تشدید سرکوب معترضین در عربستان/ در زندان‌های سعودی چه‌ می‌گذرد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، موج جدید سرکوبگری‌ها در عربستان سعودی که از سطح فعالان حقوق بشری در این کشور فراتر رفته و اخیرا به اعدام سه نظامی رسید، موجب شده تا رسانه‌ها بار دیگر مسئله نقض حقوق بشر در این کشور را مورد توجه قرار دهند.

البته سرکوب آزادی بیان در عربستان سعودی موضوع تازه‌ای نیست و ریشه‌ای تاریخی در کارنامه آل سعود دارد، اما ناظران معتقدند این امر در دوره اخیر و به ویژه با پادشاهی «سلمان بن عبدالعزیز» و ولیعهدی پسرش محمد، در سایه اقدامات ولیعهد جوان برای حذف مخالفان جهت تصاحب تاج و تخت پدر، با شدت بیشتری دنبال می‌شود.

عربستان پرونده سیاهی در مقوله حقوق بشر دارد و در طول سالهای گذشته گزارش‌های متعددی از اعدام‌های فراقانونی، شکنجه، بازداشت‌های خودسرانه، ناپدید شدن قهری، بازداشت فعالان سیاسی و حقوق بشری و سرکوب خواسته‌های مشروع اقلیت‌های دینی در داخل عربستان به بیرون درز کرده است. برخی از شاهدان و قربانیان نقض حقوق بشر در زندان‌های سعودی نیز از گوشه‌ای از این وضعیت ناگوار پرده برداشته‌اند که توسط نهادهای حقوق بشری بین‌المللی مستند سازی شده است.

نگاهی آماری به سرکوبگری‌های آل سعود

مقامات سعودی در اواسط سال 2017 بی سر و صدا دادسرای عمومی و سرویس‌های امنیتی کشور ، ابزار اصلی سرکوب عربستان، را دوباره سازماندهی کردند و آنها را مستقیماً تحت نظارت دربار سلطنتی قرار دادند.

پس از آن کمپین دستگیری‌ها توسط مقامات سعودی آغاز شد که این کمپین روحانیون برجسته، روشنفکران ، دانشگاهیان و فعالان حقوق بشر را در سپتامبر 2017 هدف قرار داد ، سپس بازرگانان برجسته و اعضای خانواده سلطنتی در نوامبر 2017 به فساد متهم شدند. موج دستگیری مخالفان اغلب با افترا و اتهام علیه بازداشت شدگان در رسانه‌های حامی دولت این کشور همراه بود.

-اکتبر 2018 «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول به دستور مستقیم محمد بن سلمان به طرز وحشیانه‌ای به قتل رسید.

-در آوریل 2019، دولت عربستان 37 نفر از بازداشت‌شدگان این کشور را از جمله 6 نوجوان که در تظاهرات‌های مسالمت آمیز این کشور در 2011 شرکت داشتند٬ به اتهام «تروریسم» اعدام کرد.

24- سپتامبر2019، 47 تن از بازداشت‌شدگان سعودی و از جمله 12 کودک در معرض اعدام قرار گرفتند.

-12 اکتبر2019 سازمان اروپایی - سعودی حقوق بشر اعدام 164 نفر در عربستان را در این سال تخمین زد.

-12 اکتبر 2019 «حسین عبدالعزیز آل ربح» زندانی شیعه اهل قطیف بر اثر شکنجه در زندان «مباحث» در غرب عربستان سعودی به شهادت رسید.

-در آوریل 2020 و هم‌زمان با شیوع بحران کرونا در سراسر جهان و عربستان صفحه توییتری بازداشت‌شدگان آزادی بیان در عربستان افشا کرد که مقامات سعودی از سرگرم‌شدن افکار عمومی به حواشی ویروس کرونا برای آغاز بازداشت‌های جدید ضد فعالان سوءاستفاده می‌‌کند و«محمد الجدیعی» فعال رسانه‌ای٬ «ماجد الغامدی» دانشجوی دکتری و «منصور الرقیبه» فعال رسانه‌ای معروف به همراه شمار دیگری از فعالان سعودی در این موج بازداشت شدند.

- مقامات سعودی در راستای اجرای چشم‌انداز 2030 محمد بن سلمان و پروژه موسوم به جزیره رویایی «نئوم» در نزدیکی دریای سرخ اهالی قبیله الحویطات را مجبور به ترک منازل و در اختیار دادن زمین‌هایشان برای اجرای پروژه ولیعهد می‌کنند؛ اقدامی که با مقاومت گسترده اهالی این قبیله مواجه شد. در همین جریان نیروهای امنیتی سعودی در اواسط آوریل 2020 عبدالرحیم الحویطی، شهروند سعودی را تنها به دلیل مخالفت با دستور محمد بن سلمان مبنی بر تخریب منزل وی با شلیک گلوله کشتند.

- مسئولان سعودی در اوت 2020 «عبدالله بصفر» قاری مشهور و استاد دانشگاه رشته شریعت و مطالعات اسلامی دانشگاه ملک عبدالعزیز در شهر جده و دبیرکل سابق هیئت جهانی کتاب و سنت را بازداشت کردند.

-اواخر اکتبر 2020 سازمان جهانی دیده بان حقوق بشر در بیانیه‌ای اعلام کرد: دادستان عمومی عربستان خواستار اعدام 8 نوجوان شیعه شد. تنها جرم این نوجوانان حضور در اعتراض های مردمی است، اما دادستان عمومی جرم‌هایی را به آنها نسبت داده است که شباهتی به جرم واقعی آنها ندارد.

اوایل آوریل جاری سازمان حقوق بشری « رپریو» در گزارشی اعلام کرد که 80 درصد از نوجوانان زیر 18 سال که به دلیل اتهامات مقامات سعودی در بازداشت به سر می‌برند در معرض خطر اعدام هستند.

-ژانویه 2021 دادگاه کیفری دمام عربستان «محمد بوجباره» مداح اهل بیت علیهم السلام را به 9 ماه حبس محکوم کرد. این در حالی است که فعالان حقوقی می‌گویند: محمد بوجباره هیچ جرمی مرتکب نشده و تنها نسبت به انجام شعایر دینی در اربعین امام حسین (ع) اقدام کرده بود.

نقض فاحش حقوق زنان در عربستان

با روی کار آمدن محمد بن سلمان و نمایش‌های حقوق بشری وی و اجازه به زنان عربستان برای رانندگی تصور می‌شد که فشار بر فعالان زن عربستانی کاهش یابد اما برخلاف این تصور، حکومت سعودی در مرحله بعدی برای جلوگیری از افزایش مطالبات زنان، اقدام به بازداشت شماری از مدافعان حقوق بشر کرد.

-دستگاه ریاست امنیت کشور عربستان از دو سال گذشته گام‌های سرکوبگرانه ناگهانی را علیه مدافعان زن حقوق زنان و حقوق بشر به راه انداخت و در مه 2018 شماری از آنها از جمله لجین الهذلول، عزیزه الیوسف، ایمان النفجان، نوف بنت عبد العزیز، میاء الزهرانی، سمر بدوی، نسیمه الساده و هنرمند نور المسلم را بازداشت کرد. اواخر سال گذشته میلادی لجین الهذلول طبق شرایط سختی آزاد شد و به گفته خود او هنوز هم احتمال بازداشت مجدد وی وجود دارد.

سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی اعلام کرد که فعالان حقوق زن در عربستان سعودی مورد تجاوز، شکنجه با شوک الکتریکی و تازیانه بسیار سخت که از طاقت آنها خارج بوده قرار می‌گیرند.

- نهی البلوی دانشجوی اهل شهر تبوک عربستان از جمله زنانی بود که صرفا به خاطر اظهارنظر درباره سیاست خارجی عربستان و حمایت از حقوق زنان در اینترنت در ژانویه سال 2018 میلادی دستگیر و مدتی را در زندان گذراند.

-اواخر دسامبر 2020 ماموران رژیم آل سعود در راستای سرکوبگری‌های این رژیم در منطقه شیعه نشین قطیف 3 زن شیعه را ربودند.

- فوریه 2021 حساب توئیتری زندانیان اندیشه از بازداشت «عائشه المهاجری» زن مبلغ سعودی خبر داد و اعلام کرد 20 نیروی امنیتی برای بازداشت او به خانه اش یورش برده‌اند. این در حالی است که مقامات سعودی اعلام کرده‌اند هر کسی جویای احوال او شود، به همان سرنوشت گرفتار خواهد شد.

-نیروهای سعودی 24 فوریه 2021 «حاجی محمد باقر النمر» و همسرش «نصره أحمد» والدین جوان بازداشت شده «علی النمر» را بعد از حمله نیروهای لباس شخصی سعودی به منزلشان، بازداشت کردند.

-اواخر مارس 2021 حساب کاربری زندانیان آزادی بیان اعلام کرد که مقامات سعودی تعدادی از زنان جوان سعودی را به دلیل فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بازداشت کردند.

سازمان حقوق بشر «القسط» نیز اواخر سال گذشته میلادی جزئیات شکنجه فعالان زن را فاش و در بیانیه‌ای اعلام کرد که بازجویان سعودی از یکی از فعالان زن در حالی که عریان بوده است، عکسبرداری کرده و این عکس ‌ها را هنگام بازجویی در مقابل او ‌روی میز بازجویی قرار داده اند و یکی از بازجویان از او پرسیده است که چه ‌کسی بعد از بازداشت از تو حمایت خواهد کرد و آیا سازمان‌‌های حقوقی قادر خواهند بود که به تو کمک کنند؟

سرکوبگری رژیم سعودی علیه فعالان زن به جایی رسید که در ماه مارس سال 2019 میلادی دست کم 36 کشور از جمله 28 کشور عضو اتحادیه اروپا از عربستان خواستند تا فعالان حقوق زنان در این کشور را آزاد کنند. این اولین بار از زمان تاسیس شورای حقوق بشر بود که عربستان اینگونه مورد انتقاد شدید قرار می گرفت.

هیچ یک از اقشار جامعه سعودی در امنیت نیستند

نقض آزادی بیان توسط آل سعود علاوه بر فعالان و شیعیان، شاهزادگان و نظامیان و شخصیت‌های برجسته سعودی را نیز شامل می‌شود. چندی پیش نشریه دیلی میل انگلیس در گزارشی از زندانی بودن چندین شاهزاده و عضو کلیدی خاندان سلطنتی عربستان تقریبا یک سال بعد از دستگیری آنها در راستای یک کودتای داخل کاخ پادشاهی و نگرانی‌ها از احتمال مرگ آنها خبر داد.

-در این میان «محمد بن نایف» که از اواخر دهه 1990 فعالیت خود در زمینه امنیتی را آغاز کرد، در سال 2015 به ولیعهدی عربستان رسید اما در سال 2017 با انتخاب «محمد بن سلمان» به این سمت، جایگاه خود را از دست داد. این شاهزاده سعودی مارس 2020 به اتهام کودتا علیه محمد بن سلمان بازداشت شد و اکنون وضعیت جسمانی مناسبی ندارد.

-«احمد بن عبدالعزیز» برادر شاه سعودی است که به همراه محمد بن نایف در مارس 2020 به دستور محمد بن سلمان بازداشت شد.

-«فیصل بن عبدالله» فرزند یکی از پادشاهان سابق عربستان است که در تاریخ 27 مارس 2020 از محل سکونت خود در شمال شرق ریاض ربوده شد و از آن زمان هیچ ارتباطی با دنیای خارج ندارد.

-«بسمه بنت سعود» معروف‌ترین شاهزاده زن سعودی است که در فوریه 2019 به همراه دختر 25 ساله خود «سهود الشریف» در جده در اتومبیل شخصی خود توسط نیروهای امنیتی محاصره و به زندان الحائر منتقل شدند. شاهزاده بسمه در لندن به امور تجاری مشغول بود و در فعالیت‌های مربوط به دفاع از حقوق زنان مشارکت داشت.

بازداشت و اعدام مقامات نظامی در عربستان نیز از جمله مواردی است که واکنش‌ها را در داخل و خارج این کشور برانگیخته و موجی از نگرانی‌ها را در محافل مربوطه ایجاد کرده است.

در مارس 2020 ، 298 مقام نظامی عالی رتبه سعودی به اتهامات مشابه همچون فساد مالی و پولشویی بازداشت شدند. در میان این مقامات 29 نفر از مقام‌های وزارت کشور عربستان در استان «الشرقیه» از جمله سه سرهنگ، یک سرلشکر و یک سرتیپ دیده می شدند.

اما به دنبال انتشار این خبر، حزب امت اسلامی عربستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که اعدام 3 تن از نظامیان حاضر در خط مقدم جازان در چارچوب ترساندن سربازان از فرار از جبهه‌ها به ویژه پس از قطع شدن بخش زیادی از حقوق و مزایای آنهاست.

بر این اساس هیچ یک از اقشار جامعه سعودی نمی‌توانند از کمپین بازداشت و سایر مجازات‌های رژیم آل سعود تحت حکمرانی ملک سلمان و پسرش در امان باشند و شنیدن اخبار مربوط به نقض حقوق بشر در عربستان تبدیل به یک سریال تکرای شده است. به ویژه اینکه مقامات عربستان بسترسازی‌های لازم جهت جاسوسی از مخالفان در داخل و خارج کشور را به روش‌های مختلف از جمله در فضای مجازی فراهم کرده‌اند.

انتهای پیام/