گزارش// جزئیات خواندنی از ایستگاه فضایی بین‌المللی/ ایستگاه فضایی چگونه تشکیل شد؟ + تصاویر

به گزارش خبرنگار علمی خبرگزاری تسنیم؛ ایستگاه فضایی بین‌المللی (International Space Station) که معمولاً با مخفف نام انگلیسی آن یعنی ISS نامیده می‌شود یک ایستگاه فضایی است که با مشارکت بیش از 15 کشور ساخته شده است و محل زندگی فضانوردان همچنین یک آزمایشگاه علمی است و این ایستگاه فضایی در مدار زمین و در ارتفاع 350 کیلومتری از سطح زمین در حرکت است؛ سرعت ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار معادل 27٬700 کیلومتر بر ساعت است که به این ترتیب روزی 15 بار به دور سیاره زمین گردش می‌کند.

بیشتر بخش‌های اصلی این ایستگاه فضایی پیش از سال 2015 ساخته و در این سال چند بخش جدید به آن افزوده شد و بعد از تکمیل، ایستگاه فضایی بین‌المللی 450 تُن وزن دارد و 1200 متر مکعب فضای کار، پژوهش و زندگی برای فضانوردان فراهم آورده است همچنین ایستگاه فضایی بین‌المللی در شب به صورت ستاره‌ای متحرک با چشم غیرمسلح قابل رؤیت است.

ایستگاه فضایی بین‌المللی محصول همکاری مشترک سازمان ناسا، سازمان فضایی روسیه، سازمان فضایی اروپا، سازمان فضایی ژاپن و سازمان فضایی کانادا است؛ سازمان فضایی برزیل از طریق همکاری با ناسا با این برنامه مشارکت می‌کند؛ سازمان فضایی ایتالیا هم به عنوان یک عضو فعال در سازمان فضایی اروپا و هم به طور مستقل در برنامه ایستگاه فضایی مشارکت می‌کند؛ سازمان فضایی چین نیز علاقه خود را برای پیوستن به جمع مشارکت‌کنندگان، به ویژه از طریق همکاری با سازمان فضایی روسیه اعلام داشته است.

ایستگاه فضایی بین‌المللی در حقیقت ترکیبی از چندین پروژه فضایی است که قبلاً توسط کشورهای مختلف برنامه‌ریزی شده بود؛ از جمله این برنامه‌ها می‌توان به ایستگاه فضایی میر ــ 2 (روسیه)، ایستگاه فضایی آزادی (آمریکا)، آزمایشگاه فضایی کلمبوس (اروپا) و آزمایشگاه فضایی کیبو (ژاپن) اشاره کرد.

کشورهای سازنده بخش‌های اصلی ایستگاه (تا پایان پروژه) شامل روسیه (6 بخش)، آمریکا (4 بخش)، اروپا (3 بخش)، ژاپن (2 بخش)، کانادا (2 بخش)، ایتالیا بطور مستقل (یک بخش)، به همراه دو بخش که یکی ساخت مشترک آمریکا و روسیه و دیگری ساخت مشترک اروپا و ایالات متحده آمریکا است.

سنگ بنای ایستگاه فضایی بین‌المللی، بخش "زاریا" نام دارد و ساخت روسیه است، با پرتاب زاریا در روز 29 آبان 1377 (20 نوامبر 1998) توسط پروتون از پایگاه فضایی بایکونور به مدار زمین، ایستگاه فضایی عملاً متولد شد؛ بخش‌های دوم و سوم ایستگاه به بخش آمریکایی یونیتی و بخش روسی زیوزدا هستند که به ترتیب در 15 آذر 1377 (6 دسامبر 1998) و 22 تیر 1379 (12 ژوئیه 2000) پس از پرتاب به مدار زمین، به بخش زاریا متصل شدند.

اتصال این سه بخش به هم امکان زندگی و کار انسان را در ایستگاه فضایی بین‌المللی بوجود آورد و متعاقب آن اردوی یکم فضانوردان شامل دو کیهان‌نورد روسی و یک فضانورد آمریکایی در روز 12 آبان 1379 (2 نوامبر 2000) وارد ایستگاه شدند.

ساخت و مونتاژ ایستگاه در فضا

ساخت و مونتاژ ایستگاه فضایی بین‌المللی، چالش و فرایند بسیار پیچیده‌ای در زمینه مهندسی هوافضا است و در سال 1377 (1998 میلادی)، مونتاژ ایستگاه با قرار دادن بخش زاریا توسط پروتون در مدار زمین آغاز شد؛ دو هفته بعد، بخش یونیتی در ماموریت اس‌تی‌اس-88 توسط شاتل فضایی اندور در مدار زمین قرار گرفت و به زاریا متصل شد.

تقریباً یک سال و نیم پس از اتصال بخش یونیتی، بخش سرویس زیوزدا به ایستگاه اضافه شد؛ زیوزدا یکی از بخش‌های اصلی ایستگاه فضایی است که با پیوستن آن به دو بخش قبلی، امکان زندگی، کار و پژوهش سه فضانورد در ایستگاه بوجود آمد؛ پایان فرایند ساخت ایستگاه برای سال 1389 (2010 میلادی) برنامه‌ریزی شده بود و پس از تکمیل، ایستگاه فضایی، نزدیک به 1200 متر مکعب فضا برای زندگی، کار و پژوهش فضانوردان دارا شد.

ایستگاه‌های پرتاب فضاپیما

ایستگاه‌های پرتاب فضاپیما شامل پایگاه فضایی بایکونور (جمهوری قزاقستان، قبلاً جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) که این پایگاه تا سال 2050 در اجاره روسیه است و 2 ایستگاه دیگر شامل پایگاه فضایی کندی (ایالات متحده آمریکا) و پایگاه فضایی گویان در گویان فرانسه (سازمان فضایی اروپا) است.

در حال حاضر فضاپیماهای سایوز، پروگرس، فضاپیمای ترابری خودکار، فضاپیمای ترابری اچ-2، فضاپیمای دراگن و فضاپیمای سگنوس مسئولیت رساندن سرنشین، خدمات و پشتیبانی را به ایستگاه فضایی برعهده دارند؛ ماموریت‌های پشتیبانی شاتل فضایی در پی بازنشسته شدن شاتل‌ها در سال 2011 به پایان رسید.

بعد از بازنشستگی شاتل، فضاپیمای سایوز تنها وسیله سفر فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی است؛ از فضاپیمای ترابری دراگن نه تنها برای فرستادن بار به ایستگاه بلکه برای بازگردان بار و نتایج آزمایش‌ها از ایستگاه به زمین نیز استفاده می‌شود و دیگر فضاپیماهای ترابری به گونه‌ای طراحی‌ شده‌اند که در راه بازگشت، به همراه بارِ خود، که عموماً زباله‌های ایستگاه است، در جوز زمین بسوزند و از بین بروند.

چه مدت طول می‌کشد که از زمین به ایستگاه فضایی بین‌المللی برسیم؟

ایستگاه فضایی بین المللی در حدود 350 کیلومتری بالای زمین قرار دارد، این بدان معنا است که اگر ما با سرعت 65 مایل بر ساعت (97 کیلومتر بر ساعت) مستقیم به هوا رانندگی کنیم، تنها سه ساعت طول می‌کشد تا به ایستگاه فضایی بین‌‌‌المللی برسیم اما یک مشکل کوچک وجود دارد و آن این است که ایستگاه فضایی بین‌المللی با سرعت  17500 مایل بر ساعت (28163.52 کیلومتر بر ساعت) به دور زمین می‌گردد!

برای فضانوردانی که از زمین با فضاپیما راهی فضا می‌شوند، فقط هشت دقیقه طول می‌کشد تا به فضا برسند اما رسیدن آنها به ایستگاه فضایی بین‌المللی به خاطر سرعت ایستگاه فضایی بین‌المللی مستلزم محاسبه پیوستن است؛ تعقیب کردن ایستگاه فضایی در مدار می‌تواند سه روز طول بکشد و در طول این مدت، خدمه کشتی فضایی نزدیک به 30 بار به دور زمین می‌گردند!

در سال 2013، فضانوردان روسی در مدت تنها 6 ساعت به ایستگاه فضایی بین‌المللی رسیدند که یک رکورد بی‌سابقه محسوب می‌شد؛ خدمه در مدت تنها چهار دور گشتن به دور زمین (به جای بین 25 تا 30 گشتن) به ایستگاه رسیدند، فضاپیمای آنها از قزاقستان پرتاب شد و فضانوردان صعود خود را با زمان عبور ایستگاه فضایی بین‌المللی زمان‌بندی کردند.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

انتهای پیام/