیگی به عنوان غنی‌ترین و تخصصی‌ترین کتابخانه موضوعی جنوب کشور در حوزه اقوام و عشایر و احداث سالن‌های مطالعه متعدد، سالن‌های مطالعه یا قرائت‌خانه و همچنین حرکت در مسیر تولید محتوا و تولید کتاب، اقداماتی در مسیر حفظ عنوان پایتختی کتاب کشور بوده و ترویج نرم افزار توزیع کتاب بین مردم جهت ترویج کتابخوانی تحت عنوان قاصدک دیگر دستاوردهای جدید شهرداری جهت معرفی بهتر شهر شیراز در سال جاری و در مسیر اهداف فوق است.
رئیس سازمان فرهنگی شهرداری درخصوص تلاش شیراز جهت دستیابی به شبکه شهرهای خلاق نیز گفت: دریافت این نشان مستلزم چند سال کار زیرساختی و انجام پیش زمینه‌هایی است و با وعده و شعار نمی‌شود این عنوان را کسب کرد و هیئت داوران نیز با توجه به فعالیت‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، قوانین تصویب شده توسط ما در این زمینه، برنامه‌های انجام شده و در حال انجام و متوقف نشدن فعالیت‌های فرهنگی و ادبی، این عنوان را به نامزد برتر می‌دهد که در این مسیر نیز در حال تلاش هستیم.
وی خاطرنشان کرد: امسال بر خلاف گذشته تیم تخصصی آشنا به شاخص‌ها و ملاک‌های انتخاب دبیرخانه شهرهای خلاق در شیراز برای نمایندگی و نامزدی شیراز در شبکه شهرهای خلاق( شاخه ادبی) تشکیل دادیم، پروپوزال تخصصی نیز تدوین شده و از مسیری درست وارد شدیم.
شیراز شهری است که شهروندانش شهره شهرند به مشق عشق و درس ادب و به قول حافظه شیراز، "در محفلی که خورشید، اندر شمار، ذره ست" و کنار هر قرآنی در هر خانه یک عدد دیوان حافظ در طاقچه‌ها خودنمایی می‌کند، اکنون همه متولیان امور فرهنگی و شهری و مدیران و مردمان این سامان، به خوبی به اهمیت ظرفیت‌های فرهنگی و گردشگری کشورمان و فواید جهانی‌کردن فعالیت‌ها و دریافت همکاری‌های بین‌المللی با هدف معرفی شاخصه های ادبی، فرهنگی و دینی کشورمان به جهانیان پی برده اند.
بنابراین سال جدید با وجود ناکام ماندن تلاش‌های 15 ساله شهرداری در جهت پیوستن به شبکه شهرهای خلاق ادبی جهان، با استمرار فعالیت‌های صورت‌گرفته توسط معاونت فرهنگی شهرداری و استفاده از ظرفیت عظیم شهرهای ادبی جهان و پیوند بیشتر با خواهرخوانده های شیراز و معرفی سعدی و حافظ به بزرگان ادبی آن سامان، نوید آینده ای سرشار از توفیقات را به مردم ایران می دهد.
گفت‌وگو از سروش سلیمی
انتهای پیام/424/ح