صباح زنگنه: مرحوم «شیخ الاسلام» شیخوخیت دیپلماتیک را در عرصه مقاومت داشت

سیدصباح زنگنه سفیر اسبق ایران در سازمان همکاری اسلامی و از تحلیلگران حوزه غرب آسیا به مناسبت سالگرد درگذشت حسین شیخ الاسلام دیپلمات ارشد وزارت خارجه و سفیر اسبق جمهوری اسلامی در سوریه که سال گذشته بر اثر ابتلا به ویروس کرونا به دیار باقی شتافت، به بیان برخی خاطرات مشترک و ویژگی های فردی آن مرحوم پرداخته است.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

متن یادداشت شفاهی آقای زنگنه به شرح زیر است:

بنده معمولا در جلسات معاونت مرحوم شیخ‌الاسلام شرکت می‌کردم و در سمینار سفرا از دیدگاه‌های ایشان بهره مند می‌شدم و حقیقتا حاج شیخ حسین را به عنوان  شیخوخیت دیپلماتیک در بعد مقاومت می‌دانم که محکم و بسیار روشن، دیدگاه‌ها و مواضع انقلابی خود را بدون رودربایستی بیان می‌کرد.

اولین باری که ایشان را دیدم در شرایطی بود که نماینده مجلس بودم و قرار بود در نشستی اضطراری با حضور فرماندهان ارشد نظامی و مسئولان کشوری  بحث استراژی جمهوری اسلامی را پایه‌ریزی کنیم. در همین راستا جلسه‌ای در ستاد کل ارتش با حضور مرحوم شیخ الاسلام به عنوان نماینده وزارت خارجه، بنده به عنوان نماینده کمیسیون دفاع مجلس، مرحوم ظهیرنژاد رئیس ستادکل ارتش و فرماندهان دیگر ارتش از جمله فرمانده نیروی زمینی، دریایی و هوایی و رکن دو ارتش و چند تن از فرماندهان سپاه برگزار شد.

در آن جلسه با توجه به سوابق تاکتیکی و مداومتی که فرماندهان ارتش پیش از انقلاب داشتند، منسجم ترین طرح  از سوی ارتشی‌ها ارائه شد اما در این جلسه علاوه بر طرح منسجمی که ارتشی ها ارائه کردند مرحوم شیخ الاسلام نیز دیدگاه وزارت خارجه در بحث استراتژی را مطرح کرد و آنجا بود که ملاحظه کردم ایشان بسیار خوش فکر، منسجم و شفاف بحث استراتژی را مطرح می‌کند و جایگاه هر یک از نهادها و سازمان های جمهوری اسلامی ایران را به روشنی تبیین کرد.

دیدگاه ایشان فراتر از جمهوری اسلامی بود. به عبارتی ایشان استراتژی انقلاب اسلامی را تبیین می‌کرد و در چارچوب انقلاب اسلامی چارچوب های نظام را بیان می‌کرد. به واقع برای بنده جالب بود که یک نیروی جوان در حضور بزرگان ارتش ایران با نهایت شهامت و شجاعت و به طور علمی این دیدگاه را مطرح می‌کرد به طوری که فرماندهان ارتش نیز با یک دیدگاه جدیدی مواجه شدند و مناقشات خود را نیز در آن جلسه مطرح کردند.

مرحوم شیخ الاسلام همچنین در بحث ابتکار عمل مجلس که کنفرانسی را در برابر طرح سازش اسلو و قبل از آن اجلاس مادرید و در حمایت از آرمان فلسطین شکل داده بود، نقش موثری داشت. ایشان  در آن کنفرانس نیز دیدگاه‌های انقلاب اسلامی و نقشی که جمهوری اسلامی ایران در بحث فلسطین می‌تواند ایفا کند را  به خوبی مطرح کرد.

اجلاسی که در آن سران احزاب و جنبش‌های اسلامی از لبنان، مصر، سودان گرفته تا سوریه، هند و پاکستان و سایر کشورهای اسلامی حضور داشتند. به طوری که در سطح جهان نیز آن کنفرانس به عنوان پاسخی به کنفرانس مادرید  قلمداد شد.

در مقاطع دیگر شیخ الاسلام را می‌دیدم که با تواضع تمام اما با استحکام در بیان مواضع پیش قدم بود. در دورانی که سفیر جمهوری اسلامی در سوریه بود، دیدارهایی را که با چهره‌های محور مقاومت و جنبش های اسلامی در دمشق داشتیم اغلب با هماهنگی و کمک مرحوم شیخ الاسلام انجام می‌گرفت.

ایشان در دوره‌ای که بنده  نماینده دائم جمهوری اسلامی در جده و سازمان همکاری های اسلامی بودم چندین بار با من تماس گرفت و نسبت به همکاری جمهوری اسلامی ایران با سوریه در بحث اقتصادی و بهبود روابط اقتصادی کشورهای اسلامی پرس و جو می‌کردند که این مسئله برای من جالب بود چرا که شناختی که بنده از ایشان داشتم این بود که ایشان چهره‌ای سیاسی امنیتی است و پیگیری مسائل اقتصادی از سوی مرحوم شیخ الاسلام برای بنده تازگی داشت.

پس از آن بود که  از آنجا که بنده ارتباطات خوبی با بانک توسعه اسلامی داشتم کمک کردم یکی از اجلاس‌های بانک توسعه اسلامی با حضور تمامی کشورهای عضو این بانک در سوریه برگزار شود و با همکاری مرحوم شیخ الاسلام ظرفیت‌های بانک را برای آنها تشریح کردم و اینکه دولت سوریه چه اقداماتی را در راستای همکاری با این بانک می تواند انجام دهد.

بنابراین این یک بعد جالب شخصیت مرحوم شیخ الاسلام بود که دیدم با چه جدیتی علاوه بر مسائل سیاسی امنیتی، مسائل مرتبط با اقتصاد کشوری‌های اسلامی را نیز پیگیری می‌کند و اهتمام زاید الوصفی برای راه اندازی اقتصاد کشورهای اسلامی به عنوان بنیه‌ی  امت در برابر دولت‌های زورگو داشت.

ایشان همچنین در حل و فصل  مسائلی که بین حزب الله و جنبش امل ایجاد می‌شد کمک بسیاری می‌کرد. از سوی دیگر در پیگیری انتفاضه عراق در سال 1990 که به عنوان انتفاضه شعبانیه شناخته می‌شود، کمک شایانی کرد. انتفاضه ای که  این فرصت را به مردم عراق داده بود تا از شر صدام خلاص شوند.

در پایان امیدوارم که خداوند متعال ایشان را قرین لطف و رحمت خودش قرار داده و با امام حسین (ع) محشور کند.

انتهای پیام/