مهارت بافت قالی بزچلوی استان مرکزی به ثبت ملی رسید‌


گروه استان‌ها ـ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: در راستای ارج نهادن به هنر بافت فرش بزچلو، مراسم رونمایی از لوح ثبت ملی هنر بافت فرش بزچلو  در میراث ناملموس کشور برگزار شد.

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم از  اراک‌، قالی برچلو از فرش‌های سبک روستایی است که در بافت این قالی از گره متقارن با تار و پود پنبه‌ای و پشمی استفاده می‌شود، این قالی‌های یک‌پوده و پرزبلند، اغلب در سبک گلدار با طرح‌های لچک و ترنج و بالوخ (ماهی) و به رنگ‌های شتری، گلی، آبی و عاجی بافته می‌شوند.

ترنج دایره‌ای‌شکل قالیچه‌های این منطقه با دو سر ترنج بزرگ که در حقیقت دو گلدان مملو از دسته‌های گل هستند و همچنین چهار دسته گل بزرگ که سایر جوانب آن را احاطه می‌کنند، با رنگ‌های شاداب بر زمینه عاجی فرش جلوه خاصی دارند.

حاشیه این قالیچه‌ها که اکثراً در اندازه‌های دو ذرعی و ذرع و نیم بافته می‌شوند، مانند غالب فرش‌های نواحی غرب ایران از 3 نوار تشکیل شده و نوار مرکزی معمولاً در رنگ آبی تیره است.

قالی‌های این منطقه از منظر نوع استفاده و ابعاد به‌شکل پشتی، خرک، ذرع و نیم، دو ذرع، کله‌ای و تمام‌فرش بافته می‌شوند، نوع دیگری از قالی هم در این منطقه بافته می‌شود که طول آن زیاد است (3 تا 4 متر) و عرض آن حدود یک متر تا 90 سانتی متر که به آن کناره گفته می‌شود. 

در گذشته در رنگ‌آمیزی خامه قالی‌های برچلو از رنگ‌های گیاهی مانند روناس، پوست انار، پوست گردو و کاه استفاده می‌شده است، بعدها رنگ‌های صنعتی ساخت آلمان با برند بایر وارد منطقه می‌شوند. 

رایج‌ترین نقشه‌های قالی در این منطقه شامل بالوخ (ماهی)، بوته‌ای، شاه عباسی، پرده‌ای، لچک ترنجی و ترنجی، حیوانی و شکارگاهی (شامل انواع حیوانات از قبیل اسب، خرگوش، آهو، سگ، شیر، پلنگ، قوچ و کل) می‌شود.

از این رو بافت فرش بزچلو از جمله هنرهای ارزشمند در استان مرکزی است که توجه به ان و حمایت در راستای رونق این هنر ارزشمند از مطالبات هنرمندان این دیار بوده است.

 مصطفی مرزبان، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در این باره گفت: در راستای ارج نهادن به هنر بافت فرش بزچلو، مراسم رونمایی از لوح ثبت ملی هنر بافت فرش بزچلو  در میراث ناملموس کشور با حضور مدیرکل ارشاد اسلامی و امام جمعه کمیجان در محل فرمانداری شهرستان کمیجان برگزار شد، همچنین در این مراسم از 5 اثر ثبت شده دیگر از این شهرستان در فهرست میراث ناملموس کشور رونمایی شد.

وی افزود: با ثبت این 6 اثر ملی شهرستان کمیجان بعد از اراک در جایگاه دوم ثبت آثار ملی در استان قرار گرفته که این موضوع بیانگر غنای فرهنگی و جایگاه والای تاریخی و هنری این شهرستان است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی تصریح کرد: برند بُرچَلو یا بُزچَلو یکی از برندهای معروف و شناخته‌شده قالی ایران در بازارهای داخلی و خارجی است که این بافت 11 بهمن‌ماه 99 عنوان «مهارت بافت قالی برچلو (بزچلو)» در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

مرزبان با اشاره به نام این برند گفت: بزچلو برگرفته از نام ایلی ترک است که جزو 32 ایل کمک‌کننده ‌به شاه اسماعیل برای تشکیل حکومت صفوی بوده و سکونتگاه تاریخی و اصلی این ایل در ایران در شهرستان کمیجان بوده که در غرب استان مرکزی واقع شده است، طراح پرآوازه فرش ایران «استاد عیسی بهادری» نیز متولد روستای آقچه‌کهریز شهرستان کمیجان و فردی برخاسته از فرهنگ ایل برچلوست.

وی بیان کرد: صنایع دستی حکم شناسنامه و هویت یک منطقه و شهر بوده و  پیشینه فرهنگی آن شهر یا منطقه را بیان می‌کند.

انتهای پیام/712/ش