گزارش// رشد ۱۵۷ درصدی بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی برای ۱۴۰۰ محقق می‌شود؟! + جداول
در حالی که بودجه عمومی دستگاه‌های اجرایی کشور فقط ۱۶ درصد رشد داشته است، بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی رشدی ۱۵۷ درصدی را به خود اختصاص داده‌اند!
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری تسنیم؛ لایحه بودجه سال1400 یکی از چالش‌برانگیزترین لایحه‌های بودجه دولت در 40 سال گذشته بوده است؛ افزایش قابل‌توجه هزینه‌ها در مقابل درآمدهای غیرقابل تحقق، چالشی جدی است که باید مورد توجه مسئولان کشور و کارشناسان قرار گیرد و راه‌حل مناسبی برای این چالش تدبیر شود.
بر اساس لایحه 1400، هزینه‌های دولت از 367 هزار میلیارد تومان (همت) در سال 99 به 637 همت در سال 1400 رسیده و افزایش 73 درصدی را به همراه داشته است! عمده افزایش هزینه‌ها مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان دولت است که ذیل سه سرفصل «جبران خدمات کارکنان» (افزایش 84درصدی)، «رفاه اجتماعی» (افزایش 44درصدی) و «سایر هزینه‌ها» (افزایش 99درصدی) خلاصه می‌شود؛ هر چند که کلیات لایحه بودجه هفته گذشته در صحن مجلس رد شد اما بررسی جزئیات لایحه تنظیمی دولت می‌تواند ابعاد قابل تاملی از نوع بودجه‌ریزی دولت آشکار کند.
"نظام سلامت" همواره یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های بودجه دولت بوده که در سال 1400 حدود یک‌پنجم بودجه را به خود اختصاص داده است؛ در این گزارش به بررسی بودجه نظام سلامت و افزایش هزینه‌ها در این بخش پرداخته می‌شود.
رشد 157 درصدی بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور!
دانشگاه‌های علوم پزشکی ذیل وزارت بهداشت، بیشترین سهم را از بودجه نظام سلامت کشور دارند؛ در لایحه 1400 بیش از 67 درصد بودجه نظام سلامت (معادل 105 هزار میلیارد تومان) به دانشگاه‌های علوم پزشکی اختصاص یافته است؛ به عبارت دیگر یک‌نهم کل بودجه دولت صرف دانشگاه‌های علوم پزشکی شده است!
مقایسه بودجه عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی با سایر دستگاه‌های اجرایی (جدول1) حکایت از رشد بسیار نامتوازن بودجه این دانشگاه‌ها در لایحه 1400 دارد؛ در حالی که بودجه عمومی دستگاه‌های اجرایی کشور فقط 16 درصد رشد داشته است، بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی رشدی 157درصدی را به خود اختصاص داده‌اند! در بین 30 دستگاه اول با بیشترین افزایش بودجه عمومی، 24 مورد آن مربوط به دانشگاه‌های علوم پزشکی است! (جدول2):
بهانه‌ای به‌نام کرونا برای توجیه افزایش غیرکارشناسی هزینه‌ها
در وهله اول چنین به‌نظر می‌رسد که افزایش چندین برابری بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی به دلیل شرایط خاص کشور به دلیل شیوع بیماری کرونا است اما محاسبات کارشناسی نشان می‌دهد که هزینه‌های مقابله با کرونا بخش بسیار کوچکی از هزینه‌های بودجه را شامل می‌شود.
در جدول 3 نشان داده شده است که مجموع هزینه‌های مقابله با کرونا در سال1400 برابر 2.7 هزار میلیارد تومان است که در صورت اضافه شدن هزینه‌های واکسیناسیون این عدد به 7.2 هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد که با افزایش 41 هزار میلیارد تومانی فاصله زیادی دارد.
لازم به ذکر است که در جدول 3 فرضیات محاسبه بیش از پیش‌بینی‌ها در نظر گرفته شده‌اند؛ به عنوان نمونه در جدول 3 در حالی تعداد مبتلایان 2 میلیون نفر در نظر گرفته شده است که تعداد کل مبتلایان کرونا از ابتدای شیوع کرونا تاکنون 1.5 میلیون نفر بوده است همچنین درصد بیماران بستری در حالی 15 درصد در نظر گرفته شده است که این عدد در مصاحبه مسئولان وزارت بهداشت از 9 درصد تا 15 درصد متغیر است.
نکته بسیار مهم دیگر این است که هزینه‌های مقابله با کرونا تماماً به صورت کمک از صندوق توسعه ملی به دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت پرداخت شده است و نباید مجدداً در بودجه آورده شوند!
در سال 99 با درخواست وزارت بهداشت و موافقت مقام معظم رهبری مجموعاً 14 هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی برای جبران هزینه‌های مقابله با کرونا به وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت شد که متاسفانه بخش قابل توجهی از آن صرف پرداخت حقوق و کارانه پزشکان شد!
جدول3- هزینه‌های تحمیلی کرونا به نظام سلامت | |
فرضیات محاسبه | هزینه |
ابتلای 2میلیون نفر به کرونا در سال 1400 |
|
بستری شدن 15درصد مبتلایان (300هزار نفر): هزینه هر نفر 5میلیون تومان | 255هزار*5میلیون =1275میلیارد تومان |
مراقبت ویژه از 15درصد بستری‌شدگان (45هزار نفر): هزینه هر نفر 15میلیون تومان | 45هزار*15میلیون =675میلیارد تومان |
بیماران سرپایی: 1.7میلیون نفر، هزینه هر بیمار 500هزار تومان | 1.7میلیون*0.5میلیون =850میلیارد تومان |
مجموع هزینه درمان بیماران سرپایی و بستری کرونا | 1275+675+850=2800میلیارد تومان |
واکسیناسیون 20میلیون نفر (200میلیون دلار) | 200میلیون*22هزار تومان =4400 میلیارد تومان |
جمع کل هزینه‌های مقابله با کرونا و واکسیناسیون | 2800+4400= 7200میلیارد تومان |
افزایش 100 درصدی حقوق کادر درمان و پزشکان از بهمن 98 تا اسفند 99
با شیوع بیماری کرونا بسیاری از مشاغل با مشکلات اقتصادی جدی مواجه شدند و نیازمند کمک و حمایت دولت بودند؛ با این وجود، دولت بیشترین میزان حمایت مالی را به کادر درمان و پزشکان اختصاص داد (که طبیعتاً سرانه درآمدی آنها چندین برابر سرانه درآمدی مشاغل عادی است).
در مجموع از بهمن 98 تا اسفند99، حقوق کادر درمان و پزشکان 100درصد افزایش یافته است (شکل1) این در حالی است که حقوق قشر ضعیف و آسیپ‌پذیر کارگر فقط 35درصد افزایش داشته است!
افزایش حقوق کادر درمان و پزشکان در میانه سال توسط سازمان برنامه و بودجه بدون دریافت مصوبه مجلس اقدامی غیرقانونی محسوب می‌شود؛ با این وجود، حتی با فرض پذیرش این اقدام غیرقانونی و اعمال افزایش 25درصدی حقوق و دستمزد در سال 1400، بودجه عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی نهایتاً 55 هزار میلیارد تومان خواهد بود که با عدد 67 هزار میلیارد تومان لایحه تفاوت 12 هزار میلیاردی دارد! این تفاوت به اندازه وام ازدواج 120 هزار زوج با مبلغ 100 میلیون تومان است.
جمع‌بندی
در حالیکه هزینه‌های تحمیلی کرونا به نظام سلامت در سال 1400 برابر 7.2 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود و تاکنون دو برابر این مبلغ (14 هزار میلیارد تومان) از صندوق توسعه ملی برای مبارزه با کرونا به دانشگاه‌های علوم پزشکی اختصاص داده شده است، بودجه عمومی این دانشگاه‌ها افزایش 157 درصدی در لایحه 1400 را نشان می‌دهد که تماماً صرف پرداخت حقوق و دستمزد می‌شود؛ این در حالی است که با اعمال افزایش حقوق‌های غیرقانونی سال گذشته و جاری و حتی اعمال افزایش حقوق سال 1400 نیز 12 هزار میلیارد تومان در بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی بیش‌برآورد صورت گرفته است.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
انتهای پیام/
