گزارش دوربین تسنیم از ششمین روز جشنواره فیلم فجر| امیدآفرینی «منصور» در روز خودکشی چندباره جشنواره + فیلم
ششمین روز جشنواره فیلم فجر یک مامان تقلبی را به نمایش درآورد که خودکشی میکند اما "منصور" با خودش خودباوری و قهرمان‌پروری به سینما آورد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ششمین روز جشنواره فیلم فجر گرچه با "مامان" گام اول را درست برنداشت و انتقاد بسیاری از کارشناسان را به دنبال داشت اما با "منصور" به پایان خوبی رسید. روزی که ناراحتی برخی از رسانه‌ها از مضمون دور از خانواده و جایگاه والای مادرِ ایرانی این فیلم به نشست خبری کشیده شد. ناراحتی‌هایی که بعضاً طفره تهیه‌کننده و تمسخرِ برخی از عوامل را نسبت به سؤال‌های مطرح شده به دنبال داشت.
بسیاری از منتقدین این اعتراض را به جشنواره فیلم فجر داشتند چرا در روزهایی که باید امید و امیدآفرینی به جامعه القاء شود آن‌قدر شاهد نمایش فیلم‌هایی هستند که خودکشی، خودسوزی و ناامیدی را به جامعه القاء می‌کنند. فیلم "مامان" به کارگردانی آرش انیسی و تهیه‌کنندگی مجید برزگر درباره مادری است که با وجود جدایی از شوهرش برای خواهر و برادرهای او هنوز همان "نانسی" است. برای پسرهایش یک پیرزن بداخلاق و غرغرو که با تاکسی خود مسافر جابه‌جا میکند و در ظاهر بزرگ‌ترین مانع خوشبختی آن‌ها در زندگی است.
در این فیلم، رویا افشار، امیر نوروزی، عرفان ابراهیمی، امیر شمس و شقایق شوریان ایفای نقش کرده‌اند.
دومین فیلمی که در ششمین روز جشنواره به نمایش درآمد بعد از فیلم "تک‌تیرانداز" نوید ورود قهرمانی دیگر را به سینمای ایران می‌داد. قهرمانی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان توانسته بود آن کلیشه‌های مرسوم برای ساخت زندگی فرماندهان شهید را بشکند.
کاری که برای فرمانده معروف ارتش جمهوری اسلامی ساخته شد و مدت‌ها جای خالی‌اش در ویترین سینما و کنداکتور تلویزیون احساس می‌شد. منصور به کارگردانی سیاوش سرمدی درباره بخشی از زندگی شهید منصور ستاری و طراحی و تولید اولین جنگنده کاملاً ایرانی ساخته شده و در آن بخش‌های ناگفته‌ای از 8 سال دفاع مقدس روایت شده است.
تهیه‌کنندگی این فیلم سینمایی را که از محصولات سازمان رسانه‌ای اوج است، جلیل شعبانی برعهده دارد. نام این فیلم در ابتدا "اوج 110" بود که برای حضور در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به نام "منصور" تغییر کرد. نکته قابل توجه حضور محسن قصابیان یکی از تئاتری‌های کارکشته‌ای است که نقش شهید ستاری را به او سپرده‌اند.
کار از هر لحاظ مورد استقبال مخاطبین در سالن و منتقدین قرار گرفت و بسیاری از مسئولین تصمیم‌گیرنده در سینمای ایران این درخواست را داشتند به جای برجسته کردن قهرمانانی که یا خودکشی می‌کنند و یا خودسوزی؛ کمک کنند تا چنین قهرمانان واقعی را مردم ایران از دریچه سینما بشناسند.
دوربین تسنیم به سراغِ هنرمندان و رسانه‌ای‌ها رفت تا درباره این دو فیلم به گفت‌وگو بنشیند. بسیاری ترجیح دادند فیلمِ بعدی را ببینند و درباره "مامان" صحبتی نکنند. فقط عرفان ابراهیمی یکی از بازیگران این فیلم درباره گوشه‌ای از نقدها و اینکه چقدر این "مامان" که به نمایش درآمد به مادران ایرانی نزدیک است، گفت: اینکه بخواهیم یک کاراکتر را با یک جامعه مقایسه کنیم کار اشتباهی است. در واقع اصلاً مقایسه درستی نیست؛ برخی اوقات کاراکتر را شرایط مشخص میکند و برخی اوقات کاراکتر شرایط را مشخص میکند. به هر صورت تصمیم‌گیری و مقایسه برای یک فیلم زیاد کار جالبی نیست این سلیقه و انتخاب است.
او همچنین درباره مفهومی که فیلم "مامان" می‌تواند به جامعه انتقال دهد، گفت: به نظرمن مامان، مامان است، اتفاق هیجان‌انگیزی که در زندگی همه ما هست. من فیلم را دوست دارم و هر سؤالی بپرسید از تأثیرات جالبش می‌گویم. به نظرم قداست مادر را برخی اوقات با یکسری چیزهایی نشان می‌دهیم و برخی از وقت‌ها نیز رئال و نرم زندگی را نشان می‌دهیم.
وی به جهت حضورش در سریال "گاندو"، در پاسخ به درخواست مردم برای ادامه این مجموعه تلویزیونی چنین گفت: قرار است همچنان پاسخ ندهیم و پاسخ نمی‌دهیم.
بعد از اکران منصور هم عوامل این فیلم در جلوی دوربین تسنیم قرار گرفتند.
حسین قصابیان بازیگر نقش شهید ستاری ابراز امیدواری کرد که مردم این فیلم را دوست داشته باشند و درباره رسیدن به این کاراکتر، توضیح داد: همه نقش‌ها سختی‌های خودشان را دارند و از ابعاد درونی و بیرونی برخوردارند. در وهله اول نیازمند تحقیق‌اند مخصوصاً نقش‌هایی که استنادهای تاریخی دارند. باید بازیگر با تحقیق و پژوهش به چگونه زیستن آن شخصیت هم برسد. فارغ از خصوصیات درونی، به وجوه بیرونی برای همذات‌پنداری مخاطب هم نزدیک شود. آیا تُنِ صدای آن شخصیت زیر بوده یا بم. من سعی کردم حتی به لهجه قرچک ورامین هم توجه کنم.
وی افزود: هرچه هست برای تیمسار است و من خودم چیزی ندارم. بخش زیادی از ماجرا را زیرساخت‌های نقش به من داد. نکته‌ای که در نشست به آن اشاره کردم این شخصیت در زندگی خودم تأثیرگذار بود. من زمانی که تصمیم می‌گرفتم، تلاش می‌کردم آن کار به سرانجام برسد اما گاهی هم به نتیجه شک می‌کردم. بعد از شناخت شخصیت شهید ستاری و ایفای این نقش دیگر شک نمی‌کنم و برای رسیدن به هدف تلاش می‌کنم.
بازیگر نقش شهید ستاری در پاسخ به این سؤال که چقدر باورپذیر کردن این نقش از ادای احترام به شهید می‌آید، گفت: از حیرت می‌آمد. حیرت و تعجب از این همه توان؛ باید قهرمان بسازیم، هم قهرمانان باستانی و هم قهرمانان تاریخ معاصر باید بازسازی شوند؛ امیدوارم این اتفاق بیشتر بیفتد.
مهدی مطهر مجری طرح این فیلم درباره اینکه "منصور" می‌تواند سیمرغ بگیرد، گفت: توقعم را پایین نمی‌آورم و به فیلم خودمان ایمان و اعتقاد دارم. فیلم بقیه دوستان را هم دیده‌ایم، شاید نکته جالب، حضور مستندسازانی است که امسال فیلم‌هایشان به چشم می‌خورد. جنسِ پژوهش و متن فیلم "منصور"، با احترام به فیلم‌های دیگر، یک سر و گردن از فیلم‌های دیگر بالاتر است. تا اینجا آمدیم و اگر به بخش‌های مختلف کارِ ما توجه شود حتماً این اتفاق خواهد افتاد.
او درباره کلیشه‌شکنی که در "منصور" اتفاق افتاده، تأکید کرد: چند گروه درگیرِ ساخت این اثر شدند؛ خانواده شهید ستاری، خود سورنا ستاری و سازمان اوج و گروه تهیه و تولید؛ همه سعی کردند اثری به نفع مردم خلق شود و از منافع و ایده‌آل‌هایشان پایین آمدند و قبول کردند فیلم سینمایی ساخته شود نه فیلم پرتره‌ای که ادای دین به همه زندگی شهید ستاری و کل قصه‌های جنگ داشته باشد. واقعاً در میانه ساخت این اثر با اتفاقات غیرمترقبه‌ای مواجه شدیم که ارتش به ما کمک کرد تا این کلیشه‌شکنی به سرانجام برسد. واقعاً دست خدا در کار ما محسوس بود و از اوج خیلی تشکر می‌کنم غیر از اینکه فیلمساز پرورش می‌دهد در قسمت‌های مختلف عوامل دیگر سرمایه‌گذاری میکند تا این فیلم برای یکی از فرماندهان بزرگ ارتش ساخته شود.
او به قهرمان‌پروری در فیلم "منصور" اشاره کرد و افزود: فیلم ما اگر تنها قهرمان هم نشان داده باشد به نظرمن کار خودش را به خوبی پیش برده و دنبال هدف دیگری هم نگردیم. ما می‌توانیم مفهوم اساسی این فیلم سینمایی است. الان شاید اوضاع خیلی بهتر از دهه 1360 است. در آن موقع این فعالیت‌ها در عرصه ساخت هواپیما اتفاق می‌افتاد الان مسئول و مدیری بهانه می‌آورد تحریم‌ها باعث شد، دلار بالا برود و به نظرمن بهانه است. شهید ستاری نشان داد تحریم‌ها 15 درصد مانع است و 85 درصد به اراده، تصمیم و انگیزه ما بستگی دارد.
سیدجواد هاشمی به این سؤال دوربین تسنیم که چرا در سینمای ایران قهرمان‌ها یا خودکشی می‌کنند و یا خودسوزی و کمتر شاهدِ ساخت کارهایی مثل "منصور" هستیم که قهرمانان واقعی را به نمایش درمی‌آورد؛ او این چنین پاسخ داد: قهرمان‌پردازی در سینمای ایران بسیار منکوب شد. من متأسفم که بگویم اجازه قهرمان‌سازی و قهرمان‌پروری به سینمای ایران داده نمی‌شود. یعنی ناخودآگاه می‌گویند نکنید، نسازید، شما فیلم آمریکایی می‌سازید. این چه حرفی است واقعاً! چرا باید عبدالرسول زرین را بعد از 30 سال بسازند. معلوم است او 700 نقطه درست را تک‌تیراندازی کرده و این در جنگ‌های دنیا یک شاهکار است. چرا نباید بسازیم و آن‌قدر تأخیر بیفتد؟ امروز شاید نسل جوان آن‌طور که باید و شاید با این فیلم ارتباط برقرار نکنند.
وی افزود: خاک بر سرم! این فیلم باید 20 سال پیش ساخته می‌شد. من احساس می‌کنم ما از این ورِ بام افتادیم. معلوم است شهید ستاری را باید زودتر از این‌ها می‌ساختیم. متأسفانه ضدقهرمان می‌سازیم و ضدقهرمان را در دل مردم جا می‌دهیم. این چه کاری است؟ به نظرمن سینما باید روش خودش را تغییر دهد. من فیلم کودک "پیشونی‌سفید" می‌سازم که قهرمان بسازم. برای بچه‌ها باید قهرمان ساخت، بزرگترها که جای خود دارند. قهرمان واقعی داریم اما نمی‌بینیم، چون کم‌کاری کردند.
انتهای پیام/