فیلم| چرا واکسن ایرانی بهترین گزینه برای واکسیناسیون علیه کروناست؟
تلاش دانشمندان و محققین کشورهای مختلف از جمله ایران برای دستیابی به واکسن کرونا، نور امیدی بر دل مردم جهان تابانده است؛ اما بهترین استراتژی برای تأمین واکسن کرونا و جایگاه ایران در حوزه تولید واکسن کرونا چیست؟
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران پویا؛ از زمان گسترش ویروس کرونا و سرایت این بیماری به تمام نقاط جهان، مرگومیرهای زیادی در کشورها رقم خورده و بسیاری از فعالیتها مختل شده است؛ تلاش همه کشورهای جهان بر این است که راهکاری برای رهایی از این ویروس بیابند.
امیدواری و تلاش دانشمندان و محققین کشورها از جمله ایران برای کشف واکسن کرونا، نور امیدی بر دل مردم جهان تابانده است. واکسیناسیون علیه کرونا، یکی از راهکارهای کنترل بیماری در کشورها محسوب میشود؛ البته بسیاری از واکسنهای موجود در جهان که در حال تزریق به افراد هستند، در مرحله تست انسانی قرار دارند؛ از سوی دیگر جهشهای مکرر ویروس کرونا ممکن است فرآیند ساخت و اثربخشی واکسنها را تحت تأثیر قرار دهد و بنابراین کشورها هنوز تا کنترل اپیدمی کرونا فاصله زیادی دارند.
در همین راستا با خانم دکتر عاطفه عابدینی؛دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مسئول ICU اورژانس بیمارستان مسیح دانشوری گفتوگویی داشتیم؛ دکتر عابدینی فوق تخصص ریه بیمارستان مسیح دانشوری است که از ابتدای شیوع کرونا در کشور تاکنون، به ارائه خدمت به بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان مسیح دانشوری پرداخته است.
این پزشک متخصص ریه بدون وقفه و در شرایط سخت کرونایی در بخش آیسییو بیمارستان مسیح دانشوری، مشغول ارائه خدمت به بیماران کرونایی بوده و در حال حاضر نیز ایام بارداری خود را سپری میکند؛ با وجود اینکه از سوی بیمارستان به او گفته شده میتواند در بخش کرونا حضور نیابد، دست از ارائه خدمت به بیماران کرونا نکشیده است و حالا در شرایطی که در حال طی کردن ماههای آخر بارداری خود است بر بالین بیماران مبتلا به کرونا حاضر میشود و به امر درمان آنها میپردازد.
تسنیم: چند نوع واکسن کرونا داریم؟
واکسنهای مختلفی برای ویروسها داریم که این واکسنها یا از ویروس کشته شده یا از ویروس ضعیف شده یا قسمتی از ویروس ساخته میشوند و واکسنهای جدید کرونا نیز از نوع m RNA هستند؛ ما سالهاست از واکسنهای ضعیف شده یا کشته شده استفاده میکنیم، مثلاً واکسن فلج اطفال سالهاست استفاده میشود؛ درباره این نوع واکسنها، مکانیسم اثرشان به این صورت است که وقتی قسمتی از ویروس یا پروتئین ویروس یا ویروس ضعیف شده یا کشته شده را به بدن فرد تزریق میکنیم؛ باعث میشویم سیستم ایمنی بدن فرد تحریک شود تا وقتی مواجهه واقعی با عامل بیماریزا داشت، پاسخ قویتری به بیماری بدهد و ویروس را کنترل کند.
تسنیم: آیا آن دسته از واکسنهای کرونا که مجوز استفاده و تزریق گرفتهاند، از لحاظ اثربخشی قابل اعتمادند؟
در زمان حاضر در تمام جهان اپیدمی کرونا را داریم و قطعاً تمام مجوزهایی که برای تمام واکسنهای کرونا، از هر نوع، شرکت و کشوری صادر میشود، مجوزهای اورژانسی است. همین واکسنهایی که مجوز استفاده اورژانسی را دریافت کردهاند در برخی از افراد، یکسری عوارض مانند شوک ایجاد کردهاند و حتی منجر به بروز مرگومیر شدهاند! این امر به این دلیل است که واکسنهای کرونا در کوتاهمدت تولید شده و مجوز استفاده اورژانسی گرفتهاند و روی انسان آزمایش میشوند و بنابراین عوارضی دارند و ممکن است بسیاری از این عوارض را هنوز ندانیم. اگر کرونا به این شدت در جهان گسترش نیافته بود، ماهها و حتی سالها زمان نیاز بود تا برای استفاده از این واکسنهای کرونا، مجوز داده شود و تأثیراتش در سالهای بعدی نیز مشخص شود.
تسنیم: واکسنهای جدید مانند m RNA، ممکن است چه عوارضی داشته باشند؟
نگرانیهایی در خصوص عوارض ناشی از واکسن کرونا از نوع m RNA وجود دارد؛ برای مثال این واکسنها ممکن است سرطانزا باشند یا کدینگهای مختلف پروتئینی ایجاد کنند یا باعث ایجاد موتاسیون (جهش) ژنی شوند. با توجه به اینکه این واکسن بر اساس ژنوم است، باید از کدینگهای پروتئینی اطمینان حاصل شود.
تسنیم: آیا ایران نیز توانایی ساخت واکسن از نوع m RNA را دارد؟
دانشمندان ایرانی در حال تلاش برای ساخت واکسن کرونا در پلتفرمهای مختلف هستند. یکی از پلتفرمهایی که در حال دریافت مجوزهاست نیز همین نوع m RNA است و اینکه نگرانیها و سؤالاتی درباره واکسنهای نوع ژنتیکی مطرح میشود نباید اینگونه تصور شود که ایران ساخت توانایی این نوع واکسنها را ندارد پس درباره آنها نگرانی و سوالاتی مطرح میکند؛ اصلاً اینطور نیست و ما در حال کار کردن روی این تکنولوژی ساخت واکسن نیز هستیم.
تسنیم: آیا تفاوتی در واکسنهای کرونا از نوع m RNA در ایران و خارج از کشور وجود دارد؟
بله. تفاوتی که وجود دارد این است که این واکسن m RNA در ایران تولید میشود و بنابراین خود دانشمندان ایرانی روی آن کار میکنند و این امر نگرانیهای ما را برطرف میکند و برای ما خیلی قابل اعتمادتر است زیرا وقتی این واکسن در کشور خود ما ساخته میشود، دیگر نگران کدینگ ژنتیکی خاصی نیستیم.
تسنیم: به نظر شما چرا واردات واکسن کرونا از آمریکا و انگلیس به ایران ممنوع شد؟
در روزهایی که در اوج شیوع کرونا در ایران قرار داشتیم و مرگومیرهای زیادی تجربه میکردیم، نیاز به یکسری داروها برای درمان بیماران کرونایی داشتیم؛ در آن زمان کشورهایی مانند آمریکا که الان سازنده واکسن کرونا هستند با تحریمهایی که اعمال کرده بود، دسترسی ما به این داروها را از بین برده بود و اگر همت دانشمندان ایران نبود، چه کسی پاسخ نداشتن داروهای مورد استفاده در درمان کرونا را میداد؟
وقتی یک کشور در اوج روزهای کرونا به ما دارو نداد، چرا باید انتظار داشته باشیم که واکسن کرونا به ما بدهد؟ به همین دلیل مقام معظم رهبری نگرانی خود را راجع به واردات واکسن از این کشورها بیان کردند و این نگرانی ایشان کاملاً به جاست و نشان میدهد که نگران مردم هستند؛ از سوی دیگر واکسنی باید برای مردم مورد استفاده قرار گیرد که عارضه کمتر و فایده بیشتری داشته باشد زیرا ما واکسن کرونا را به افراد سالم جامعهمان تزریق خواهیم کرد و در نتیجه باید عوارض واکسنهای کرونا به دقت مورد بررسی قرار بگیرد.
تسنیم: برخی از افراد میگویند واکسیناسیون علیه کرونا باید هرچه سریعتر آغاز شود، نظر شما در این باره چیست؟
ببینید سیستم ایمنی همه افراد مانند یکدیگر نیست و ممکن است واکنشهای آلرژیک (حساسیتی) و واکنشهای ایمنی نسبت به واکسنهای کرونا از هر نوعی، متفاوت باشد و این امر باید به دقت بررسی شود. باید توجه داشته باشیم که واکسنی که برای افراد جامعه مورد استفاده قرار میگیرد کمترین عارضه را داشته باشد زیرا ما قرار است واکسن را به افراد سالم جامعه تزریق کنیم و نباید منجر به بروز عارضه و مرگ آنها شود و بنابراین انتخاب بهترین واکسن اهمیت زیادی دارد.
تسنیم: به نظر شما این بررسیها برای واردات واکسن کرونا به خوبی صورت خواهد گرفت؟
وزارت بهداشت، وسواس زیادی در دادن مجوزهای واردات و تولید واکسن کرونا دارد و این مجوزها بر اساس معیارهای استاندارد و بینالمللی داده میشود. از سوی دیگر ایران همواره تحت تحریمهای ظالمانه از سوی کشورهای غربی بوده است و نگرانی دولتمردان ما برای واردات واکسن کرونا از برخی کشورها امری کاملاً منطقی و طبیعی است؛ البته وزارت بهداشت با بررسیهایی که انجام خواهد داد واکسن مناسبی را برای واکسیناسیون وسیع مردم انتخاب خواهد کرد تا نگرانی درباره آن کم شود.
تسنیم: در برخی از کشورها واکسن کرونا به بخشی از مردم تزریق شده است؛ آیا میتوان آن را واکسیناسیون علیه کرونا نامید؟
واقعیت این است که واکسنهایی که در کشورهای دیگر در حال تزریق به بخشی از مردم هستند به تازگی در مرحله بالینی قرار دارند و در واقع تحت آزمایش هستند و این به این معنی نیست که این واکسنها بیعارضه خواهند بود. در واقع در این کشورها واکسن روی مردم آزمایش میشود و بخشی از کارآزمایی بالینی واکسن کروناست.
تسنیم: آیا واکسیناسیون علیه کرونا راه حل پایان اپیدمی بیماری است؟
باید توجه داشت که تزریق واکسن کرونا نباید این پیام را به اشتباه به مردم القا کند که دیگر بیماری کرونا برچیده شده و از بین رفته است و کماکان راههای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا باید به خوبی رعایت شود؛ این که فکر کنیم با تزریق واکسن کرونا، این بیماری به سرعت ریشهکن خواهد شد، تصور اشتباهی است که نباید مردم جهان در دام این تصور گرفتار شوند، برای مثال در کشورهایی مانند آمریکا، واکسیناسیون کرونا شروع شده اما مرگومیر بیماری، بسیار زیاد است؛ باید این باور به وجود بیاید که حتی با وجود تزریق واکسن کرونا به افراد، راههای پیشگیری از ابتلا به بیماری نباید فراموش و مورد غفلت واقع شوند و واکسیناسیون کرونا فعلاً فقط در کنترل عوارض و مرگ و میرهای ناشی از بیماری کرونا مؤثر است.
تسنیم: نظرتان درباره واکسن مشترک ایران و کوبا چیست؟
دانش فنی این واکسن از کوبا به ایران منتقل شده است. کوبا یکی از کشورهایی است که در صنعت واکسنسازی پیشینه بسیار خوبی دارد و واکسنهای مؤثر و خوبی میسازد برای همین امیدواریم این واکسن نیز در ایران بتواند به خوبی مرحله بالینی را طی کند و به موفقیت برسد.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
انتهای پیام/